کافور

کافور
نام‌گذاری آیوپاک 177-Trimethylbicyclo[2.2.1]heptan-2-one
نام‌گذاری اتحادیه بین‌المللی شیمی محض و کاربردی 177-Trimethylbicyclo[2.2.1]heptan-2-one
دیگر نام‌ها 2-Bornanone; Bornan-2-one; 2-Camphanone; Formosa
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس	۷۶-۲۲-۲ Y, ۴۶۴-۴۹-۳ (R) Y, ۴۶۴-۴۸-۲ (S) Y
پاب‌کم	۲۵۳۷, ۹۵۴۳۱۸۷ (R), ۱۰۰۵۰ (S)
کم‌اسپایدر	۲۴۴۱ Y, ۷۸۲۲۱۶۰ (R) Y, ۹۶۵۵ (S) Y
UNII	5TJD82A1ET Y
شمارهٔ ئی‌سی	200-945-0
شمارهٔ یواِن	2717
دراگ‌بانک	DB01744
KEGG	D00098 Y
MeSH	Camphor
ChEBI	CHEBI:36773 Y
ChEMBL	CHEMBL۱۵۷۶۸ Y
IUPHAR ligand	2422
شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس	EX1225000
کد اِی‌تی‌سی	C01EB02
مرجع بیلشتین	1907611
مرجع جی‌ملین	83275
3DMet	B04729
جی‌مول-تصاویر سه بعدی	Image 1 Image 2
SMILES CC1(C)C2CCC1(C)C(=O)C2 O=C1CC2CCC1(C)C2(C)C
InChI InChI=1S/C10H16O/c1-9(2)7-4-5-10(9,3)8(11)6-7/h7H,4-6H2,1-3H3 Y Key: DSSYKIVIOFKYAU-UHFFFAOYSA-N Y InChI=1/C10H16O/c1-9(2)7-4-5-10(9,3)8(11)6-7/h7H,4-6H2,1-3H3 Key: DSSYKIVIOFKYAU-UHFFFAOYAK
خصوصیات
فرمول مولکولی	C۱۰H۱۶O۱
جرم مولی	۱۵۲٫۲۳ g mol−1
شکل ظاهری	White translucent crystals
چگالی	0.990 g cm-3
دمای جوش	۲۰۴ درجه سلسیوس (۳۹۹ درجه فارنهایت؛ ۴۷۷ کلوین)
انحلال‌پذیری در آب	1.2 g dm-3
انحلال‌پذیری در acetone	~2500 g dm-3
انحلال‌پذیری در acetic acid	~2000 g dm-3
انحلال‌پذیری در diethyl ether	~2000 g dm-3
انحلال‌پذیری در chloroform	~1000 g dm-3
انحلال‌پذیری در ethanol	~1000 g dm-3
log P	2.089
فشار بخار	4 mmHg (at 70 °C)
چرخش ویژه [α]D	+44.1°
خطرات
طبقه‌بندی ئی‌یو	F Xn
کدهای ایمنی	R۱۱ R۲۲ R36/37/38
شماره‌های نگهداری	S۱۶ S26
لوزی آتش
نقطه اشتعال
محدودیت‌های انفجار	۳٫۵٪
ترکیبات مرتبط
مرتبط با کتون	فنکون، توژون
ترکیبات مرتبط	کامفن، پینن، برنئول، برنئول، Camphorsulfonic acid
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
Y (بررسی) (چیست: Y/N؟)
Infobox references

درخت کافور.

کافور ماده‌ای مومی، سفید یا شفاف و جامد با فرمول C_۱۰H_۱۶O که دارای بوی بسیار قوی است. کافور صمغ درختی بنام درخت کافور است. این درخت همیشه سبز در آسیا و به خصوص در جزیره برنئو و فرمز وجود دارد. درخت کافور ۲۵ تا ۳۰ متر رشد می‌کند و ماده کافور در اکثر نقاط آن یافت می‌شود. کافور درختی است همیشه سبز و از شاخه و برگ بسیار برخوردار است دارای گلهایی به رنگ سفید است و میوه‌ای قرمز رنگ بسیار شبیه به میوه دارچین دارد.

ریشه‌شناسی

واژه کافور واژه‌ای مالایی است؛ و در مالزی به کافور، کاپور باروس می‌گویند که معنای گچ باروس می‌دهد. باروس نام بندری در سوماترا اندونزی است که در آنجا کافور تجارت می‌شده‌است.

کاربردها

از کافور امروزه به عنوان نرم‌کننده نیترات سلولز، دافع حشرات، مومیایی‌کردن و همچنین در آتش‌بازی و داروسازی استفاده می‌شود. در زنجیره‌ی غذایی مردم آسیا به عنوان چاشنی در شیرینی استفاده می‌شود. در باور مردم عامیانه مار و سایر خزندگان از بوی کافور می‌ترسند.

احمد بن عبدالرحمن بن مندویه، پزشک قرن چهارم هجری رساله‌ای درباره‌ی کافور و ویژگی‌های درمانی آن نوشته است که متن عربی این رساله همراه با ترجمه‌ی فارسی آن در سال ۱۳۹۲ چاپ و منتشر شده است.

در قرن ۱۸ از آن برای درمان هیجانزدگی استفاده می‌شد در گفتمان عامیانه‌ی ایران این تصور وجود دارد که از کافور به عنوان کاهنده‌ی تمایلات جنسی در سربازخانه‌ها و پادگان‌ها و دانشگاه‌ها استفاده می‌شود.

کافور می‌تواند به صورت موضعی برای تسکین درد، سوزش و خارش استفاده شود. کافور همچنین برای تسکین احتقان سینه و شرایط التهابی استفاده می‌شود.

اثرات سمی این ماده عبارتست از: ناراحتی معده، ایجاد گاز معده و قولنج، تهوع و اسهال و استفراغ، نگرانی، هیجانزدگی، هذیانگویی، تشنجات صرع‌مانند و انقباض قلب.

کافور در اسلام

کافور به علت خوشبو بودن در غسل، حنوط و کفن نمودن میت کاربرد دارد. همچنین صرفا، تلفظ کافور در قرآن آمده است (آیه ۵، سوره انسان) که در معناشناسی آن در بین مفسران اختلاف است.

کفن و دفن میت

غسل میت: میت را سه مرتبه غسل می‌دهند که در مرتبه دوم از آب مخلوط شده با کافور برای شستشوی میت استفاده می‌شود.

حنوط: مالیدن کافور بر پیشانی، کف دستها، سر دو زانو و سر دو انگشت بزرگ پاها، واجب است.

کفن: از جعفر بن محمد (امام ششم مسلمانان شیعه) نقل شده است که برای خوشبو کردن مرده موقع پوشاندن کفن، روی هر قطعه‌ی آن، مقداری هل و کافور ریخته شود.