سیاوش

برای دیگر کاربردها، سیاوش (ابهام‌زدایی) را ببینید.

برای داستان وی در شاهنامه، داستان سیاوخش را ببینید.

سیاوش
نگاره سیاوش در شاهنامه تهماسبی
شاهزاده ایران
اطلاعات شخصی
نام‌های دیگر	سیاوّخش
شناخته‌شده	عبور از آتش
خانواده	فریبرز (برادر)
دودمان	کاووسیان
ملیت	ایرانی
پدر	کیکاووس
مادر	زنی از نژاد گرسیوز
همسران	فرنگیس جریره
فرزندان	کیخسرو فرود
نژاد	کیانی
آئین	مزدیسنا
نبردها
طرفین جنگ	بین ایران و توران
جنگ اول	با افراسیاب
نتیجه جنگ	سازش با افراسیاب
پیامد	پناهنده شدن سیاوش به توران
فرجام پناهندگی	کشته شدن به دست گروی زره

سیاوُش یا سیاووش یا سیاوَخْش از شخصیت‌های ایرانی در شاهنامه فردوسی، مردی جوان و خوش‌چهره و فرزند پهلوان و برومند کاووس و پدر کیخسرو است. سیاوش از شخصیت‌های محوری حماسه ملی ایران است.

واژه‌شناسی

قتل سیاوش

سیاوَرْشَنْ، به‌معنیِ «صاحبِ اسبِ نرِ سیاه»، در اوستا در یشت ۱۳٫۱۳۲ به‌عنوان کَوی و سومین نامِ دربردارندهٔ اَشَوَن‌مرد ذکر شده‌است. تنها جزئیاتی که در اوستا آورده شده، این است که پسرش هَوسْرَوَ به‌خاطر قتل پدرش از فْرنگْرَسیَن انتقام گرفت. در آفَرینِ زرتشت، سیاوَرْشَنْ نمونهٔ یک مردِ زیباست. براساس متون پهلوی، او قلعهٔ کَنگ را ساخته‌است. طرح کلی داستانِ سیاوش و سودابه در بُنْدَهِشْن است: سیاوخش برای جنگ با افراسیاب به ترکستان رفت، اما به‌دلیل رفتار گناهکارانهٔ سودابه، به ایران بازنگشت. وی با یکی از دختران افراسیاب ازدواج کرد که کَیْ‌هُسْرُوی را از او داشت و در توران کشته شد. به‌گفتهٔ برآمدن شاه وَهْرامِ وَرْجاوَنْد در متون پهلوی، این رستم بود که انتقام سیاوخش را گرفت. این داستان توسط ثعالبی و فردوسی شرح داده شده‌است. همچنین مشاور افراسیاب پیران کسی است که سیاوش را به خُتَن می‌آورد و در آنجا سیاوش‌گرد می‌سازد. این روایت از ویژگی‌های بی‌شماری نیز برخوردار است که در داستان پسر اَشوکه، کوناله و پیدایش ختن نیز وجود دارد.

منابع

• Oktor Skjærvø, Prods (2000). "KAYĀNIĀN vi. Siiāuuaršan, Siyāwaxš, Siāvaš". Encyclopædia Iranica (به انگلیسی). Retrieved 27 April 2020.