صفحه نیمه‌حفاظت‌شده

تمامیت‌خواهی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

بخشی از سلسله مقاله‌های سیاسی
شیوه‌های حکومت
ساختار قدرت
منبع قدرت
اقتدارگریزی
(فرمانروایی هیچ کس)
نظریه قدرت
درگاه سیاست ‏(en)‏

تمامیت‌خواهی یا هماکی‌گرایی[۱][۲] یا توتالیتاریسم (به فرانسوی: totalitarisme) اصطلاحی در علوم سیاسی و توصیف‌گر نوعی از حکومت است که معمولاً دارای این شش ویژگی است: یک ایدئولوژی کلّی، یک سیستم تک‌حزبی متعهّد به آن ایدئولوژی کلّی که معمولاً توسط یک نفر رهبری می‌شود، دارای پلیس مخفی گسترده، انحصار در سلاح‌های مورد استفاده، انحصار وسایل ارتباط جمعی، انحصار اقتصادی که ممکن است لزوماً و به‌طور مستقیم توسّط حزب صورت نگیرد.[۳]

این نوع حکومتی به نوبهٔ خود به گونه‌های مختلفی تقسیم می‌شود که از جمله می‌توان به خودکامگی، استبداد، جبّاریّت، حکومت مطلقه، یکّه‌سالاری و … اشاره نمود. نمونه‌هایی چون کمونیسم «لنینیسم، مائوئیسم و...» فاشیسم، نازیسم و دین‌سالاری[۴][۵][۶] در حقیقت زیرگونه‌های این‌گونه‌های حکومتی است.[۷]

آلمان نازی یکی از حکومت‌های تمامیت‌خواه مرده و معروف‌ترین نظام تمامیت‌خواه تاریخ بشر محسوب می‌شود
اتحاد جماهیر شوروی نیز یکی از نظام‌های تمامیت‌خواه در کنار آلمان نازی بود و مطابق گزارش سال ۲۰۱۵ خانه آزادی و گزارشگران بدون مرز بیشتر کشورهای خارج شده از اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی مانند جمهوری آذربایجان همچنان در خفقان مطبوعاتی و نبود آزادی به سر می‌برند.[۸][۹][۱۰]

در این نوع حکومت‌ها، حکومت تقریباً بر تمام شئون زندگی عمومی و رفتارهای خصوصی شهروندان نظارت و کنترل دارد.[۱۱][۱۲] به تعریف سیاست‌دانان برجسته، یک حکومتِ تمامیّت‌خواه می‌کوشد تا همهٔ جمعیّتِ زیر دستِ خود را برای تحقّق بخشیدن به اهدافِ حکومتی، بسیج کند و فعالیّت‌هایی که همسو با این اهداف نباشند «مانند تشکیل اتّحادیه‌های کارگری، نهادهای مذهبی تأییدنشده از سوی دولت یا احزاب سیاسی مخالف»، تحمّل نمی‌شوند. افلاطون در کتاب جمهوری، حکومت تمامیّت‌خواه را از بهترین انواع حکومت دانسته‌است. استالین واژهٔ تمامیّت‌خواه را برای توصیف حکومتش به کار برد. حکومت‌های استالین «در شوروی»[۱۳]، موسولینی «در ایتالیا»، هیتلر «در آلمان»، مائو «در چین»، سونگ «در کره‌جنوبی»، خمینی «در ایران»،[۱۴] بشار اسد «در سوریه»، کاسترو «در کوبا»، موبوتو «در ج‌.د. کنگو»، چاوِز «در ونزوئلا» از مهم‌ترین نمونه‌های تمامیّت‌خواهی هستند.[۱۵][۱۶][۱۷][۱۸][۱۹][۲۰][۲۱][۲۲]

تعریف

نظامی سیاسی که در آن، حکومت تقریباً تمام جنبه‌های زندگی عمومی و خصوصی افراد را کنترل می‌کند. رژیم‌های توتالیتر، اغلب استقرار و حفظ قدرت سیاسی را از طریق استفاده از یک ایدئولوژی فراگیر رسمی و تبلیغات فراوان حکومتی از راه رسانه‌هایی که عمدهٔ آن‌ها در انحصار دولت است، برقراری کیش شخصیت «مقدّس کردن یک نفر در رأس حکومت»، محدود کردن و ممانعت از بحث آزاد و نقد حاکمیّت، استفاده از فضای سانسور و استفاده از تاکتیک‌های ایجاد رعب، محقّق می‌سازند.

علایم تشخیص یک حکومت توتالیتر

  1. بسته شدن روزنامه‌های منتقد حکومت
  2. وجود سانسور شدید در تمام ابعاد، از جمله اطّلاعات، رسانه‌ها، اینترنت، مطبوعات و کتب
  3. زندانی شدن افرادی که از حکومت انتقاد می‌کنند
  4. پناهندگان سیاسی فراوان در کشورهای دیگر
  5. اقتصاد بستهٔ دولت مدار
  6. وجود رهبری مقتدر و اغلب کاریزماتیک در رأس حکومت[۲۳]
  7. شخصیت‌پرستی «کیش شخصیت»
  8. وجود ایدئولوژی فراگیر رسمی و حکومتی که همه‌چیز با آن سنجیده می‌شود
  9. سرکوب و تبعیض نظام مند و بنیادین علیه افرادی با گرایش جنسی و/یا هویت جنسیتی مختلف
  10. سرکوب شدن حقوق افراد سیاسی، مذهبی و قومی
  11. قرار داشتن انحصار رسانه‌های فراگیر، از جمله رادیو و تلویزیون، در اختیار دولت و نبودِ رادیو و تلویزیون خصوصی
  12. دولتی بودن تمام نظام‌های ارتباطی، از جمله پُست، تلفن و اینترنت
  13. مقدّس‌شماری آرمانهای رسمی حاکمیّت
  14. برخورد سخت‌گیرانه و بی‌رحمانه با مخالفان حکومت
  15. محدود شدن آزادیهای فردی، به‌ویژه، آزادیِ بیان[۲۴]

جستارهای وابسته

منابع

ویکی‌پدیای انگلیسی، نسخهٔ ۲۲ ژانویه ۲۰۰۷.

  1. ↑ total: "هماگ" در پارسی میانه، arian: "گرایی"
  2. ↑ محمد حیدری ملایری. [dictionary.obspm.fr/?showAll=1&formSearchTextfield=totalitarian «An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1»] مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک). dictionary.obspm.fr.
  3. ↑ Birnbaum, ‎Pierre (1988), States and collective action: the European experience, Cambridge University Press, p. 129, ISBN 9780521325486
  4. ↑ «نهادهای پشتیبانی ایدئولوژیک از استبداد مذهبی، تمامیت‌خواهی و کشورگشایی در ایران».
  5. ↑ «آیت الله خمینی و تزریق خشونت و استبداد به نظریه ولایت فقیه».
  6. ↑ «بی‌نیازی نظام ولایت فقیه به حزب».
  7. ↑ Abbas Milani (۲۰۰۵). «In lieu of an abstract, here is a brief excerpt of the content». Journal of Democracy. دریافت‌شده در ۹ اوت ۲۰۱۵.
  8. ↑ «Freedom in the World 2015». Freedom House. دریافت‌شده در ۱۷ ژوئیه ۲۰۱۵.
  9. ↑ «Discarding Democracy: A Return to the Iron Fist». Freedom House. دریافت‌شده در ۱۷ ژوئیه ۲۰۱۵.
  10. ↑ «World Press Freedom Index 2015: decline on all fronts». Reporters Without Borders. ۱۲ فوریه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱۷ ژوئیه ۲۰۱۵.
  11. ↑ farsi.khamenei.ir https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=27746. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۳۰. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  12. ↑ «امر به معروف - ویکی فقه». www.wikifeqh.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۳۰.
  13. ↑ Jafarzade, Alireza (2007). The Iran threat:President Ahmadinejad and the Coming Nuclear Crisis (به English). PALGRAVE MACMILLAN. pp. 52-53. ISBN 978-1-4039-7664-2. Khomeini’s totalitarian style had also surfaced earlier, during the debate about what sort of government Iran would install. On March 30 and 31, 1979,Iranians voted on a public referendum about the future of their country. Khome- ini had narrowed the choice to one option: replace the monarchy with an Islamic republic, yes or no. Other parties had argued for a more open referendum offer- ing Iranians the choice of an “Islamic” republic, or a “democratic” republic, or simply a “republic,” but Khomeini refused. Four weeks before the vote he told a crowd that “democratic” was a western concept and inimical to Islam: “What the nation wants is an Islamic republic: not just a republic, not a democratic republic, not a democratic Islamic republic. Do not use this term, ‘democratic. ’ That is the Western style. line feed character in |quote= at position 75 (help)
  14. ↑ «دیدگاه «خامنه ای استقلال عمل رئیس‌جمهوری را توطئه علیه خود می‌داند»».
  15. ↑ «Dictators: Adolf Hitler, Joseph Stalin & Napoleon | Biography.com - Biography». www.biography.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۰۱.
  16. ↑ «Famous Dictators - On This Day». www.onthisday.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۰۱.
  17. ↑ «List of Famous Dictators - Biographies, Timelines, Trivia & Life History». www.thefamouspeople.com (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۰۱.
  18. ↑ HistoryExpert006 (2012-04-01). "Famous Dictators".
  19. ↑ «22 دیکتاتور بی رحمی که تاکنون چیزی درباره آن ها نشنیده اید». روزیاتو. ۲۰۱۶-۱۲-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۰۱.
  20. ↑ www.yjc.ir https://www.yjc.ir/fa/news/6890203/%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%DA%86%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%AF-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۰۱. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  21. ↑ «سرنوشت جنازه دیکتاتورها چیست؟». مشرق نیوز. ۲۰۱۸-۰۴-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۰۱.
  22. ↑ امیر، <img Src="https://Www ajibtarin com/Wp-Content/Uploads/Ultimatemember/1/Profile_photo-40x40 png?1601505824" Class="gravatar Avatar Avatar-24 Um-Avatar Um-Avatar-Uploaded" Width="24" Height="24" Alt="امیر" Data-Default="https://Www ajibtarin com/Wp-Content/Plugins/Ultimate-Member/Assets/Img/Default_avatar jpg" /> (۲۰۲۰-۰۳-۲۹). «۱۰ تا از بدنام‌ترین دیکتاتور ها در تاریخ!». عجیب‌ترین. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۰۱.
  23. ↑ Friedrich, Carl and Brzezinski, Zbigniew Totalitarian Dictatorship and Autocracy Harvard University Press, 1956
  24. ↑ «Totalitarianism - Charles' George Orwell Links». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ دسامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۲۷ ژوئن ۲۰۰۸.

کتاب‌شناسی

  • توتالیتاریسم، هانا آرنت، ترجمهٔ محسن ثلاثی، تهران: نشر ثالث ۱۳۸۸

پیوند به بیرون

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=تمامیت‌خواهی&oldid=30963720»