زبان شغنانی
شغنانی | |
---|---|
شغنی-روشانی | |
xuǧnůn ziv/хуг̌ну̊н зив, pomiray/помирай зив | |
زبان بومی در | تاجیکستان، افغانستان |
شمار گویشوران | ناشناخته (۵۰٬۰۰۰ نفر اشارهشده ۱۹۹۰)[۱] |
گویشها | |
عربی، سیریلیک، لاتین | |
کدهای زبان | |
ایزو ۳–۶۳۹ | sgh |
گلاتولوگ | shug1248 [۲] |
زبان شُغنانی یا شُغنی یکی از زبانهای ایرانی شرقی است که امروزه در دو کرانهٔ رود پنج، به ویژه در ولسوالی شغنان ولایت بدخشان افغانستان و شهر خاروغ، شهرستانهای شغنان، راشتقلعه، روشان و مرغاب استان خودمختار کوهستانی بدخشان تاجیکستان رایج است.
زبان شغنانی براساس تقسیمبندی زبانشناسان در زمرهٔ زبانهای پامیری قرار میگیرد.
شغنانی را با حروف سیریلیک، فارسی و لاتین مینویسند. با این حال نوشتن شغنانی با خط سیریلیک معمولتر است. زبان شغنی که در شهرستان بدخشان افغانستان رایج است، تأثیر زیادی از زبان فارسی دری پذیرفته و تا اندازهٔ زیادی به فارسی دری نزدیک است، اما شماری از واژههای زبان شغنی شباهتهایی با واژههای زبان پشتو دارند. زبان شغنی رایج در شغنان تاجیکستان افزونبر تاثیرپذیری از زبان فارسی تاجیکی، از واژههای زبان روسی هم تأثیر پذیرفتهاست.
الفبای زبان شغنانی[ویرایش]
الفبای شغنانی شامل ۴۲ حرف است که عبارت اند از:
ا ب پ ت ث ج چ ح خ څ ځ د ذ ڎ ر ز ږ ژ س ش ښ ص ض ط ظ ع غ ف ڤ ق ک گ ل م ن و ؤ ۈ ه ی ې ئ[۳]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ شغنانی at اتنولوگ (18th ed., 2015)
- ↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Shughni". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
{{cite book}}
: Invalid|display-editors=4
(help) - ↑ الفبای شغنانی
- ویکیپدیای انگلیسی
- ماهنامهٔ سیاسی فرهنگی خاوران
- دانشنامهٔ آزاد رشد(زبانهای پامیری) بایگانیشده در ۱۸ ژانویه ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine
- الفبای پشتو
- الفبای فارسی
- زبان بروشسکی