جویم

جویُم جیوم
کشور	ایران
استان	فارس
شهرستان	لارستان
بخش	بخش جویم
نام(های) دیگر	ژیوم (استفاده در دوره قاجار)
نام(های) پیشین	جویُم ابو احمد
سال شهرشدن	۱۳۶۹ شمسی
مردم
جمعیت	۸٬۰۱۰ تن
جغرافیای طبیعی
مساحت	۳۲۶۰ کیلومتر مربع
ارتفاع	۸۶۱ متر
میانگین دمای سالانه	۲۵ درجه سانتی گراد
میانگین بارش سالانه	۲۵۰ میلی‌متر
روزهای یخبندان سالانه	۶۰ روز، از ۱۵ آذر تا ۱۵ بهمن ماه
اطلاعات شهری
ره‌آورد	مرکبات، مهوه، نان نازک
پیش‌شمارهٔ تلفن	۰۷۱۵۲۵۷–۰۷۱۵۸۸۹
جویُم روی نقشه ایران ۲۸٫۲۴۹۷°شمالی ۵۳٫۹۸۴۱°شرقی / 28.2497; 53.9841

جویُم شهری در جنوب استان فارس و مرکز بخش جویم شهرستان لارستان است. جویم بر اساس آخرین سرشماری کشور دارای ۸٬۰۱۰ تن جمعیت با اکثریتی شیعه مذهب و فارسی‌زبان بوده‌است. جویم ۷۲ کیلومتر تا جهرم، ۱۱۰ کیلومتر تا لار و ۲۵۰ کیلومتر تا شیراز فاصله دارد.

جویم در سال ۱۳۱۶ به همراه بیدشهر و خنج یکی از بخش‌های تابعه شهرستان جهرم در استان جنوب بود که در سال ۱۳۲۳ به شهرستان لارستان پیوست. جویم در سال ۱۳۶۹ به شهر تبدیل شده‌است.

این شهر در ۵۳ درجه و ۵۹ دقیقه طول شرقی از نصف النهار مبدأ و ۲۸ درجه و ۱۵ دقیقه عرض شمالی از خط استوا واقع شده‌است. ارتفاع آن از سطح دریا به‌طور میانگین ۸۶۱ متر است و مساحتش در حدود ۳۲۶۰ کیلومتر مربع است.

نمای از جنوب شهر جویم، بافت قدیم در دهه ۷۰ شمسی- کوه "البرز کوه" در شمال شهر جویم قابل مشاهده است

طبیعت

آب و هوای جویم گرم و نیمه خشک است. بیشترین درجه حرارت در تابستان ۵۰ درجه بالای صفر و کمترین آن در زمستان به یک یا دو درجه زیر صفر می‌رسد. میزان باران سالیانه جویم به‌طور متوسط به ۲۵۰ میلی‌متر می‌رسد. بخش جویم از لحاظ وفور آب غنی‌ترین بخش شهرستان است. بزرگ‌ترین دریاچه فصلی استان موسوم به «دریاچه هرم» با ۱۳۰ کیلومتر مربع مساحت در این بخش واقع شده‌است. در مجموع ۳۷ چشمه بزرگ و کوچک در این بخش وجود دارد. ۳۶ رشته قنات به طول ۸۰ کیلومتر زمین‌های زراعی و بستان‌ها را آبیاری می‌کند. ۲۰۴ حلقه چاه کشاورزی و ده‌ها حلقه چاه دولاب در این بخش شناسایی شده‌است.

از جاذبه‌های طبیعی و گردشگری این شهر می‌توان چشمه سرچشمه با دبی ۳۵۰ لیتر در ثانیه، سرو ۱۷۰۰ ساله و آبشار رحمت آباد به ترتیب در فاصله‌های ۳ و ۲۰ کیلومتری شمال شرقی و شمال شهر جویم نام برد.

از درختان بادام کوهی و بنه و از گیاهان پر سیاوش، آویشن، درمنه و خاکشیر که کاربرد دارویی دارند در نقاط مختلف این مرکز می‌روید؛ همچنین پوشش گیاهی جهت چرای دام به حد وفور یافت می‌شود. قوچ، میش، بزکوهی، گرگ، روباه، شغال، خرگوش از جمله جانوران این مرکز محسوب می‌شوند.

تاریخ کهن شهر

وجه تسمیه: جویم از دو کلمه (جو) و (یم) تشکیل شده، جو (به معنای جویبار) و یم (به معنای دریا) است. بنابر مستندهای تاریخی در گذشته‌های بسیار دور استخرهای آب راکد، چشمه‌ها و جویبارهای خروشان، رودها و رودخانه‌های دائمی و پرآب و دریاچه‌های کوچک و بزرگ گرداگرد آن را فراگرفته و در مرغزارهای منزه و جنگل‌های سرسبز آن وحوشی از جمله شیر زندگی می‌کرده‌است. لهذا شاید اطلاق اصطلاح «جویم» به این محل به دلیل مزبور باشد.

• ابواسحاق اصطخری (وفات ۳۴۶ ق) در کتاب «مسالک و ممالک» خود نقشه‌هایی از فارس آورده که در آن شهر جویم را به عنوان یکی از شهرهای مهم مسیر بندر سیراف در کرانه دریای پارس تا شیراز به نمایش گذاشته‌است.

بنا به اظهار ابن خردادبه، اصطخری و ابن فقیه، در این زمان سرزمین فارس شاهد وجود چهار مهاجرنشین یا زم بود که عبارتند از:

1. زم حسن بن جیلویه [۱]
2. زم احمد بن اللیث
3. زم حسین بن صالح یا زم الدیوان [۲]
4. زم احمد بن الحسن یا زم کاریان - که

• اصطخری آن را کوچکترین زم می‌شمارد و ابن خردادبه این زم را در فاصله ۵۰ فرسنگی شیراز ذکر می‌کند. زم کاریان به گفته وی از روزگاران گذشته تا عصر او زیر سلطه خاندان صفاق بوده و حتی اصطخری رئیس طایفه‌ای را که در زمان وی می‌زیسته و به نام حجر بن احمد بن الحسن نام می‌برد.
• ابوجعفر احمد بن الحسن الازدی از خاندان بنی صفاق شاخه‌ای از قبیله مشهور ازد بود که علاوه بر مقام بالای علمی سالیانی دراز امارات و ولایت شهرهای کاریان و جویم را بر عهده داشت. پس از وی این مقام به پسرش حجر رسید که او نیز مرکز حکومت را به‌طور کامل به شهر جویم منتقل کرد و این شهر به نام ایشان به «جویم ابی احمد» مسمی و مشهور شد. ابو احمد جویمی فقیه، محدث، مقری و از رجال با فضل و دانش بوده که فضلا و شعرای بنامی از جمله ابن درید ازدی او را ستوده‌اند.
• ابو احمد جویمی طی نبردی با خوارج سیستان در سال ۳۲۴ هجری در جویم کشته شد و همین‌جا نیز مدفون شد. شهر جویم در دوران حاکمیت وی از رونق شایانی برخوردار بوده‌است. در بیش از دو قرن حکومت دولت صفوی شهر جویم به دلیل داشتن زمینه‌های تاریخی و اجتماعی لازم به سرعت به تشیع گرایید و به علت واقع بودن در مسیر راه بین‌المللی بندر سیراف به شیراز و اصفهان پایتخت آن روز ایران از رونق مدنی گسترده‌ای بهره‌مند شد. حاج صفی قلی جویمی از وابستگان ثروتمند و قدرتمند دربار صفوی که بسیاری از املاک خود را موقوفه عمومی اعلام کرد، نقش اصلی در توسعه مدنی و اقتصادی شهر جویم طی سال‌های ۱۰۵۰ تا ۱۱۰۰ ق. ایفا کرد.

صدها سیاح و بازرگان و سفیر اروپایی که در عصر صفوی از جویم عبور کرده‌اند به تفصیل شکوفایی اقتصادی و فرهنگی شهر جویم را شرح داده‌اند.

• گارسیا فیگواروآ [۳] سفیر فیلیپ سوم پادشاه اسپانیا در سال ۱۶۱۷ م. وارد جویم شده، او در این باره می‌نویسد:

«بین بینارو و جویم زمین خیلی آباد بود. برنج و پنبه فراوان کاشته شده بود و در فاصله آن‌ها نخلستان‌های بزرگ دیده می‌شد. شهر کوچک جویم با گنبد کاشی کاری مسجد در وسط این مزارع حاصلخیز واقع بود. درخت نارون و بید که تا به حال در ایران دیده نشده کنار جوی‌های کوچک آب را مزین کرده بود. هوا خنک تر شده و آن حرارت چند روز قبل دیگر وجود نداشت. چنین به نظر می‌آمد که همه چیز حتی وضع لباس و رفتار مردم عوض شده بود.»

• شوالیه شاردن هنگام بازدید از شهر جویم در سال ۱۶۷۳ م. در وصف کاروان سرای بهرویه می‌گوید:

«با اینکه من کاروان سراهای متعددی دیده‌ام و شرح داده‌ام، هیچ‌کدام در بین راه اصفهان به خلیج فارس به این خوبی و قشنگی نبوده‌است. در همین کاروان سرا بود که مسیو تونت هلندی یکی از سیاحان نامی عصر ما تپانچه اش به‌طور اتفاقی خالی شد و رانش را سوراخ کرد و نزدیک به حال مرگ رسید. این کاروان سرا بنا بر اشعاری که بر دیوار آن نوشته شده در سال ۱۰۸۵ هجری مطابق با ۱۶۴۸ میلادی ساخته شده‌است.»

• توماس هربرت انگلیسی که در سال ۱۶۲۸ م. وارد جویم شده می‌گوید:

«هیچ گونه مظهر حیات به غیر از شترمرغ و لک لک و مرغ سقا (پلیکان) در (صحرای جویم) یافت نمی‌شود.»

• جان نیوبری که در سال ۱۵۸۱ م. تحت نام تاجر وارد جویم می‌شود، در گزارش‌های خود جویم را سرشار از انگور و خرما می‌داند. او حداقل سه مرتبه از جویم دیدن کرده‌است.

علاوه بر صدها سیاح خارجی، ده‌ها تن از دانشمندان مسلمان نیز به بیان زیبایی‌های طبیعی و توسعه مدنی شهر جویم در دوره‌های مختلف تاریخی پرداخته‌اند.

• محمد بن احمد مقدسی (وفات ۳۸۱ ق) در کتاب «احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم» می‌نویسد:

«جویم ابواحمد مادر شهر به‌شمار می‌آید. گستره روستا ده فرسنگ است. کوه‌ها آن را فراگرفته، همه نخلستان و باغ است. از کاریزها و نهر کوچکی که در سمت بازار است آب می‌نوشند. میان جامع و بازار کوچه‌ای دراز هست و آن بر تپه‌ای زیباست که با پنج پله بالا روند و در میان حوضی است که از باران پر شود و هر روز به اندازه نیاز از آن برگیرند.»

• شیخ یاسین (زنده در سال ۱۱۴۷ ق) در کتاب «الروضهٔ العلیه» می‌نویسد: «جویم از شهرهای زیبا و مستحسن و نیکو منظری است که آب‌های سرشار، درختان و انهار و نخیلات و اثمار، و صالحان و اخیار آن را معمور و آباد ساخته‌اند.»

وی که حداقل ۱۳ سال از عمر خویش را در جویم گذرانده، می‌افزاید:

«... و این مدینه (شهر جویم) جایی بود که ما به آن ساکن شدیم و آرامش گرفتیم. بعد از واقعه عظیمی که در بحرین بر ما فرود آمد از آنجا خارج شده با اهل و عیال و خانواده و فرزندان در این شهر فرود آمدیم. اواخر سنه ۱۱۳۴ ق. در این شهر بودیم. چه شهری! انگار ما در فردوس برین و در کنار حور عین بودیم. قصد داشتیم تا آخر عمر مقیم آنجا شویم، اما هشدار که حوادث ایام روزگار ما را از این آرزو و امید محروم و ممنوع کرد و با این وجود ما تابع و فرمانبر ملک علُام هستیم و هرچه تقدیر فرماید به طوع و رغبت گردن نهیم.»

• محمد حسن خان اعتمادالسلطنه (وفات ۱۳۱۳ ق) در «مرآت البلدان» می‌نویسد:

«جویم و بیدشهر اسم بلوکی است میانه جهرم و لارستان، حاکم نشین این بلوک قریه‌ای است موسوم به جویم که در اغلب کتب آن را جویم ابی احمد نوشته‌اند. بقعه بسیار عالی و بعضی ابنیه خراب و آثار در این قریه مشهود و دلیل است که در سوالف ازمنه آباد بوده، اهالی این قریه شیعه اثنی عشری و سکنه سایر قرا اکثر شافعی مذهب می‌باشد.»

• حاج میرزا حسن حسینی فسایی (وفات ۱۳۱۶ ق) در "فارسنامه ناصری" اظهار می‌دارد: "در جویم عمارت ویرانه بسیاری است که دلالت بر آبادانی زیاد دارد و مردمان بزرگ از جویم ابواحمد برخاسته‌اند.

در فصل بهار بر و بومش از لاله و سبزه تر … تو گویی که یاقوت رست از زبرجد

شهر جویم در اشعار شاعران نیز انعکاس یافته که نشانگر نوع احساس ایشان به این شهر است.

ای صبا فاش بگو یار سبکبال کجاست … آن فسون چشم کمان ابروی تکخال کجاست.

در سمرقند و بخارا، ری و بلخ و جویم … گر نباشد تو بگو آن بت کمسال کجاست

از جویم خوب رفته تا باغ بلور … کردیم بساط کامرانی را جور

با یار عزیز در شبی سرد و خموش … رفتیم به سمت قریه اشکم شور

کجا جویی؟ که از یم، یم تری تو … و از باغ ارم خرّم تری تو

عزیزی خوانده «شهر صالحانت» ..... که با این واژه‌ها محرم تری تو

در دوره قاجار حکومت شهر جویم و بلوک تابعه تحت نام «جویم و بیدشهر» توسط طبقات اجتماعی موسوم به «خان» و «ملا» که از بومیان منطقه بودند دست به دست می‌گشت. ملا علی محمد جویمی و رضا قلی خان بیدشهری از جمله کلانتران مشهور دوره موصوف به‌شمار می‌آیند که بازماندگان آن‌ها هم اینک تحت نام «تقوی» و «بیدشهری» در جویم و بیدشهر ساکن هستند.

لارستان طبق تقسیمات سیاسی دوره قاجار که تا دوره پهلوی دوم نیز ادامه یافت به پنج بخش مرکزی، بستک و جهانگیریه، جویم و بیدشهر، گاوبندی، لنگه و شیب کوه و دهستان بزرگ خنج و دهستان‌های بیخه جات تقسیم می‌شد. مرکز بخش جویم و بیدشهر، شهر جویم بود که چهار دهستان و ۴۵ آبادی را مدیریت می‌کرد.

مسائل مردم‌شناختی و جامعه‌شناختی

طی پنجاه سال گذشته مهاجرپذیری شهر جویم و مهاجرفرستی روستاهای تابعهٔ سیر صعودی داشته است.

مردم جویم با زبان اصیل فارسی و به گویش دری سخن می‌گویند. سخن گفتن به زبان فارسی دری از ویژگی‌های این منطقه است، چرا که در سراسر ایران فقط شماری از شهرها به این گویش سخن می‌گویند. البته با گذشت زمان واژگان، مفردات، ضمایر و افعال متعددی از زبان‌ها و گویش‌های دیگری مانند شبانکاره‌ای، بلوچی، کردی، ترکمنی، عربی، هندی، تاجیکی، ازبکی، انگلیسی، هلندی و پرتغالی وارد این زبان شده‌است. با این وجود بیشتر واژه‌ها از زبان اصیل دری و پهلوی است.

مردم شهر جویم به‌طور کامل پیرو شیعهٔ دوازده امامی هستند. نژاد مردم منطقه آریایی است، هرچند در قرن‌های نخستین اسلامی، دورهٔ صفوی و دورهٔ پهلوی اول ترکیب نژادی با مهاجرت‌های اختیاری یا اجباری دچار تغییرات تدریجی شده‌است. به‌طور مثال در زمان رضاخان پهلوی ایلات عرب در روستاهای اطراف جویم مانند منصورآباد، فرشته جان، چاه گزی و حسن‌آباد مرگماری تخته قاپو شدند. آداب و رسوم و فرهنگ رایج در استان در این شهر اجرا می‌گردد.

اقتصاد و مشاغل

اساس اقتصاد بخش جویم بر پایهٔ کشاورزی، دامداری و کارگری بنا نهاده شده‌است. کشاورزی در این بخش به صورت آبی و دیمی به وسیلهٔ تراکتور و کمباین انجام می‌گیرد. عمده‌ترین فرآورده‌های کشاورزی عبارتند از گندم، جو، پنبه، مرکبات، کنجد، خرما و تره‌بار. کارگری یکی از مشاغل اصلی مردمان این بخش را تشکیل می‌دهد. اغلب مردان در کشورهای حاشیهٔ خلیج فارس به کارگری اشتغال دارند.

• عمده‌ترین و مهم‌ترین محصولات باغی، مرکباتی مانند: پرتقال (محلی، والنسیا، توسرخ، نافی) و انواع نارنگی (کله مانتین و کینو)، لیمو ترش، لیمو شیرین، گریپ فروت، نارنج و ... هستند.

سطح زیر کشت محصولات کشاورزی و باغی به شرح زیر است:

• پرتقال ۳۵۰ هکتار.
• نارنگی ۱۵۰ هکتار.
• لیمو ترش ۷۵۰ هکتار.
• لیمو خاگی ۵/۶۷ هکتار.
• نارنج ۲۰ هکتار.
• ترنج ۱۵ هکتار.
• خرما ۳۴۰ هکتار.
• گریپ فروت ۲ هکتار.
• زیتون ۴ هکتار.
• لیمو شیرین ۷۰۰ هکتار.

جویم با تولید سالانه بیش از ۵۰٬۰۰۰ تن انواع مرکبات از جمله شهرهای پرمحصول جنوب استان فارس به‌شمار می‌رود. بخش جویم در تولید اکثر محصولات ذکرشده، در لارستان مقام اول را دارا است.

آموزش و پرورش و فرهنگ

در شهر جویم کلیهٔ مقاطع تحصیلی از پیش‌دبستانی تا پیش‌دانشگاهی دایر است.

نخستین کتابخانهٔ عمومی موسوم به «رستاخیز» تا سال ۱۳۵۸ در شهر جویم دایر و برقرار بود. «کتابخانهٔ عمومی جویم» در سال ۱۳۷۴ افتتاح شد. این کتابخانه با ۸٬۰۰۰ عنوان کتاب، تنها کتابخانهٔ عمومی شهر جویم به‌شمار می‌آید که تحت نظارت ادارهٔ فرهنگ و ارشاد اسلامی لارستان است.

بهداشت و درمان

جویم از امکانات پزشکی مناسبی برخوردار نیست. اگر چه دارای یک درمانگاه شبانه‌روزی است ولیکن اهالی شهر در صورت نیاز به خدمات درمانی تخصصی تر به شهرهای همجوار و مرکز استان مراجعه می‌کنند.

ارتباطات

جویم با راه‌های آسفالته به شهرهای همجوار متصل است. این شهر فاقد راه‌آهن، فرودگاه و سینماست. در این شهر نشریات محلی از جمله «پیام جویم» به سردبیری «کرامت‌الله تقوی» نخستین ماهنامهٔ جویم است که از سال ۱۳۸۱ تا سال ۱۳۸۳ چاپ و منتشر می‌شد. «گاهنامه نسیم جویم» به سردبیری عبدالمجید محمدی نیز از سال ۱۳۸۴ تاکنون در سطح استان چاپ و منتشر می‌شد. «ماهنامهٔ صحبت نوی جویم» با سردبیری کرامت‌الله تقوی از سال ۱۳۹۴ تا سال ۱۳۹۶ در حال انتشار است.

جویم از کلیهٔ امکانات مخابراتی برخوردار است.

مراکز آیینی، مساجد، امامزاده‌ها و آثار تاریخی

شهر جویم در تاریخ ۱۳۸۷/۸/۱۵ با استناد به نامه شماره ۲۰۰/۵۳/۸۷۲ مدیرکل دفتر حفظ و احیای بافت‌های تاریخی میراث فرهنگی کشور به عنوان یکی از نه شهر تاریخی استان فارس به ثبت رسید. از سال ۱۳۷۵ تاکنون تعداد ۴۴۰ باستانی بخش جویم در ردیف آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است که ۲۰ تای آن در شهر جویم قرار دارد.

• کاروانسرای خواجه ابوالحسن (دوره زندیه- تاریخ و شماره ثبت ۱۳۸۴/۵/۱۹–۱۲۷۰۵)

نمای درونی کاروانسرای خواجه ابوالحسن جویم

• کاروانسرای شترخانه (دوره صفوی- تاریخ و شماره ثبت ۱۳۸۴/۵/۱۹–۱۲۶۹۹)

کاروانسراي شترخانه جويم

• کاروانسرای صفی قلی (دوره صفوی- تاریخ و شماره ثبت ۱۳۷۷/۳/۳۰–۲۰۳۶)

کاروانسرای صفی قلی - نمای داخلی

• کاروانسرای رضاقلی (دوره قاجار- تاریخ و شماره ثبت ۱۳۸۴/۵/۱۹–۱۲۷۱۴)

نمای ورودی کاروانسراي رضا قلي خان جويم

• حمام خضر (دوره صفوی- تاریخ و شماره ثبت ۱۳۸۴/۵/۱۱–۱۲۷۵۳)

حمام خضر جویم نمای درب ورودی

• حمام قطب آباد (دوره صفوی- تاریخ و شماره ثبت ۱۳۸۷/۶/۱۸–۲۳۳۷۴)
• آب انبار میان ده (دوره صفوی- تاریخ و شماره ثبت ۱۳۸۷/۶/۱۸–۲۳۲۶۴)

برکه میان ده جویم

• آب انبار قطب آباد (دوره صفوی- تاریخ و شماره ثبت ۱۳۸۷/۶/۱۸–۲۳۴۵۱)
• آب انبار گود کُر (قاجار- ۱۳۸۸/۹/۱–۲۷۴۸۸۶)

آب انبار کود کر

• آرامگاه سید ابواحمد جویمی (قاجار- ۱۳۸۷/۶/۱۸–۲۳۳۶۹)

آرامگاه سید ابو احمد جویمی

• آرامگاه شاه احمد خاموش کلانی (ایلخانی- ۱۳۸۷/۶/۱۸–۲۳۴۵۰)
• آرامگاه شاه منصور (سده نهم هجری- ۱۳۸۸/۹/۱–۲۷۴۸۵-)

بقعه شاه منصور هاشمي

• آرامگاه شیخ اسماعیل جویمی (قرون میانه اسلامی- ۱۳۸۸/۹/۱–۲۷۴۸۲)

بقعه شيخ اسماعيل جويمي

• قلعه سمیران (قرون میانه اسلامی ۱۳۸۸/۹/۱–۲۷۴۸۸)
• قلعه بَل (ساسانی – ۱۳۸۸/۹/۱–۲۷۴۹۷)
• قلعه کریمی (ساسانی- ۱۳۸۸/۹/۱–۲۷۴۸۹)

از جمله آثار ثبت شده شهر جویم به‌شمار می‌آید.

اماکن توریستی و باستانی

• منطقه تفریحی رحمت آباد.
• منطقه تفریحی تنگه کلون.

تنگه کلون

• منطقه تفریحی تنگه حاجی‌آباد.

منطقه تفریحی تنگه حاجی‌آباد-نمای باز

منطقه تفریحی تنگه حاجی‌آباد- نمای کوهپایه

منطقه تفریحی تنگه حاجی‌آباد-نمای کوهپایه

• منطقه تفریحی قادر آباد.

منطقه تفریحی قادر آباد

• منطقه تفریحی- جنگلی شاه غریب.

منطقه تفریحی- جنگلی شاه غریب

منطقه تفریحی- جنگلی شاه غریب

• منطقه تفریحی سرچشمه
• منطقه باستانی آتشکده آذرفرنبغ کاریان
• مسجد جامع جویم
• حمام خضر

حمام خضر جويم نمای داخلی

حمام خضر جويم نمای سقف حمام

حمام خضر جويم نمای داخلی

حمام خضر جويم نمای داخلی

• کاروانسرای خواجه ابوالحسن

کاروانسرای خولجه ابوالحسن

• کاروانسرای شترخانه

کاروانسرای شترخانه

• کاروانسرای صفی قلی
• دریاچه فصلی سد خاکی فرشته جان

سد فرشته جان جویم

سد فرشته جان جویم

سد فرشته جان جویم

دانشمندان، شاعران و نام‌آوران

• نخستین شاعر شناخته شدهٔ جویمی، محمد بن علی جویمی است که در سده‌های نخستین هجرت می‌زیسته و اشعار خود را به زبان عربی می‌سروده‌است. [۴]
• ملا محمد صالح بن ملا جمال هرمی (وفات ۱۳۱۰ ه‍.ش) بیشترین اشعار حماسی شاعران جویم را به خود اختصاص داده‌است. وی تنها شاعر روشندل بخش جویم است که نابینا به دنیا آمد. [۵]
• شیخ عبدالعزیز روستایی بلغانی با ۵۰۹ بیت شعر بیشترین اشعار به جای مانده شاعران بخش جویم را به خود اختصاص داده‌است. همچنین طولانی‌ترین مثنوی شاعران بخش جویم موسوم به «موش و گربه» در ۳۶۳ بیت توسط وی سروده شده‌است. [۶]
• شیخ یاسین بلادی (زنده در ۱۱۴۷ ه‍.ق) با نوشتن ۲۰ جلد کتاب بیشترین رقم تألیف دانشمندان جویمی را به خود اختصاص داده‌است.
• شیخ احمد جویمی کتابدار مدرسه اسفریس نیشابور بود که با ابوالقاسم فردوسی و محمد دقیقی طوسی مراوده و رفت و آمد داشت.
• شیخ صدرالدین کاریانی در جامع عتیق شیراز تفسیر کشاف زمخشری را تدریس می‌کرده‌است. از حافظان قرآن کریم بوده و به نحوی بی‌نظیر هر سوره را از آخر به اول از حفظ می‌خوانده‌است.
• شمس‌الدین لاغری از شاعران درباری بخش جویم که در خدمت سلاطین سلجوقی بوده با مجیر بیلقانی (متوفی ۵۸۶ ق) و اثیر اخسیکتی (متوفی ۵۷۷ ه‍.ق) رفاقت و رفت و آمد داشت. [۷]
• شیخ علی اصغر رحمانی جویمی (۱۳۰۱–۱۳۵۸) از مشاهیر شاعران معاصر از شهر جویم برخاسته است. دیوان اشعار شیخ علی اصغر رحمانی جویم تحت نام «سرود آفتاب» به اهتمام استاد صادق رحمانی چاپ و منتشر شد. رحمانی «اهلی» تخلص می‌کرد.

[۸]

• از چهره‌های شاخص و نام‌آور منطقهٔ جویم در عصر حاضر می‌توان از دکتر ناصر بهمنی (دکتری مدیریت انسانی)، دکتر کرامت‌الله تقوی (دکتری تاریخ ایران باستان)، دکتر صغری استوار (دکتری روانشناسی) و دکتر محسن شرفی (دکتری تولید مثل و عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس و عضو تیم تحقیقاتی پژوهشگاه رویان) نام برد.
  • دکتر ناصر بهمنی از چهره‌های فعال در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی فارس در سی سال اخیر به‌شمار می‌آید. معاونت اداره کل بهزیستی فارس، مدیریت هتل همای شیراز، دبیرکل حزب اعتدال و توسعه استان فارس، دبیر ستاد ریاست جمهوری روحانی در دو دوره [۹]، مشاور دکتر نوبخت دبیرکل حزب اعتدال و توسعهٔ ایران در سازمان برنامه و بودجه و نگارش و انتشار ده‌ها مقاله در نشریه‌های معتبر استانی و کشوری در زمرهٔ سوابق بهمنی به‌شمار می‌آید.
  • دکتر صغری استوار دارای مدرک دکتری تخصصی روان‌شناسی از دانشگاه شیراز از چهره‌های شاخص فرهنگی شهر جویم است که هم اینک در دانشگاه‌های شیراز، مرودشت و ارسنجان مشغول تدریس می‌باشد. حضور ایشان در همایش‌های بین‌المللی روان‌شناسی و علوم تربیتی ایران، آلمان و اطریش و چاپ و انتشار مقاله‌های وی در مجله‌های ایرانی و خارجی نشان گر روح خستگی‌ناپذیر و توانمندی‌های والای ذهنی وی است. کتاب‌های «کودک کلاس اولی من» و «مبانی نظری، پژوهشی و درمانی اختلال اضطراب اجتماعی» [۱۰] از آثار منتشر شده ایشان در سال‌های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۵ می‌باشد.
  • دکتر کرامت‌الله تقوی نویسندهٔ توانمند و پژوهشگر نام‌آشنای استان فارس تاکنون بیش ۳۰ کتاب در حوزهٔ تاریخ و جغرافیای جویم، لارستان و جنوب فارس تألیف کرده که ۱۲ تای آن چاپ و منتشر شده‌است. نشریه‌های استانی و کشوری تاکنون پذیرای چاپ و انتشار ۶۳ مقالهٔ پژوهشی ایشان بوده‌اند.

وی هم‌چنین در نقش‌های «مدیریت کتابخانهٔ عمومی بخش جویم»، «دبیری انجمن میراث فرهنگی و گردشگری بخش جویم»، «دبیری انجمن شاعران و نویسندگان بخش جویم» و سردبیری ماهنامه‌های پیام جویم و صحبت نوی جویم منشأ تحولات فرهنگی ارزنده در منطقهٔ جویم بوده‌است. ثبت ۴۰ اثر تاریخی منطقهٔ جویم در ردیف آثار ملی ایران، ثبت شهر جویم به عنوان یکی از نُه شهر تاریخی فارس در سال ۱۳۸۷ و مرمت چهار اثر تاریخی شهر جویم (دو کاروانسرا، یک حمام خزانه و مسجد جامع) با اعتباری بالغ بر ۷۰۰ میلیون تومان با هدف تغییر کاربری به بازارچه صنایع دستی و موزه مردم‌شناسی از خدمات ایشان محسوب می‌گردد.

• دکتر محسن شرفی زادهٔ ۱۳۶۴ در جویم، عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس و عضو گروه تحقیقاتی پژوهشگاه رویان می‌باشد که در حوزه تحقیقات تولید مثل و تولید حیوانات تراریخت مشغول به فعالیت می‌باشد. وی در چند سال اخیر، از سوی مجامع علمی داخلی و بین‌المللی هموارد مورد تقدیر قرار گرفته است که از آن‌ها می توان به پژوهشگر برتر جوان کشور، پژوهشگر برگزیده دانشگاه تربیت مدرس، جایزه بین المللی تحقیقات تولید مثل رویان و جایزه کریستال اوارد دانشگاه ساسکاچوان کانادا نام برد. [۱۱] از وی بیش از پنجاه مقالهٔ علمی بین‌المللی در مجلات معتبر علمی دنیا و سخنرانی در کنگره‌های علمی معتبر دنیا منتشر شده است. وی هم اکنون به عنوان عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس در عرصه تحقیقات تولید مثل حوزهٔ دامی، فیزیولوژی تولید مثل و تراریخت‌سازی مشغول به فعالیت و پژوهش می‌باشد.[۱۲]

پیوند به بیرون

• وبگاه شهرداری جویم
• وبگاه اختصاصی شهرستان جویم
• وبگاه عمومی شهرستان جویم
• وبگاه خبری شهرستان جویم