بستک
بستک | |
---|---|
![]() | |
کشور | ![]() |
استان | هرمزگان |
شهرستان | بستک |
بخش | مرکزی |
مردم | |
جمعیت | ۹٬۹۵۹ نفر(۱۳۹۵) |
رشد جمعیت | ۸٪+ (۵سال) |
آبوهوا | |
میانگین بارش سالانه | ۱۰۰میلیمتر |
اطلاعات شهری | |
شهردار | سید بدر آل عبایی |
پیششمارهٔ تلفن | ۰۷۶ |
وبگاه | شهرداری بستک
نشریات : نمایندگی کیهان ( محمد روانپرور ) کتاب فروشی امید. کتاب فروشی امید. تماس. گزارش اشکال. مسعود راهپیما. بستک. 07644323126. خیابان امام خمینی نشریه استانی بستکیه http://bastakiehmag.ir/ ( سید ابراهیم کوخردی ) |
شناسهٔ ملی خودرو | ![]() |
کد آماری | ۱۵۶۸ |
بستک از شهرهای استان هرمزگان با قدمتی تاریخی و سیاسی که در گذشته مرکز حکومت جهانگیریه بودهاست. شهر بستک در منطقهای کوهستانی قرار دارد که از شمال و غرب به استان فارس و از شرق و جنوب به استان هرمزگان متصل است. این شهر مرکز شهرستان بستک است.[۱][۲]
جمعیت شهر بستک طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۸۵، برابر با ۹۰۱۹ نفر بودهاست.[۳] مردم بستک به زبان اچمی با گویش بستکی سخن میگویند که از دستهٔ زبانهای پارسی جنوب غربی ایران است و بسیاری از واژهها و ترکیبات زیبای پارسی را در گویش خود حفظ کردهاند.
این شهر تا سال ۱۳۳۴ جزءاستان فارس بودهاست.[۴] بستک پیشینه تاریخی و سیاسی طولانی دارد. دارای بیش از دویست روستا بوده، که در سال ۱۳۶۴ بخش وسیعی از روستاهای منطقهای به نام روئیدر از بستک جدا شد و به بخش خمیر پیوند دادند و در سال ۱۳۷۰ تعدادی دیگر از روستاها در حوالی لمزان از بستک جدا شدند.[۵]
از اقسام خوردنیهای سنتی منطقه بستک و بخشهای آن مهوه است که در جنوب ایران شهرت فراوانی دارد. بعضی آن را مهیاوه نیز مینامند.
در امارت دبی یکی از امیرنشینهای هفتگانه امارات متحده عربی، محلهای وجود دارد که به نام محلهٔ «بستکیه» معروف است.[۵]
مظاهر عرفان و تصوف در شهرستان بستک به وفور دیده میشود که این خود نشانه رایج بودن زهد و تقوا میان مردمان این شهرستان و مناطق اطراف بودهاست. صوفیان بستک بسیار بودهاند.[۴]
محدوده شهر بستک[ویرایش]
شهر بستک محدود است از شمال به کوه گاه بست GAHBST از جنوب به کوه گچ از مشرق به کوه هرمزان (هرمیزان) و از سمت مغرب به فرودگاه و برد اکالی BARDAKALI و پشته پتنگ POSHTA.PETNG مساحت ۴۶ کیلومتر مربع، ارتفاع از سطح دریا ۴۸۵ متر.[۶]
جمعیت[ویرایش]
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این مکان ۹٬۹۵۹ نفر (۲٬۶۶۱ خانوار) بودهاست.[۷]
جمعیت تاریخی | ||
---|---|---|
سال | جمعیت | ±% |
۱۳۴۵ | ۵٬۸۴۵ | — |
۱۳۶۵ | ۵٬۴۶۹ | −۶٫۴٪ |
۱۳۷۰ | ۵٬۲۳۳ | −۴٫۳٪ |
۱۳۷۵ | ۵٬۷۴۶ | +۹٫۸٪ |
۱۳۸۵ | ۸٬۳۷۶ | +۴۵٫۸٪ |
۱۳۹۰ | ۹٬۲۲۵ | +۱۰٫۱٪ |
۱۳۹۵ | ۹٬۹۵۹ | +۸٪ |
فرهنگ و معماری بستکی در کرانههای خلیج فارس[ویرایش]
فرهنگ و معماری بستک با توجه به کوچها و مهاجرتهای مردمان منطقه به امارات متحده عربی، افزون بر شکلدادن محلهای به نام بستکیه در دبی، به عنوان یک الگوی فرهنگی با روندی نامحسوس و آرام و به تدریج به یکی از نمادهای هویت بومی در امارات تبدیل شدهاست.
شهر بَستَک در جنوب ایران و در فاصلهای نزدیک به بندرلنگه، در زمانهای نه چندان دور، نقش مهمی در فرهنگ کرانههای خلیج فارس داشت. اهمیت فرهنگی، مذهبی و بازرگانی آن در سدههای گذشته، نوعی نقش مرکزی برای این شهر در منطقه ایجاد نمود و معماران این شهر با حضور در مناطق پیرامون، شیوه معماری خود را فراتر از محدوده بستک، تا بندرلنگه و بسیاری از کرانههای شمالی و جزایر خلیج فارس گسترش دادند. از سال ۱۸۹۰ م. به بعد، و همزمان با مهاجرت گستردهٔ بازرگانان بستکی ایران به دبی، محلهای با بافتی خاص و هماهنگ برای سکونت آنان، به دست معماران بستکی بناشد و بهیاد بستک ایران، البستکیه نام گرفت. این محله اگرچه به عنوان میراث فرهنگی دبی، در تبلیغات دولتی امارات معرفی میشود، اما بنا به شواهد ارائه شده در پژوهشهای مهندس فریدن فراهانی، نمونه آشکاری از خلاقیت و هنر معماران بستکی در کرانههای جنوبی خلیج فارس است. افزون بر اینکه ردپای تأثیر معماری بستکی در آنسوی خلیج فارس، تنها محدود به بستکیهٔ دبی نیست و باید از شیوهٔ معماری بستکی به عنوان سبکی فراگیر و مهم در دوسوی خلیج فارس یاد کرد.
بناها و مکانهای تاریخی بستک[۸][ویرایش]
نگارخانه[ویرایش]
آموزش و پرورش در بستک[ویرایش]
مدرسه مصطفویه بستک اولین مدرسه مدرن و مجهز در سال ۱۳۰۴ خورشیدی توسط یک بازرگان بستکی، ساکن بمبئی هندوستان به نام شیخ مصطفی عبداللطیف ساخته و به تمام امکانات مورد نیاز آن زمان تجهیز و شروع به بکار کرد. شیخ مصطفی مدیر و معلمان با تجربه استخدام نمود. مولوی عبدالله مدیر مدرسه اهل هندوستان فوق لیسانس ادبیات و ریاضیات بود. پنج معلم به نامهای: شیخ اویس قرنی معلم کلاس اول و پیش دبستانی، سید محمد آل عبایی کلاس دوم و معلم خط، شیخ احمد مدنی کلاس سوم، شیخ شافعی شیخ زاده کلاس چهارم، سید عبدالرحمن آل عبایی کلاس پنجم، و مولوی علاوه بر مدیر، معلم کلاس ششم نیز بود. و فراش مدرسه شیخ عبدالرحمن که بعد معروف به شیخ عبدالرحمن فراش شد. کلیه حقوق معلمان توسط شخص شیخ مصطفی تامین می شد و هزینه تحصیل دانش آموزان رایگان بود. کتاب، لوازم التحریر و سالی یک دست کت شلوار رایگان به دانش آموزان می دادند که همه با هزینه شخصی شیخ مصطفی بود. از سال ۱۳۰۲ تا ۱۳۰۴ خورشیدی که مدرسه مصطفویه در حال ساخت بود، به مدت دو سال به پیشنهاد و با خرج شیخ مصطفی در مدرسه دینی شیخ عبدالرحمن سلطان العلماء بستکی که تعطیل بود تدریس می گردید.[۹]
دانشمندان نویسندگان شعراء و مشاهیر شهر بستک[ویرایش]
- سلطان العلماء بستکی
- سلطان العلماء بستکی شیخ الاسلام حاجی شیخ عبدالرحمن ملا یوسف ملقب به سلطان العلماء از طایفه مادال بستک که تحصیلات خود را در مدرسه دینی کوهیج وسپس جامع الازهر مصر بانجام می رساند صولت الملک حاکم بستک احترام و علاقه فوق العاده بوی داشت و لقب سلطان العلمائی را شخصاً از دربار شاهی برای وی گرفته است. سلطان العلماء مدتی در بستک مفتی جماعت و مدرس مدرسه دینی بوده تا اینکه در سال ۱۳۲۷ هجری قمری از بستک به بندرلنگه نقل مکان کرده و مدرسه دینی در آنجا تاسیس و به تعلیمات علوم عربیه پرداخت و در سال ۱۳۵۹ هجری قمری در بندر لنگه وفات کرد.[۱۰][۱۱]
- محمد امین شکراللهی
- محمد امین شکراللهی ریاضیدان ایرانی اهل بستک که در زمینهٔ ریاضیات محاسباتی، نظریه کدگذاری و نظریه پیچیدگی محاسباتی کار میکند.[۱۲] او استاد دانشکده علوم کامپیوتر و اطلاعات و دانشکدهٔ ریاضی دانشگاه EPFL سوییس است.[۱۳]شهرت وی بیشتر به خاطر کارش بر روی روشهای تکراری (iterative) رمزگشایی بر مبنای گراف است که به خاطر آن جایزه مقاله نظریه اطلاعات آیتریپلای را در سال ۲۰۰۲ (به همراه چند تن دیگر) دریافت نمود.[۱۴] وی چندین کلاسِ کد جدید نیز ابداع نمودهاست.[۱۵][۱۶] به خاطر این دستآوردها وی همراه با میشائیل لابی جایزه اریک سامنر آیتریپلای در سال ۲۰۰۷[۱۷] و نیز مدال ریچارد همینگ آیتریپلئی در سال ۲۰۱۲ را دریافت نمود. وی همچنین در سال ۲۰۱۷ جایزه ۵۰۰ هزار دلاری «مصطفی» را که «نشان عالی علم و فناوری جهان اسلام» خوانده شده، در مراسمی در تالار وحدت تهران دریافت کرد.[۱۸] علت اعطای جایزه، ابداع کد رپتور عنوان شد. این کد که در سال ۲۰۰۱ توسط وی معرفی شده، در شبکههای اطلاعاتی به کار گرفته میشود و چند سال پیش توسط شرکت کوال کام خریداری شد و در حال حاضر در سطح جهانی به کار گرفته شدهاست.[۱۹]
- شیخ عبدالقادر بستکی
- شیخ عبدالقادر فرزند شیخ حسن بستکی در سال ۱۰۵۰ یا بقولی ۱۰۵۲ هجری قمری در قصبهٔ بستک دیده به جهان گشود علاوه بر پدر مادرش که مردی فاضل وعارف بود، مادرش فاطمه (عبادت) نام داشت دختر شیخ عبادالله انصار عماده دهی زنی فاضله وعفیفه وصاحب خط نیکو وحافظ قرآن بودهاست. شیخ عبدالقادر تحصیلات خودرا در دارالعلم شیراز و مکه و مدینه و مصر انجام داده وبا اخذ طریقت از مشایخ آنجا به بستک مراجعت میکند باساختن مسجد و مهمانسرا در جنب خانه مسکونی مریدان وطلاب ومشایخ را بدور خود جمع نمود. بستک که آنروز از سه دهکده به صورت سه محله در نزدیکی هم و در محل فعلی تشکیل میشده بهوسیله شیخ به صورت یک قصبه دارالعلم در آمد. پس از مدتی چون منطقه لارستان مورد تبلیغات مبلغین شیعه قرار گرفته و شیخ هم اذیت میبیند لاجرم به مکه و مدینه مهاحرت مینماید. در این سفر شیخ عبدالقادر با شیخ حسن مدنی که از مشاهیر طریقت وساکن مدینه منوره بوده ملاقات و ازوی برای مسافرت به ایران و بنادر وسواحل خلیج فارس دعوت مینماید وخود باتفاق برادرانش مجدداً به بستک مراجعت نموده و در آستانه سیف الله قتال در عماده ده معتکف وعزلت اختیار مینماید. پس از مدتی شیخ بر اثر اصرار مریدان مجدداً به بستک مراجعت نموده و این بار چون گرفتاری مردم را در اثر نبودن غله و وسائل زندگی مشاهده میکند مردم را بحفر چاههای آب و قنواتی واقدام به زراعت و پرورش حیوانات راهنمائی مینماید نوعی سیستم زراعت دسته جمعی که به نام «حراسه بندی» در بستک مشهور است از ابتکارات شیخ عبدالقادر است بدین ترتیب بستک رو به آبادانی گذاشت وجمعیت آن افزوده گشت. شیخ عبدالقادر در آخر عمر تصمیم به تجرد واعتکاف مطلق میگیرد در آخرین روز جمعه پس از نماز خطبهٔ بلیغی ایراد وترتیب امور مردم را میدهد واداره آنهارا بین فرزندان وبرادران تقسیم نموده در سال ۱۱۳۵ از بستک خارج گشته و در گچویه از دهات فرامرزان میرود و مدت یک سال آخر عمر را در مسجد آنجا گذرانیدهاست.[۴][۲۰]
- محمد اعظم بنی عباسیان
- محمد اعظم خان بنی عباسیان آخرین خان متنفذ بستک فرزند محمد رضا خان (سطوت الممالک).زاده ۱۲۸۳ خورشیدی بستک.درگذشت ۱۳۴۶ خورشیدی (۶۳ سالگی). وی از تاریخ قرن اخیر لارستان و بنادر و جزایر خلیج فارس و وقایع آن اطلاع ذیقیمت داشتهاست که ثمره آن تألیف کتاب تاریخ جهانگیریه وبنی عباسیان بستک است. محمد اعظم خان با ادبیات عربی و فارسی آشنایی کامل داشتهاست و یاد داشتههای متفرقه در موضوعات مختلف تهیه کرده بودهاست.[۲۱]
- غیرت بستکی
- محمد علی غیرت، فرزند محمد حسن زاده ۱۳۰۱ خورشیدی بستک. از شعراء معروف منطقه ى بستک، هرمزگان در جنوب ایران، متخلص به غیرت بستکی. درگذشته: شهر بستک، چهارم تیرماه ۱۳۷۲ خورشیدی. غیرت از سرسوز و درد و عشق شعر گفتهاست. قالب شعرش مثنوی، غزل، قصیده، قطعه و دوبیتی است، که به زبان فارسی و گویش بستکی سرودهاست.[۲۲][۲۳]
- شیخ حسن مدنی
- یوسف خان
- یوسف هادی
- مصطفی قلی عباسی
- شیخ مصطفی روستا
- محمود خوشکام
- شیخ مصطفی عبداللطیف
- علی اکبر پیام بستکی
- شیخ محمد نور مدنی
- استاد محمد معمار
- محمد طیب هوشمند
- احمد سلامی
- احمد حبیبی
- مجرم بستکی
- همت بستکی
- فایز بستکی
سیاستمداران و فرمانروایان بستکی[ویرایش]
- شیخ محمد سعید بستکی
- شیخ محمد سعید فرزند شیخ عبدالقادر بستکی زاده ۱۰۹۶ هجری قمری بستک. دوران تحصیلش را در بستک و گچویه فرامرزان، با شیخ احمد مدنی گذرانیده است. شیخ محمد سعید مدت ۱۲ سال حاکم لارستان بود. فوت شیخ محمد سعید در روز هیجدهم رجب سال ۱۱۵۲ هجری قمری، در سن ۴۸ سالگی در لار روی داده و در بقعه «پیر براق» در یک فرسخی جنوب لار مدفون است. فوت گویا بر اثر مسمویت بودهاست. اولاد ونوههای او هم اکنون در شهر جناح و بستک سکنی دارند که به شیخان معروفند.[۲۴][۲۵]
- شیخ محمد خان بستکی
- شیخ محمد خان زاده ۱۱۱۳ هجری قمری بستک یکی از پسران شیخ عبدالقادر بستکی که همزمان با حکومت برادرش شیخ محمد سعید در لار او نیز در بستک که از ابتدا در آنجا ساکن بوده بساط فرمانروایی به پا کرد. شیخ محمد خان که بعدها به شیخ محمد خان بزرگ معروف شد ۴۸ سال از عمر خود را بر خلاف اجدادش که در زاویه ها گذراندند در جنگ و حکومت بسر برده است. وی در سال ۱۱۹۷ هجری قمری در سن ۸۴ سالگی در بستک در گذشت و جسدس به گٓچُویه منتقل و در بارگاه شیخ عبدالقادر بستکی مدفون گردیده است.[۲۶][۲۷]
- هادی خان بستکی
- هادی خان (.... ـ ۱۲۱۸) هجری قمری. نام کامل وی (هادی خان بن شیخ محمد خان بزرگ بن شیخ عبدالقادر بستکی بن شیخ حسن بستکی).هادی خان در قصبهٔ بستک زاده شد. تحصیلاتش را در علوم فارسی و عربی و دینی در شیراز انجام داده، پس از مراجعت به بستک وفوت پدرش به حکومتی بستک وجهانگیریه وبنادر وجزایر شیبکوه وعباسی منصوب شد. زمان وی مصادف با قیام آغا محمد خان قاجار واختلاف وجدال با زندیه بود. هادی خان در لشکر کشی لطفعلی خان زند به لار که منجر به تسلیم پسران نصیر خان لاری در سال ۱۲۰۱ هجری قمری گردید، بحضور لطفعلی خان زند رسیده وفرمان حکومت لارستان وبنادر را از وی دریافت کردهاست. هادی خان در مسافرت به بنادر لنگه اختلاف بین مشایخ قواسم و مرزوقی را در مورد استفاده از علفچر جزایر فرور، سری و ابوموسی رفع نمود. وی دختر شیخ سلیمان مرزوقی را بعقد خود در آورد. هادی خان بیشتر وقت خود را در بنادر میگذراند وعوارض گمرکات بندرعباس را از مشایخ مسقط که اجازهٔ اداره امور گمرک را گرفته بودند وصول نمود.[۲۸][۲۹]
- محمد رفیع خان بستکی
- محمد رفیع خان فرزند هادی خان (۱۱۶۳–۱۲۳۸) هجری قمری. وی در سال ۱۲۱۷ هجری قمری پس در گذشت پدرش زمام حکومتی و فرمانروائی بستک وجهانگیریه بدست گرفت. در همین سال از طرف فتحعلی شاه قاجار به پیشنهاد والی فارس، فرمان حکومتی جهانگیریه و بنادر وجزایر شیبکوه و بندر لنگه نیز بافتخار وی شرف صدور یافت.[۳۰][۳۱]
- احمد خان بزرگ
- احمد خان فرزند ارشد محمد رفیع خان (۱۲۰۸–۱۲۶۵) هجری قمری از حاکمان بستک و جهانگیریه و لارستان در جنوب ایران در دوران فتحعلی شاه قاجار بود. احمد خان از سال ۱۲۲۹ قمری که جوانی رشید و ۲۱ ساله بود با دریافت فرمان فتحعلی شاه قاجار رسماً حاکم بستک و جهانگیریه و بنادر و جزایر عباسی و بندر لنگه گردید و با برقراری امنیت به پیشرفت امور تجاری و کشاورزی بستک ودهات آن پرداخت، احمد خان با تفنگدارانی جسور که در اختیار داشت توانست در تمامی حوزهٔ فرمانروائی خود امنیت کامل و استقرار بر قرار سازد. بعد از دو سال دیگر یعنی در سال ۱۲۳۱ قمری به فرمان مجدد فتحعلی شاه قاجار حکومتی تمام خطه لارستان و بنادر به نام احمد خان صادر میشود و به «احمد خان بزرگ» ملقب می گردد. احمد خان در بیست و هفت سال حکمرانی خود بسیار مشهور گردید.[۳۲][۳۳]
- مصطفی خان بستکی
- محمد تقی خان
- محمد رضا خان بستکی
- محمد رضا خان در سال ۱۲۹۸ هجری قمری در بستک زاده شد. تحصیلات خودرا در مکتب خانه شیخ عبداللطیف ومشایخ دیگر بنی عباسی در بستک فرا گرفت و در علوم عربی و فارسی ومعقول ومنقول آشنائی پیدا کرده، شعر هم میسروده، به مطالعه علاقه فراوان داشت شخصی مدبر وسیاستمدار ومردم دار بودهاست.محمد رضا خان بر اثر لیاقت وشایستگی مورد توجه فرمان فرمای فارس قرار گرفته و در حال حیات پدرش به حکمرانی لار از ۱۳۳۶ تا سال ۱۳۳۷ منصوب میشود، وبعدا نیز در سال ۱۳۴۰ و ۱۳۴۱ هجری قمری به موجب حکم وزارت داخله حاکم بندر لنگه میگردد. پس از فوت پدرش حکمرانی بستک را عهدهدار میشود. محمد رضا خان بعدها ملقب به سطوت الممالک میگردد. در سال ۱۳۳۴ هجری قمری همراه اردوی حبیبالله قوامالملک شیرازی که از طریق بوشهر باکشتی انگلیسی به بندر لنگه آمده بود پس از توقف در بستک که برای سرکوبی ژاندارمهای یاغی عازم لار بود محمد رضا خان هم در این جریان شرکت نموده ودرآنجا امور حکمرانی کهورستان و رویدرات «روئیدر» دریافت میدارد. وی در سال ١٣٢٢ خورشیدی در شیراز وفات یافت و در جوار آرامگاه علی ابن حمزه شیراز مدفون گردید.[۳۴][۳۵]
- محمد اعظم خان بستکی
- محمد اعظم خان فرزند محمد رضا خان بنی عباسیان در سال ۱۲۸۳ خورشیدی در بستک زاده شده است، وی از تاریخ قرن اخیر لارستان و بنادر و جزایر خلیج فارس و وقایع آن اطلاع ذیقیمت داشتهاست که ثمره آن تألیف کتاب تاریخ جهانگیریه وبنی عباسیان بستک است. محمد اعظم خان با ادبیات عربی و فارسی آشنایی کامل داشتهاست و یادداشتهایی در موضوعات مختلف تهیه کرده بودهاست. او در سالهای اخیر عمر که باز نشسته بود به مطالعه پرداخته وسر انجام در تابستان سال ۱۳۴۶ خورشیدی در عمر ۶۳ سالگی در بستک وفات نمود.[۳۶]
- سرتیپ شیخ عبدالنور بستکی
- شیخ عبدالنور بستکی به سال ۱۱۶۱ هجری قمری در بستک زاده شد. پس از تحصیلات مقدماتی، در زمان ولیعهدی فتحعلی شاه قاجار در شیراز، بدستور پدرش به همراه مالیات (خراج) دیوانی به شیراز فرستاده میشود. بعلت کسری مالیات، شیخ عبدالنور در گرو مالیات در شیراز محجوز میشود. در این مدت بادامه تحصیل علوم عربی وضمناً به آموزش تعلیمات نظامی ولشکری نیز میپردازد. ومورد توجه فتحعلی شاه واقع میگردد. سپس با اخذ اجازه به بستک بر میگردد. چون جنگ فیمابین ایران و روس درگرفت بفرمان فتحعلی شاه شیخ عبدالنور با جمعیت کثیری از تفنگداران وسواران جهانگیریه و لارستانی به تهران اعزام میشوند که در جنگهای ده ساله ایران و روس شرکت کنند. شیخ عبدالنور با درجهٔ سرتیپی در رکاب عباس میرزا ولیعهد وفرمانده کل قوای ایران به جنگ روسها رفت. در این جنگ قشون روس شکست خورده وعباس میرزا ولشکریانش با فتح و پیروزی به تبریز مراجعت میکنند. در سال ۱۲۱۷ هجری قمری باز فرمان بسیج عمومی صادر شد وسرتیپ شیخ عبدالنور به سپاه عباس میرزا پیوست و در جنگهای شمال با کمال رشادت وجلادت به خرج داد تا اینکه در سال ۱۲۲۷ هجری قمری کشته شد وعدهای از جماعت لاری وجهانگیریه نیز کشته شدند وما بقی در همانجا سکونت کردند.
اشعار شاعران در وصف بستک[ویرایش]
جغرافیا[ویرایش]
طول جغرافیائی شهر بستک ۵۴ درجه و ۲۳ دقیقه و عرض آن ۲۷ درجه ۱۴ دقیقهاست ارتفاعش از سطح دریا ۲۱۲۰ گز است. حدود وسعت شهرستان بستک با ۵۹/۵۵۲۵ کیلومتر مربع وسعت و در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران واقع شدهاست. شهرستان بستک از شمال شهرستان لار، و از جنوب شهرستان بندر لنگه، و از مغرب شهرستان لامرد و از سمت مشرق به شهرستان بندرعباس محدود میگردد.[۵]
وضعیت توپوگرافی[ویرایش]
شهرستان بستک از جمله ناهموارترین مناطق استان هرمزگان است به گونهای که برخی از ناهموارترین و بلندترین ارتفاعات استان در این شهرستان واقع شدهاست. دامنه ارتفاعات کمتر از ۱۰۰ متر تا بیش از ۲۰۰۰ متر تا ۳۰۰۰ متر، کوه گاهبست و کوه سیاه در شمال شهرستان، و کوه ناخ و زنگارد در جنوب شرقی شهرستان، پراکندگی دارد که در این میان کمترین وسعت مربوط به طبقه ارتفاعی کمتر از ۱۰۰ متر با ۲٪ بوده و بیشتر آن مربوط به طبقه ارتفاعی ۴۰۰ تا ۵۰۰ متر با ۲۴٪ است. همچنین ۱۵٪ وسعت بخش نیز در ارتفاعی بیش از ۱۰۰ متر قرار گرفتهاست.[۵]
موقعیت اقلیمی[ویرایش]
شهر بستک به علت نزدیکی به خلیج فارس و نزدیکی به منطقه حاره و داشتن موقعیت کوهستانی، دارای ویژگیهای اقلیمی مخصوص به خود است، با توجه به موقعیت منطقه دارای آب وهوای گرم و خشک در تابستان، و سرد و خشک در زمستان است. شهر بستک به علت نزدیکی به مدار خط السرطان دارای آب وهوای گرم و خشک به لحاظ تقسیمبندی اقلیمی است. میانگین درجه حرارت در طول دوره آماری ۵/۴۹ درجه سانتیگراد وحد اقل مطلق آن صفر درجه سانتیگراد است. اصولاً آب وهوای منطقه گرم است از این جهت منطقه بستک منطقه «گرمسیر» یا «گرمسیرات» نامیده شدهاست. قسمت اعظمی از روزها ی سال گرمای هوایش از حد مطلوب ومورد نیاز یعنی ۲۵ درجهاست. بهطوریکه حدود ۳۰۰ روز از روزهای سال از گرمای بیش از حد مطلوب برخوردار است.[۹]
بارندگی و رطوبت و روزهای یخبندان[ویرایش]
در تقسیمات اقلیمی، شهر بستک دارای اقلیمی گرم و خشک است. متوسط بارندگی سالانه حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیمتر و در بعضی از سالها کمتر هم میشود. حد اکثر بارندگی درماههای تابستان میزان رطوبت بهطور چشمگیری افزایش مییابد و این امر موجب میشود که هوا دم کرده و طاقت فرسا گردد. ضمن اینکه رطوبت تابستان موجب تشکیل شبنم سحرگاه و مه صبحگاهی شده و به برکت آن گیاهان این منطقه خشک به حیات خود ادامه میدهند. در زمستان در برخی مواقع از زمان در قلههای برخی از کوههای شهرستان بست بستک مانند: قله کوه گاهبست و قله کوه ناخ یخ میبندد، همچنین بر روی آبهایی که در ظرفهای مکشوف و در اماکن باز گذاشته باشد نیز از شدت سرما یخ میبندد.[۹]
پوشش گیاهی[ویرایش]
اغلب اراضی شهرستان بستک دارای قابلیت مرتعی است ومناسبترین اراضی جهت استفادههای مرتعی و برداشت علوفه محسوب میشوند. محدودیتهای عمده این اراضی شیب بسیار تند، فرسایش بسیار زیاد محدودیت عمق خاک، پستی و بلندی و ناهمواری، وجود سنگریزه، شوری و قلیائیت، محدودیت آب زیر زمینی و خطرات سیلگیری است که با عملیاتی همچون حفاظت از حوز آبخیز، کنترل چرا، رعایت اصول مرتعداری، احیاء
خدمات عمومی و زیربنایی[ویرایش]
باتوجه به تقسیمات سیاسی جدید و تشکیل سه بخش: کوخردهرنگ و مرکزی و جناح، بستک در شهرستان و قطب بندی سیاسی در منطقه، خدمات عمومی وزیر بنایی توزیع گردیدهاست. مطالعات انجام شده در خصوص نرخ باسوادی شهرستان بستک نشان میدهد که براساس سر شماری عمومی سال ۱۳۷۵ شهرستان بستک دارای ۵/۷۵ در صد نرخ باسوادی در گروه مردان و ۹۲/۶۳ در صد نرخ باسوادی در گروه زنان بودهاست. آمارهای مربوط به وضعیت آموزش جمعیت روستایی شهرستان بستک گویای این مطلب است که ۹۴/۶۶ در صد جمعیت ۶ تا ۲۴ ساله شهرستان بستک در سال ۱۳۷۵ در حال تحصیل بودهاند. براساس آخرین سر شماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۷۵ خورشیدی جمعیت شهرستان بستک ۴۹۶۷۶ نفر گزارش کردهاست.[۵]
پانویس[ویرایش]
- ↑ محمدیان، کوخردی، محمد، “ (به یاد کوخرد) “، ج۱. ج۲. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۳ میلادی.
- ↑ اطلس گیتاشناسی استانهای ایران [Atlas Gitashenasi Ostanhai Iran] (Gitashenasi Province Atlas of Iran بایگانیشده در ۲۲ مه ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine)
- ↑ «پایگاه اینترنتی مرکز آمار ایران». بایگانیشده از اصلی در ۱۸ آوریل ۲۰۰۹. دریافتشده در ۲۸ ژوئن ۲۰۰۷.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ مهندس: موحد، جمیل. (بستک و خلیج فارس) چاپ اول، تهران: سال انتشار ۱۳۴۳ خورشیدی.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ ۵٫۴ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref>
غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامReferenceB
وارد نشدهاست. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ عباسی، قلی، مصطفی، «بستک وجهانگیریه»، چاپ اول، تهران: ناشر: شرکت انتشارات جهان معاصر، سال ۱۳۷۲ خورشیدی.
- ↑ «نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانیشده از اصلی (اکسل) در خرداد ۱۳۹۶.
- ↑ لیست آثار ثبت شده استان هرمزگان، اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی استان هرمزگان
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ عباسی، قلی، مصطفی، «بستک وجهانگیریه»، چاپ اول، تهران: ناشر: شرکت انتشارات جهان معاصر، سال ۱۳۷۲ خورشیدی.
- ↑ مهندس: موحد، جمیل. (بستک و خلیج فارس) چاپ اول، تهران: سال انتشار ۱۳۴۳ خورشیدی.
- ↑ بنی عباسیان، بستکی، محمد اعظم، «تاریخ جهانگیریه» چاپ تهران، سال ۱۳۳۹ خورشیدی.
- ↑ http://scholar.google.com/citations?user=ho_asq8AAAAJ&hl=en&oi=ao
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۱۰ نوامبر ۲۰۱۲. دریافتشده در ۳ مه ۲۰۲۰.
- ↑ "Information Theory Paper Award". IEEE Information Theory Society. Retrieved May 20, 2012.
- ↑ Michael G. Luby, Michael Mitzenmacher, M. Amin Shokrollahi, Daniel A. Spielman, Volker Stemann (1997). "Practical Loss-Resilient Codes". Proceedings of the twenty-ninth annual ACM symposium on Theory of computing – STOC '97. ACM: 150–159.
- ↑ Amin Shokrollahi (2006). "Raptor Codes" (PDF). Transactions on Information Theory. IEEE. 52 (6): 2551–2567.
- ↑ "IEEE Eric E. Sumner Award Recipients". IEEE. Retrieved February 27, 2011.
- ↑ «پیام برگزیدگان دومین دوره جایزه مصطفی (ص)». مهر. ۱۲ آذر ۱۳۹۶.
- ↑ «برندگان جایزه ۵۰۰ هزار دلاری 'مصطفی' در ایران معرفی شدند». بیبیسی فارسی. ۱۲ آذر ۱۳۹۶.
- ↑ بنی عباسیان، بستکی، محمد اعظم، «تاریخ جهانگیریه» چاپ تهران، سال ۱۳۳۹ خورشیدی.
- ↑ مهندس: موحد، جمیل. (بستک و خلیج فارس) چاپ اول، تهران: سال انتشار ۱۳۴۳ خورشیدی.
- ↑ عباسی، قلی، مصطفی، «بستک وجهانگیریه»، چاپ اول، تهران: ناشر: شرکت انتشارات جهان معاصر، سال ۱۳۷۲ خورشیدی.
- ↑ حبیبی، احمد، (دیوان غیرت بستکی) ، ناشر: موسسهٔ فرهنگی همسایه:چاپ اول، سال انتشار زمستان ۱۳۷۶ خورشیدی
- ↑ مهندس: موحد، جمیل. (بستک و خلیج فارس) چاپ اول، تهران: سال انتشار ۱۳۴۳ خورشیدی.
- ↑ بنی عباسیان، بستکی، محمد اعظم، «تاریخ جهانگیریه» چاپ تهران، سال ۱۳۳۹ خورشیدی.
- ↑ مهندس: موحد، جمیل. (بستک و خلیج فارس) چاپ اول، تهران: سال انتشار ۱۳۴۳ خورشیدی.
- ↑ بنی عباسیان، بستکی، محمد اعظم، «تاریخ جهانگیریه» چاپ تهران، سال ۱۳۳۹ خورشیدی.
- ↑ مهندس: موحد، جمیل. (بستک و خلیج فارس) چاپ اول، تهران: سال انتشار ۱۳۴۳ خورشیدی.
- ↑ بنی عباسیان، بستکی، محمد اعظم، «تاریخ جهانگیریه» چاپ تهران، سال ۱۳۳۹ خورشیدی.
- ↑ مهندس: موحد، جمیل. (بستک و خلیج فارس) چاپ اول، تهران: سال انتشار ۱۳۴۳ خورشیدی.
- ↑ بنی عباسیان، بستکی، محمد اعظم، «تاریخ جهانگیریه» چاپ تهران، سال ۱۳۳۹ خورشیدی.
- ↑ مهندس: موحد، جمیل. (بستک و خلیج فارس) چاپ اول، تهران: سال انتشار ۱۳۴۳ خورشیدی.
- ↑ بنی عباسیان، بستکی، محمد اعظم، «تاریخ جهانگیریه» چاپ تهران، سال ۱۳۳۹ خورشیدی.
- ↑ مهندس: موحد، جمیل. (بستک و خلیج فارس) چاپ اول، تهران: سال انتشار ۱۳۴۳ خورشیدی.
- ↑ بنی عباسیان، بستکی، محمد اعظم، «تاریخ جهانگیریه» چاپ تهران، سال ۱۳۳۹ خورشیدی.
- ↑ مهندس: موحد، جمیل. (بستک و خلیج فارس) چاپ اول، تهران: سال انتشار ۱۳۴۳ خورشیدی.
- ↑ مهندس: موحد، جمیل. (بستک و خلیج فارس) چاپ اول، تهران: سال انتشار ۱۳۴۳ خورشیدی.
- ↑ بنی عباسیان، بستکی، محمد اعظم، «تاریخ جهانگیریه» چاپ تهران، سال ۱۳۳۹ خورشیدی.
پیوند به بیرون[ویرایش]
- وبگاه بستک
- وبگاه گاه بست
- وبگاه کوخرد
- تصاویر بستک
- تقسیمات استانی استان هرمزگان
- تقسیمات کشوری[پیوند مرده]
فهرست منابع و مآخذ[ویرایش]
- محمدیان، کوخردی، محمد، «شهرستان بستک و بخش کوخرد» ، ج۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی.
- عباسی، قلی، مصطفی، «بستک وجهانگیریه»، چاپ اول، تهران: ناشر: شرکت انتشارات جهان معاصر، سال ۱۳۷۲ خورشیدی.
- سلامی، بستکی، احمد. (بستک در گذرگاه تاریخ) ج۲ چاپ اول، ۱۳۷۲ خورشیدی.
- نگارهها از:عبدالغفارعلی رضائی و محمد محمدیان.
- بالود، محمد. (فرهنگ عامه در منطقه بستک) ناشر همسایه، چاپ زیتون، انتشار سال ۱۳۸۴ خورشیدی.
- مهندس: موحد، جمیل. (بستک و خلیج فارس) چاپ اول، تهران: سال انتشار ۱۳۴۳ خورشیدی.
- بنی عباسیان، بستکی، محمد اعظم، «تاریخ جهانگیریه» چاپ تهران، سال ۱۳۳۹ خورشیدی.
- الکوخردی، محمد، بن یوسف، (کُوخِرد حَاضِرَة اِسلامِیةَ عَلی ضِفافِ نَهر مِهران Kookherd, an Islamic District on the bank of Mehran River) الطبعة الثالثة، دبی: سنة ۱۹۹۷ للمیلاد.
- محمدیان، کوخری، محمد، “ (به یاد کوخرد) “، ج۱. ج۲. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۳ میلادی.
- بختیاری، سعید، «اتواطلس ایران» ، “ مؤسسه جغرافیایی وکارتگرافی گیتاشناسی، بهار ۱۳۸۴ خورشیدی.
- محمد، صدیق «تارخ فارس» صفحههای (۵۰ ـ ۵۱ ـ ۵۲ ـ ۵۳)، چاپ سال ۱۹۹۳ میلادی.
- اطلس گیتاشناسی استانهای ایران [Atlas Gitashenasi Ostanhai Iran] (Gitashenasi Province Atlas of Iran)
جستارهای وابسته[ویرایش]
![]() |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ بستک موجود است. |