نور (اسلام)

نور (Nūr)، به معنای «واضح بودن و واضح ساختن»، بهترین کلید واژه برای شناخت خدا و چگونگی ارتباط ساحت ربوبی با ماسوی الله است. در قرآن کریم، خدای متعال صریحاً با نام «نور» یاد شده‌ است: اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ‏(نور۳۵)

نور الانوار

اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ‏، اصل حقیقت کمالیه نور است، و به همین معنی است که اشراقیین از واجب الوجود علی الاطلاق به «نور الانوار» تعبیر کرده‌اند.

لوح محفوظ

لوح محفوظ: در اصطلاح صوفیه یکی از مراتب نور الهی است که در مرتبه‌ای از مراتب خلق و آفرینش متجلی است و تمام موجودات در آن، بالاصاله نمایان است و بنا بر این می‌توان گفت که مرتبهٔ علم تفصیلی حق است.

ریشه و عامل حیطه‌های ادراکی از نظر مولوی

1. نورِ دل: که خود انشعابی از نورِ جان است.
2. نورِ جان: که خود شاخهٔ منشعب شده از نور اسماء و صفات الهی می‌باشد.
3. نورِ اسماء و صفات: خود شاخه ای منشعب شده از ذاتِ الهی است.
4. ذاتِ الهی.

مثنوی معنوی

نیست دید رنگ بی‌نور برون‏-همچنین رنگ خیال اندرون‏

این برون از آفتاب و از سها-و اندرون از عکس انوار علی‏

نور نور چشم خود نور دل است‏-نور چشم از نور دل‌ها حاصل است‏

باز نور نور دل نور خداست‏-کاو ز نور عقل و حس پاک و جداست‏

نور جان جزئی و کلی

مولانا به تقسیم‌بندی نور جان جزئی و نور جانِ کلی (جانِ جانان) می‌پردازد، در این دیدگاه نور جانِ ارسال‌شده به سمت انسان، به صورت متناوب، ضربان دار و لحظه به لحظه مانند یک رودِ جاری به پیکره و دلِ انسان واردشده و باعث حیات و کارکرد اعضای حیاتی انسان می‌گردد.

سرنای جان‌ها را در می‌دمی تو دم دم‏-نی را چه جرم باشد چون تو همی خروشی‏