اردکان (سپیدان)
 | برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. (ژوئیه ۲۰۱۴) |
| اردکان | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | فارس |
| شهرستان | سپیدان |
| بخش | مرکزی |
| نام(های) پیشین | پارتاکنا- آرتاکن |
| سال شهرشدن | ۱۳۳۲ |
| مردم | |
| جمعیت | ۱۴٬۶۳۳ تن[۱] |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع | ۲۲۰۰–۲۳۰۰ متر |
| اطلاعات شهری | |
| شهردار | عبدالمطلب رهنما |
| ره‌آورد | حلوای سوهان (حلوایی خاص اردکان)، آش کارده، گردو، سیب |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۷۱ |
| وبگاه | sepidanman.com |
  اردکان | |
اردکان مرکز شهرستان سپیدان در استان فارس در جنوب ایران است که با مساحتی حدود ۳۷۵ هکتار در هفتاد کیلومتری شمال‌غرب شیراز در مسیر شیراز-یاسوج واقع شده‌است. این شهر که با ارتفاع ۲۲۰۰ تا ۲۳۰۰ متری از سطح دریا در دره‌ای میان کوه‌های زاگرس مرکزی واقع شده، به دلیل دریافت بارش سالانه زیاد، در زمستان پربرف و در تابستان پرآب است؛ بنابراین در زمستان به خاطر ورزش‌های زمستانی و در تابستان به دلیل وجود آبشارها و رودخانه‌های مفرح مورد توجه اهالی جنوب کشور به خصوص مردم شیراز قرار می‌گیرد.
گویش اردکانی[ویرایش]
زبان و گویش در شهر اردکان عمدتا اردکانی است. شهر اردکان و تعدادی از روستاهای قدیمی این شهرستان دارای زبان کهنی به نام «اردکانی» هستند که این گویش در بخشی گسترده‌ای از استان فارس در زمان ساسانیان رایج بوده‌است.[نیازمند منبع] مردم این شهر گویش خاص و منحصر به فردی دارند که مشابه آن در کشور به سختی یافت می‌شود. سایر روستاهایی که در شهرستان سپیدان به گویش اردکانی صحبت می‌کنند، عبارتند از: بهرغان، ابنو، دالین، خلار، خوشمکان و… علاوه بر منطقه سپیدان، مکان‌های دیگری نیز وجود دارند که به گویش و زبانی نزدیک به گویش اردکانی صحبت می‌کنند، نظیر: روستای دشتک در کامفیروز، روستای گاوکشک و پاپون در کازرون، بهبهان. پراکندگی این زبان در مناطقی از استان فارس شاید نشان دهنده این باشد که زمانی زبان رایج در منطقه بوده‌است. .[نیازمند منبع]این گویش تنها در شهر اردکان رایج است ولیکن در روستاهای اطراف به زبان لری سخن می‌گویند.[۲]
آب و هوا[ویرایش]
| برای تأییدپذیری کامل این بخش به منابع بیشتری نیاز است. |
ایستگاه هواشناسی سینوپتیک شهر اردکان در سال ۱۳۸۳ تأسیس شد و از آن زمان تاکنون وضعیت آب و هوایی این شهر به صورت خودکار ثبت می‌شود. در این مدت (۱۳۸۳ تا ۱۳۹۰) مشخصات اقلیمی شهر اردکان بدین گونه ثبت شده‌است:[۳][دقیق بیان نشده]
| پارامتر | فروردین | اردیبهشت | خرداد | تیر | مرداد | شهریور | مهر | آبان | آذر | دی | بهمن | اسفند | سالانه |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| متوسط دمای روزانه | ۱۱٫۳ | ۱۷٫۴ | ۲۲٫۹ | ۲۶٫۲ | ۲۶٫۱ | ۲۳٫۳ | ۱۸٫۷ | ۱۱٫۹ | ۶٫۱ | ۳ | ۳٫۱ | ۸ | ۱۴٫۸ |
| میانگین دمای کمینه | ۶٫۳ | ۱۲٫۲ | ۱۷٫۲ | ۲۰٫۴ | ۲۰٫۶ | ۱۷٫۷ | ۱۳٫۲ | ۷٫۳ | ۱٫۷ | ۱٫۳- | ۱- | ۳٫۲ | ۹٫۸ |
| میانگین دمای بیشینه | ۱۶٫۲ | ۲۲٫۷ | ۲۸٫۷ | ۳۲٫۱ | ۳۱٫۵ | ۲۸٫۹ | ۲۴٫۲ | ۱۶٫۴ | ۱۰٫۵ | ۷٫۳ | ۷٫۲ | ۱۲٫۸ | ۱۹٫۹ |
| رکورد دمای کمینه | ۲٫۸- | ۲٫۴ | ۱۰٫۲ | ۱۴٫۲ | ۱۷٫۲ | ۱۲٫۴ | ۶٫۶ | ۲٫۲- | ۸٫۶- | ۱۵٫۵- | ۱۱٫۴- | ۵٫۸- | ۱۵٫۵- |
| رکورد دمای بیشینه | ۲۲٫۸ | ۳۰٫۶ | ۳۴٫۲ | ۳۶٫۴ | ۳۵٫۴ | ۳۲٫۴ | ۲۸٫۶ | ۲۴٫۸ | ۲۰٫۲ | ۱۸٫۴ | ۱۶٫۴ | ۲۳٫۸ | ۳۶٫۴ |
| تعداد روزهای بارانی | ۱۰ | ۲ | ۰ | ۰ | ۰ | ۱ | ۰ | ۵ | ۶ | ۹ | ۱۲ | ۸ | ۵۴ |
| مجموع بارش (میلی‌متر) | ۸۸ | ۸٫۵ | ۱ | ۰٫۲ | ۰٫۲ | ۲٫۷ | ۰٫۲ | ۶۹٫۲ | ۱۲۱٫۲ | ۱۳۷٫۴ | ۱۵۵٫۵ | ۹۴٫۴ | ۶۷۸٫۳ |
| ارتفاع برف تجمعی (سانتی‌متر) | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۱ | ۱۶ | ۷۵ | ۶ | ۹۷ |
| میانگین رطوبت نسبی | ۴۹ | ۳۷ | ۲۶ | ۲۶ | ۲۵ | ۲۷ | ۲۹ | ۴۶ | ۵۲ | ۵۴ | ۶۰ | ۴۸ | ۴۰ |
| تعداد روز یخبندان | ۱ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۱ | ۱۰ | ۲۱ | ۱۹ | ۶ | ۵۸ |
یکی از ویژگی‌های آب و هوایی شهر اردکان بارش‌های بسیار شدیدی است که در فصول بارش در مدت زمان کوتاه رخ می‌دهد و در زمستان به صورت برف بسیار سنگین به وقوع می‌پیوندد. برای مثال می‌توان به بارش ۲۰۰ میلی‌متری بهمن ۱۳۹۰ اشاره کرد که در ۱۱ و ۱۲ بهمن در ظرف مدت ۳۶ ساعت انجام شد.[۴][دقیق بیان نشده] و در مرکز شهر ۸۰ سانتی‌متر و در مناطق کوهستانی ۱۵۰ سانتی‌متر برف به زمین نشست و موجب قطع شبکه برق و بسته شدن بسیاری از راه‌های روستایی شهرستان شد[۵][پیوند مرده] هم چنین در جریان توفان برفی بهمن ۱۳۵۰ به گفته روزنامه اطلاعات شهر اردکان و روستاهای اطراف آن (از جمله دهستان کمهر) از جمله مناطقی بودند که بیشترین تأثیر را بر اثر بوران متحمل شدند و هزاران نفر از اهالی منطقه در زیر حجم عظیم برف مدفون شدند.[۶]
دانشگاه‌ها[ویرایش]
- مرکز آموزش عالی سلامت باقرالعلوم سپیدان
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد سپیدان
- دانشگاه پیام نور سپیدان
دیدنی‌ها[ویرایش]
شهر اردکان، چه در تابستان و چه در زمستان، دارای جاذبه‌های فراوان توریستی و گردشگری است. در تابستان با آب‌وهوای خنک و باغ‌ها و رود و چشمه‌های فراوان، و در زمستان با سپیدی زیبای برف و پیست اسکی، از جمله پیست پولاد کف که رتبه دوم را در میان پیست‌های ایران داراست، پذیرای گردشگران است.
جاذبه‌های گردشگری[ویرایش]
شهرستان سپیدان منطقه‌ای کوهستانی است و دارای ۱۲ قله بالای ۳۰۰۰ متر از سطح دریا می‌باشد.
از جمله مناطق تفریحی این شهرستان عبارتند از:
- کوه‌ها: کوه رنج، کوه برم فیروز
- آبشارها: آبشار مارگون، آبشار چیکان، آبشار مورزیان
- تنگه‌ها: تنگ تیزاب، تنگ غوره دان، تنگ آبسرد، تنگ بغدیون
- چله‌گاه
- پیست‌های اسکی: پیست اسکی پولادکف، پیست اسکی تربیت‌بدنی
- دریاچه‌ها: برم فیروز، برم شش پیر
- امامزاده‌ها: سید نورالدین علی غازی علوی در محله مُلا، امامزاده سید فخرالدین در محله مُلا، امامزاده سید میراحمد در محلهٔ پس‌آس
تصاویر[ویرایش]
مناظر جاده شیراز - اردکان
مناظر جاده اردکان کمهر
ارتفاعات سپیدان
نمای دیگر از آبشار مارگون
روستای مارگون
پیست اسکی پولاد کف - ۱۵ کیلومتری جاده اردکان - کمهر
پیست اسکی پولادکف
چله گاه
چله گاه
سراسرنمایی از شهر اردکان
امامزاده سلطان نورالدین علوی غازی
.jpg)
.jpg)
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ «نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵». مرکز آمار ایران.
- ↑ «سپیدان». asardakani.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۰۲.
- ↑ «اداره کل هواشناسی استان فارس». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ آوریل ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۲ آوریل ۲۰۱۲.
- ↑ سازمان هواشناسی ایران[پیوند مرده]
- ↑ واحد خبر صدا و سیمای مرکز فارس[پیوند مرده]
- ↑ 1972 Iran blizzard
- اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳ خ.
| بیشتر از ۱۰۰ هزار نفر |  | |
|---|---|---|
| ۵۰ تا ۱۰۰ هزار نفر | ||
| ۲۵ تا ۵۰ هزار نفر | ||
| ۱۰ تا ۲۵ هزار نفر | ||
| کمتر از ۱۰ هزار نفر | ||
