پرش به محتوا

روفکوکسیب

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
روفکوکسیب
داده‌های بالینی
تلفظ‎/ˌrɒfɪˈkɒksɪb/‎
نام‌های تجاریVioxx, Ceoxx, Ceeoxx, others
رده‌بندی داروهای
بارداری
  • AU: C
روش مصرف داروBy mouth & i.m
کد ATC
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
  • withdrawn worldwide
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی۹۳٪
پیوند پروتئینی۸۷٪
متابولیسمliver
نیمه‌عمر حذف17 hours
دفعbile duct/kidney
شناسه‌ها
  • 4-(4-methylsulfonylphenyl)-3-phenyl-5H-furan-2-one
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم CID
IUPHAR/BPS
دراگ‌بنک
کم‌اسپایدر
UNII
KEGG
ChEBI
ChEMBL
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.230.077 ویرایش در ویکی‌داده
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC17H14O4S۱
جرم مولی۳۱۴٫۳۶ g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)
  • O=C2OCC(=C2\c1ccccc1)\c3ccc(cc3)S(=O)(=O)C
  • InChI=1S/C17H14O4S/c1-22(19,20)14-9-7-12(8-10-14)15-11-21-17(18)16(15)13-5-3-2-4-6-13/h2-10H,11H2,1H3 ✔Y
  • Key:RZJQGNCSTQAWON-UHFFFAOYSA-N ✔Y
  (صحت‌سنجی)

روفکوکسیب (انگلیسی: Rofecoxib) یک داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی انتخابی COX-2 (NSAID) است. این دارو توسط Merck & Co برای درمان استئوآرتریت، آرتریت روماتوئید، آرتریت روماتوئید نوجوانان، شرایط درد حاد، میگرن، و دیسمنوره به بازار عرضه شد. روفکوکسیب در ماه می ۱۹۹۹ میلادی توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) تأیید شد و با نام‌های تجاری Vioxx, Ceoxx و Ceeoxx به بازار عرضه شد. روفکوکسیب به صورت قرص و به صورت سوسپانسیون خوراکی با نسخه در دسترس بود.

روفکوکسیب در میان پزشکانی که بیماران مبتلا به آرتریت و سایر بیماری‌هایی که باعث درد مزمن یا حاد می‌شوند، مورد استفاده گسترده قرار گرفت. در سراسر جهان، بیش از ۸۰ میلیون نفر در برخی از زمان‌ها روفکوکسیب تجویز کردند.[۱]

در سپتامبر ۲۰۰۴، مرک داوطلبانه روفکوکسیب را به دلیل نگرانی در مورد افزایش خطر حمله قلبی و سکته مرتبط با استفاده طولانی مدت و با دوز بالا، از بازار خارج کرد.[۲] مرک پس از افشای اطلاعات مربوط به خطرات روفکوکسیب از پزشکان و بیماران برای بیش از پنج سال، دارو را پس گرفت و ظاهراً بین ۸۸۰۰۰ تا ۱۴۰۰۰۰ مورد بیماری جدی قلبی را در پی داشت. روفکوکسیب یکی از پرمصرف‌ترین داروهایی بود که تاکنون از بازار خارج شده‌است. در سال پیش از خروج، Merck از Vioxx درآمد فروش ۲٫۵ میلیارد دلاری داشت.[۳]

در سال ۲۰۰۵، سازمان غذا و داروی آمریکا یادداشتی منتشر کرد که به این نتیجه رسید که داده‌های آزمایش‌های بالینی کنترل‌شده طولانی‌مدت به وضوح نشان نمی‌دهند که عوامل انتخابی COX-2 (از جمله روفکوکسیب) در مقایسه با NSAIDهای غیرانتخابی خطر بیشتری برای حوادث CV دارند. FDA در سال ۲۰۱۵ این موضع را تقویت کرد و بیان کرد که داده‌های موجود از یک اثر طبقه وابسته به دوز و مدت زمان افزایش خطر عوارض جدی قلبی عروقی برای NSAIDهای انتخابی و غیرانتخابی COX-2 پشتیبانی می‌کند.[۳]

در نوامبر ۲۰۱۷، Tremeau Pharmaceuticals مستقر در ماساچوست برنامه خود را برای بازگرداندن روفکوکسیب (TRM-201) به بازار به عنوان درمانی برای آرتروپاتی هموفیلیک (HA) اعلام کرد. Tremeau اعلام کرد که FDA یک نام یتیم برای TRM-201 (rofecoxib) برای درمان HA اعطا کرده‌است و آنها بازخورد FDA را در مورد برنامه توسعه خود دریافت کرده‌اند.[۴] HA یک بیماری دژنراتیو مفصلی است که در اثر خونریزی مکرر داخل مفصلی ایجاد می‌شود. این بزرگترین علت عوارض در بیماران مبتلا به هموفیلی است و در حال حاضر هیچ گزینه درمانی تاییدشده‌ای در ایالات متحده آمریکا وجود ندارد.[۵] از NSAIDهای سنتی در این جمعیت به دلیل اثراتشان بر تجمع پلاکتی و خطر زخم‌های گوارشی اجتناب می‌شود، و مواد افیونی با قدرت بالا استاندارد فعلی مراقبت در درمان HA هستند.[۶]

BriOri Biotech، مستقر در کالیفرنیا، اعلام کرد که در ۱ مارس ۲۰۲۲ حق ثبت اختراعی صادر کرده‌است که فرمولاسیون‌های موضعی rofecoxib را پوشش می‌دهد.[۷]

مکانیسم عمل

[ویرایش]

سیکلواکسیژناز (COX) دارای دو ایزوفرم کاملاً مطالعه شده به نام‌های COX-1 و COX-2 است. COX-1 واسطه سنتز پروستاگلاندین‌هایی است که مسئول محافظت از پوشش معده هستند، در حالی که COX-2 واسطه سنتز پروستاگلاندین‌هایی است که مسئول درد و التهاب هستند. با ایجاد NSAIDهای «انتخابی» که COX-2 را مهار می‌کنند، اما نه COX-1، تسکین درد مشابه NSAIDهای سنتی ارائه می‌شود، اما با کاهش شدید خطر زخم معده کشنده یا ناتوان کننده. روفکوکسیب یک مهارکننده انتخابی COX-2 یا «کوکسیب» است.[۸]

اگرچه کلاس کوکسیب‌ها شامل چندین عامل است، اما درجات مختلفی از انتخاب COX-2 در میان آنها وجود دارد که سلکوکسیب (Celebrex) کمترین انتخاب COX-2 را دارد و روفکوکسیب (Vioxx)، والدکوکسیب (Bextra) و اتوری‌کوکسیب (Arcoxia) بسیار COX-2 انتخابی است.[۹]

در زمان خروج از فاز بالینی، روفکوکسیب تنها کوکسیب تأیید شده در ایالات متحده آمریکا بود که دارای شواهد بالینی از نمایه عوارض جانبی برتر دستگاه گوارش نسبت به NSAIDهای معمولی بود. این تا حد زیادی بر اساس مطالعه VIGOR (Vioxx GI Outcomes Research) بود که نمایه‌های اثربخشی و اثرات جانبی روفکوکسیب و ناپروکسن را مقایسه کرد.[۱۰][۱۱][۱۲]

فارماکوکینتیک

[ویرایش]

دوزهای توصیه شده درمانی ۱۲٫۵، ۲۵، و ۵۰ میلی‌گرم با فراهمی زیستی تقریبی ۹۳٪ بود. روفکوکسیب از جفت و سد خونی مغزی عبور کرد و ۱ تا ۳ ساعت طول کشید تا به حداکثر غلظت پلاسمایی برسد و نیمه عمر مؤثر (براساس سطوح حالت پایدار) تقریباً ۱۷ ساعت باشد.[۱۰][۱۱][۱۳] محصولات متابولیک سیس دی هیدرو و ترانس دی هیدرو مشتقات روفکوکسیب هستند که عمدتاً از طریق ادرار دفع می‌شوند.[۱۰][۱۲][۱۴]

کاربرد

[ویرایش]

روفکوکسیب توسط FDA برای درمان آرتروز، آرتریت روماتوئید، آرتریت روماتوئید نوجوانان، شرایط درد حاد، میگرن و دیسمنوره تأیید شده‌است. هنگامی که به بازار عرضه شد، در میان پزشکان معالج بیماران مبتلا به آرتریت و سایر بیماری‌هایی که باعث درد مزمن یا حاد می‌شوند، مقبولیت گسترده‌ای پیدا کرد.

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ "Vioxx PI" (PDF). FDA.
  2. ↑ Forsyth, Angela; Witkop, Michelle; Lambing, Angela; Garrido, Cesar; Dunn, Spencer; Cooper, David L.; Nugent, Diane (October 2015). "Associations of quality of life, pain, and self-reported arthritis with age, employment, bleed rate, and utilization of hemophilia treatment center and health care provider services: results in adults with hemophilia in the HERO study". Patient Preference and Adherence. 9: 1549–1560. doi:10.2147/PPA.S87659. ISSN 1177-889X. PMC 4631419. PMID 26604708.
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ Knox, Richard (September 30, 2004), "Merck Pulls Arthritis Drug Vioxx from Market", NPR.org, archived from the original on November 11, 2010, retrieved December 24, 2016
  4. ↑ Srivastava, A.; Brewer, A. K.; Mauser-Bunschoten, E. P.; Key, N. S.; Kitchen, S.; Llinas, A.; Ludlam, C. A.; Mahlangu, J. N.; Mulder, K. (January 2013). "Guidelines for the management of hemophilia". Haemophilia. 19 (1): e1–e47. doi:10.1111/j.1365-2516.2012.02909.x. PMID 22776238. S2CID 29659751.
  5. ↑ "Tremeau Pharmaceuticals News". Tremeau Pharmaceuticals. Archived from the original on 27 March 2019. Retrieved 14 May 2022.
  6. ↑ "Analysis and recommendations for Agency action regarding nonsteroidal anti-inflammatory drugs and cardiovascular risk" (PDF). FDA.
  7. ↑ "FDA Drug Safety Communication: FDA strengthens warning that non-aspirin nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) can cause heart attacks or strokes". FDA. 18 June 2019.
  8. ↑ Ushiyama, Shigeru; Yamada, Tomoko; Murakami, Yukiko; Kumakura, Sei-ichiro; Inoue, Shin-ichi; Suzuki, Keisuke; Nakao, Akira; Kawara, Akihiro; Kimura, Tomio (2008-01-06). "Preclinical pharmacology profile of CS-706, a novel cyclooxygenase-2 selective inhibitor, with potent antinociceptive and anti-inflammatory effects". European Journal of Pharmacology. 578 (1): 76–86. doi:10.1016/j.ejphar.2007.08.034. ISSN 0014-2999. PMID 17920584.
  9. ↑ Bombardier C, Laine L, Reicin A, Shapiro D, Burgos-Vargas R, Davis B, Day R, Ferraz MB, Hawkey CJ, Hochberg MC, Kvien TK, Schnitzer TJ (November 2000). "Comparison of upper gastrointestinal toxicity of rofecoxib and naproxen in patients with rheumatoid arthritis. VIGOR Study Group". The New England Journal of Medicine. 343 (21): 1520–8, 2 p following 1528. doi:10.1056/NEJM200011233432103. PMID 11087881.
  10. ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ "VIOXX® (rofecoxib tablets and oral suspension): DESCRIPTION" (PDF). Merck.com. Archived from the original (PDF) on 21 October 2016. Retrieved 4 January 2015.
  11. ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ "MD Consult - Important Notice". Mdconsult.com. Retrieved 4 January 2015.
  12. ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ Davies NM, Teng XW, Skjodt NM (2003). "Pharmacokinetics of rofecoxib: a specific cyclo-oxygenase-2 inhibitor". Clinical Pharmacokinetics. 42 (6): 545–56. doi:10.2165/00003088-200342060-00004. PMID 12793839. S2CID 23926296.
  13. ↑ Padi SS, Kulkarni SK (October 2004). "Differential effects of naproxen and rofecoxib on the development of hypersensitivity following nerve injury in rats". Pharmacology Biochemistry and Behavior. 79 (2): 349–58. doi:10.1016/j.pbb.2004.08.005. PMID 15501312. S2CID 22170590.
  14. ↑ Scott LJ, Lamb HM (September 1999). "Rofecoxib". Drugs. 58 (3): 499–505, discussion 506–7. doi:10.2165/00003495-199958030-00016. PMID 10493277.

پیوند به بیرون

[ویرایش]
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=روفکوکسیب&oldid=39547856»