آتروپین

آتروپین

سامانه‌شناسی نام (آیوپاک)
(RS)-(8-methyl-8-azabicyclo[3.2.1]oct-3-yl) 3-hydroxy-2-phenylpropanoate
داده‌های بالینی
نام تجاری	Atropen
AHFS/دانشنامه دراگز	monograph
مدلاین پلاس	a682487
رده بارداری	C(US)
تجویز	Oral, IV, IM, rectal
داده‌های فارماکوکینتیکی
فراهمی زیستی	25%
متابولیسم	50% hydrolysed to tropine and tropic acid
نیمه‌عمر	2 hours
دفع	50% excreted unchanged in urine
شناسه
شماره سی‌ای‌اس	51-55-8 Y
کد ATC	A03BA01 S01FA01 (WHO)‎
پاب‌کم	CID 174174
IUPHAR ligand	320
بانک‌دارو	DB00572
کم‌اسپایدر	10194105 Y
UNII	7C0697DR9I Y
KEGG	D00113 Y
ChEBI	CHEBI:16684 Y
ChEMBL	CHEMBL195 N
داده‌های شیمی
فرمول	C17H23NO3
وزن مولکولی	289.369
SMILES	eMolecules & PubChem
InChI InChI=1S/C17H23NO3/c1-18-13-7-8-14(18)10-15(9-13)21-17(20)16(11-19)12-5-3-2-4-6-12/h2-6,13-16,19H,7-11H2,1H3/t13-,14+,15+,16? Y Key:RKUNBYITZUJHSG-SPUOUPEWSA-N Y
N(what is this?)  (verify)

آتروپین (به انگلیسی: Atropine) از داروهای موجود در ترالی اورژانس است.

نام ژنریک: آتروپین سولفات

نام تجاری: Atropisol

گرفته شده از گیاه: atropa belladonna

رده درمانی: آنتی کولینرژیک (پاراسمپاتولیتیک)، واگولیتیک، آنتی آریتمی

اشکال دارویی: آمپول، قرص، قطره

مکانیسم اثر: بلوک گیرنده‌های استیل کولین، افزایش ضربان قلب، کاهش حرکات (تونیسیته عضلات صاف) دستگاه گوارشی، دستگاه ادراری و صفراوی و اثرات ضد ترشحی. ممانعت از اثرات موسکارینی استیل کولین در محل های پس‌سیناپس ریشه‌های عصبی پاراسمپاتیک مثلاً در عضلات صاف، غدد ترشحی و سیستم عصبی مرکزی، ممانعت از ترشح بزاق، ترشحات برونی و تعریق با دوزهای پایین، گشاد شدن مردمک (میدریاز)، افزایش ضربان قلب (اثرات واگولیتیک)، برهم خوردن تطابق چشم با دوزهای متوسط و کاهش حرکات دستگاه گوارش و دستگاه ادراری با دوزهای بالا و ممانعت از ترشح اسید معده با دوزهای خیلی بالا. آتروپین، اثر استیل کولین روی گره های SA و AV را بلوک می‌کند. سرعت تخلیه الکتریکی گره سینوسی را افزایش می‌دهد و دوره پاسخ مؤثر گره AV را کاهش میدهد و اثر ضد آریتمی اعمال می‌کند. شروع اثر آن سریع است و نیمه عمر آن حدود 4 ساعت است و دفع کلیوی دارد.

موارد مصرف

موارد مصرف

• برادیکاردی سینوسی علامت دار
• آنتی دوت مسمومیت با سموم ارگانوفسفره
• ممانعت از ترشح بزاق
• درمان گلوکوم
• گشادکننده مردمک قبل از جراحی
• گشادکننده برونش
• آسیستول
• فعالیت الکتریکی بدون نبض (PEA) با ریتم قلبی کمتر از ۶۰

از آتروپین در دوزهای بالاتر به عنوان پادزهر (آنتی دوت) برای مسمومیت با سموم ارگانوفسفرهها تا حد رفع شدن علائم مسمومیت استفاده می‌شود.

موارد منع مصرف

در شرایط اورژانس منع مصرف مطلق ندارد.

موارد احتیاط

در بیمارانی که علایم ایسکمی میوکارد دارند، با احتیاط مصرف شود.

اثرات جانبی

تاکیکاردی، سردرد، سرگیجه، اضطراب، خشکی دهان، گشاد شدن مردمک، تاری دید، احتباس ادراری (بخصوص در مردان مسن تر)

دوز مصرف

آسیستول یا فعالیت الکتریکی بدون نبض

بزرگسالان

به صورت تزریق وریدی (IV) یا انفوزیون داخل استخوانی (IO) به مقدار 1mg تکرار هر 5-3 دقیقه تا حداکثر 3mg یا در واقع 0.04mg/kg؛ پس در حین احیاء بیشتر از 6 آمپول آتروپین نباید تزریق شود.

کودکان

0.02mg/kg (حداقل 0.1mg و حداکثر 0.5mg برای نوزادان و شیرخواران کوچک و 1mg برای کودکان بزرگتر)، این دوز در صورت نیاز 5-3 دقیقه بعد تا 1 بار دیگر قابل تکرار است.

به‌طور مثال بهتر است برای یک کودک 5 کیلوگرمی یک آمپول آتروپین را در یک سرنگ 5 سی سی با سرم نمکی رقیق کنید و هر بار 1 سی سی از این محلول را تزریق کنید.

برادیکاردی سینوسی علامت دار

بزرگسالان

دوز اولیه آتروپین در برادیکاردی سینوسی 0.5mg بوده و تا سقف دوز 3mg داده می‌شود.

نکته: در بلوک درجه 2 نوع دوم و درجه 3 قلبی که درمان قطعی استفاده از ضربان ساز می‌باشد، می‌توان تا زمان آماده شدن ضربان ساز از آتروپین با دوز ذکر شده‌استفاده کرد.

کودکان

دوز اولیه 0.02mg/kg حداقل 0.1mg و حداکثر 0.5mg که در کودکان بزرگتر می‌توان حداکثر تا 1mg هم داده شود.

آتروپین در کودکان فقط یکبار تکرار می‌شود.

مسمومیت با ارگانوفسفره ها

دوزهای بالای آتروپین با توجه به پاسخ درمانی و برطرف شدن علایم مسمومیت به کار میرود و حداکثر دوز تعریف نشده است.

جستارهای وابسته

• آنتی کولینرژیک
• هذیان‌آورها

منابع

• فرهنگ داروهای ژنریک ایران، دکتر حشمتی، ۱۳۸۷