استرپتومایسین

استرپتومایسین

سامانه‌شناسی نام (آیوپاک)
5-(2,4-diguanidino- 3,5,6-trihydroxy-cyclohexoxy)- 4-[4,5-dihydroxy-6-(hydroxymethyl) -3-methylamino-tetrahydropyran-2-yl] oxy-3-hydroxy-2-methyl -tetrahydrofuran-3-carbaldehyde
داده‌های بالینی
AHFS/دانشنامه دراگز	monograph
رده بارداری	DM
تجویز	Intramuscular, intravenous
داده‌های فارماکوکینتیکی
فراهمی زیستی	84% to 88% (est.)
نیمه‌عمر	5 to 6 hours
دفع	Renal
شناسه
شماره سی‌ای‌اس	57-92-1 Y
کد ATC	A07AA04 J01GA01 (WHO)‎
پاب‌کم	CID 19649
بانک‌دارو	DB01082
کم‌اسپایدر	18508 Y
UNII	Y45QSO73OB Y
KEGG	D08531 Y
ChEBI	CHEBI:17076 Y
ChEMBL	CHEMBL1201194 N
NIAID ChemDB	AIDSNO:07346
داده‌های شیمی
فرمول	C21H39N7O12
وزن مولکولی	581.574 g/mol
SMILES	eMolecules & PubChem
InChI InChI=1S/C21H39N7O12/c1-5-21(36,4-30)16(40-17-9(26-2)13(34)10(31)6(3-29)38-17)18(37-5)39-15-8(28-20(24)25)11(32)7(27-19(22)23)12(33)14(15)35/h4-18,26,29,31-36H,3H2,1-2H3,(H4,22,23,27)(H4,24,25,28)/t5-,6-,7+,8-,9-,10-,11+,12-,13-,14+,15+,16-,17-,18-,21+/m0/s1 Y Key:UCSJYZPVAKXKNQ-HZYVHMACSA-N Y
Physical data
دمای ذوب	12 °C (54 °F)
N(what is this?)  (verify)

استرپتومایسین (به انگلیسی: Streptomycin)

نام تجارتی : Cidan.Est

رده درمانی: پادزیست .

رده فارماکولوژیک: آمینوگلیکوزید

اشکال دارویی: آمپول ۱ گرم در ویال

مکانیسم اثر

همه آمینوگلیکوزیدها با اتصال به ریبوزوم مانع سنتز پروتئین در باکتری می‌شوند در نتیجه اثر باکتریسیدی دارند. نفوذ این داروها به درون پوشش سلول‌های باکتریایی وابسته به اکسیژن می‌باشد و به همین دلیل بر روی بی هوازیهای مطلق اثر ناچیزی دارند. مهارکننده‌های سنتز دیواره سلولی مانند پنی سیلین‌ها انتقال آمینوگلیکوزیدها را افزایش می‌دهند.

موارد مصرف

۱- درمان عفونت سل ، بالغین : ابتدا روزانه ۱ گرم عضلانی عمقی برای دو تا سه ماه و سپس ۱ گرم ۲ تا ۳ بار در هفته ، کودکان : ۲۰ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت عضلانی در دوزهای منقسم. توجه : این دارو لازم است همراه با سایر داروهای ضد سل مصرف شود.

۲- درمان اندوکاردیت استرپتوککی، بالغین : ۱ گرم عضلانی دو بار در روز برای مدت دو هفته و سپس ۵۰۰ میلی گرم عضلانی دو بار در روز برای چهار هفته همراه با پنی سیلین.

۳- درمان تولارمی ، بالغین : روزانه ۱ تا ۲ گرم (یک تا دو آمپول) به صورت عضلانی در دوزهای منقسم.درمان را باید برای ۵ تا ۷ روز و تا زمان قطع تب ادامه داد.

۴- درمان بروسلوز (تب مالت) ، بالغین کوچکتر از۴۵ سال : ۱ گرم در روز عضلانی برای چهار هفته همراه با داکسی سیکلین ، بالغین بزرگتر از ۴۵ سال : ۰٫۵ تا ۰٫۷۵ گرم در روز به صورت عضلانی.

• فارماکولوژی کاتزونگ : استرپتومایسین در درمان سل، طاعون و تولارمی به کار می‌رود، امّا به دلیل ایجاد عارضه در گوش (اتوتوکسیسیته) در صورتی که امکان استفاده از سایر داروها وجود داشته باشد، نباید از این دارو استفاده کرد.
• داروهای ژنریک ایران (دکتر پاشا) : موارد مصرف استرپتومایسین سولفات عبارتند از درمان: تب مالت، شانکروئید، آندوکاردیت باکتریال ناشی از استرپتوکک، سوزاک حاد، گرانولوم مغبنی (اینگوینال)، طاعون، سل، تولارمی، عفونت ادراری ناشی از اشریشیاکلی، پروتئوس، آنتروباکتر آئروژنس، کلبسیلا پنومونیه و استرپتوکک فکالیس.

موارد منع مصرف

• حساسیت مفرط به دارو و سایر آمینوگلیکوزیدها.

عوارض جانبی

• مسمومیت شنوایی (اتوتوکسیسیتی)، مسمومیت کلیوی (نفروتوکسیسیتی)، نفریت بینابینی، دهلیز شنوایی، عصبی : سردرد، دپرسیون تنفسی .

جستارهای وابسته

آمینوگلیکوزید

منابع

• فرهنگ جیبی داروهای ژنریک ایران، دکتر حجت الله اکبرزاده پاشا، چاپ اول، صفحه :۱۹۱
• داروهای ژنریک ایران و دسته بندی داروها، دکتر مصطفی صابر، چاپ هفتم، صفحه :۱۵۸
• فارماکولوژی کاتزونگ، فصل۴۴ [مکانیسم اثر دارو از این کتاب تلخیص شده‌است.]