کافور

کافور
	نام‌گذاری آیوپاک 177-Trimethylbicyclo[2.2.1]heptan-2-one
	نام‌گذاری اتحادیه بین‌المللی شیمی محض و کاربردی 177-Trimethylbicyclo[2.2.1]heptan-2-one
	دیگر نام‌ها 2-Bornanone; Bornan-2-one; 2-Camphanone; Formosa
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس	۷۶-۲۲-۲ , ۴۶۴-۴۹-۳ (R) , ۴۶۴-۴۸-۲ (S)
پاب‌کم	۲۵۳۷, ۹۵۴۳۱۸۷ (R), ۱۰۰۵۰ (S)
کم‌اسپایدر	۲۴۴۱ , ۷۸۲۲۱۶۰ (R) , ۹۶۵۵ (S)
UNII	5TJD82A1ET
شمارهٔ ئی‌سی	200-945-0
شمارهٔ یواِن	2717
دراگ‌بانک	DB01744
KEGG	D00098
MeSH	Camphor
ChEBI	CHEBI:36773
ChEMBL	CHEMBL۱۵۷۶۸
IUPHAR ligand	2422
شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس	EX1225000
کد اِی‌تی‌سی	C01EB02
مرجع بیلشتین	1907611
مرجع جی‌ملین	83275
3DMet	B04729
جی‌مول-تصاویر سه بعدی	Image 1; Image 2
	SMILES CC1(C)C2CCC1(C)C(=O)C2 O=C1CC2CCC1(C)C2(C)C ;
	InChI InChI=1S/C10H16O/c1-9(2)7-4-5-10(9,3)8(11)6-7/h7H,4-6H2,1-3H3 ; Key: DSSYKIVIOFKYAU-UHFFFAOYSA-N InChI=1/C10H16O/c1-9(2)7-4-5-10(9,3)8(11)6-7/h7H,4-6H2,1-3H3; Key: DSSYKIVIOFKYAU-UHFFFAOYAK ;
خصوصیات
فرمول مولکولی	C۱۰H۱۶O۱
جرم مولی	۱۵۲٫۲۳ g mol−1
شکل ظاهری	White translucent crystals
چگالی	0.990 g cm−3
دمای ذوب	۱۷۵ تا ۱۷۷ درجه سلسیوس (۳۴۷ تا ۳۵۱ درجه فارنهایت; ۴۴۸ تا ۴۵۰ کلوین)
دمای جوش	‎204 °C, 477 K, 399 °F
انحلال‌پذیری در آب	1.2 g dm−3
انحلال‌پذیری در acetone	~2500 g dm−3
انحلال‌پذیری در acetic acid	~2000 g dm−3
انحلال‌پذیری در diethyl ether	~2000 g dm−3
انحلال‌پذیری در chloroform	~1000 g dm−3
انحلال‌پذیری در ethanol	~1000 g dm−3
log P	2.089
فشار بخار	4 mmHg (at 70 °C)
چرخش ویژه [α]D	+44.1°
خطرات
طبقه‌بندی ئی‌یو	F Xn
کدهای ایمنی	R۱۱ R۲۲ R36/37/38
شماره‌های نگهداری	S۱۶ S26
لوزی آتش
نقطه اشتعال	64 °C
محدودیت‌های انفجار	۳٫۵٪
ترکیبات مرتبط
مرتبط با کتون	فنکون، توژون
ترکیبات مرتبط	کامفن، پینن، برنئول، برنئول، Camphorsulfonic acid
	به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
	(بررسی) (چیست: /؟)
	Infobox references

درخت کافور.

کافور^[۳] ماده‌ای مومی، سفید یا شفاف و جامد با فرمول C_۱۰H_۱۶O که دارای بوی بسیار قوی است.^[۴] کافور صمغ درختی بنام درخت کافور است. این درخت همیشه سبز در آسیا و به خصوص در جزیره برنئو و فرمز وجود دارد. درخت کافور تا ۲۵–۳۰ متر رشد می‌کند و ماده کافور در اکثر نقاط آن یافت می‌شود. کافور درختی است همیشه سبز و از شاخه و برگ بسیار برخوردار است دارای گلهایی به رنگ سفید است و میوه‌ای قرمز رنگ بسیار شبیه به میوه دارچین دارد.^[۵]

ریشه‌شناسی[ویرایش]

کلمهٔ کافور کلمه‌ای مالایی است؛ و در مالزی به کافور، کاپور باروس می‌گویند که معنای گچ باروس می‌دهد. باروس نام بندری در سوماترا اندونزی است که در آنجا کافور تجارت می‌شده‌است.

کاربردها[ویرایش]

از کافور امروزه به عنوان نرم‌کننده نیترات سلولز، دافع حشرات، و مومیایی و همچنین در آتش بازی و داروسازی نیز استفاده می‌شود. در زنجیره غذایی مردم آسیا به عنوان چاشنی در شیرینی استفاده می‌شود. در باور مردم عامیانه مار و سایر خزندگان از بوی کافور می‌ترسند.

ابن سینا معتقد بود اگر آن با صندل و گلاب مخلوط کنند و ببویند شهوت جنسی را قطع می‌کند و اگر آن را بنوشند این اثر بیشتر می‌شود.^[۶]

احمد بن عبد الرحمن بن مندویه، پزشک قرن چهارم هجری رساله‌ای دربارهٔ کافور و خواص درمانی آن نوشته است که متن عربی این رساله همراه با ترجمه فارسی ان در سال ۱۳۹۲ چاپ و منتشر شده‌است.

در قرن ۱۸ از آن برای درمان هیجان زدگی استفاده می‌شد^[۷] در گفتمان عامیانه ایران این تصور وجود دارد که از کافور به عنوان کاهش دهنده تمایلات جنسی در سربازخانه‌ها و پادگان‌ها و دانشگاه ها استفاده می‌شود.

سم‌شناسی[ویرایش]

کافور ماده‌ای سمی است. اثرات سمی کافور بعد از مصرف ۲ گرم ظاهر می‌شود و مقدار کشنده آن در بزرگسالان ۴ گرم و در کودکان ۱ گرم است. اثرات سمی این ماده عبارتست از: ناراحتی معده، ایجاد گاز معده و قولنج، تهوع و اسهال و استفراغ، اضطراب، هیجان‌زدگی، هذیان گویی، تشنجات صرع‌مانند و انقباض قلب.^[۸]

منابع[ویرایش]

http://en.wikipedia.org/wiki/Camphor
مقدس، احسان(۱۳۹۲): دو رساله دربارهٔ کافور و انواع عطرها، انتشارات نیلوبرگ، چاپ اول تهران، بهمن ۱۳۹۲.

↑ The Merck Index, 7th edition, Merck & Co. , Rahway, New Jersey, USA, 1960
↑ Handbook of Chemistry and Physics, CRC Press, Ann Arbor, Michigan, USA
↑ «کافور» [گیاهان دارویی] هم‌ارزِ «camphor»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. «فارسی». در همان. دفتر سیزدهم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی (ذیل سرواژهٔ کافور)
↑ Mann JC, Hobbs JB, Banthorpe DV, Harborne JB (1994), Natural products: their chemistry and biological significance, Harlow, Essex, England: Longman Scientific & Technical, p. 309–11, ISBN 0-582-06009-5
↑ Oils, essential, organic, massage, absolutes, blends, extracts, dilution, fragrants, bases^{^{[پیوند مرده]}}
↑ لغت‌نامه دهخدا، کافور
↑ Pearce, ‎J M S (2008), Eur. Neurol., سوئیس, ۵۹ (۱–۲), p. ۱۰۵–۷, ISSN doi: http://dx.doi.org/Burlencode:10.1159/000109581 10.1159/000109581 [[Digital object identifier|doi]]: http://dx.doi.org/Burlencode:10.1159/000109581 10.1159/000109581]] Check |issn= value (help) Missing or empty |title= (help); |مقاله= ignored (help)
↑ اثرات مضر کافور بر بدن

[1] The Merck Index, 7th edition, Merck & Co. , Rahway, New Jersey, USA, 1960

[2] Handbook of Chemistry and Physics, CRC Press, Ann Arbor, Michigan, USA

[3] «کافور» [گیاهان دارویی] هم‌ارزِ «camphor»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. «فارسی». در همان. دفتر سیزدهم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی (ذیل سرواژهٔ کافور)

[4] Mann JC, Hobbs JB, Banthorpe DV, Harborne JB (1994), Natural products: their chemistry and biological significance, Harlow, Essex, England: Longman Scientific & Technical, p. 309–11, ISBN 0-582-06009-5

[5] Oils, essential, organic, massage, absolutes, blends, extracts, dilution, fragrants, bases^{^{[پیوند مرده]}}

[6] لغت‌نامه دهخدا، کافور

[7] Pearce, ‎J M S (2008), Eur. Neurol., سوئیس, ۵۹ (۱–۲), p. ۱۰۵–۷, ISSN doi: http://dx.doi.org/Burlencode:10.1159/000109581 10.1159/000109581 [[Digital object identifier|doi]]: http://dx.doi.org/Burlencode:10.1159/000109581 10.1159/000109581]] Check |issn= value (help) Missing or empty |title= (help); |مقاله= ignored (help)

[8] اثرات مضر کافور بر بدن

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

ن ب و گیاهان دارویی و ادویه‌جات
گیاهان دارویی	آب‌تره اروانه اسپرزه اسطوخودوس افسنتین آق اوستا آقطی سیاه اکالیپتوس انیسون انجبار اسفند دانه انجدان رومی آنغوزه آویشن باباآدم بادرشبو بادرنجبویه بارهنگ باریجه بالدیرغان برگ بو برگ سنا برنجاسف بن سرخ بنگرو بنه بولدو بومادران بهار نارنج بهمن‌پیچ بیدمشک پای خر پرسیاوشان پروانش پنج‌انگشت پنیر باد پنیرک پونه‌سا پونه سنبله‌ای پیازچه پیرتر پیرو تاتوره تخم کتان ترشک ترخون ترنجبین تره جاشیر جعفری فرنگی جعفری خارخسک چای کوهی چای ترش چویل خار مریم خار مقدس ختمی دارواش داز درمنه دم شیر رازک رازیانه رومارن روناس ریحان مقدس ریحان ریواس زنجبیل زوفا ژینکو سپستان سُداب سرخ‌ولیک سنا سنبل‌الطیب سنبل خطایی سنجد سورنجان سیاه‌دانه سیر شابیزک شاه‌تره شاهِسپَرَم شبدر قرمز شب‌یار شنبلیله شوید شیرین‌بیان سعتر عاقرقرحا عروسک پشت پرده عطر مازندران علف چشمه علف لیمو علف هفت‌بند غافث فرنجمشک فلفل مجار فلوس فوکا قاصدک کاسنی کافور کاکوتی کرچک کنار کوشاد کیسه کشیش گاوزبان گز روغن گز علفی گزنه گشنیز گل بی‌مرگ گل راعی گل ماهور گل همیشه‌بهار گلپر گلرنگ گلنار گون کتیرا لوزارنگ ماریتیغال مامیران کبیر مخلصه وحشی مرّ مکّی مرزنگوش مرزنجوشتر مرزه مریم‌گلی مصطکی مورت موسیر نعناع هلیله سیاه همشکی هویج وحشی
ادویه	اسپرزه آنغوزه بابونه بادیان رومی برگ بو به‌دانه پودر پیاز فلفل دلمه‌ای پودر کاری تخم شاهی تخم تره ترب کوهی تمر هندی جوز هندی چهارتخمه خاکشی خردل سیاه سفید چینی خسرودار خشخاش دارچین زردچوبه زعفران زنجبیل زیره سماق سیاه‌دانه پودر سیر شنبلیله عرق بیدمشک فلفل بهار فلفل برزیلی فلفل سفید فلفل سیاه فلفل قرمز کاسنی دشتی کُبابه کنجد کندر گل رنگ گلاب لیمو عمانی پودر موسیر میخک ناردانه واسابی هل سبز هل سفید هل سیاه
منابع: کالامالا • آفتاب • دائرةالمعارف گیاهان دارویی • زردبن و فرهنگ‌های آریانپور

کافور

محتویات

ریشه‌شناسی[ویرایش]

کاربردها[ویرایش]

سم‌شناسی[ویرایش]

منابع[ویرایش]

منوی ناوبری

ابزارهای شخصی

فضاهای نام

گویش‌ها

بازدیدها

بیشتر

جستجو

بازدید محتوا

همکاری

در دیگر پروژه‌ها

نسخه‌برداری

ابزارها

به زبان‌های دیگر