فرمانده کل قوا
 | برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. (ژانویه ۲۰۱۶) |
فرمانده کل قوا (به انگلیسی: commander-in-chief یا supreme commander) عنوانی رسمی برای فردی است، که فرماندهی و کنترل نیروهای مسلح هر کشور را برعهده دارد. این مقام در اغلب کشورهای جهان (همچون آمریکا، روسیه و فرانسه) در اختیار رئیس‌جمهور و در برخی کشورها در اختیار رئیس کشور یا رئیس حکومت قرار دارد.
یونان باستان
لقب «استراتیگوس افتوکراتور»(στρατηγός αὐτοκράτωρ, stratēgós autokrátōr) به معنی «رهبر نظامی خودکامه» یا معادل «فرماندهٔ کل قوا»، عنوانی رسمی بود که در آتن باستان توسط انجمن شهر به اشخاص داده میشد[۱]. این صفت بعد از تشکیل اتحادیه هلنی، رسما به فیلیپ دوم مقدونی و بعد از او به اسکندر بزرگ نیز اعطاء شد.[۲][۳]
ایران
پیش از وقوع انقلاب ۱۳۵۷ در ایران از آن به عنوان بزرگ‌ارتشتاران یاد می‌شده‌است. بزرگ‌ارتشتاران عنوانی رسمی و نظامی بوده‌است که در دوره پهلوی برای مقام فرماندهی سه نیروی مسلح کشور ایران بکار می‌رفت. فرماندهی این ۳ نیرو در آن دوره برعهده محمدرضا پهلوی بود.
در ایران، مطابق قانون اساسی فرماندهی کل نیروهای مسلح، برعهدهٔ رهبر جمهوری اسلامی ایران می‌باشد.[۴] رهبر عالی در ایران به عنوان فرمانده کل قوا، مسئولیت فرماندهی نیروهای مسلح در زمان جنگ را برعهده خواهد داشت، همچنین عزل و نصب فرماندهان عالی را نیز برعهده دارد. هم‌اکنون سید علی خامنه‌ای فرمانده کل نیروهای مسلح ایران است. مجلس خبرگان رهبری می‌تواند در مواقع اضطراری و خطر، رهبر را عزل و برکنار کند. همچنین وظیفه انتخاب رهبر برعهده این نهاد است.
ایالات متحده آمریکا
بریتانیا
منابع
- ↑ Pritchett, William Kendrick (1974). The Greek state at war. University of California Press. p. 42. ISBN 978-0-520-02565-3.
- ↑ Diodorus, XVI.89.1–3
- ↑ Diodorus, XVII.4.9; Arrian, Anabasis of Alexander, I.1.1–3
- ↑ «اصول مرتبط با رهبری در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران». پایگاه اطلاع‌رسانی رهبر جمهوری اسلامی ایران. دریافت‌شده در ۶ ژانویهٔ ۲۰۱۶.