پرش به محتوا

حمله ۲۰۲۱ طالبان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
حمله ۲۰۲۱ طالبان
بخشی از شورش طالبان در جنگ در افغانستان (۲۰۰۱–۲۰۲۱)

نقشهٔ افغانستان تا تاریخ ۱۷ اوت ۲۰۲۱
  تحت کنترل طالبان، القاعده و متحدان
  مناطق مورد مناقشه (درگیری گسترده)
تاریخ۱ مه – ۱۵ اوت ۲۰۲۱
(۳ ماه و ۲ هفته)
موقعیت
نتایج

پیروزی طالبان؛ سرنگونی جمهوری اسلامی افغانستان

تغییرات
قلمرو
  • طالبان ۲۳۲ منطقه را به تصرف خود درآورد و اکنون تمام افغانستان را تحت کنترل دارد.[۱۵][۱۶]
  • طالبان تمام ۳۴ مرکز ولایت را تصرف کرد[۱۷][۱۸]
  • طرف‌های درگیر

    افغانستان طالبان
    القاعده[۱][۲]

    تحریک طالبان پاکستان[۱][۲][۳]
    لشکر طیبه[۱][۲][۴]
    جنبش اسلامی ترکستان شرقی[۱][۲]
    حزب حرکت اسلامی ازبکستان[۱]
    طالبان تاجیکستان[۱][۲]
    جیش محمد[۱][۲][۴]
    حرکت المجاهدین[۱][۲]
    جماعت امام بخاری[۱][۲]
    حزب المجاهدین[۲]
    پشتیبانی شده توسط:
     جمهوری اسلامی افغانستان
     ایالات متحده آمریکا[۶][۷]
    فرماندهان و رهبران

    افغانستان هبت‌الله آخندزاده
    افغانستان عبدالغنی برادر

    افغانستان سراج‌الدین حقانی
    جمهوری اسلامی افغانستان محمداشرف غنی
    جمهوری اسلامی افغانستانعبدالله عبدالله
    جمهوری اسلامی افغانستانعبدالرشید دوستم
    جمهوری اسلامی افغانستانبسم‌الله خان محمدی
    جمهوری اسلامی افغانستاناحمد مسعود
    جمهوری اسلامی افغانستانمحمد اسماعیل‌خانتسلیم شده[۱۹]
    ایالات متحده آمریکاجو بایدن
    ایالات متحده آمریکا مارک الکساندر میلی
    ایالات متحده آمریکاکنت اف. مکنزی جونیور
    واحدهای درگیر

    نیروهای طالبان

    دیگر گروه‌های ستیزه‌جو

    نیروهای امنیت ملی افغانستان (ANSF)

    شبه نظامیان حامی دولت[۳۲][۳۳][۳۴]

    • نیروهای خیزش عمومی[۳۵]

    نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا[۳۶]
    نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا

    قوا
    ح. ۸۵٬۰۰۰[۳۸] نیروهای امنیتی افغانستان: ح. ۳۰۰٬۰۰۰[۳۹]
    تلفات و خسارات

    افغانستان ۴۸۸۶ به کشته[۴۰] (ادعای دولت افغانستان)

    تجهیزات:
    • ۱ قبضه توپ و ۱ خودروی نظامی منهدم شد[۳۶]

    افغانستان ۱۵۳۷ نیروی امنیتی کشته شده[۴۱][۴۲][۴۳]
    افغانستان بیش از ۱۵۸۱ سرباز فراری[۴۴]

    تجهیزات:
    ۱۰۳۱ غیرنظامی کشته‌شده‌اند[۴۱][۴۲][۴۳]
    ۲٫۰۴۳ غیرنظامی زخمی شدند.[۴۸]
    ۲۴۴٫۰۰۰ غیرنظامی آواره شدند.[۴۹]

    حمله طالبان آخرین تهاجم بزرگ طالبان و گروه‌های ستیزه‌جوی هم‌پیمان آن علیه جمهوری اسلامی افغانستان و همپیمانانش بود، که در ۱ مه ۲۰۲۱،[۵۰][۵۱][۱۵] همزمان با خروج سربازان آمریکایی از افغانستان شروع شد،[۵۲] و منجر به در دست گرفتن این کشور به صورت دفاکتو به دست طالبان و و بازگشتن امارت اسلامی افغانستان شد.

    در پی توافق‌نامه صلح دوحه میان دولت ایالات متحده آمریکا با طالبان که منجر به خروج اغلب سربازان آمریکایی و ناتو از افغانستان در سال ۲۰۲۱ شد، طالبان حملات گسترده‌ای را آغاز کرد.[۵۳] در مراحل نخستین، طالبان با پیشروی در مناطق روستایی، تعداد ولسوالی‌های تحت کنترل خود را از ۷۳ به ۲۲۳ افزایش دادند.[۱۶] تا ۱۰ اوت طالبان بر ۶۵٪ از مساحت افغانستان چیره شد.[۵۴] در ۶–۱۷ ماه اوت، نیروهای طالبان سی و دو مرکز ولایت از جمله قندوز و هرات را تصرف کردند. (تعداد کل مراکز ولایت در افغانستان ۳۴ است)[۵۵][۵۶] جامعه اطلاعاتی ایالات متحده آمریکا تخمین زد در صورت عدم حمایت از نیروی‌های افغان، دولت افغانستان ظرف شش ماه آینده سقوط خواهد کرد.[۵۷][۵۸]

    این حمله به خاطر دستاوردهای سرزمینی سریع طالبان،[۵۱][۵۹] و پیامدهای داخلی و بین‌المللی آن شناخته شده‌است.[۶۰] در ۱۰ اوت، مقامات آمریکایی تخمین زدند که کابل، پایتخت افغانستان، ظرف ۳۰ تا ۹۰ روز به دست طالبان سقوط می‌کند.[۶۱] در ۱۵ اوت، آسوشیتدپرس گزارش داد که طالبان به کابل رسیده‌اند و منتظر «انتقال» قدرت هستند.[۶۲]وزارت داخله افغانستان در بیانیه‌ای اعلام کرد که اشرف غنی رئیس‌جمهور افغانستان تصمیم به واگذاری قدرت گرفته و دولت موقت به رهبری طالبان تشکیل می‌شود.[۶۳] در این بین، نیروهای امنیتی میدان هوایی بگرام را به طالبان تسلیم کردند. این پایگاه هوایی حدود ۵۰۰۰ زندانی طالبان و داعش را در خود جای داده‌بود.[۶۴] نهایتاً در ۲۴ مرداد/اسد (۱۵ اوت) نیروهای طالبان وارد کابل شدند و محمد اشرف غنی از افغانستان فرار کرد.[۶۵][۶۶]هجوم برق‌آسا طالبان در سراسر افغانستان[۵۱][۵۹] باعث شد بسیاری از دولت‌ها از جمله ایالات متحده،[۶۷] انگلستان،[۶۸] آلمان[۶۹] و روسیه[۷۰] را شگفت زده کند. پیروزی طالبان پیامدهای گسترده درون کشوری و جهانی به همراه داشت.[۷۱]

    زمینه‌های پیشروی طالبان

    [ویرایش]

    وجود افسران فاسد و اینکه آنها با رهبری و ساختن «سربازان ناوجود» حقوق سربازان غایب را به جیب می‌زنند، یک موضوع شناخته شده در ارتش افغانستان است.[۷۲][۷۳] سر مفتش ویژه برای بازسازی افغانستان (سیگار) در گزارشی در سال ۲۰۱۶ مدعی شد که «نه ایالات متحده و نه متحدان افغان آن نمی‌دانند که در حال حاضر چه تعداد سرباز و پلیس افغان وجود دارد، چه تعداد در واقع برای انجام وظیفه در دسترس هستند، یا به‌طور گسترده، ماهیت واقعی قابلیت‌های عملیاتی آنها تا چه اندازه است.» در اوایل سال ۲۰۱۹، حداقل ۴۲۰۰۰ سرباز شبح از حقوق و دستمزد ارتش حذف شدند.[۷۲]

    «سیگار» در ۳۰ ژوئیه ۲۰۲۱ گزارش داد:

    «در حالی که نیروهای امنیت ملی افغانستان تلاش برای بررسی حمله در حال انجام طالبان هستند، وضعیت کنونی در افغانستان ارزش این گزارش را بالاتر می‌برد. [...] اخیراً، در ۱۱ ژوئیه ۲۰۲۱، جان کربی، سخنگوی پنتاگون گفت که «نیروهای امنیت ملی دارای ظرفیت بسیار بیشتری نسبت به قبل، و توانایی بسیار بیشتری» هستند، و ادعا کرد، «آنها می‌دانند چگونه از کشور خود دفاع کنند». [...] سیگار نگرانی‌های جدی خود را در مورد آثار مخرب فساد در نیروهای امنیتی افغان (از جمله وجود سربازان و پلیس شبح) در موارد زیر ابراز کرد: مقدار مشکوک داده‌ها در مورد قدرت واقعی نیرو؛ ناتوانی روش‌های ارزیابی برای درنظرگرفتن تأثیر عوامل نامشهود بر آمادگی رزمی مانند اراده برای مبارزه؛ پایداری متزلزل نیروهای امنیت ملی به وابستگی به تجهیزات پیشرفته و عدم تمرکز اولیه بر قابلیت‌های سطح وزیران؛ و قطع داده‌های مهم، مانند ارزیابی کنترل منطقه، که می‌توانست برای اندازه‌گیری عملکرد این نیروها در سال‌های اخیر مورد استفاده قرار گیرد.»[۷۴]

    بدیهی

    [ویرایش]

    در سپتامبر ۲۰۲۰، بیش از ۵۰۰۰ زندانی طالبان، توسط دولت افغانستان به عنوان بخشی از توافقنامه دوحه بین ایالات متحده و طالبان، آزاد شدند؛ از جمله آنها ۴۰۰ نفر متهم و محکوم به جنایات بزرگی مانند قتل بودند.[۷۵] به گفته شورای امنیت ملی افغانستان، بسیاری از زندانیان آزاد شده که «متخصص» بودند به میدان جنگ بازگشتند و طالبان را تقویت کردند.[۷۶]

    در اوایل سال ۲۰۲۱، رهبران پنتاگون و افغانستان معتقد بودند که ایالات متحده از کابل حمایت مستمر می‌کند. با اینحال رئیس‌جمهور بایدن به ارادهٔ مداوم ترامپ برای خروج ایالات متحده از یک جنگ بی‌پایان تکیه کرد طوری که در آن حمایت دائمی ایالات متحده از رهبری افغانستان برای امور کشور درنظر گرفته نشد.[۷۷] علیرغم تشویق‌های ایالات متحده به عنوان آخرین راهبرد، رهبری افغانستان هیچ مرکز شهری را با خطوط دفاعی تقویت نکرد.[۷۷] با خروج ایالات متحده و بدون حمایت ایالات متحده، اعتبار دولت مرکزی افغانستان به چشم سربازان ضعیف خط مقدم سقوط کرد.[۷۷]

    کارشناسان بین‌المللی مبارزه با تروریسم و برخی مقامات آمریکایی گفتند که سقوط سریع نیروهای امنیت ملی افغانستان در صورت خروج آمریکا «نباید تعجب آور باشد». به گفته یک کارشناس، طالبان پس از توافق دوحه تقریباً بدون مداخله نیروهای دولتی افغانستان توانسته بودند نیروهای خود را آزادانه در سراسر افغانستان جابجا کنند.

    گاهشماری

    [ویرایش]

    در ماه مه ۲۰۲۱، ستیزه‌جویان طالبان توانستند ۱۵ ولسوالی از دولت افغانستان جدا کنند، من جمله ولسوالی‌های نرخ، جَلریز و ولایت میدان وردک.[۷۸][۷۹][۸۰][۸۱] از جمله جایگاه‌های راهبردی تصرف شده‌است، سد دهلا در ولایت قندهار، دومین سد بزرگ افغانستان است که توسط طالبان فتح شد،[۸۲] در طول این ماه، ۴۰۵ نیروی امنیت ملی افغانستان و ۲۶۰ غیرنظامی در جریان درگیری با طالبان کشته شدند، در حالی که وزارت دفاع افغانستان ادعا کرد که ۲٬۱۴۶ جنگجوی طالب را کشته‌است.[۴۲][۴۰]

    تا پایان ماه مه، کشورهای پرتغال، اسلوونی، اسپانیا و سوئد نیروهای خود را به‌طور کامل از افغانستان بیرون کشیدند.

    دیدار لوید آستین وزیر دفاع آمریکا با اشرف غنی رئیس‌جمهور افغانستان در ژوئن ۲۰۲۱

    در ماه ژوئن ۲۰۲۱، نیروهای طالبان ۶۹ ولسوالی را از دولت افغانستان جدا کرد. و وارد شهرهای قُندوز و پُلِ خُمری شدند.[۸۳][۸۴][۸۵][۸۶] شهر مزارشریف توسط طالبان محاصره شد. از جمله مکان‌های تصرف شده توسط طالبان، گذرگاه اصلی مرزی افغانستان با تاجیکستان بود همچنین ولسوالی سیدآباد در ولایت میدان وردک بود که به عنوان دروازه کابل، شناخته می‌شود.[۸۷][۸۸]از نظر تجهیزات، طالبان ۷۰۰ کامیون و هاموی را به عنوان غنیمت از نیروهای امنیتی افغانستان به دست آورد. و همچنین ده‌ها موتر زرهی و سیستم‌های توپخانه‌ای نیاز به غنیمت گرفته شد.[۸۹]در ۱۶ ژوئن، شبه نظامیان طالبان ۲۲ فرمانده تسلیم شده ارتش افغانستان را در شهر دولت‌آبادی اعدام کردند.[۹۰] در طول این ماه، ۷۰۳ نیروی امنیت ملی افغانستان و ۲۰۸ غیرنظامی در جریان درگیری با طالبان کشته شدند، در حالی که وزارت دفاع افغانستان ادعای کشته شدن ۱۵۳۵ جنگجوی طالب را اعلام کرده‌است.[۴۲][۴۰]در ۱۹ ژوئن ۲۰۲۱ رئیس ستاد ارتش، وزیران دفاع و کشور با دستور رئیس‌جمهور اشرف غنی غزل و جایگزین شدند.[۹۱] تا پایان ماه ژوئن، تمام کشورهای عضو مأموریت حمایت قاطع، نیروهای خود را به جز انگلستان، ترکیه و ایالات متحده آمریکا از افغانستان خارج کردند.

    در ۲۲ ژوئن، طالبان شیرخان‌بندر، گذرگاه مرزی اصلی تاجیکستان افغانستان را تصرف کرد.[۹۲] ۱۳ ولسوالی طی ۲۴ ساعت به دست طالبان افتاد.[۹۳] در همان روز، پس از آغاز عملیات نظامی نیروهای افغان در حومه پلخمری، مرکز استان، درگیری شدید نیز در ولایت بغلان در جریان بود که ۱۷ شبه نظامی طالب به همراه «قاری خالد»، فرمانده لشکر طالبان کشته شدند.[۹۴] همزمان، نیروهای طالبان کنترل بلخ را بدست گرفتند و مزارشریف، مرکز ولایت بلخ را محاصره کردند.[۹۵][۹۶] در ۲۳ ژوئن، طالبان و نیروهای دولتی افغان در درون پُلِ خُمری درگیر شدند. در ۲۵ ژوئن، طالبان کنترل منطقه شینواری و منطقه غوربند در ولایت پروان در شمال کابل را به دست گرفتند.[۹۷] در همان روز ان‌بی‌سی نیوز گزارش داد که طالبان "از سرعت پیشروی خود متعجب شده و از تصرف برخی اهداف برای جلوگیری از تنش با آمریکا جلوگیری کرده‌اند،[۹۸] و دولت افغانستان برنامه‌ای را به نام بسیج ملی که هدف آن مسلح کردن گروه‌های شبه نظامی برای جنگ با طالبان بوده‌است ارائه داد.[۹۹] در همین حال، «سراج‌الدین حقانی» معاون امیر طالبان مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها را تحت عنوان «صدای جهاد» برای اداره سرزمین‌های تصرف شده منتشر کرد.

    در ۲۷ ژوئن، ولسوالی چک وردک و ولسوالی سیدآباد پس از تسلیم حداقل ۵۰ سرباز افغان به اسارت طالبان درآمدند و توسط طالبان اسیر شدند. در همان روز ولسوالی رستاق، ولسوالی شورتپه و ولسوالی ارغستان به دست طالبان سقوط کرد. طلوع نیوز گزارش داد که ۱۰۸ ولسوالی در دو ماه گذشته به دست طالبان سقوط و ارتش افغانستان تنها ۱۰ را ولسوالی را پس گرفته‌است.[۱۰۰][۱۰۱] در ۲۹ ژوئن، طالبان حمله ای را به غزنی شروع کرد که باعث درگیری‌های خشونت‌آمیز در شهر غزنی شد.[۱۰۲]

    در تاریخ ۲ ژوئیه ۲۰۲۱، آلمان و ایتالیا نیروهای خود را از افغانستان بیرون کشیدند و نیروهای آمریکایی میدان هوایی بگرام را ترک کردند و آن را به نیروهای مسلح افغانستان تحویل دادند.[۱۰۳]

    در آخر هفته اول ماه ژوئیه، صدها زن مسلح در تظاهرات علیه حمله طالبان به خیابان‌های شمال و مرکز افغانستان آمدند، بزرگ‌ترین تظاهرات در فیروزکوه، مرکز ولایت غور برگزار شد. عبدالظاهر فیض زاده، والی استانی در مصاحبه‌ای با گاردین گزارش داد که بسیاری از زنان افغان، که برخی از آنها اخیراً از دست طالبان فرار کرده‌اند، برای دفاع از خود یادگرفته‌اند که از اسلحه گرم استفاده کنند، برخی دیگر قبلاً خود با طالبان نبرد کرده‌اند. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، این گزارش‌ها را «تبلیغ» خواند و اعلام کرد که «زنان هرگز علیه ما اسلحه نخواهند گرفت».[۱۰۴] طی آخر هفته، طالبان ۹ پست مرزی متعلق به ارتش افغانستان را در ولایت کنر در نزدیکی مرز با پاکستان تصرف کردند، در این مدت ۳۹ پرسنل ارتش افغانستان تسلیم طالبان شدند در حالی که ۳۱ نفر دیگر به پاکستان فرار کردند.

    در ۵ ژوئیه، امام‌علی رحمان رئیس‌جمهور تاجیکستان از استقرار ۲۰ هزار سرباز در مرز افغانستان و تاجیکستان برای جلوگیری از کشانده شدن جنگ افغانستان به تاجیکستان خبر داد. در تاریخ ۹ ژوئیه، سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO) اعلام کرد که فدراسیون روسیه ۷۰۰۰ نیرو را نیز برای یاری رساندن به تاجیکستان در مرز مستقر می‌کند.[۱۰۵][۱۰۶]

    در ۱۰ ژوئیه، نیروهای طالبان ولسوالی پنجوائی در ولایت قندهار را تصرف کردند.[۱۰۷]طالبان همچنین شهر غزنی را در مرکز افغانستان محاصره کرد.[۱۰۸] در ۱۱ ژوئیه، وزیر دفاع استرالیا، «پیتر داتون» پایان حضور نظامی کشور خود را در افغانستان اعلام کرد و ۸۰ پرسنل آخر این کشور را در از این کشور بیرون برد.[۱۰۹] در ۱۲ ژوئیه، فرمانده نیروهای آمریکا و ناتو در افغانستان «آستین اس میلر» از سمت خود کناره‌گیری کرد.[۱۱۰] از ۱۲ ژوئیه ۲۰۲۱، طالبان ۱۴۸ ولسوالی را از دولت افغانستان تصرف کردند.[۱۵] در ۱۴ ژوئیه، پست مرزی افغانستان در اسپین بولدک توسط نیروهای طالبان تسخیر شد.[۱۱۱]

    در ۱۲ ژوئیه، رئیس‌جمهور ترکمنستان، قُربان قُلی مالک قلییویچ بِردی مُحَّمداُف، برای جلوگیری از کشیدن درگیری‌های افغانستان به ترکمنستان، دستور استقرار نیروها، سلاح‌های سنگین و زره‌پوش‌ها را در مرز افغانستان و ترکمنستان صادر کرد.[۱۱۲]در ۱۶ ژوئیه، ازبکستان میزبان کنفرانسی میان تعدادی از رهبران منطقه و دیپلمات‌های خارجی از جمله اشرف غنی رئیس‌جمهور افغانستان به منظور ترویج صلح و جلوگیری از جنگ داخلی بود.[۱۱۳]

    مردم محلی مسلح در جریان جنگ داخلی برای حمایت از دولت افغانستان در ولایت جوزجان راهپیمایی کردند.

    از ۱۵ ژوئیه، ستیزه‌جویان طالبان ۶۴ ولسوالی را از دولت افغانستان تصرف کردند و وارد دومین شهر بزرگ افغانستان، قندهار شدند.[۱۱۴][۱۱۵] گذرگاه‌های مرزی تورغوندی با تاجیکستان و اسلام قلعه با ایران توسط طالبان تصرف شدند. در جریان تصرف گذرگاه مرزی اسلام قلعه، برخی از مقامات امنیتی و گمرکی افغانستان برای فرار از طالبان وارد کشور ایران شدند.[۱۱۶][۱۱۷] رسانه‌های ایران گزارش دادند که حدود ۳۰۰ سرباز و غیرنظامی افغان از مرز عبور کرده و برای فرار از طالبان وارد ایران شده‌اند.[۱۱۸] از این تاریخ، ۲۳۳ نیروی امنیت ملی افغانستان و ۱۱۴ غیرنظامی در جریان درگیری با طالبان کشته شدند، در حالی که وزارت دفاع افغانستان ادعا کرد که از ابتدای ماه تاکنون ۲۱۰۰ مبارز طالبان را کشته‌است.[۴۲][۴۰]طبق گفته نماینده این سازمان در سازمان امنیت بین‌المللی، حدود ۱۵۰۰ سرباز افغان به تاجیکستان خلوت کردند.[۴۴]روز بعد، روزنامه‌نگار هندی رویترز، «دانش صدیقی» هنگام تهیه گزارش از نبردها در اسپین بولدک، کشته شد.[۱۱۹]

    در ۲۱ ژوئیه، رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح ایالات متحده آمریکا «مارک الکساندر میلی» گزارش داد که نیمی از مناطق افغانستان تحت کنترل طالبان است.[۱۲۰]در ۲۲ ژوئیه ۲۰۲۱، پنتاگون تأیید کرد که نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا به درخواست مقامات افغانستان چهار حمله هوایی در افغانستان انجام داده‌است. دو حمله هوایی با هدف از بین بردن تجهیزات نظامی به غنیمت گرفته شده توسط طالبان از نیروهای امنیتی افغانستان. یک قبضه توپ و یک خودروی نظامی منهدم شدند.[۳۶] در همین حال، نبرد در شهر قندهار همچنان ادامه داشت، در حالی که شهر در حقیقت توسط شورشیان محاصره افتاده‌است و فقط میدان هوایی قندهار (که برای تأمین نیروهای امنیتی محلی بسیار مهم) تحت کنترل کامل دولت باقی مانده بود. براساس ژورنال جنگ طولانی FDD، سقوط بالقوه ولسوالی به دست شورشیان، نگهداری و بازپس‌گیری شهر قندهار برای نیروهای دولتی را بسیار دشوار می‌کند. در ۲۲ ژوئیه، در تیراندازی گسترده در سپین‌بولدک، ولایت قندهار، ۱۰۰ تن کشته شدند.

    در ۲۴ ژوئیه، دولت به منظور «مهار خشونت و کاهش تحرکات و پیشروی‌های طالبان» بین ۱۰ شب تا ۴ صبح در همه استان‌ها به جز سه ولایت کشور منع رفت و آمد مقرر کرد.[۱۲۱][۱۲۲]

    سربازان اردوی ملی افغانستان در جنگ با طالبان

    از ۱ تا ۲ اوت، مناطق صفیان، قلعه کهنه و کاریز در پیرامون لشکرگاه به دست طالبان افتاد. درگیری‌هایی میان طالبان و دولت نیز در پیرامون شهر رخ داد و حملات هوایی دولت افغانستان و آمریکا به مواضع طالبان صورت گرفت. در ۳ اوت، ۴۰ غیرنظامی در این درگیری کشته و بیش از ۱۰۰ تن دیگر زخمی شدند.[۱۲۳]در ۳ اوت، ۱۳ نفر در حمله طالبان بر خانه وزیر دفاع افغانستان در کابل کشته شدند.[۱۲۴]طالبان پس از تصرف ایستگاه رادیویی لشکرگاه، پخش برنامه‌های «صدای شریعت» خود را آغاز کرد. شورشیان همچنین حمله به فرودگاه شهر را کلید زدند. در همین حال، دولت نیروهای کمکی را اعزام کرد تا از سقوط کامل شهر به دست شورشیان جلوگیری کند.[۱۲۵] تا ۵ اوت، ۱۱۵ نیروی امنیت ملی افغانستان و ۵۸ غیرنظامی در جریان درگیری با طالبان کشته شدند، در حالی که وزارت دفاع افغانستان ادعا کرد که از ابتدای ماه تا کنون ۱٫۶۶۱ جنگجوی طالبان کشته شده‌اند.[۱۲۶][۴۰]در ۶ اوت، طالبان «دواخان مینه پال»، رئیس مرکز رسانه‌های دولت افغانستان را در کابل ترور کردند. در همان روز، درگیری‌های شدیدی در ولایت جوزجان گزارش شد. و همچنین ستیزه‌جویان طالبان توانستند به مرکز ولایت شبرغان، نفوذ کنند. طالبان مسئولیت ترور «دواخان مینه پال» را برعهده گرفت و هشدار داد که در صورت ادامه حملات هوایی نیروهای دولتی افغان دامنه این ترورها سایر مقامات دیگر افغانستان را نیز در برمی‌گیرد.[۱۲۷]بر اساس گزارش‌ها از افغانستان، طالبان شهر زرنج، مرکز ولایت نیمروز را تصرف کرده‌است. در ۵ سال گذشته این اولین باری است که طالبان کنترل مرکز یک ولایت را به دست می‌گیرد.[۱۲۸]در همان روز، نماینده سازمان ملل متحد هشدار داد که کشور در حال ورود به «مرحله مرگبار» جنگ است.[۱۲۹]دولت بریتانیا به شهروندان خود هشدار داد که در پی پیشروی طالبان و بدتر شدن اوضاع امنیتی افغانستان «فوراً» افغانستان را ترک کنند.[۱۳۰]

    در ۷ اوت، نیروهای طالبان شهر شبرغان در ولایت جوزجان را تصرف کردند و این دومین تصرف مرکز ولایت پس از زرنج بود.[۱۳۱]عبدالرشید دوستم، فرمانده و مارشال افغان که به‌طور سنتی بر شهر شبرغان تسلط داشت، نیروهای خود را به ولسوالی خواجه دوکوه، تنها منطقه‌ای در ولایت جوزجان که هنوز تحت کنترل دولت است، منتقل کرد. در همین حال، نیروهای حامی دولت به یک جبهه مقاومت کوچک در لشکرگاه تقلیل یافتند، در حالی که قندهار و هرات همچنان در جدال شدید هستند. ستیزه‌جویان طالبان همچنین حملات مکرر را به دیگر مراکز استان‌ها آغاز کردند.[۱۳۲]روز بعد، نیروهای طالبان پس از درگیری‌های شدید با ارتش ملی افغانستان توانستند دو شهر قُندوز و سرپل را تصرف کنند. در هنگام نبرد این دو شهر فرار گسترده نیروهای ارتش افغانستان گزارش شده‌است چراکه بسیاری از سربازان ارتش ملی افغانستان با پیشروی سریع شورشیان و همچنین تبلیغات طالبان بی‌انگیزه شده بودند.[۱۳۳][۱۳۴]فتح قندوز یکی «مهم‌ترین دستاوردهای طالبان از زمان آغاز حملات خود در ماه مه» بشمار می‌آید، زیرا این شهر یکی از بزرگ‌ترین شهرهای افغانستان است که به سایر نقاط مهم کشور از جمله پایتخت کشور یعنی کابل متصل است. و یکی از مسیرهای اصلی قاچاق مواد مخدر در قاره آسیای محسوب می‌شود.[۱۳۵]شهر تالُقان نیز در ۸ اوت توسط طالبان تصرف شد و این پنجمین مرکز ولایت (استان) است که سقوط می‌کند. نیروهای دولتی بعد از ظهر از شهر عقب‌نشینی کردند.[۱۳۶][۱۳۷]در ۹ اوت، طالبان شهر سَمَنگان مرکز ولایت سمنگان را فتح کردند.[۵۶]صفت الله سمنگانی، معاون فرماندار ولایت سمنگان، به خبرگزاری فرانسه گفت؛ که نیروهای دولتی بدون هیچ گونه درگیری و ایستادگی ویژه‌ای برای جلوگیری از بروز خشونت و کشتار از شهر بیرون رفتند.[۱۳۸] در همان روز، «محمد آصف عظیمی» عضو سابق مجلس سنای افغانستان با ده‌ها فرد مسلح تحت امر خود در ولایت سمنگان افغانستان به طالبان پیوست. ۱۰ اوت، طالبان شهر پلخمری مرکز ولایت بغلان را فتح کردند. در ساعات اولیه درگیری، اکثر نیروهای امنیتی به همراه والی پلخمری از شهر فرار کردند.[۵۵][۱۳۹] همچنین طالبان توانستند شهر فراه، مرکز ولایت فراه را تصرف کردند،[۱۴۰] بدین ترتیب تا روز ۱۰ اوت ۲۰۲۱ هشت مرکز ولایت در افغانستان به تصرف طالبان درآمد. درگیری طالبان با نظامیان افغان در شهر فیض آباد مرکز ولایت بدخشان نیز باعث تنگ‌تر شدن حلقه محاصره و سقوط بخشی از شهر شد. همچنین تلفات سنگینی بر نظامیان افغان وارد گشت. ادامه این روند باعث سقوط شهر فیض آباد و تصرف نهمین مرکز ولایت توسط طالبان خواهد شد. بدین ترتیب طالبان بر ۶۵٪ از مساحت افغانستان چیره شد.[۵۴]مقامات اطلاعاتی آمریکا گفتند که در صورت جلوگیری از پیشروی طالبان، کابل ممکن است ظرف چند ماه سقوط کند.[۱۴۱]در ۱۲ اوت، طالبان شهر غزنی را تصرف کردند و این دهمین مرکز ولایتی بود که ظرف یک هفته سقوط کرد. این شهر در امتداد شاهراه کابل-قندهار قرار دارد.[۱۴۲][۱۴۳][۱۴۴]در همان روز، دولت مرکزی پیشنهاد «قدرت مشترک» (تقسیم قدرت) را در صورت توقف خشونت توسط طالبان ارائه کرد، اما ستیزه‌جویان به آن پاسخ نداد. همچنین، والی ولایت غزنی در ولایت وردک به دلیل «تسلیم بدون جنگ» هنگام ورود طالبان به غزنی دستگیر شد.[۱۴۵] با عقب‌نشینی نیروهای امنیتی در روز پنجشنبه ۱۲ اوت، طالبان شهر هرات سومین شهر بزرگ افغانستان در ۱۵۰ کیلومتری مرز با ایران را تصرف کردند.[۱۴۶] طالبان در طول شب، قندهار، دومین شهر بزرگ افغانستان، را تسخیر کردند: زدوخورد شدید پیرامون شهر منجر به عقب‌نشینی سربازان اردوی ملی افغانستان، احتمالاً به توصیه فرماندهی عالی آمریکا شد؛ که بدین گونه کل مراکز ولایات در کنترل طالبان به سیزده رسید.[۱۴۷][۱۴۸] یک مقام دفاعی آمریکایی بر اساس اطلاعات آمریکا گفت کابل ممکن است ظرف ۳۰ روز محاصره شود و ظرف ۹۰ روز سقوط کند.[۱۴۹]

    چند ساعت پس از سقوط هرات، دولت‌های آمریکا و بریتانیا اعزام به ترتیب ۳۰۰۰ و ۶۰۰ سرباز خود را به فرودگاه کابل برای ایمن‌سازی جابه جایی هوایی اتباع خود، کارکنان سفارت و غیرنظامیان افغانی که با نیروهای ائتلاف کار کردند را اعلام کردند. مقامات گفتند تخلیه تا پایان ماه پایان خواهد یافت. همچنین ۳۵۰۰ سرباز در کویت در حالت انتظار در صورت بالاگرفتن درگیری با طالبان باقی خواهند ماند.[۱۵۰][۱۵۱][۱۵۲] کانادا اعلام کرد نیروهای ویژه کانادا برای تخلیه سفارت این کشور اعزام خواهند شد.[۱۵۳] دانمارک و نروژ اعلام کردند سفارتخانه‌هایشان در کابل به دلیل شرایط امنیتی بسته خواهند بود و برنامه‌هایی برای تخلیه آنها تدوین خواهند کرد.[۱۵۴]

    پس از چند هفته نبرد در پیرامون لشگرگاه، شهر لشکرگاه، مرکز استان (ولایت) هیرمند، در ۱۳ اوت به تصرف طالبان درآمد.[۱۵۵] در همان روز، طالبان کنترل فیروزکوه، مرکز ولایت غور در غرب افغانستان را در دست گرفتند. مقامات گفتند که این شهر بدون هیچ گونه درگیری سقوط کرد و پانزدهمین مرکز ولایتی شد که طی یک هفته به دست طالبان افتاد. جمعیت فیروزکوه نزدیک به ۱۳۲۰۰۰ تن است.[۱۵۶] در ۱۳ اوت، طالبان به ترتیب پل علم، قلات و ترین‌کوت، مرکز ولایت لوگر، ولایت زابل و ولایت اروزگان را تصرف کردند.[۱۵۷][۱۵۸] در این روز اسماعیل خان از جنگ سالاران و والی سابق هرات با سربازان خود به طالبان تسلیم شد.[۱۵۹]طالبان کمی بعد با وی مصاحبه کردند و مدعی شدند که او و نیروهایش به آن‌ها پیوسته‌اند.[۱۶۰][۱۶۱]در ۱۴ اوت ۲۰۲۱، نیروهای طالبان وارد شهر مزارشریف، مرکز ولایت ولایت بلخ شدند. و در تلاش برای فتح تمام قسمت‌های شهر هستند. رئیس‌جمهور غنی پیشتر از این از شهر دیدن کرده بود. تا از فرماندهان محلی برای مبارزه با طالبان دعوت کند.[۱۶۲]وزارت داخله افغانستان در بیانیه‌ای اعلام کرد که اشرف غنی رئیس‌جمهور افغانستان تصمیم به واگذاری قدرت گرفته و دولت موقت به رهبری طالبان تشکیل می‌شود.[۱۶۳] در همین حال، نیروهای امنیتی میدان هوایی بگرام را به طالبان تسلیم کردند. این پایگاه هوایی حدود ۵۰۰۰ زندانی طالبان و داعش را در خود جای داده‌است. بعداً در همان روز اعلام شد که حامد کرزی، رئیس‌جمهور پیشین، بخشی از تیم مذاکره کننده است و رئیس‌جمهور غنی قصد خود را برای کناره‌گیری اعلام کرده‌است. همچنین طالبان به جنگجویان خود دستور داد منتظر انتقال مسالمت آمیز قدرت باشند و با زور وارد کابل نشوند. بعداً گزارش شد که اشرف غنی رئیس‌جمهور کشور را به مقصد امارات ترک کرد.[۱۶۴]

    جنایات جنگی

    [ویرایش]

    ستیزه‌جویان طالبان در هجوم خود در سال ۱۴۰۰ تعداد زیادی جنایت جنگی مرتکب شدند.

    در ۱۶ ژوئن، در دولت‌آباد، ۲۲ کماندو غیر مسلح افغان پس از تسلیم شدن به نیروهای طالبان اعدام شدند. ویدئویی از این رویداد به‌طور گسترده پخش گردید و به‌دست سی‌ان‌ان(CNN) بازتاب گسترده داده شد. «سمیرا حمیدی» از عفو بین‌الملل این رویداد را «قتل خونسرد سربازان تسلیم شده و جنایت جنگی» توصیف کرد. او خواستار رسیدگی به این رویداد به عنوان بخشی از تحقیقات دادگاه کیفری بین‌المللی در افغانستان شد.[۱۶۵]

    عفو بین‌الملل از کشتار باشندگان هزاره توسط طالبان در اوایل ماه ژوئیه در ولایت غزنی به عنوان «شاخصی دهشتناک» برای آینده یاد کرد.[۱۶۶] مردان هزاره به شیوه‌های گوناگون مورد اصابت گلوله قرار گرفتند و شکنجه شدند، یکی با روسری خود خفه شد و عضلات بازوی او بریده گردید، و دیگری تکه‌تکه شد.[۱۶۶]

    در ۶ اوت ۲۰۲۱، نیروهای طالبان مسئولیت ترور «داواخان مینه پال»، رئیس مرکز رسانه‌ها و اطلاعات دولتی در کابل را در ۵ اوت بر عهده گرفتند.[۱۶۷] در همان روز طالبان کنترل زرنج را در دست گرفتند، «لعل گل لعل» فعال حقوق بشر اظهار داشت که اعدام ۳۰ سرباز توسط طالبان جنایت جنگی است. به گزارش طلوع نیوز، برخی از سربازان قبل از کشته شدن شکنجه شده و چشم‌های آن‌ها توسط طالبان کور شده بود.[۱۶۸]

    خروج نیروهای آمریکایی و ائتلاف

    [ویرایش]
    انتقال نیروها و تجهیزات آمریکایی به بوئینگ سی-۱۷ گلوبمستر ۳ برای خروج از افغانستان

    در ژانویه ۲۰۲۱ تعداد نیروهای آمریکایی به کمترین میزان خود از آغاز اشغال افغانستان در سال ۲۰۰۱ رسید.[۱۶۹]

    در ۱۳ مارس، رئیس‌جمهور آمریکا، جو بایدن، اعلام کرد که تا ۱۱ سپتامبر نیروهای نظامی خود را از افغانستان خارج خواهد کرد.[۱۷۰][۱۷۱]به گفته یک مقام وزارت دفاع ایالات متحده، خلأ امنیتی ایجاد شده با خروج نیروهای نظامی آمریکا می‌تواند زمینه‌ای برای سازماندهی مجدد القاعده و دیگر گروه‌های تروریستی ایجاد کند. این مقام افزود: در حالی که ایالات متحده همچنان قدرت حمله به اهداف القاعده در افغانستان را حفظ می‌کند، عدم حضور پررنگ ایالات متحده در زمین، توانایی شناسایی اهداف بالقوه را مختل می‌کند. ژنرال مکنزی جونیور فرمانده سِنتکام گفت که او چیزی ندیده‌است که باعث شود طالبان مانع استفاده القاعده از افغانستان برای تقویت و دوباره سازمان دهی القاعده شود.[۱۷۲]

    تحلیل

    [ویرایش]

    فروپاشی حکومت افغانستان

    [ویرایش]

    مسائل مربوط به نیروهای مسلح افغانستان

    [ویرایش]

    فرماندهان ارتشی فاسد که گردان‌های سربازان ناوجود، را هدایت می‌کنند، و دستمزدهای سربازان ناوجود را به جیب می‌زنند، از مسایل شناخته شده در بین نظامیان افغان بوده‌است.[۷۲][۱۵۷] سر مفتش ویژه برای بازسازی افغانستان (سیگار) آمریکا گفته "ایالات متحده و همپیمانان افغانان هیچ‌یک نمی‌دانند چه تعداد سرباز و پلیس افغان در واقع وجود دارد، چه تعدادشان در واقع برای وظیفه موجودند، یا ماهیت واقعی توانایی‌های عملیاتی شان چگونه است". Iدر اوایل سال ۲۰۱۹, حداقل ۴۲٬۰۰۰ سربازان ناوجود از فهرست حقوق بگیران اردوی ملی حذف شدند.[۷۲]

    در ۳۰ ژوئیه، سیگار گفت که «اثرات مخرب فساد درون اردوی ملی، عدم دقت در خصوص قوت واقعی نیروهای افغان، نبود آمادگی رزمی، عزم به جنگندگی، ناپایایی به دلیل اتکا بر تجهیزات پیشرفته، نبود تمرکز بر قابلیت‌های در سطح وزیری، نبود اطلاعات حیاتی، نظیر ارزیابی‌ها از کنترل بخش‌ها که می‌تواند به اندازه‌گیری عملکرد اردوی ملی در این سال‌ها کمک کند، وجود دارد .»[۱۷۳]

    در ۱۲ اوت، کارشناسان بین‌المللی ضدتروریسم و مسئولان آمریکایی گفتند که فروپاشی سریع نیروهای امنیت ملی افغانستان در صورت خروج آمریکا «نباید تعجب‌برانگیز باشد.» بنا بر یک کارشناس، طالبان قادر بوده پس از توافق دوحه تقریباً بدون مداخله نیروهای حکومتی نیروهایش را در سراسر افغانستان آزادانه جابه‌جا کند.[۳۹] در همان روز ولی‌رضا نصر، از مشاوران سابق آمریکا گفت که «هیچ نوع رهبری که به جنگ سالاران محلی دلایلی برای مقاومت در برابر طالبان بدهد وجود ندارد؛ بنابراین، هرچه بیشتر پیروزی طالبان را اجتناب ناپذیر ببینند، پیروزی اجتناب ناپذیرتر می‌شود، چرا که آنها خود به معامله کردن با آنها می‌پردازند.»[۱۷۴]

    سیاسی شدن نظامیان افغان هم منجر شد سیاستمداران بی کفایت وفادار به اشرف غنی مناصب کلیدی در نیروی نظامی افغانستان را عهده‌دار شوند.[۱۷۵] حمدالله محب، مشاور امنیت ملی، بدون داشتن تجربه نظامی کنترل مستقیم عملیات نظامی را برعهده گرفت. بنابر چندین مقام ارشد حکومتی و دیپلمات‌ها، فرمان‌های محب اغلب زنجیره طبیعی فرمان را دور می‌زد.[۱۷۶][۱۷۷]

    مایک مارتین، از افسران سابق ارتش بریتانیاً گفت که غنی فاقد مهارت‌های سیاسی برای وفادار نگه داشتن گروه‌های بسیار متفاوت قومی افغانستان به ایده هدفی ملی بود.[۱۷۸] بسیاری از افغانان به پیوندهای سنتی قومی، قبیله ای، و حتی خانوادگی خود وفادارتر بودند تا به اردوی افغانستان، که فرمانده ولایتی طالبان از این وضع برای مذاکره برای تسلیم بسیاری از سربازان استفاده کرد. علی یاور عادلی، گفت که مقامات افغان، از جمله غنی، هرگز انتظار نداشتند که آمریکا حمایت لجستیک و هوایی خود از نیروهای افغان را متوقف کند.[۱۷۸] سربازان وابستگی شدیدی به حمایت لجستیک و هوایی آمریکا داشتند و با اتمام آن عمیقاً شوکه شدند. الیزابت ترلکلد، از مقامات سابق وزارت امور خارجه آمریکا گفت که پیشروی سریع طالبان و تسلیم صلح آمیز واحدهای اردوی افغانستان بسیاری دیگر را ترغیب کرد که آنها نیز چنین کنند.[۱۷۸]

    استراتژی طالبان

    [ویرایش]

    در جریان جنگ داخلی افغانستان (۲۰۰۱–۱۹۹۶), مقاومت در برابر طالبان در شمال افغانستان، پایگاه ائتلاف شمال، از هر جای دیگر قوی‌تر بود. بنا بر گزارش شبکه تحلیلگران افغانستان، تمرکز نیروهای طالبان بر شمال ممکن است تلاشی برای جلوگیری از تشکیل یک ائتلاف شمال دوم پس از خروج نیروهای آمریکایی باشد.[۱۷۹]

    اندرو واتکینز، تحلیلگر افغانستان در گروه بین‌المللی بحران، گفت شواهدی وجود ندارد که طالبان جدا از استفاده از ۵۰۰۰ شورشی که پیشتر آزاد شده بودند، نیروهای خود را برای انجام این هجوم افزایش داده‌اند.[۱۷۶] واتکینز معتقد است که پایان حملات هوایی آمریکا سناریو را عوض کرد. او گفت که پایان این حملات به شورشیان آزادی حرکت دارد و آنها را قادر ساخت که ساختار خود را بازآرایی کنند، برنامه‌ریزی کنند و خطوط تدارکاتی خود را بدون ترس از حملات هوایی آمریکا تقویت کنند.[۱۷۶]

    مواضع کشورها

    [ویرایش]

    واکنش‌های درون کشوری

    [ویرایش]
    •  افغانستان: دولت افغانستان قول داد که تمام مناطق تصرف شده توسط طالبان را بازخواهد گرداند.[۱۸۰] محمد اسماعیل‌خان سیاستمدار و مجاهد سابق افغانستان از ایجاد «جنبش مقاومت مردمی غرب افغانستان» برای مبارزه با طالبان در ولایت هرات خبر داد. (محمد اسماعیل‌خان در ۱۳ اوت توسط طالبان دستگیر شد. و «جنبش مقاومت مردمی غرب افغانستان» در همان تاریخ نابود گشت و شهر هرات به دست طالبان افتاد)[۱۸۱]در ۲ اوت ۲۰۲۱، رئیس‌جمهور غنی دلیل پیشروی طالبان را عقب‌نشینی ناگهانی نیروهای آمریکایی دانست.[۱۸۲]در ۹ اوت، #SanctionPakistan(به معنای تحریم پاکستان) به یکی از برترین ترندهای توییتر در افغانستان و جهان تبدیل شد و افغان‌ها پاکستان را مسئول حمایت و پشتیبانی از طالبان می‌دانند.[۱۸۳]۵جی اینترنت آبزوتوری(G5 Internet Observatory)، سازمانی که فضای دیجیتالی را از طریق داده و تجزیه و تحلیل مورد مطالعه قرار می‌دهد، در گزارش خود فاش کرد که از ربات‌ها برای تبلیغ هشتگ بسیار استفاده شده‌است.[۱۸۴]
    • افغانستان طالبان: سخنگوی طالبان در ۹ ژوئیه در مسکو گفت که این گروه «۸۵ درصد از خاک افغانستان را کنترل می‌کند»، و خاطرنشان کرد که این «بخشی از توافق‌نامه» با ایالات متحده برای حمله به مراکز اداری افغانستان نیست.[۱۸۰] همچنین «ذبیح‌الله مجاهد» سخنگوی طالبان در حساب توییتر خود گفت:

      تمام سخنرانی‌های غنی (رئیس‌جمهور) تنها تلاشی برای «کنترل ترس‌های او» است. مجاهد تأکید کرد که نه اعلان جنگ و نه اتهامات علیه این جنبش به رئیس‌جمهور «طول عمر» بیشتری نمی‌دهد. «ملت تصمیم گرفته‌است که خائنان ملی را تحت تعقیب قرار داده و به دادگاه برساند.

    این بیانیه در پاسخ به سخنرانی رئیس‌جمهور در پارلمان این کشور بود که اشرف غنی طالبان را به بی‌رحمی متهم کرد، و همچنین تأکید کرد که شبه‌نظامیان تا زمان تغییر وضعیت در میدان جنگ به مذاکرات صلح باز نخواهند گشت.[۱۸۵]در ۱۶ اوت، محمد نعیم، سخنگوی طالبان در مصاحبه با الجزیره گفت که جنگ در افغانستان به پایان رسیده‌است. وی همچنین گفت که طالبان به خواسته خود رسیده‌اند و اجازه نخواهند داد که قلمرو افغانستان علیه کسی مورد استفاده قرار گیرد و آن‌ها نمی‌خواهند به دیگران آسیب برسانند.[۱۸۶]

    واکنش‌های برون کشوری

    [ویرایش]
    دیدار جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا با اشرف غنی رئیس‌جمهور افغانستان، ۲۵ ژوئن ۲۰۲۱
    •  ایران: جمهوری اسلامی ایران در تلاش برای برگزاری گفتگو بین طالبان و دولت افغانستان است و جمعی از مقامات بلندپایه دولت و طالبان از جمله یونس قانونی، ارشاد احمدی، شیر محمد عباس ستانکزی، خیرالله خیرخواه و قاری دین محمد حنیف را برای گفتگو به تهران دعوت کرده‌است.[۱۸۷] در رسانه‌های وابسته و نزدیک به حکومت جمهوری اسلامی ایران گزارش‌هایی منتشر شده‌است، که طالبان را یک نیروی سالمِ و توانا معرفی می‌کنند، که قابلیت حکومت بر افغانستان را دارد.[۱۸۸]مجتبی ذوالنوری روحانی و سیاستمدار و نماینده مجلس ایران گفت:

      که طالبان بخشی غیرقابل انکار از واقعیت در افغانستان است و نباید این گروه را با گروه‌های تروریستی اسلامگرا مانند داعش یا القاعده برابر دانست.[۱۸۹]

      سید علی خامنه‌ای در اولین موضع‌گیری در شهریور ۱۴۰۰ گفت: دولتها می‌آیند و می‌روند؛ انواع و اقسام دولتها در این سالها در افغانستان سر کار آمده‌اند. دولتها می‌آیند و می‌روند، آن که باقی می‌ماند ملّت افغانستان است؛ ما طرف‌دار ملّت افغانستان هستیم. نوع رابطهٔ ما با دولتها هم به نوع رابطهٔ آنها با ما بستگی دارد.[۱۹۰]

    لطف‌الله صافی گلپایگانی از مراجع تقلید شیعه امامیه اعتماد به طالبان را خطایی جبران ناپذیر خواند.[۱۹۱]

    همچنینرئیس جمهور ایران، ابراهیم رئیسی، گفت که «شکست» ایالات متحده در افغانستان باید فرصتی برای «احیای زندگی، امنیت و صلح پایدار» در افغانستان ایجاد کند.. رئیسی همچنین گفت که ایران خواستار روابط خوب با افغانستان است و ایران از نزدیک اوضاع افغانستان را زیر نظر دارد.

    •  روسیه: مقامات روسی اظهار داشتند که با دولت تاجیکستان همکاری می‌کنند تا از آن‌ها در برابر تهدیدات خارجی (طالبان) در چارچوب سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO) محافظت کنند.[۱۹۲]
    •  تاجیکستان: رئیس‌جمهور امامعلی رحمان دستور داد که ۲۰ هزار نیروی ذخیره از نیروهای زمینی این کشور را به مرز با افغانستان بفرستد.[۱۹۳]
    •  ترکیه: این کشور دستور محافظت از میدان هوایی بین‌المللی حامد کرزی در کابل پایتخت افغانستان را صادر کرد.[۱۹۴]
    •  ترکمنستان: در تاریخ ۱۲ ژوئیه گزارش شد که به دلایل امنیتی نیروهای مسلح ترکمن در امتداد مرزهای افغانستان و ترکمنستان نیروهای اضافی منتقل می‌شوند.[۱۹۵]
    •  ایالات متحده آمریکا: رئیس‌جمهور ایالات متحده، جو بایدن در دفاع از این نتیجه‌گیری که از نیروهای نظامی آمریکا نباید در افغانستان استفاده کرد و از نرفتن به افغانستان حمایت کرد و گفت که ملت‌سازی و صلح در افغانستان وظیفه ما نیست.[۱۹۶] رهبر آمریکا افزود که «نسل دیگری از آمریکایی‌ها را برای جنگ به آن‌جا نمی‌فرستد» و به تلاش‌های ناموفق دیگر برای اتحاد و صلح در افغانستان در ادوار گذشته اشاره کرد. بایدن همچنین اطمینان داد که امنیت آمریکا تهدید نمی‌شود و درگیری‌ها در شرق برای ایالات متحده آمریکا تهدید نیست.[۱۹۷][۱۹۸]
    •  ازبکستان:دولت این کشور نگرانی خود را از بحران احتمالی پناهندگان به دلیل درگیری در افغانستان ابراز داشت و گزارش داد که مقامات آمریکایی با مقامات ازبکستانی تماس گرفته‌اند تا تأیید کنند که آیا ازبکستان می‌تواند از شهروندان افغانستان که با آمریکا همکاری می‌کنند و از این کشور فرار کرده‌اند محافظت کند. در پاسخ، به این درخواست دولت ازبکستان یک پناهگاه و تعدادی چادر برای مهاجران افغان در شهر مرزی ترمذ ایجاد کرد.[۱۹۹]
    •  هند: وزیر امور خارجه هندوستان گفت؛ که کشورش در حال رایزنی با همهٔ طرف‌های درگیر در افغانستان است و در این باره با کشور چین مذاکراتی انجام داده‌است.[۲۰۰]
    •  پاکستان: این کشور با در نظر گرفتن پیشروی‌های طالبان، بیانیه‌ای صادر کرد که پاکستان را باید به عنوان تسهیل‌کننده و نه ضامن در روند صلح افغانستان دید.[۲۰۱]
    •  بریتانیا وزیر دفاع بریتانیا اعلام کرد، که بریتانیا آمادگی خود را برای همکاری با طالبان در صورت به قدرت رسیدن اعلام کرده‌است.[۲۰۲]
    •  قزاقستان:نمایندگان این کشور به همراه مقامات روسیه و در اجلاس سازمان همکاری شانگهای برای بحث در مورد هجوم احتمالی آوارگان افغان شرکت کردند.[۲۰۳]
    •  قرقیزستان:نمایندگان این کشور به همراه مقامات روسیه در اجلاس سازمان همکاری شانگهای برای بحث در مورد هجوم احتمالی آوارگان افغان شرکت کردند.[۲۰۳]
    •  چین: «وانگ یی» وزیر امور خارجه چین از عقب‌نشینی نیروهای ناتو به رهبری آمریکا انتقاد کرده و آن‌ها را به «شیوه‌ای مسئولانه و منظم» برای رفتن از افغانستان ترغیب کرده‌است.[۲۰۴]
    •  سوئد: سوئد اعلام کرد که سفارت خود در کابل را می‌بندد و وزیر امور خارجه اعلام کرد که کمک‌های سوئد به افغانستان نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد.[۲۰۵]
    •  دانمارک: وزیر خارجه دانمارک جپ کوفود گفت که دانمارک تصمیم دارد سفارت خود را در کابل به‌طور موقت تعطیل کند و اوضاع در کابل جدی است و برای کسانی (افغان‌ها) که در کنار دانمارک ایستاده‌اند تلاش بیشتری خواهد کرد.[۲۰۶]
    •  آلمان:وزیر خارجه آلمان گفت که این کشور در صورت تصرف طالبان بر کشور و وضع قوانین شرعی، کمک‌های مالی خود به افغانستان را قطع می‌کند.[۲۰۷]

    پیامدها

    [ویرایش]

    فرار شهروندان

    [ویرایش]
    فرار اَفغان‌ها با هواپیمای بوئینگ سی-۱۷ گلوبمستر ۳ آمریکایی در ۱۵ اوت ۲۰۲۱ همزمان با سقوط کابل، هجوم طالبان منجر به فرار افغان‌ها گردید.
    تفنگداران ایالات متحده در حال پاسداری از فراری‌های افغان در جریان حمل و نقل هوایی در نزدیکی فرودگاه کابل، ۲۹ اوت ۲۰۲۱

    بیش از ۳۰۰۰۰۰ غیرنظامی افغان به دلیل کار برای دولت آمریکا در معرض تلافی طالبان بودند.[۲۰۸]

    تا ۱۷ اوت، حدود ۱۱۰۰۰ شهروند آمریکایی در افغانستان تحت کنترل طالبان محبوس بودند.[۲۰۹] در اواخر ماه جولای، صدها مهاجر افغان از ایران به باختر ترکیه رفتند. دست کم ۱۵۰۰ مهاجر در مرز ایران بازداشت شدند و ۲۰۰ مهاجر افغان در مسیر ترکیه به اروپا رهگیری شدند. ترکیه از احداث یک بند مرزی در امتداد مرز ایران و ترکیه خبر داد، جایی که بسیاری از پناهندگان در مسیر اروپا از آن‌جا عبور می‌کنند.[۲۱۰]در ۵ اوت، شش کشور عضو اتحادیه اروپا (از جمله آلمان) از کمیسیون اروپا خواستند تا به رغم پیشروی‌های گسترده طالبان، اخراج پناهجویان رد شده را به افغانستان ادامه دهد.[۲۱۱] چند روز بعد، آلمان و هلند اخراج مهاجران افغان را موقتاً متوقف کردند، چراکه شورشیان طالبان قلمرو بیشتری را تصرف کردند.[۲۱۲]در ۱۳ اوت، دولت کانادا اعلام کرد که کانادا بیش از ۲۰۰۰۰ شهروند افغان را از گروه‌هایی که به نظر آن‌ها هدف طالبان است، اسکان می‌دهد. بریتانیا اعلام کرد که به ۲۰۰۰۰ افغان اجازه می‌دهد در انگلستان مستقر شوند و به نظر می‌رسد ایالات متحده حداکثر ۳۰۰۰۰ متقاضی روادید مهاجرت ویژه افغان را به ایالات متحده منتقل می‌کند.[۲۱۳]

    بازخواست‌ها و ایستادگی‌ها

    [ویرایش]
    راهپیمایی افغان‌ها در روتردام هلند ۲۱ اوت ۲۰۲۱

    پس از سقوط کابل، اعضای پیشین اتحاد شمالی و شخصیت‌های ضد طالبان یک ائتلاف نظامی به نام مقاومت دوم، تحت رهبری احمد مسعود و امرالله صالح معاون رئیس‌جمهور سابق تشکیل دادند.[۲۱۴][۲۱۵] آن‌ها در دره پنجشیر مستقر شده‌اند، که پایگاه اصلی عملیات اتحاد شمالی اولیه بود.[۱۴][۲۱۶][۱۴] در ۱۷ اوت ۲۰۲۱، امرالله صالح، معاون رئیس‌جمهور افغانستان، خود را رئیس‌جمهور موقت افغانستان در دره پنجشیر اعلام کرد.[۲۱۷] با سقوط کابل، اعضای سابق اتحاد شمالی و دیگر نیروهای ضد طالبان مستقر در پنجشیر، به رهبری احمد مسعود و امرالله صالح، معاون رئیس‌جمهور سابق، اولین مقاومت سازمان یافته در برابر طالبان در افغانستان شدند. سفارت افغانستان در تاجیکستان عکس رئیس‌جمهور غنی را با صالح جایگزین کرد و درخواستی به اینترپل داد تا حکم دستگیری غنی به همراه مشاور اصلی وی فاضل محمود و حمدالله محیب مشاور امنیت ملی به اتهام سرقت از خزانه داری افغانستان صادر شود.[۲۱۸]

    جستارهای وابسته

    [ویرایش]

    منابع

    [ویرایش]
    1. ۱٫۰۰ ۱٫۰۱ ۱٫۰۲ ۱٫۰۳ ۱٫۰۴ ۱٫۰۵ ۱٫۰۶ ۱٫۰۷ ۱٫۰۸ ۱٫۰۹ ۱٫۱۰ Roggio, Bill (12 July 2021). "Taliban advances as U.S. completes withdrawal". FDD's Long War Journal. Retrieved 16 July 2021.
    2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ ۲٫۶ ۲٫۷ ۲٫۸ Bill Roggio; Andrew Tobin (23 May 2022). "Tajik terrorist serves as Taliban commander in northern Afghanistan". FDD's Long War Journal. Retrieved 26 May 2022.
    3. K J M Varma (5 July 2021). "Insurgent groups against Pakistan, China step up attacks amid Taliban offensive in Afghanistan: Report". Yahoo. Archived from the original on 18 July 2021. Retrieved 18 July 2021. During the recent fighting in eastern and southern districts of Afghanistan, the Afghan Taliban has been supported by the TTP insurgents [...] According to a UN monitoring report in June, some 5,000 TTP militants are currently based in Afghanistan.
    4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ Frank Jansen; Hans Monath; Christoph von Marschall (9 August 2021). "Vormarsch der Taliban: Wird Afghanistan erneut zu einer Terrorhochburg?" (به آلمانی). Der Tagesspiegel. Retrieved 16 October 2022.
    5. ۵٫۰ ۵٫۱ Giustozzi, Antonio (30 September 2021). "Russia and Iran: Disappointed Friends of the Taliban?". Royal United Services Institute.
    6. Seldin, Jeff (5 May 2021). "US Airstrikes Target Taliban as Fighting Intensifies". Voice of America. Retrieved 9 July 2021.
    7. "US air force targets Taliban position in northern Afghanistan, media reports". Afghanistan Times. 26 June 2021. Retrieved 9 July 2021.
    8. "Afghan president flees the country as Taliban move on Kabul". AP NEWS (به انگلیسی). 15 August 2021. Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
    9. "Afghan President Ghani leaves country – reports". BBC News (به انگلیسی). 15 August 2021. Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
    10. "Afghan president Ashraf Ghani has left the country as Taliban move on Kabul". Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
    11. Seir, Ahmed; Faeiz, Rahim; Akhgar, Tameem; Gambrell, Jon (15 August 2021). "Taliban Enter Kabul, Await 'Peaceful Transfer' of Power". NBC. Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
    12. Mistlin, Joanna Walters (now); Alex; Murray, Jessica; Sullivan (earlier), Helen (15 August 2021). "Taliban claim they will soon declare 'Islamic Emirate of Afghanistan' after President Ghani said to have fled – live". The Guardian. Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021 – via www.theguardian.com.
    13. Baker, Sinéad. "The Taliban have declared the 'Islamic Emirate of Afghanistan,' the same name it used when it brutally ruled the country in the 1990s". Business Insider (به انگلیسی). Retrieved 20 August 2021.
    14. ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ ۱۴٫۲ "The Panjshir Valley: what is the main bastion of resistance against the Taliban advance in Afghanistan". Market Research Telecast. 17 August 2021. Archived from the original on 16 August 2021. Retrieved 17 August 2021.
    15. ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ ۱۵٫۲ Roggio, Bill (15 July 2021). "Nearly half of Afghanistan's provincial capitals under threat from Taliban". FDD's Long War Journal. Archived from the original on 15 July 2021. Retrieved 16 July 2021.
    16. ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ Roggio, Bill (25 July 2021). "Mapping Taliban Contested and Controlled Districts in Afghanistan". FDD's Long War Journal. Archived from the original on 12 July 2021. Retrieved 12 July 2021.
    17. Roggio, Bill (13 August 2021). "After lengthy siege, Lashkar Gah is taken by the Taliban". FDD's Long War Journal. Archived from the original on 13 August 2021. Retrieved 13 August 2021.
    18. "Taliban sweep across Afghanistan's south". Archived from the original on 13 August 2021. Retrieved 13 August 2021.
    19. Hassan, Sharif (13 August 2021). "An Afghan warlord who steadfastly resisted the Taliban surrendered. Others may follow his lead". The New York Times.
    20. Joscelyn, Thomas (25 June 2021). "Taliban's deputy emir issues guidance for governance in newly seized territory". FDD's Long War Journal. Retrieved 19 July 2021.
    21. Joscelyn, Thomas (7 June 2021). "U.N. report cites new intelligence on Haqqanis' close ties to al Qaeda". FDD's Long War Journal. Retrieved 19 July 2021.
    22. Roggio, Bill (8 August 2021). "Taliban takes control of Afghan provincial capitals of Kunduz, Sar-i-Pul and Taloqan". FDD's Long War Journal. Retrieved 12 August 2021.
    23. Joscelyn, Thomas (5 August 2021). "Taliban 'martyrdom' unit attacks Afghan defense minister's home in Kabul". FDD's Long War Journal. Archived from the original on 4 August 2021. Retrieved 4 August 2021.
    24. "Afghan Taliban Documents Training, Graduation of "313 Badri Battalion" Fighters" (به انگلیسی). Archived from the original on 6 August 2021. Retrieved 2021-07-28."Taliban Badri 313 Battalion" (به انگلیسی). 29 July 2021. Archived from the original on 2 August 2021. Retrieved 29 July 2021.
    25. Esfandiari, Golnaz; Ahmadi, Mumin (9 July 2021). "Fighting The Taliban Was 'Suicide': Hundreds Of Afghan Soldiers Escape To Tajikistan". Radio Free Europe/Radio Liberty (به انگلیسی). Archived from the original on 25 July 2021. Retrieved 26 July 2021.
    26. Trofimov, Yaroslav; Cullison, Alan; Amiri, Ehsanullah (9 August 2021). "Taliban Make New Gains in Afghanistan, Putting Kabul in Crisis". Wall Street Journal. Archived from the original on 9 August 2021. Retrieved 9 August 2021.
    27. Glinski, Stefanie (24 September 2020). "Feeling Abandoned by Kabul, Many Rural Afghans Flock to Join the Taliban". Foreign Policy. Archived from the original on 23 December 2020. Retrieved 9 August 2021. In May, a retired Afghan general in the country’s western Farah province defected to the Taliban—as have army soldiers over the past years.
    28. Nossiter, Adam (31 March 2021). "After two decades of fighting, the Taliban believe they have won the war". The Irish Times (به انگلیسی). Archived from the original on 22 April 2021. Retrieved 9 August 2021.
    29. "Why India must both engage the Taliban and contend with it". The Times of India. Archived from the original on 5 August 2021. Retrieved 5 August 2021.
    30. "Afghan Air Force Hurt by Inoperable Aircraft - Afghan Lawmakers". Washington Post. 23 July 2021. Archived from the original on 26 July 2021. Retrieved 26 July 2021.
    31. ۳۱٫۰ ۳۱٫۱ "Special Report: Afghan pilots assassinated by Taliban as U.S. withdraws". Reuters. 9 July 2021. Archived from the original on 11 July 2021. Retrieved 12 July 2021.
    32. "Afghan militias forced to fight Taliban blame America's 'abandonment'". PBS (به انگلیسی). 7 July 2021. Archived from the original on 25 July 2021. Retrieved 26 July 2021.
    33. O’Donnell, Lynne (1 July 2021). "With the Militias in Afghanistan". فارین پالیسی. The Slate Group. Archived from the original on 27 July 2021. Retrieved 29 July 2021.
    34. Gibbons-Neff, Thomas; Rahim, Najim (17 July 2021). "Back to Militias, the Chaotic Afghan Way of War". نیویورک تایمز. مزار شریف. Archived from the original on 29 July 2021. Retrieved 29 July 2021.
    35. "Afghans chant 'Allahu Akbar' in defiant protests against Taliban". Archived from the original on 3 August 2021. Retrieved 3 August 2021."Ordinary Afghans join battle against Taliban in 'people's uprising'". Archived from the original on 24 June 2021. Retrieved 24 June 2021.
    36. ۳۶٫۰ ۳۶٫۱ ۳۶٫۲ "US launched several airstrikes in support of Afghan forces". Washington Post. 22 July 2021. Archived from the original on 12 August 2021. Retrieved 23 July 2021.
    37. Evans, Michael; Tomlinson, Hugh (2 August 2021). "US abandoning Afghanistan to civil war, says General David Petraeus". The Times. Archived from the original on 8 August 2021. Retrieved 8 August 2021. America has been launching airstrikes in support of Afghan forces, using armed Reaper drones that take up to eight hours to reach a target from their base in the Gulf as well as fighter aircraft from Qatar and the United Arab Emirates, and from the carrier USS Ronald Reagan,
    38. "The Taliban explained". www.aljazeera.com.
    39. ۳۹٫۰ ۳۹٫۱ Seldin, Jeff (9 August 2021). "US Admits Afghanistan 'Not Going in the Right Direction'". VOA. Retrieved 12 August 2021.
    40. ۴۰٫۰ ۴۰٫۱ ۴۰٫۲ ۴۰٫۳ ۴۰٫۴ "Press Release". Afghan Ministry of Defense. Afghan Ministry of Defense. Retrieved 9 July 2021.
    41. ۴۱٫۰ ۴۱٫۱ Faizi, Fatima; Abed, Fahim; Rahim, Najim (3 June 2021). "Afghan War Casualty Report: May 2021". The New York Times. Retrieved 9 July 2021.
    42. ۴۲٫۰ ۴۲٫۱ ۴۲٫۲ ۴۲٫۳ ۴۲٫۴ Faizi, Fatima; Rahim, Najim (1 July 2021). "Afghan War Casualty Report: June 2021". The New York Times. Retrieved 9 July 2021.
    43. ۴۳٫۰ ۴۳٫۱ Faizi, Fatima; Timory, Asadullah (8 July 2021). "Afghan War Casualty Report: July 2021". The New York Times. Retrieved 9 July 2021.
    44. ۴۴٫۰ ۴۴٫۱ "Some 1,500 Afghan soldiers crossed into Tajikistan over past 2 weeks - Tajik rep to CSTO". Interfax. 7 July 2021. Retrieved 9 July 2021.
    45. Gibbons-Neff, Thomas; Cooper, Helene; Schmitt, Eric (19 June 2021). "Departure of U.S. contractors poses myriad problems for Afghan military". New York Times. Retrieved 12 July 2021.
    46. ۴۶٫۰ ۴۶٫۱ ۴۶٫۲ Roblin, Sebastien (30 June 2021). "One Month, 700 Trucks: Afghanistan's U.S. Military Vehicles Fall Into Taliban Hands". Forbes. Retrieved 9 July 2021.
    47. ۴۷٫۰ ۴۷٫۱ McCarthy, Naill (6 July 2021). "The Afghan Military's Catastrophic Equipment Losses". Statista.
    48. Graham-Harrison, Emma (26 July 2021). "Afghanistan civilian casualty figures at record high, UN says". The Guardian. Retrieved 26 July 2021.
    49. "Afghan refugees reach Iran as violence escalates". کمیساریای عالی سازمان ملل متحد برای پناهندگان. 9 August 2021. Retrieved 10 August 2021.
    50. "Taliban launches major Afghan offensive after deadline for U.S. pullout". Reuters. 4 May 2021. Archived from the original on 10 August 2021. Retrieved 7 August 2021.
    51. ۵۱٫۰ ۵۱٫۱ ۵۱٫۲ De Luce, Dan; Yusufzai, Mushtaq; Smith, Saphora (25 June 2021). "Even the Taliban are surprised at how fast they're advancing in Afghanistan". NBC News. Archived from the original on 7 July 2021. Retrieved 8 July 2021.
    52. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام disi وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
    53. حملات گسترده طالبان پس از تاریخ مورد توافق برای خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان
    54. ۵۴٫۰ ۵۴٫۱ "Taliban control 65% of Afghanistan, EU official says, after series of sudden gains". Reuters (به انگلیسی). 2021-08-10. Retrieved 2021-08-10.
    55. ۵۵٫۰ ۵۵٫۱ Makoii, Akhtar Mohammad; Beaumont, Peter (10 August 2021). "Taliban fighters capture Afghan city at strategic junction north of Kabul". گاردین.
    56. ۵۶٫۰ ۵۶٫۱ Latifi, Ali M (9 August 2021). "Taliban captures sixth Afghanistan provincial capital: Official". Al Jazeera English. Retrieved 9 August 2021.
    57. Lubold, Gordon; Trofimov, Yaroslav (23 June 2021). "Afghan Government Could Collapse Six Months After U.S. Withdrawal, New Intelligence Assessment Says". The Wall Street Journal. Retrieved 10 August 2021.
    58. "Gauging Pakistan's Position Amid the Turmoil in Afghanistan". Stratfor. 29 July 2021. Retrieved 10 August 2021.
    59. ۵۹٫۰ ۵۹٫۱ "Taliban controls 65% of Afghanistan as rapid advance continues: E.U. official - National | Globalnews.ca". Global News (به انگلیسی). Archived from the original on 11 August 2021. Retrieved 11 August 2021.
    60. Baker, Rodger (9 August 2021). "Challenging Our Understanding of the Taliban". Stratfor. Archived from the original on 11 August 2021. Retrieved 12 August 2021.
    61. Lamothe, Dan; Hudson, John; Harris, Shane; Gearan, Anne (10 August 2021). "U.S. officials warn collapse of Afghan capital could come sooner than expected". The Washington Post. Archived from the original on 11 August 2021. Retrieved 11 August 2021.
    62. Seir, Ahmed; Faiez, Rahim; Akghar, Tameem; Gambrell, John. "Official: Taliban negotiators head to presidential palace". Associated Press. Associated Press. Retrieved 15 August 2021.
    63. "Afghan president to abdicate after Taliban entered Kabul: Sources". Al Arabiya English (به انگلیسی). 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
    64. Mistlin (now), Alex; Sullivan (earlier), Helen; Harding, Luke; Harding, Luke; Borger, Julian; Mason, Rowena (2021-08-15). "Afghanistan: Kabul to shift power to 'transitional administration' after Taliban enter city – live updates". The Guardian (به انگلیسی). ISSN 0261-3077. Retrieved 2021-08-15.
    65. [۱]
    66. [۲]
    67. Miller, Zeke; Lemire, Jonathan; Boak, Josh (16 August 2021). "Biden team surprised by rapid Taliban gains in Afghanistan". Associated Press. Archived from the original on 16 August 2021. Retrieved 17 August 2021.
    68. Walker, Peter (17 August 2021). "No one saw this coming, Raab says of Taliban's rapid Afghan takeover". The Guardian. Archived from the original on 17 August 2021. Retrieved 17 August 2021.
    69. Rinke, Andreas (16 August 2021). "World must help Afghans fleeing Taliban or risk crisis - Merkel". Reuters. Archived from the original on 16 August 2021. Retrieved 17 August 2021.
    70. "Russian envoy describes Taliban's seizure of Kabul as somewhat unexpected". TASS. 16 August 2021. Archived from the original on 16 August 2021. Retrieved 17 August 2021.
    71. Baker, Rodger (9 August 2021). "Challenging Our Understanding of the Taliban". Stratfor. Archived from the original on 11 August 2021. Retrieved 12 August 2021.
    72. ۷۲٫۰ ۷۲٫۱ ۷۲٫۲ ۷۲٫۳ Sisk, Richard (2019-08-02). "Afghanistan Loses 42,000 Troops in Crackdown on 'Ghost Soldiers'". Military.com (به انگلیسی). Retrieved 2021-08-15.
    73. "Ghost soldiers emblematic of a problem that has plagued Afghanistan's security for decades — corruption". Deccan Herald (به انگلیسی). 2021-08-13. Retrieved 2021-08-15.
    74. Special Inspector General for Afghanistan Reconstruction (2021-07-30). "QUARTERLY REPORT TO THE UNITED STATES CONGRESS" (PDF). p. 62.
    75. Mashal, Mujib; Faizi, Fatima (3 September 2020). "Afghanistan to Release Last Taliban Prisoners, Removing Final Hurdle to Talks". The New York Times. Archived from the original on 8 August 2021. Retrieved 9 August 2021.
    76. George, Susannah (8 August 2021). "'This is a big problem': The Taliban are storming prisons holding thousands of militants". The Independent. Archived from the original on 9 August 2021. Retrieved 9 August 2021.
    77. ۷۷٫۰ ۷۷٫۱ ۷۷٫۲ Sanger, David E.; Cooper, Helene (2021-08-14). "Taliban Sweep in Afghanistan Follows Years of U.S. Miscalculations". The New York Times (به انگلیسی). ISSN 0362-4331. Retrieved 2021-08-15.
    78. Roggio, Bill (29 June 2021). "Taliban doubles number of controlled Afghan districts since May 1". FDD's Long War Journal. Retrieved 9 July 2021.
    79. Roggio, Bill (3 June 2021). "UN report on Taliban controlled and contested districts tracks with LWJ data". FDD's Long War Journal. Retrieved 9 July 2021.
    80. "Taliban seize key district outside Afghan capital". France24. 12 May 2021. Retrieved 9 July 2021.
    81. "Taliban capture more districts, surround Kabul". Global Village Space. 22 May 2021. Retrieved 9 July 2021.
    82. "Taliban captures key Afghan dam as fighting rages". Al Jazeera English. 6 May 2021. Retrieved 9 July 2021.
    83. Roggio, Bill (29 June 2021). "Taliban doubles number of controlled Afghan districts since May 1". FDD's Long War Journal. Retrieved 9 July 2021.
    84. Gibbons-Neff, Thomas; Rahim, Najim (8 July 2021). "Taliban Enter Key Cities in Afghanistan's North After Swift Offensive". The New York Times. Retrieved 9 July 2021.
    85. "Baghlan: PD2 of Pul-e-Khumri Held by Taliban, City Under Siege". Tolo News. 24 June 2021. Retrieved 9 July 2021.
    86. Robertson, Nic (24 June 2021). "Afghanistan is disintegrating fast as Biden's troop withdrawal continues". CNN. Retrieved 9 July 2021.
    87. "Taliban captures Afghanistan's main Tajikistan border crossing". Al Jazeera English. 22 June 2021. Retrieved 9 July 2021.
    88. Yusufzai, Mushtaq (27 June 2021). "Afghan Taliban capture another important district". The News Pakistan. Retrieved 9 July 2021.
    89. Roblin, Sebastien (30 June 2021). "One Month, 700 Trucks: Afghanistan's U.S. Military Vehicles Fall Into Taliban Hands". Forbes. Retrieved 9 July 2021.
    90. Coren, Anna; Sidhu, Sandi (14 July 2021). "Taliban fighters execute 22 Afghan commandos as they try to surrender". CNN. Retrieved 15 July 2021.
    91. "Afghan president replaces two top ministers, army chief as violence grows". Reuters. 20 June 2021. Retrieved 9 July 2021.
    92. "Taliban capture Afghanistan's main Tajikistan border crossing". France 24. 22 June 2021.
    93. "ANDSF Recaptures Three Districts in North as War Intensifies". TOLOnews.
    94. "17 Taliban militants killed in fresh army operation in northern Afghanistan: gov't - Xinhua | English.news.cn". www.xinhuanet.com.
    95. "Hundreds of Public Forces Deployed to Guard Mazar-e-Sharif". TOLOnews. Retrieved 2021-06-24.
    96. Editor, Analysis by Nic Robertson, International Diplomatic. "Afghanistan is disintegrating fast as Biden's troop withdrawal continues". CNN. Retrieved 2021-06-24. {{cite web}}: |last= has generic name (help)
    97. "Parwan's Shinwari district overrun by Taliban".
    98. "Taliban forces rapidly gaining ground in Afghanistan as U.S. leaves". NBC News. Retrieved 2021-06-27.
    99. "Taliban gains drive Afghanistan gov't to arm local volunteers". Al-Jazeera. Retrieved 2021-06-27.
    100. "Five Districts Fall to Taliban in 24 Hours". TOLOnews.
    101. "Police Commander Says More Than 50 Afghan Officers Captured By The Taliban". RFE/RL.
    102. Content, Syndicated. "Taliban fighters launch attack on Ghazni, clash with Afghan troops".
    103. "Germany, Italy Complete Troop Exit From Afghanistan". صدای آمریکا. 2 July 2021.
    104. Graham-Harrison, Emma (7 July 2021). "Armed Afghan women take to streets in show of defiance against Taliban". گاردین. کابل. Retrieved 20 July 2021.
    105. "Заседание Совета Безопасности Республики Таджикистан | Президенти Тоҷикистон - President of Tajikistan - Президент Таджикистана - رئیس جمهوریة تاجیکستان". president.tj. Retrieved 2021-07-17.
    106. GDC (2021-07-09). "Russia sends troops to Tajikistan, establishes a military base". Global Defense Corp (به انگلیسی). Retrieved 2021-07-17.
    107. "The fall of Panjwaii casts a long shadow over Canada's Afghan war veterans". CBC News. 10 July 2021. Retrieved 10 July 2021.
    108. "Taliban surround central Afghan city of Ghazni - officials". Reuters. 12 July 2021.
    109. "Australia Says Last Troops Withdrawn From Afghanistan". Voice of America. 11 July 2021.
    110. Kube, Kourtney. "Commander of U.S. , NATO forces in Afghanistan is stepping down". NBC News. Retrieved 12 July 2021.
    111. "Taliban capture key Afghan border crossing with Pakistan: Spokesman". Channel News Asia. 14 July 2021. Archived from the original on 15 July 2021. Retrieved 17 July 2021.
    112. "Turkmenistan deploying troops, heavy weapon on border with Afghanistan". The Khaama Press News Agency (به انگلیسی). 2021-07-12. Retrieved 2021-07-17.
    113. Graham-Harrison, Emma (15 July 2021). "Afghanistan's neighbours step up efforts to prevent civil war". گاردین. Retrieved 20 July 2021.
    114. Roggie, Bill (5 July 2021). "Afghanistan at risk of collapse as Taliban storms the north". FDD's Long War Journal. Retrieved 8 July 2021.
    115. Nossiter, Adam (9 July 2021). "Taliban Enter Kandahar City and Seize Border Posts". The New York Times. Retrieved 10 July 2021.
    116. "Taliban captures key Afghan border crossing with Iran: Officials". www.aljazeera.com (به انگلیسی). Retrieved 2021-07-10.
    117. "Taliban capture key Afghanistan border crossings". BBC News (به انگلیسی). 2021-07-09. Retrieved 2021-07-10.
    118. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام tele21 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
    119. "Reuters journalist killed covering clash between Afghan forces, Taliban". Reuters. 2021-07-16. Retrieved 2021-07-16.
    120. Ali, Idrees; Stewart, Phil (21 July 2021). "Half of all Afghan district centers under Taliban control - U.S. general". Reuters. Retrieved 21 July 2021.
    121. "Afghanistan imposes night curfew to curb Taliban advance". Al Jazeera. 24 July 2021. Retrieved 24 July 2021.
    122. ""The War has come to their doors"". Promethean. Promethean News. Archived from the original on 24 July 2021. Retrieved 24 July 2021.
    123. "Afghanistan: Latest updates on Helmand front, 2 August 2021". IWN (به انگلیسی). Retrieved 2021-08-02.
    124. Death toll in Taliban attack on Kabul rises to 13
    125. Roggio, Bill (5 August 2021). "Taliban, Afghan forces battle for control of Helmand's capital". FDD's Long War Journal. Retrieved 2 August 2021.
    126. Faizi, Fatima; Abed, Fahim; Rahim, Najim (3 June 2021). "Afghan War Casualty Report: May 2021". The New York Times. Retrieved 9 July 2021.Faizi, Fatima; Rahim, Najim (1 July 2021). "Afghan War Casualty Report: June 2021". The New York Times. Retrieved 9 July 2021.Faizi, Fatima; Timory, Asadullah (15 July 2021). "Afghan War Casualty Report: July 2021". The New York Times. Retrieved 5 August 2021.Faizi, Fatima (5 August 2021). "Afghan War Casualty Report: August 2021". The New York Times. Retrieved 6 August 2021.
    127. "Taliban kills head of Afghanistan gov't's media department". Al Jazeera. 6 August 2021. Retrieved 6 August 2021.
    128. "Taliban take first Afghan province capital". The West Australia. AAP. 6 August 2021. Retrieved 6 August 2021.
    129. "War in Afghanistan enters 'deadlier' phase, UN envoy warns". Al Jazeera.
    130. Welle (www.dw.com), Deutsche. "UK tells its nationals to leave Afghanistan immediately | DW | 07.08.2021". DW.COM (به انگلیسی). Retrieved 2021-08-07.
    131. Ahmad, Jail. "Sheberghan: Taliban captures second Afghan provincial capital". AlJazeera. Reuters. Retrieved 7 August 2021.
    132. Roggio, Bill (7 August 2021). "Taliban takes second provincial capital". FDD's Long War Journal. Retrieved 7 August 2021.
    133. Latifi, Ali. "Taliban captures Kunduz, third provincial capital in three days". Al Jazeera. Al Jazeera. Retrieved 8 August 2021.
    134. Gibbons-Neff, Thomas (8 August 2021). "The Taliban seize Kunduz, a major city in northern Afghanistan". The New York Times. Retrieved 8 August 2021.
    135. "Afghanistan war: Taliban capture city of Kunduz". BBC News (به انگلیسی). 2021-08-08. Retrieved 2021-08-08.
    136. Roggio, Bill (2021-08-08). "Taliban takes control of Afghan provincial capitals of Kunduz, Sar-i-Pul and Taloqan | FDD's Long War Journal". www.longwarjournal.org (به انگلیسی). Retrieved 2021-08-08.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
    137. AFP (2021-08-08). "Taliban seize three more Afghan provincial capitals in northern blitz". Digital Journal (به انگلیسی). Retrieved 2021-08-08.
    138. "Afghanistan war: At least 27 children killed in three days, UN says". BBC News (به انگلیسی). 2021-08-09. Retrieved 2021-08-09.
    139. "Taliban seizes eighth provincial capital, Pul-e-Khumri in Baghlan". الجزیره انگلیسی. 10 August 2021.
    140. "Taliban seizes seventh Afghan provincial capital in five days". www.aljazeera.com (به انگلیسی). Retrieved 2021-08-10.
    141. "US intelligence says Taliban could take Kabul in 90 days: Live". Al Jazeera. 11 August 2021. Retrieved 11 August 2021.
    142. "Taliban take strategic Ghazni city as Afghan army chief is replaced". گاردین. 12 August 2021.
    143. Varshalomidze, Tamila (12 August 2021). "Taliban captures Ghazni city, all government officials flee: Live". الجزیره انگلیسی.
    144. "Taliban move closer to capital after taking Ghazni city". France24. 12 August 2021. Retrieved 12 August 2021.
    145. "Taliban seizes Ghazni, Afghan gov't offers 'share in power': Live". Al Jazeera. 12 August 2021. Retrieved 12 August 2021.
    146. "Taliban take Herat as Afghan forces retreat; insurgents capture gateway Ghazni". Yahoo News (به انگلیسی). Retrieved 2021-08-12.
    147. Akhgar, Tameem. "Taliban take Kandahar, Herat in major Afghanistan offensive". Apnews. APNews. Retrieved 12 August 2021.
    148. Goldbaum, Christina. "Afghanistan Collapse Accelerates as 2 Vital Cities Near Fall to Taliban". NYtimes. New York Times. Retrieved 12 August 2021.
    149. "Taliban advance on major Afghan cities as U.S. , UK troops to aid evacuations". Reuters (به انگلیسی). 2021-08-12. Retrieved 2021-08-12.
    150. Ali, Idrees; Landay, Jonathan (12 August 2021). "U.S. to reduce Kabul embassy to core staff, add 3,000 troops to help". Reuters. Archived from the original on 12 August 2021. Retrieved 12 August 2021.
    151. Sengupta, Kim (12 August 2021). "UK to send up to 600 troops to Afghanistan to help evacuate Britons as Taliban closes in on Kabul". The Independent. Archived from the original on 12 August 2021. Retrieved 12 August 2021.
    152. "US to send three battalions, two Marines, one Army to help evacuate embassy staff in Kabul | International". Archived from the original on 13 August 2021. Retrieved 12 August 2021.
    153. "Archived copy". Archived from the original on 13 August 2021. Retrieved 13 August 2021.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:عنوان آرشیو به جای عنوان (link)
    154. https://www.washingtonpost.com/national/the-latest-nato-envoys-meet-on-taliban-blitz-in-afghanistan/2021/08/13/24ff4df8-fc42-11eb-911c-524bc8b68f17_story.html
    155. Birsel, Robert (13 August 2021). "Taliban capture Afghanistan's Lashkar Gah, capital of Helmand - police official". Reuters. Retrieved 13 August 2021.
    156. "Les talibans capturent la ville de Lashkar Gah, dans le sud de l'Afghanistan: en direct | Nouvelles des talibans". News FR - 24 (به انگلیسی). 2021-08-13. Archived from the original on 13 August 2021. Retrieved 2021-08-13.
    157. ۱۵۷٫۰ ۱۵۷٫۱ "Taliban sweep across Afghanistan's south, take 3 more cities". AP NEWS (به انگلیسی). 2021-08-13. Archived from the original on 13 August 2021. Retrieved 2021-08-13.
    158. DelhiAugust 13, Geeta Mohan New; August 13, 2021UPDATED:; Ist, 2021 14:33. "After Kandahar, Taliban capture Logar province, only 90 km from Afghanistan capital Kabul". India Today (به انگلیسی). Archived from the original on 13 August 2021. Retrieved 2021-08-13.{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (link) نگهداری CS1: نقطه‌گذاری اضافه (link)
    159. "An Anti-Taliban Warlord Surrenders. He May Not Be the Last". The New York Times (به انگلیسی). 2021-08-13. Retrieved 2021-08-13.
    160. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام auto وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
    161. Tariq Ghazniwal [@TGhazniwal]. "Short Interview of Warlord #Ismail_Khan after his capturing in #Herat" (Tweet) – via Twitter. Missing or empty |date= (الگو:Cite tweet)
    162. "Afghanistan: Taliban attack Mazar-e-Sharif — live updates". دویچه وله. 14 August 2021. Retrieved 14 August 2021.
    163. "Afghan president to abdicate after Taliban entered Kabul: Sources". Al Arabiya English (به انگلیسی). 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
    164. "Afghan president Ashraf Ghani flees capital Kabul for Tajikistan as Taliban enter city". The Independent (به انگلیسی). 2021-08-15. Retrieved 2021-08-15.
    165. Coren, Anna; Sidhu, Sandi; Lister, Tim; Bina, Abdul Basir (2021-07-14). "Taliban fighters execute 22 Afghan commandos as they try to surrender". CNN. Archived from the original on 2021-08-05. Retrieved 2021-08-20.
    166. ۱۶۶٫۰ ۱۶۶٫۱ "Afghanistan: Taliban 'tortured and massacred' men from Hazara minority". BBC. 20 August 2021.
    167. "Head of Govt's Media, Information Center Assassinated". TOLOnews. 2021-08-06. Archived from the original on 2021-08-06. Retrieved 2021-08-06.
    168. "Taliban Captures Capital of Nimroz Province". TOLOnews. 2021-08-20. Archived from the original on 2021-08-06. Retrieved 2021-08-06.
    169. Ali, Idrees (2021-01-15). "U.S. troops in Afghanistan now down to 2,500, lowest since 2001: Pentagon". Reuters. Retrieved 2021-02-06.
    170. Ryan, Missy; DeYoung, Karen (April 13, 2021). "Biden will withdraw all U.S. forces from Afghanistan by Sept. 11, 2021". The Washington Post. Retrieved April 13, 2021.
    171. Cooper, Helene; Barnes, Julian E.; Gibbons-Neff, Thomas (2021-04-13). "Live Updates: Biden to Announce Full U.S. Troop Withdrawal from Afghanistan by Sept. 11". The New York Times (به انگلیسی). ISSN 0362-4331. Retrieved 2021-04-13.
    172. Kube, Courtney (12 August 2021). "Potential Al Qaeda resurgence in Afghanistan worries U.S. officials". NBC News. Archived from the original on 12 August 2021. Retrieved 12 August 2021.
    173. Special Inspector General for Afghanistan Reconstruction (30 July 2021). "QUARTERLY REPORT TO THE UNITED STATES CONGRESS" (PDF). p. 62. Archived (PDF) from the original on 13 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
    174. "US deserves big share of blame for Afghanistan military disaster". the Guardian (به انگلیسی). 12 August 2021. Archived from the original on 14 August 2021. Retrieved 14 August 2021.
    175. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام 350k-2 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
    176. ۱۷۶٫۰ ۱۷۶٫۱ ۱۷۶٫۲ Trofimov, Yaroslav (14 August 2021). "How the Taliban Overran the Afghan Army, Built by the U.S. Over 20 Years". Wall Street Journal. Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.
    177. Labott, Elise (25 June 2021). "Can Biden Save Ashraf Ghani?". Foreign Policy. Hamdullah Mohib, his national security advisor with no military experience of his own, set up a command center in Afghanistan’s National Security Council, appointing district commanders and police chiefs over the objection of local leaders—even going so far as to dictate troop deployments and call in specific targets.
    178. ۱۷۸٫۰ ۱۷۸٫۱ ۱۷۸٫۲ Kazmin, Amy; Parkin, Benjamin; Manson, Katrina (15 August 2021). "Low morale, no support and bad politics: why the Afghan army folded". Financial Times. Archived from the original on 16 August 2021. Retrieved 16 August 2021.
    179. "A Quarter of Afghanistan's Districts Fall to the Taleban amid Calls for a 'Second Resistance'". Afghanistan Analysts Network. 1 July 2021. Archived from the original on 10 July 2021. Retrieved 10 July 2021.
    180. ۱۸۰٫۰ ۱۸۰٫۱ "Taliban says it controls '85 percent' of Afghan territory, made no ceasefire promise to US". فرانس ۲۴. 9 July 2021. Retrieved 9 July 2021.
    181. "Ismail Khan forms own militia against Taliban". Afghanistan Times (به انگلیسی). Retrieved 2021-07-10.
    182. "Afghan president blames worsening security situation on sudden U.S. pullout". Reuters. 2 August 2021. Retrieved 2 August 2021.
    183. "#SanctionPakistan trends as Afghans demand sanctions against Pakistan for supporting Taliban The Kabul Times Government %". کابل تایمز. August 9, 2021.[پیوند مرده]
    184. "Disinformation and Propaganda Campaign to Sabotage Afghan Peace Process – G5iO". G5 Internet Observatory. Archived from the original on 10 August 2021. Retrieved 10 August 2021.
    185. Четыре телеканала прекратили работу в Афганистане из-за наступления боевиков РосБалт, 3 августа 2021 года
    186. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام End-1 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
    187. گام مهم ایران برای برقراری صلح در افغانستان/ رهبران سیاسی افغان و طالبان در تهران دیدار کردند
    188. «آیا ایران از طالبان در افغانستان پشتیبانی می‌کند؟ ‏». بی‌بی‌سی فارسی. بی‌بی‌سی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئیه ۲۰۲۱.
    189. "Hardliner Lawmaker In Iran Says Taliban Are Not Like Other Militants". Iran International. 13 July 2021. Retrieved 13 July 2021.
    190. Khamenei.ir (۲۰۲۱-۰۸-۲۸). «بیانات در نخستین دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیئت دولت سیزدهم». farsi.khamenei.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۳۱.
    191. 2862 (2021-07-15). "آیت‌الله صافی گلپایگانی: اعتماد به طالبان اشتباهی غیرقابل جبران است". ایرنا. Archived from the original on 21 July 2021. Retrieved 2021-08-13.{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (link)
    192. "Tajikistan Seeks Russia-Led Alliance's Aid as Violence Builds on Afghan Border". تایمز مسکو. 8 July 2021. Retrieved 12 July 2021.
    193. "Заседание Совета Безопасности Республики Таджикистан | Президенти Тоҷикистон - President of Tajikistan - Президент Таджикистана - رئیس جمهوریة تاجیکستان".
    194. "Заседание Совета Безопасности Республики Таджикистан | Президенти Тоҷикистон - President of Tajikistan - Президент Таджикистана - رئیس جمهوریة تاجیکستان".
    195. "Iran and Russia move to fill diplomatic vacuum in Afghanistan". the Guardian (به انگلیسی). 2021-07-09. Retrieved 2021-07-09.
    196. "US military mission in Afghanistan to end Aug 31: Biden". Channel News Asia. 9 July 2021. Archived from the original on 11 July 2021. Retrieved 12 July 2021.
    197. Liptak, Kevin (8 July 2021). "Biden defends pulling US out of Afghanistan as Taliban advances: 'We did not go to Afghanistan to nation-build'". سی‌ان‌ان. Retrieved 9 July 2021.
    198. Khan, Wajahat (9 July 2021). "Biden defends Afghanistan pullout as Taliban gain ground". Nikkei Asia. Retrieved 9 July 2021.
    199. "Uzbekistan bracing for possible Afghan refugee crisis". Eurasianet. 3 July 2021. Retrieved 12 July 2021.
    200. Dikshit, Sandeep (13 July 2021). "Jaishankar to push for conciliation in Afghanistan". Tribune India. Archived from the original on 13 July 2021. Retrieved 13 July 2021.
    201. "Pakistan should be seen as facilitator, not guarantor in Afghan peace process: DG ISPR". The News International. 10 July 2021. Retrieved 12 July 2021.
    202. В Великобритании заявили о готовности сотрудничать с талибами, если они придут к власти ТАСС, 14 июля 2021 года
    203. ۲۰۳٫۰ ۲۰۳٫۱ Rozanskij, Vladimir (16 July 2021). "Russia, China and Central Asian nations prepare for Taliban victory". Asia News. Retrieved 16 July 2021.
    204. https://www.voanews.com/south-central-asia/china-collective-efforts-required-contain-afghan-insecurity-spillover
    205. "The Swedish embassy in Kabul is evacuated with immediate effect". svt nyheter (به سوئدی). Archived from the original on 15 August 2021. Retrieved 15 August 2021.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link)
    206. "The government (S), V, SF, RV, EL, KF, LA, KD and Å agree on new support measures for endangered Afghan local employees with Danish connections". Archived from the original on 18 August 2021. Retrieved 11 August 2021.
    207. Klingert, Liv (12 August 2021). "Foreign minister: Germany won't give aid to Afghanistan if Sharia law is enforced". پلیتیکو. Archived from the original on 12 August 2021. Retrieved 12 August 2021.
    208. "Thousands Who Helped the U.S. in Afghanistan Are Trapped. What Happens Next?". The New York Times. 16 August 2021.
    209. "Overnight Defense: US scrambles to get Americans out of Kabul". The Hill. 17 August 2021.
    210. "Turkey detains 200 Afghan migrants en route to Italy – coastguard". Reuters. 28 July 2021. Archived from the original on 16 August 2021. Retrieved 16 August 2021.
    211. "Six countries urge EU to continue Afghan deportations". Deutsche Welle. 10 August 2021.
    212. "Germany and Netherlands suspend deportations to Afghanistan". Deutsche Welle. 11 August 2021.
    213. "UK to take 20,000 Afghan refugees over five years under resettlement plan". The Guardian. 17 August 2021.
    214. "Northern Afghanistan once kept out taliban why has it fallen so quickly this time". www.washingtonpost.com. Archived from the original on 16 August 2021. Retrieved 17 August 2021.
    215. "Leadership". Northern Alliance: Fighting for a Free Afghanistan (به انگلیسی). Friends of the Northern Alliance. Retrieved 19 August 2021.
    216. "An anti-Taliban front forming in Panjshir? Ex top spy Saleh, son of 'Lion of Panjshir' meet at citadel". The Week (به انگلیسی). Archived from the original on 17 August 2021. Retrieved 17 August 2021.
    217. "Afghan Vice President Saleh Declares Himself Caretaker President; Reaches Out To Leaders for Support". News18 (به انگلیسی). 17 August 2021. Archived from the original on 17 August 2021. Retrieved 17 August 2021.
    218. Ray, Siladitya; Dangor, Graison (18 August 2021). "Afghan Embassy In Tajikistan Demands Interpol Arrest Escaped Former President Ashraf Ghani". Forbes. Retrieved 18 August 2021.