عقول ده‌گانه
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
مسئله پیدایش عقل‌های ده‌گانه (عقول عَشَره)، از قدیم، در آرای فلاسفه بوده‌است؛ انکساکوروس، اولین فیلسوفِ عقلی است که قائل به «عقل مفارق» بوده‌است. پس از آن، صور ارسطو، کلیات سقراط و مٌثل افلاطون مطرح شد و در اثر طرح ایراداتی بر آنها، فلاسفه قواعدی را درست نمودند و جهان را به مجردات و مادیات تقسیم نموند و برای هر یک، مراتب و طبقاتی را قائل شدند. در طرف اجرام و سلسله مراتب وجود، منتهی به عناصر؛ هیولی و مادة المواد و در طرف مجردات، منتهی به عقل دهم و نفوس ناطقه بشری می‌شود. منشأ صدور نفوس جزئی را عقل فعال نامیده‌اند که به وسیله آن نفوس بشری بر بدن‌ها و اجساد، فیض می‌گردد.[۱]
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ سجادی، سیدجعفر. فرهنگ اصطلاحات فلسفی ملاصدرا. ج. ۱. ص. ۳۳۹.
پیوند به بیرون
[ویرایش]| مکاتب | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| فیلسوفان |
| ||||||||||||||||||||||||
| پژوهشگران | سید حسین نصر • غلامحسین ابراهیمی دینانی • حسینعلی منتظری • مرتضی مطهری • محمدتقی جعفری • احمد فردید • رضا داوری اردکانی • جلالالدین آشتیانی • غلامرضا اعوانی • محمد مددپور • سید عباس معارف • عبدالجواد فلاطوری • نصرالله پورجوادی • شرفالدین خراسانی • داریوش شایگان • پرویز ضیاء شهابی • فتحالله مجتبایی • جلالالدین مجتبوی • شهرام پازوکی • انشاء الله رحمتی • منوچهر صدوقی سها • سید یحیی یثربی • فتحالله مجتبایی • قاسم پورحسن • عبدالرسول عبودیت • سید جواد طباطبایی • مهدی امین رضوی • مهدی فدایی مهربانی • منوچهر صانعی دره بیدی • نصرالله حکمت • غلامعلی حداد عادل • مصطفی ملکیان • محمدحسن لطفی تبریزی
پژوهشگران غربی: هانری کربن • ویلیام چیتیک • تیتوس بورکهارت • دیمیتری گوتاس | ||||||||||||||||||||||||
| مفاهیم | وجود • ماهیت • وجود و ماهیت • مقوله وجود • واجبالوجود • تشکیک وجود • جوهر (ذات) • عرض • عقل • نفس • عقل فعال • عقول ده‌گانه • عقل اول • اتحاد عقل و عاقل و معقول • معقول بالذات • معقول بالعرض • انی و لمی • حرکت جوهری • حسن و قبح افعال • قوه خیال • نظریه مثل • قوه حاسه • تجرد • لاهوت • اینهمانی • علیت • اعتباریات | ||||||||||||||||||||||||
| وابسته | علوم اسلامی: منطق • (کلام • عرفان • اخلاق • فقه • نجوم) • حکمت سینوی • مابعدالطبیعه • الهیات • تصوف • وحدت وجود | ||||||||||||||||||||||||
 | این یک مقالهٔ خرد فلسفه است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |