خودکامگی
 |
| بخشی از سلسله مقالات در مورد |
| شکلهای اساسی حکومت |
|---|
| فهرست شکلهای حکومت |
 درگاه سیاست |
خودکامگی[۱] از شیوههای حکومتی تمامیتخواه و شکلی از حکومت است که در آن قدرت سیاسی در دست یک حاکم خودگمارده قرار دارد. در حکومت خودکامه دامنه اختیارات حاکم و طول دوره حکومت آنها بسیار است و توزیع قدرت عادلانه نیست.
خودکامگی نوعی از یکه سالاری است که میتواند توسط یک گروه یا قشر اعمال شود.[۲]
طرفداران حکومت خودکامه معتقدند که این نوع حکومت امکان انباشت سرمایه، برنامهریزی متمرکز و تصمیمگیری قاطع برای رفع موانع راه را برای توسعه فراهم میسازد. در حالی که مخالفان این نوع حکومت معتقدند که خودکامگی باعث احساس بیقدرتی سیاسی در بین مردم میشود و کارایی و خلاقیت آنها را کاهش میدهد.
باید توجّه داشت که اگرچه مفاهیم خودکامگی، تمامیتخواهی، یکهسالاری، استبداد، حکومت مطلقه و جبّاریّت، مترادفهای هر یک از آنها و نیز نام فرمانروایانشان در ادبیّات و محاورهها اغلب به یک معنا به کار میروند، هم معنا نبوده و در علم سیاست دارای تعاریف جداگانه میباشند.
ریشهشناسی واژه
[ویرایش]این واژه همانند بسیاری از دیگر واژگان تاریخی-سیاسی-اجتماعی مانند سیاست، دموکراسی، دیپلماسی، تراژدی و ... ریشه یونانی دارد و از زبان یونانی باستان میآید. در زبان یونانی باستان به این واژه دیسپوتیسموس (یونانی باستان: ΔΙσποτισμοσ) میگفتند.
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ «خودکامگی» [علوم سیاسی و روابط بینالملل] همارزِ «despotism»؛ منبع: گروه واژهگزینی. دفتر دوم. فرهنگ واژههای مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۷-۰ (ذیل سرواژهٔ خودکامگی)
- ↑ Encyclopædia Britannica, Inc. 1946.
کتابشناسی
[ویرایش]- رفیعپور، فرامرز. آناتومی جامعه یا سنة الله: مقدمهای بر جامعهشناسی کاربردی. تهران: انتشارات کاوه، ۱۳۷۷.
