اکسی‌کدون

اکسی‌کدون
داده‌های بالینی
نام‌های تجاری	Roxicodone, OxyContin, Oxecta, OxyIR, Endone
نام‌های دیگر	dihydrohydroxycodeinone, 14-hydroxydihydrocodeinone, 6-deoxy-7,8-dihydro-14-hydroxy-3-O-methyl-6-oxomorphine
AHFS/Drugs.com	monograph
مدلاین پلاس	a682132
رده‌بندی داروهای; بارداری	AU: C ; B; D (US; near term);
میزان وابستگی	Moderate–High
روش مصرف دارو	oral, intramuscular, intravenous, intranasal, subcutaneous, transdermal, rectal, epidural
کد ATC	N02AA05 ; N02AA55 (WHO)‎ (in combinations);
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی	AU: کنترل‌شده (اس۸) ; CA: رده یک ; UK: Class A (CD)Schedule II ; US: رده دو ;
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی	۶۰-۸۷٪
پیوند پروتئینی	۴۵٪
متابولیسم	کبد: primarily CYP3A and to a lesser extent, CYP2D6 to oxymorphone
نیمه‌عمر حذف	2-4 hours.
دفع	Urine (83%)
شناسه‌ها
	نام آیوپاک (5R,9R,13S,14S)-۴٬۵α-epoxy-14-hydroxy-3-methoxy-17-methylmorphinan-6-one;
شمارهٔ CAS	۷۶-۴۲-۶ ;
پاب‌کم CID	۵۲۸۴۶۰۳;
دراگ‌بنک	DB00497 ;
کم‌اسپایدر	۴۴۴۷۶۴۹ ;
UNII	CD35PMG570;
KEGG	D05312 ;
ChEBI	CHEBI:۷۸۵۲ ;
ChEMBL	ChEMBL656 ;
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID5023407 ;
ECHA InfoCard	100.000.874
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیایی	C18H21NO۴
جرم مولی	315.364 g/mol g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)	Interactive image;
حلالیت در آب	HCl: 166میلی‌گرم در میلی‌لیتر (دمای C°۲۰)
	SMILES O=C4[C@@H]5Oc1c2c(ccc1OC)C[C@H]3N(CC[C@]25[C@@]3(O)CC4)C;
	InChI InChI=1S/C18H21NO4/c1-19-8-7-17-14-10-3-4-12(22-2)15(14)23-16(17)11(20)5-6-18(17,21)13(19)9-10/h3-4,13,16,21H,5-9H2,1-2H3/t13-,16+,17+,18-/m1/s1 ; Key:BRUQQQPBMZOVGD-XFKAJCMBSA-N ;
	(verify)

اکسی‌کدون (به انگلیسی: Oxycodone) یک داروی مخدر ضددرد است که برای کاهش دردهای متوسط تا شدید بکار می‌رود. این دارو گاه به تنهایی و گاه درترکیب با سایر داروهای مسکن مانند استامینوفن بکار می‌رود.

عوارض جانبی[ویرایش]

وابستگی و اعتیاد به آن ، خواب آلودگی ، تضعیف رفلکس سرفه، از دست دادن آب بدن، کاهش فشار خون، یبوست، تهوع، استفراغ و ضایعات جلدی.

اوردوز[ویرایش]

در صورت مصرف بیش از اندازه یا در افرادی که مقاوتشان نسبت به مواد افیونی پایین است، اکسی کدون می‌تواند باعث کم شدن ژرفای تنفس، کند شدن تپش قلب، سرد و مرطوب شدن پوست، توقف تنفس، فشار خون پایین، مردمک‌تنگی، اختلال در گردش خون، ایست قلبی و مرگ شود.^[۴]

در سال ۲۰۱۱ اکسی کدون عامل اصلی مرگ و میر ناشی از مواد مخدر در ایالات متحدهٔ آمریکا بود.^[۵] با این حال از سال ۲۰۱۲ به این‌سو هروئین و فنتانیل دلایل شایع مرگ و میر ناشی از مخدر در آن کشور بوده‌اند.^[۵]

جستارهای وابسته[ویرایش]

کدئین

پانویس[ویرایش]

↑ O'Neil, Maryadele J., ed. (2006). The Merck index (14 ed.). Whitehouse Station, NJ: Merck & Co. ISBN 978-0-911910-00-1.
↑ Kalso E (2005). "Oxycodone". Journal of Pain and Symptom Management. 29 (5S): S47–S56. doi:10.1016/j.jpainsymman.2005.01.010. PMID 15907646.
↑ ^۳٫۰ ^۳٫۱ ^۳٫۲ ^۳٫۳ ^۳٫۴ "Roxicodone, OxyContin (oxycodone) dosing, indications, interactions, adverse effects, and more". Medscape Reference. WebMD. Retrieved 8 April 2014.
↑ 1. Package insert Oxycontin (PDF). Stamford, CT: Purdue Pharma L.P. 2007-11-05. Archived from the original (PDF) on 200df=. Retrieved 2019-09-16. Check date values in: |archivedate= (help)
↑ ^۵٫۰ ^۵٫۱ "Drugs Most Frequently Involved in Drug Overdose Deaths: United States, 2011–2016" (PDF). CDC. 12 December 2018. Retrieved 16 September 2019.

منابع[ویرایش]

راهنمای کاربرد داروهای ژنریک ایران، دکتر رامین خدّام، چاپ هفتم،۱۳۸۸

[MerckIndex-1] O'Neil, Maryadele J., ed. (2006). The Merck index (14 ed.). Whitehouse Station, NJ: Merck & Co. ISBN 978-0-911910-00-1.

[Kalso-2] Kalso E (2005). "Oxycodone". Journal of Pain and Symptom Management. 29 (5S): S47–S56. doi:10.1016/j.jpainsymman.2005.01.010. PMID 15907646.

[MSR-3] ۳٫۰ ^۳٫۱ ^۳٫۲ ^۳٫۳ ^۳٫۴ "Roxicodone, OxyContin (oxycodone) dosing, indications, interactions, adverse effects, and more". Medscape Reference. WebMD. Retrieved 8 April 2014.

[OxyContinInsertUS-4] 1. Package insert Oxycontin (PDF). Stamford, CT: Purdue Pharma L.P. 2007-11-05. Archived from the original (PDF) on 200df=. Retrieved 2019-09-16. Check date values in: |archivedate= (help)

[death-5] ۵٫۰ ^۵٫۱ "Drugs Most Frequently Involved in Drug Overdose Deaths: United States, 2011–2016" (PDF). CDC. 12 December 2018. Retrieved 16 September 2019.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

ن ب و متابولیت‌های ثانویه
کلیات
آلکالوئید‌ها	کدئین مرفین کوکائین تترو دوتوکسین آتروپین
فنول‌های طبیعی	پلی‌فنلs
Monoterpenoids	گرانیل پیروفسفات لیمونن پینن
Diterpenoids	Geranylgeranyl diphosphate پاکلیتاکسل افیدیکولین Pimaradiene
آنتی‌بیوتیک‌ها	پنی‌سیلین استرپتومایسین تتراسایکلین
←Enzyme cofactors