بابونه آلمانی

بابونه آلمانی
طبقه‌بندی علمی
فرمانرو:	گیاه
شاخه:	Antophyta
راسته:	میناسانان
تیره:	کاسنیان
تبار:	کاسنیان آنثمیدئا
سرده:	بابونه اروپایی
گونه:	M. chamomilla
نام علمی
Matricaria chamomilla کارل لینه
مترادف‌ها
Chamomilla chamomilla (L.) Rydb. Chamomilla recutita (L.) Rauschert Matricaria recutita L. Matricaria suaveolens L. Sources: NRCS, ITIS

بابونه آلمانی (نام علمی: Matricaria chamomilla)، گیاهی است یک‌ساله، معطر و به ارتفاع ۲۰ تا ۴۰ سانتیمتر که بصورت خودرو در مزارع و کنار جاده‌ها می‌روید. ساقه آن دارای انشعاباتی است و برگ‌های آن بریدگی‌های باریک و دراز با ظاهر برگچه مانند دارد. قسمت مورد استفاده این گیاه، کاپیتول‌های آن است که در فاصله ماه‌های اردیبهشت تا مهر ماه، آن را از ساقه جدا می‌کنند.

تاریخچه

نام لاتین بابونه camomille از کلمات یونانی khamai و malon به معنی گلهای کوچک با بوی سیب گرفته شده است. درمیان انواع گوناگون بابونه نوع بابونه رومی شهرت بیشتری دارد. نام علمی این گیاه Chamaemelum nobile است. بابونه گیاهی است دائمی و کوچک، به ارتفاع تقریباً ۳۰ سانتیمتر، دارای بویی معطر که در چمن زارها و زمین‌های شنی می‌روید. ساقه آن به رنگ سبز مایل به سفید، برگ‌های آن کوچک متناوب و دارای بریدگی‌های باریک، نامنظم و پوشیده از کرک است. گل‌های آن مجتمع در یک طبق که به طور منفرد در انتهای ساقه گل دهنده در تابستان ظاهر می‌شود. در هر طبق، گل‌های سفید در اطراف و گل‌های زرد در قسمت وسط قرار دارند.

چای بابونه علاوه بر دارا بودن خواص درمانی فراوان، از دیرباز به خاطر عطر و بوی خوش آن مورد توجه بسیاری بوده است و دارای خواص بسیاری نیز می‌باشد. یکی از مهمترین خواص این چای تقویت سیستم ایمنی بدن است. این چای عفونت‌های ناشی از سرماخوردگی را از بین می‌برد. همچنین برای رفع گرفتگی‌های عضلانی و نیز گرفتگی‌های قاعدگی در زنان مفید است.

ترکیبات شیمیایی

کاپیتول‌های این گیاه دارای اسانس هستند. این اسانس در حالت تازه دارای رنگ آبی تیره‌است که مربوط به وجود ماده‌ای به نام آزولن می‌باشد و تدریجاً با تأثیر هوا و نور رنگ آن سبز و قهوه‌ای می‌شود. این اسانس دارای سزکوئی ترپنهای b و g و همچنین ماتریکارین (Matricarine) می‌باشد.

موارد مصرف در زیبایی

استفاده از بابونه در زیبایی به اندازه قدمت به کارگیری آن در عطاریها سابقه دارد. خواص آن به خصوص برای پوستهای شکننده و حساس در مقابل تغییرات جوی مفید است. امروزه در صنعت لوازم آرایش آن را به تنهایی یا همراه با گیاهان دیگری از قبیل اکلیل کوهی، خلنگ و بنفشه به کار می‌گیرند. دم کرده ساده بابونه در استعمال خارجی روی پوست صورت برای حفاظت از پوست بهترین تاثیرها را دارد. شامپوی همراه با بابونه اندکی رنگ مو را روشن می‌گرداند. بابونه در کنار زیزفون و نعناع در برخی از کشورها بیشترین مصرف را در صنعت داروسازی دارد.

محل رویش

بابونه از گیاهان بومی منطقه مدیترانه بوده ولی منشاء آن را در آسیای صغیر گزارش کرده‌اند. این گیاه امروزه پراکندگی وسیعی در اروپا، آسیای غربی، آفریقای شمالی آمریکای شمالی و جنوبی و استرالیا پیدا کرده است. در ایران نیز گونه‌های مختلف جنس ماتریکاریکا در نقاط مختلف کشور رشد می‌کنند. (گیاهان دارویی معطر- منبع گیاهان دارویی، پژوهشکده جهاد دانشگاهی).. این گیاه در آذربایجان، لرستان، فارس قیروکارزین غربی اندیمشک) و خوزستان (ایذه، هفت گل، شوشتر، رامهرمز و بهبهان) اطراف تهران و دماوند و همچنین در جنگل فندقلو ویلکیج نمین می‌روید. بعضی از گونه‌های دیگر بابونه در نواحی مختلف اروپا می‌روید.

نگارخانه

• 

  گل‌های بابونه

• 

  گل‌های بابونه

• 

  تصویرگری

پیوند به بیرون

• خواص دارویی بابونه: تارنمای مجله رشد

منابع

• زرگری، علی، گیاهان دارویی، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ تهران، ۱۳۷۱، جلد سوم.
• کتاب ۱۰۰ گیاه ۱۰۰۰ استفاده، نوشته ایوروشه، ترجمه مرضیه آزاد، چاپ اول، بهار ۱۳۶۹، انتشارات ناهید
• سایت پارسی طب