پرش به محتوا

مرتضی انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
به نسخهٔ 31017825 از Saranami2020 برگردانده شد: طبق نظر سوم در دو عنوان آخر صفحه بحث، نام این فرد در منابع معتبر مرتضی انصاری شوشتری است. منابع معتبر و نامعتبر هم بحث شد. اگر نظر سوم را قبول ندارید باید طبق وپ: حل اختلاف عمل کنید،نه اینکه منابع معتبر را حذف یا برگردانی کنید (توینکل)
برچسب‌ها: خنثی‌سازی برگردانده‌شده حذف حجم زیادی از مطالب منبع‌دار متن دارای ویکی‌متن نامتناظر
Ali32627 (بحث | مشارکت‌ها)
خنثی‌سازی ویرایش 31047755 از Mmojtabaa (بحث)
برچسب‌ها: خنثی‌سازی افزودن القاب متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
خط ۱: خط ۱:
{{Tone|date=ژوئیه ۲۰۲۰}}
{{جعبه اطلاعات مراجع تقلید
{{جعبه اطلاعات مراجع تقلید
|عنوان=مرتضی انصاری شوشتری
|عنوان=مرتضی انصاری دزفولی
|تصویر=File:Imgsad.jpg|thumb|شیخ مرتضی انصاری دزفولی
|تصویر=Potrait of Sheikh Morteza Ansari.jpg
|نام کامل=مرتضی انصاری دزفولی<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1392/02/09/48494/ورود-روس-ها-به-تبریز-پس-از-قیام-مشروطه-ارتحال-شیخ-مرتضی-انصاری | عنوان=ارتحال شیخ "مرتضی انصاری" / ورود روس‌ها به تبریز پس از قیام مشروطه | ناشر=خبرگزاری تسنیم}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://rasekhoon.net/calender/show/555054/ | عنوان=ارتحال استادُ المتأخرین شیخ "مرتضی انصاری" فقیه و مرجع اعلی در نجف(1281 ق) | ناشر=راسخون}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://en.shafaqna.com/86553/morteza-ansari/ | عنوان=مرتضی انصاری | ناشر=en.shafaqna.com}}</ref>
|نام کامل=مرتضی انصاری شوشتری <ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://s8.picofile.com/file/8296907584/IMG_%d8%b4%db%8c%d8%ae_%d8%a7%d9%86%d8%b5%d8%a7%d8%b1%db%8c_%d8%b4%d9%88%d8%b4%d8%aa%d8%b1%db%8c_%d8%af%d8%b1_%d9%84%d8%ba%d8%aa_%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87_%d8%af%d9%87%d8%ae%d8%af%d8%a7.jpg| عنوان=لغتنامه دهخدا، مرتضی انصاری شوشتری|ناشر=}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://www.vajehyab.com/dehkhoda/%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C-3| عنوان=لغتنامه دهخدا، مرتضی انصاری شوشتری| ناشر=}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی= http://lib.eshia.ir/10055/1/1| عنوان=الوصایا و المواریث، نویسنده: مرتضی انصاری شوشتری| ناشر= مؤتمر العالمي بمناسبة الذكرى المئوية الثانية لميلاد الشيخ الأنصاري}}</ref> <ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://makarem.ir/compilation/reader.aspx?pid=72355&lid=0&mid=76812&catid=0| عنوان=الشیعة فی الاسلام، خمسة من نوابغ الشیعة، نوشته علامه طباطبایی| ناشر= بيت الكاتب للطباعة والنشر}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/16089/1/449| عنوان=کتاب دارالسلام در احوالات حضرت مهدی، نویسنده: محمود بن جعفر عراقی| ناشر=نشر مسجد جمکران}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی= http://alhassanain.org/m/arabic/?com=book&id=604 | عنوان=متن کتاب فرائدالاصول تالیف مرتضی الانصاری التستری، از سایت الحسنین | ناشر=سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1392/02/09/48494/ورود-روس-ها-به-تبریز-پس-از-قیام-مشروطه-ارتحال-شیخ-مرتضی-انصاری | عنوان=ارتحال شیخ "مرتضی انصاری" / ورود روس‌ها به تبریز پس از قیام مشروطه | ناشر=خبرگزاری تسنیم}}</ref>
|لقب=شیخ اعظم{{سخ}}خاتم الفقهاء والمجتهدین
|لقب=شیخ اعظم{{سخ}}خاتم الفقهاء والمجتهدین
|نسب=
|نسب=
|تاریخ تولد=[[۱۲۱۴ (قمری)|۱۲۱۴ ه‍. ق]]
|تاریخ تولد=[[۱۲۱۴ (قمری)|۱۲۱۴ ه‍. ق]]
|تاریخ درگذشت=
|تاریخ فوت=
|شهر تولد=[[دزفول]]<ref>{{cite web|title=ANṢĀRĪ, SHAIKH MORTAŻĀ|url=http://www.iranicaonline.org/articles/ansari-shaikh-mortaza-b|website=Encyclopaedia Iranica|language=en|quote=Born in Dezfūl}}</ref>
|شهر تولد=[[دزفول]]<ref>{{cite web|title=ANṢĀRĪ, SHAIKH MORTAŻĀ|url=http://www.iranicaonline.org/articles/ansari-shaikh-mortaza-b|website=Encyclopaedia Iranica|language=en|quote=Born in Dezfūl}}</ref>
|کشور تولد=ایران
|کشور تولد=ایران
خط ۱۲: خط ۱۳:
|محل زندگی=[[دزفول]]، [[نجف]]، [[کربلا (شهر)|کربلا]]، [[کاشان]]، [[مشهد]]
|محل زندگی=[[دزفول]]، [[نجف]]، [[کربلا (شهر)|کربلا]]، [[کاشان]]، [[مشهد]]
|تاریخ وفات=[[۱۲۸۱ (قمری)|۱۲۸۱ ه‍. ق]]
|تاریخ وفات=[[۱۲۸۱ (قمری)|۱۲۸۱ ه‍. ق]]
|محل وفات=[[نجف]]، امپراتوری عثمانی
|شهر وفات=[[نجف]]، امپراتوری عثمانی
|مدفن=حرم [[علی بن ابیطالب]]
|مدفن=حرم [[علی بن ابیطالب]]
|اساتید=[[حسین انصاری]]{{سخ}}[[سید محمد مجاهد]]{{سخ}}[[شریف العلما]] مازندرانی{{سخ}}[[ملا احمد نراقی]]{{سخ}}[[موسی کاشف الغطا]]{{سخ}}[[علی کاشف الغطا]]{{سخ}}محمدحسن [[صاحب جواهر]]
|اساتید=[[حسین انصاری]]{{سخ}}[[سید محمد مجاهد]]{{سخ}}[[شریف العلما]] مازندرانی{{سخ}}[[ملا احمد نراقی]]{{سخ}}[[موسی کاشف الغطا]]{{سخ}}[[علی کاشف الغطا]]{{سخ}}محمدحسن [[صاحب جواهر]]
|شاگردان=[[میرزا محمدحسن شیرازی]]{{سخ}}[[سید محمدهاشم خوانساری]]{{سخ}}[[جعفر شوشتری]]{{سخ}}[[میرزا حبیب‌الله رشتی]]{{سخ}}[[سید حسین کوه‌کمری تبریزی]]{{سخ}}سید ابوالقاسم موسوی خوانساری{{سخ}}[[سید محمدحسین شهرستانی]]{{سخ}}[[محمدحسن ممقانی]]{{سخ}}[[محمدکاظم خراسانی]]{{سخ}}[[ملا حسینقلی همدانی]]{{سخ}}[[میرزا حسین خلیلی تهرانی]]{{سخ}}و…
|شاگردان=[[میرزا محمدحسن شیرازی]]{{سخ}}[[سید محمدهاشم خوانساری]]{{سخ}}[[شیخ جعفر شوشتری]]{{سخ}}[[میرزا حبیب‌الله رشتی]]{{سخ}}[[سید حسین کوه‌کمری تبریزی]]{{سخ}}سید ابوالقاسم موسوی خوانساری{{سخ}}[[سید محمدحسین شهرستانی]]{{سخ}}[[محمدحسن ممقانی]]{{سخ}}[[محمدکاظم خراسانی]]{{سخ}}[[ملا حسینقلی همدانی]]{{سخ}}[[میرزا حسین خلیلی تهرانی]]{{سخ}}و…
|تالیفات=کتاب [[فرائد الاصول]] ([[رسائل]]){{سخ}}کتاب [[المکاسب]]{{سخ}}کتاب [[الصلاة]]{{سخ}}کتاب [[الطهارة]]{{سخ}}رساله‌ای در [[تقیه]]{{سخ}}رساله‌ای در [[رضاع]] و نشر حرمت آن{{سخ}}رساله‌ای در قضا میت{{سخ}}رساله‌ای در [[مواسعه]] و [[مضایقه]]{{سخ}}رساله‌ای در عدالت{{سخ}}رساله‌ای در [[مصاهره]]{{سخ}}رساله‌ای در ملک اقرار{{سخ}}و…
|تالیفات=کتاب [[فرائد الاصول]] ([[رسائل]]){{سخ}}کتاب [[المکاسب]]{{سخ}}کتاب [[الصلاة]]{{سخ}}کتاب [[الطهارة]]{{سخ}}رساله‌ای در [[تقیه]]{{سخ}}رساله‌ای در [[رضاع]] و نشر حرمت آن{{سخ}}رساله‌ای در قضا میت{{سخ}}رساله‌ای در [[مواسعه]] و [[مضایقه]]{{سخ}}رساله‌ای در عدالت{{سخ}}رساله‌ای در [[مصاهره]]{{سخ}}رساله‌ای در ملک اقرار{{سخ}}و…
|فعالیتهای اجتماعی=
|فعالیتهای اجتماعی=
|فعالیتهای علمی=
|فعالیتهای علمی=
|وبگاه رسمی=
|وبگاه رسمی=
|زیرنویس=تابلو تمثال شیخ مرتضی انصاری در دزفول}}'''مرتضی انصاری دزفولی'''(زادهٔ سال [[۱۲۱۴ (قمری)|۱۲۱۴ قمری]] در [[دزفول]] - درگذشتهٔ سال [[۱۲۸۱ (قمری)|۱۲۸۱ قمری]] در [[نجف]]) معروف به '''شیخ انصاری''' و ملقب به '''شیخ''' '''اعظم''' و '''خاتم''' '''الفقهاء''' '''و''' '''المجتهدین''' از [[فقیه|فقها]] و [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]] بزرگ [[شیعه]] بود. وی بعد از درگذشت [[محمدحسن نجفی]] (مشهور به '''صاحب جواهر''') مرجعیت عامه شیعیان را بر عهده گرفت.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=عضو خبرگان رهبری: شیخ مرتضی انصاری از مفاخر جهان اسلام است|نشانی=http://www.irna.ir/fa/News/81161751/فرهنگی/عضو_خبرگان_رهبری_شیخ_مرتضی_انصاری_از_مفاخر_جهان_اسلام_است|وبگاه=خبرگزاری جمهوری اسلامی|بازبینی=2019-04-02|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=}}</ref><ref>همایشی برای بزرگداشت شیخ مرتضی انصاری دزفولی</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=شیخ مرتضی انصاری|نشانی=http://fa.wikishia.net/view/شیخ_مرتضی_انصاری|وبگاه=ویکی شیعه|بازبینی=2019-04-02|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=شیخ مرتضی انصاری کیست؟ +عکس|نشانی=https://www.mashreghnews.ir/news/939567/شیخ-مرتضی-انصاری-کیست-عکس|وبگاه=مشرق نیوز|تاریخ=2019-02-25|بازبینی=2019-04-02|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=خاتم الفقهاء و المجتهدین|نشانی=http://www.irna.ir/khuzestan/fa/News/81160933/معارف/خاتم_الفقهاء_و_المجتهدین|وبگاه=خبرگزاری جمهوری اسلامی|بازبینی=2019-04-02}}</ref><ref name=":0">{{یادکرد وب|عنوان=مجد دز - زندگي نامه شيخ اعظم انصاري دزفولي|نشانی=http://www.majdedez.com/?p=841|وبگاه=www.majdedez.com|بازبینی=2021-01-23}}</ref><ref name=":1">{{یادکرد وب|عنوان=همایش جلوه های علمی و عملی شیخ مرتضی انصاری دردزفول برگزارشد|نشانی=https://www.hawzahnews.com/news/330631/همایش-جلوه-های-علمی-و-عملی-شیخ-مرتضی-انصاری-دردزفول-برگزارشد|وبگاه=خبرگزاری حوزه|تاریخ=2014-05-12|بازبینی=2021-01-23|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=اعتراض خاندان شیخ انصاری(ره) به کتاب «نخل و نارنج»|نشانی=http://iqna.ir/fa/news/3831984|وبگاه=fa|تاریخ=۱۳۹۸/۰۵/۱۲ - ۱۲:۵۲|بازبینی=2021-01-23|کد زبان=fa|نام=iqna ir {{!}} خبرگزاری بین المللی|نام خانوادگی=قرآن}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=خاتم الفقهاء و المجتهدين|نشانی=https://www.irna.ir/news/81160933/خاتم-الفقهاء-و-المجتهدين|وبگاه=ایرنا|تاریخ=2014-05-12|بازبینی=2021-01-23|کد زبان=fa|نام خانوادگی=10}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=همایش جلوه های علمی و عملی شیخ مرتضی انصاری دردزفول برگزارشد|نشانی=https://www.hawzahnews.com/news/330631/همایش-جلوه-های-علمی-و-عملی-شیخ-مرتضی-انصاری-دردزفول-برگزارشد|وبگاه=خبرگزاری حوزه|تاریخ=2014-05-12|بازبینی=2021-01-25|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=نقش شیخ مرتضی انصاری در تثبیت اصول تشیع|نشانی=http://rasanews.ir/fa/news/673174|وبگاه=fa|تاریخ=|بازبینی=2021-02-01|کد زبان=fa|نام=خبرگزاری رسا {{!}} تازه ترین اخبار حوزه های|نام خانوادگی=علمیه|نویسنده=}}</ref>
|زیرنویس=تابلو تمثال شیخ مرتضی انصاری در دزفول}}


'''مرتضی انصاری''' را به‌دلیل آثار مهم وی در زمینهٔ علوم [[اصول فقه|اصول]] و [[فقه]] «'''خاتم الفقهاء و المجتهدین'''» (به معنی پایان‌دهنده و تکمیل‌کننده فقاهت) لقب داده‌اند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=شیخ مرتضی انصاری؛ خاتم فقهاء و مجتهدین|نشانی=https://www.isna.ir/news/92020905599/شیخ-مرتضی-انصاری-خاتم-فقهاء-و-مجتهدین|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2013-04-29|بازبینی=2019-03-25|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=خاتم الفقها لقب چه کسی بود|نشانی=https://www.mashreghnews.ir/news/403314/خاتم-الفقها-لقب-چه-کسی-بود|وبگاه=مشرق نیوز|تاریخ=2015-04-08|بازبینی=2019-04-02|کد زبان=fa}}</ref>
[[پرونده:Manuscript by Sheikh Ansari.gif|بندانگشتی|200px|دستخط منسوب به مرتضی انصاری، خط مربوط به [[قرن ۱۳ (قمری)|قرن ۱۳ قمری]]]]
'''مرتضی انصاری'''<ref>{{یادکرد وب | نشانی= https://iranicaonline.org/articles/ansari-shaikh-mortaza-b| عنوان=دانشنامه ایرانیکا، Morteza Ansari| ناشر=}}</ref> با نام کامل '''مرتضی انصاری شوشتری'''<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://s8.picofile.com/file/8296907584/IMG_%d8%b4%db%8c%d8%ae_%d8%a7%d9%86%d8%b5%d8%a7%d8%b1%db%8c_%d8%b4%d9%88%d8%b4%d8%aa%d8%b1%db%8c_%d8%af%d8%b1_%d9%84%d8%ba%d8%aa_%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87_%d8%af%d9%87%d8%ae%d8%af%d8%a7.jpg| عنوان=لغتنامه دهخدا، مرتضی انصاری شوشتری|ناشر=}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://www.vajehyab.com/dehkhoda/%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C-3| عنوان=لغتنامه دهخدا، مرتضی انصاری شوشتری| ناشر=}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی= http://lib.eshia.ir/10055/1/1| عنوان=الوصایا و المواریث، نویسنده: مرتضی انصاری شوشتری| ناشر= مؤتمر العالمي بمناسبة الذكرى المئوية الثانية لميلاد الشيخ الأنصاري}}</ref> و در متون عربی '''مرتضی الأنصاري التستري'''<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://makarem.ir/compilation/reader.aspx?pid=72355&lid=0&mid=76812&catid=0| عنوان=الشیعة فی الاسلام، خمسة من نوابغ الشیعة، نوشته علامه طباطبایی| ناشر= بيت الكاتب للطباعة والنشر}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/16089/1/449| عنوان=کتاب دارالسلام در احوالات حضرت مهدی، نویسنده: محمود بن جعفر عراقی| ناشر=نشر مسجد جمکران}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی= http://alhassanain.org/m/arabic/?com=book&id=604 | عنوان=متن کتاب فرائدالاصول تالیف مرتضی الانصاری التستری، از سایت الحسنین | ناشر=سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران}}</ref> (زادهٔ سال ۱۲۱۴ قمری – درگذشتهٔ سال ۱۲۸۱ قمری) معروف به '''شیخ انصاری''' و ملقب به '''شیخ اعظم''' و '''خاتم الفقهاء و المجتهدین''' از [[فقیه|فقها]] و [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]] معروف [[شیعه]] بود. وی در نسخه خطی کتاب فرائدالاصول خود را '''مرتضی الانصاری التستری''' (به فارسی: مرتضی انصاری شوشتری) نامیده است.<ref>{{یادکرد وب | نشانی= http://alhassanain.org/m/arabic/?com=book&id=604 | عنوان=متن کتاب فرائدالاصول تالیف مرتضی الانصاری التستری، از سایت الحسنین | ناشر=سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران}}</ref> وی بعد از درگذشت [[محمدحسن نجفی]] (مشهور به صاحب جواهر) مرجعیت عامه شیعیان را بر عهده گرفت.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=عضو خبرگان رهبری: شیخ مرتضی انصاری از مفاخر جهان اسلام است|نشانی=http://www.irna.ir/fa/News/81161751/فرهنگی/عضو_خبرگان_رهبری_شیخ_مرتضی_انصاری_از_مفاخر_جهان_اسلام_است|وبگاه=خبرگزاری جمهوری اسلامی|بازبینی=2019-04-02|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=همایشی برای بزرگداشت شیخ مرتضی انصاری|نشانی=https://www.sid.ir/fa/journal/JournalList.aspx?ID=4000|وبگاه=مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی |بازبینی=2020-01-18|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=شیخ مرتضی انصاری کیست؟ +عکس|نشانی=https://www.mashreghnews.ir/news/939567/شیخ-مرتضی-انصاری-کیست-عکس|وبگاه=مشرق نیوز|تاریخ=2019-02-25|بازبینی=2019-04-02|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=خاتم الفقهاء و المجتهدین|نشانی=http://www.irna.ir/khuzestan/fa/News/81160933/معارف/خاتم_الفقهاء_و_المجتهدین|وبگاه=خبرگزاری جمهوری اسلامی|بازبینی=2019-04-02}}</ref>


انصاری از اساتید برجسته‌ای دروس حوزوی را فراگرفت و شاگردان وی نیز از مهم‌ترین روحانیون دوران خود بوده‌اند که از آن‌ها می‌توان به [[میرزای شیرازی]] (صاحب [[نهضت تنباکو|فتوای تحریم تنباکو]]) و [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] نام برد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=خاتم الفقهاء و المجتهدین|نشانی=http://www.irna.ir/khuzestan/fa/News/81160933/معارف/خاتم_الفقهاء_و_المجتهدین|وبگاه=خبرگزاری جمهوری اسلامی|بازبینی=2019-05-17}}</ref>
مرتضی انصاری را به‌دلیل آثار وی در زمینهٔ علوم [[اصول فقه|اصول]] و [[فقه]] «خاتم الفقهاء و المجتهدین» (به معنی پایان‌دهنده و تکمیل‌کننده فقاهت) لقب داده‌اند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=شیخ مرتضی انصاری؛ خاتم فقهاء و مجتهدین|نشانی=https://www.isna.ir/news/92020905599/شیخ-مرتضی-انصاری-خاتم-فقهاء-و-مجتهدین|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2013-04-29|بازبینی=2019-03-25|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=خاتم الفقها لقب چه کسی بود|نشانی=https://www.mashreghnews.ir/news/403314/خاتم-الفقها-لقب-چه-کسی-بود|وبگاه=مشرق نیوز|تاریخ=2015-04-08|بازبینی=2019-04-02|کد زبان=fa}}</ref>

انصاری از اساتید سرشناس، دروس حوزوی را فراگرفت و شاگردان وی نیز از روحانیون معروف دوران خود بوده‌اند که از آن‌ها می‌توان به [[میرزای شیرازی]] (صاحب [[نهضت تنباکو|فتوای تحریم تنباکو]]) و [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] نام برد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=خاتم الفقهاء و المجتهدین|نشانی=http://www.irna.ir/khuzestan/fa/News/81160933/معارف/خاتم_الفقهاء_و_المجتهدین|وبگاه=خبرگزاری جمهوری اسلامی|بازبینی=2019-05-17}}</ref>


انصاری از معماران و نظریه‌پردازان مبحث [[ولایت فقیه]] بوده‌است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=ولایت فقیه از دیدگاه فقیهان نام‌آور|نشانی=http://kayhan.ir/fa/news/104210|وبگاه=kayhan.ir|بازبینی=2019-05-17}}</ref>
انصاری از معماران و نظریه‌پردازان مبحث [[ولایت فقیه]] بوده‌است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=ولایت فقیه از دیدگاه فقیهان نام‌آور|نشانی=http://kayhan.ir/fa/news/104210|وبگاه=kayhan.ir|بازبینی=2019-05-17}}</ref>

[[پرونده: نسخه خطی کتاب فرائد الاصول.jpg|بندانگشتی|200px|نسخه خطی کتاب فرائدالاصول که نام نویسنده مرتضی الانصاری التستری (مرتضی انصاری شوشتری) ذکر شده است.<ref>{{یادکرد وب | نشانی= http://alhassanain.org/m/arabic/?com=book&id=604 | عنوان=متن کتاب فرائدالاصول تالیف مرتضی الانصاری التستری، از سایت الحسنین | ناشر=سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران}}</ref>]]


== زندگی‌نامه ==
== زندگی‌نامه ==
=== تولد و کودکی ===
=== تولد و کودکی ===
او در [[۱۸ ذیحجه]] سال [[۱۲۱۴ (قمری)|۱۲۱۴ ه‍. ق]]، در [[غدیر خم|روز غدیر]]، در [[دزفول]] به دنیا آمد. والدینش به مناسبت روز تولد، او را مرتضی نامیدند. از دوران کودکی [[قرآن]] و معارف [[اسلامی]] را فراگرفت. پس از خواندن [[قرآن]] و [[ادبیات عرب]] به خواندن [[فقه]] و [[اصول]] پرداخت و در این دو رشته، در جوانی به درجه [[اجتهاد]] رسید.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://sarbazaneislam.com/mobile-golshan-abrar.html| عنوان=گلشن ابرار، ص ۳۳۲|ناشر=}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=خبرگزاری فارس - «شیخ انصاری»، عالمی که امام علی (ع) در گوشش سوره حمد خواند|نشانی=https://www.farsnews.com/news/13920304001246/-شیخ-انصاری-عالمی-که-امام-علی-ع-در-گوشش-سوره-حمد-خواند|وبگاه=خبرگزاری فارس|تاریخ=2013-05-27|بازبینی=2019-04-02}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=واکاوی ولایت در کلام شیخ انصاری|نشانی=https://www.jamaran.ir/بخش-اخبار-10/25990-واکاوی-ولایت-در-کلام-شیخ-انصاری|وبگاه=پایگاه خبری جماران - امام خمینی - انقلاب اسلامی|بازبینی=2019-04-02|کد زبان=fa}}</ref>
او در [[۱۸ ذیحجه]] سال [[۱۲۱۴ (قمری)|۱۲۱۴ ه‍. ق]]، در [[غدیر خم|روز غدیر]]، در [[دزفول]] به دنیا آمد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=شیخ مرتضی انصاری؛ خاتم فقهاء و مجتهدین|نشانی=https://www.isna.ir/news/92020905599/شیخ-مرتضی-انصاری-خاتم-فقهاء-و-مجتهدین|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2013-04-29|بازبینی=2021-01-25|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.iribnews.ir/fa/news/2714867/23-%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D8%A8%D9%87%D8%B4%D8%AA-%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF-%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D8%B9%D8%B8%D9%85-%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C|وبگاه=www.iribnews.ir|بازبینی=2021-01-25|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|عنوان=23 اردیبهشت ،میلاد شیخ اعظم انصاری}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=شیخ مرتضی انصاری|نشانی=http://www.iichs.ir/News-939/شیخ-مرتضی-انصاری/?id=939|وبگاه=www.iichs.ir|تاریخ=1394-02-21|بازبینی=2021-01-25|نام خانوادگی=www.dsi.co.ir}}</ref><ref name=":0" /><ref name=":1" /> والدینش به مناسبت روز تولد، او را '''مرتضی''' نامیدند.<ref>کتابخانه طهور.</ref> از دوران کودکی [[قرآن]] و معارف [[اسلامی]] را فراگرفت. پس از خواندن [[قرآن]] و [[ادبیات عرب|ادبیات عربی]] به خواندن [[فقه]] و [[اصول]] پرداخت و در این دو رشته، در جوانی به درجه [[اجتهاد]] رسید.<ref>گلشن ابرار، ص ۳۳۲.</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=خبرگزاری فارس - «شیخ انصاری»، عالمی که امام علی (ع) در گوشش سوره حمد خواند|نشانی=https://www.farsnews.com/news/13920304001246/-شیخ-انصاری-عالمی-که-امام-علی-ع-در-گوشش-سوره-حمد-خواند|وبگاه=خبرگزاری فارس|تاریخ=2013-05-27|بازبینی=2019-04-02}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=واکاوی ولایت در کلام شیخ انصاری|نشانی=https://www.jamaran.ir/بخش-اخبار-10/25990-واکاوی-ولایت-در-کلام-شیخ-انصاری|وبگاه=پایگاه خبری جماران - امام خمینی - انقلاب اسلامی|بازبینی=2019-04-02|کد زبان=fa}}</ref>


=== نسب ===
=== نسب ===
نسب مرتضی انصاری به [[جابر بن عبدالله انصاری]]، از صحابه [[محمد]]، پیامبر اسلام می‌رسد. مرتضی فرزند محمد امین بن شمس الدین بن احمد بن نورالدین بن محمد صادق شوشتری است. <ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://s8.picofile.com/file/8296907584/IMG_%d8%b4%db%8c%d8%ae_%d8%a7%d9%86%d8%b5%d8%a7%d8%b1%db%8c_%d8%b4%d9%88%d8%b4%d8%aa%d8%b1%db%8c_%d8%af%d8%b1_%d9%84%d8%ba%d8%aa_%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87_%d8%af%d9%87%d8%ae%d8%af%d8%a7.jpg| عنوان=لغتنامه دهخدا، مرتضی انصاری شوشتری|ناشر=}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://www.vajehyab.com/dehkhoda/%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C-3| عنوان=لغتنامه دهخدا، مرتضی انصاری شوشتری| ناشر=}}</ref><ref>فرهنگ فارسی، دکتر معین.</ref><ref>[http://www.irna.ir/khuzestan/fa/News/81160933/معارف/خاتم_الفقهاء_و_المجتهدین خاتم الفقهاء و المجتهدین] ایرنا</ref><ref>[http://irc.ir/old/occasion/index/default.special/id/552 رحلت شیخ مرتضی انصاری ( ۱۲۸۱ ق)]اداره کل پژوهش‌های اسلامی رسانه</ref><ref>[https://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=934&articleid=523220 زندگینامه شیخ مرتضی انصاری] تبیان</ref>
نسب مرتضی انصاری به [[جابر بن عبدالله انصاری]]، از [[صحابه]] [[محمد|حضرت محمد (ص)]]، پیامبر اسلام می‌رسد. مرتضی فرزند محمد امین بن شمس الدین بن احمد بن نورالدین بن محمد صادق دزفولی است.<ref>فرهنگ فارسی، دکتر معین.</ref><ref>[http://www.irna.ir/khuzestan/fa/News/81160933/معارف/خاتم_الفقهاء_و_المجتهدین خاتم الفقهاء و المجتهدین] ایرنا</ref><ref>[http://irc.ir/old/occasion/index/default.special/id/552 رحلت شیخ مرتضی انصاری ( ۱۲۸۱ ق)]اداره کل پژوهش‌های اسلامی رسانه</ref><ref>[https://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=934&articleid=523220 زندگینامه شیخ مرتضی انصاری] تبیان</ref>


پدرش محمد امین (درگذشته [[۱۲۴۸ (قمری)|۱۲۴۸]]) از مبلغین اسلام و مادرش (درگذشته [[۱۲۷۹ (قمری)|۱۲۷۹ ه‍. ق]]) دختر یکی از علمای عصر خود بوده‌است. ادعا شده مادر مرتضی انصاری قبل از تولد وی، شبی [[جعفر صادق]]، امام ششم [[شیعه|شیعیان]] را در عالم رؤیا می‌بیند که قرآنی طلاکاری شده به او داد. معبرین خوابش را و عطای قرآن را به فرزندی صالح و بلندمرتبه تعبیر کردند.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://sarbazaneislam.com/mobile-golshan-abrar.html| عنوان=گلشن ابرار، ص ۳۳۱|ناشر=}}</ref>
پدرش ''محمدامین'' (متوفی [[۱۲۴۸ (قمری)|۱۲۴۸]]) از مبلغین اسلام و مادرش (متوفی [[۱۲۷۹ (قمری)|۱۲۷۹ ه‍. ق]]) دختر یکی از علمای عصر خود بوده‌است. ادعا شده مادر مرتضی انصاری قبل از تولد وی، شبی [[جعفر صادق]]، امام ششم [[شیعه|شیعیان]] را در عالم رؤیا می‌بیند که قرآنی طلاکاری شده به او داد. معبرین خوابش را و عطای قرآن را به فرزندی صالح و بلندمرتبه تعبیر کردند.<ref>گلشن ابرار، ص ۳۳۱.</ref>


=== تحصیلات ===
=== تحصیلات ===
مرتضی [[ادبیات عرب]] و مقدمات را نزد پدرش و دانشوران دزفول گذراند و فقه و اصول و دوره سطح را نزد ''شیخ حسین انصاری'' (عموزاده‌اش) آموخت. او در سال [[۱۲۳۲ (قمری)|۱۲۳۲]] به همراه پدرش به [[عتبات]] ([[کربلا (شهر)|کربلا]] و [[نجف]]) برای تکمیل دروس سفر کرد. شیخ مرتضی چهار سال از درس [[سید مجاهد]] و [[شریف العلماء]] استفاده کرد. در سال چهارم، شیخ به دزفول بازگشت، اما پس از یک سال در سال [[۱۲۳۷ (قمری)|۱۲۳۷]] بار دیگر به عتبات بازگشت.
مرتضی [[ادبیات عرب|ادبیات عربی]] و مقدمات را نزد پدرش و دانشوران [[دزفول]] گذراند و فقه و اصول و دوره سطح را نزد ''شیخ حسین انصاری'' (عموزاده‌اش) آموخت. او در سال [[۱۲۳۲ (قمری)|۱۲۳۲]] به همراه پدرش به [[عتبات]] ([[کربلا (شهر)|کربلا]] و [[نجف]]) برای تکمیل دروس سفر کرد. شیخ مرتضی چهار سال از درس [[سید مجاهد]] و [[شریف العلماء]] استفاده کرد. در سال چهارم، شیخ به دزفول بازگشت، اما پس از یک سال در سال [[۱۲۳۷ (قمری)|۱۲۳۷]] بار دیگر به عتبات بازگشت.


== بازگشت به ایران ==
== بازگشت به ایران ==
خط ۵۳: خط ۴۹:


== مرجعیت ==
== مرجعیت ==
و پس از درگذشتش، شیخ مرتضی مرجعیت عام شیعه را یافت.<ref>فقهای نامدار شیعه، ص ۳۴۱ و ۳۴۲.</ref>
از سال [[۱۲۶۲ (قمری)|۱۲۶۲]] مرجعیت عامه به [[محمدحسن نجفی]] معروف به [[صاحب جواهر]] منتقل شد. در سال [[۱۲۶۶ (قمری)|۱۲۶۶]] او در لحظات آخر عمرش در جمع علمای شیعه خطاب به مرتضی انصاری گفت:<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.ghbook.ir/index.php?option=com_dbook&task=viewbook&book_id=535&Itemid=&lang=fa|عنوان=فقهای نامدار شیعه، ص ۳۴۱ و ۳۴۲|ناشر=}}</ref> {{نقل قول|«هذا مرجعکم من بعدی: این مرجع شما بعد از من است»}} و پس از درگذشتش، مرتضی انصاری مرجعیت عام شیعه را یافت.
[[پرونده:کنگره بزرگداشت شیخ مرتضی انصاری دزفولی.jpg|بندانگشتی|کنگره بزرگداشت مرتضی انصاری دزفولی؛ سالانه در ایران به مناسبت بزرگداشت انصاری همایش‌ها و کنگره‌هایی در سراسر ایران برگزار می‌گردد<ref>{{یادکرد وب|عنوان=عضو خبرگان رهبري: شيخ مرتضي انصاري از مفاخر جهان اسلام است|نشانی=https://www.irna.ir/news/81161751/عضو-خبرگان-رهبري-شيخ-مرتضي-انصاري-از-مفاخر-جهان-اسلام-است|وبگاه=ایرنا|تاریخ=2014-05-12|بازبینی=2021-02-01|کد زبان=fa|نام خانوادگی=10}}</ref>]]

انصاری پس از علی کاشف الغطا، برادرش حسن کاشف الغطا و همچنین [[صاحب جواهر]]، ریاست و اداره [[حوزه علمیه نجف]] را از سال [[۱۲۶۶ (قمری)|۱۲۶۶]] تا [[۱۲۸۱ (قمری)|۱۲۸۱]] به مدت ۱۵ سال به عهده داشت و شیعیان جهان از وی تقلید می‌کردند.
انصاری پس از ''شیخ علی کاشف الغطا''، برادرش ''شیخ حسن کاشف الغطا'' و همچنین ''شیخ محمدحسن [[صاحب جواهر]]'' ریاست و اداره [[حوزه علمیه نجف]] را از سال [[۱۲۶۶ (قمری)|۱۲۶۶]] تا [[۱۲۸۱ (قمری)|۱۲۸۱]] به مدت ۱۵ سال به عهده داشت و شیعیان جهان از وی تقلید می‌کردند.

مرتضی انصاری به همراهی [[میرزا حبیب‌الله رشتی]]، [[صاحب جواهر]]، [[میرزای شیرازی]]، [[حسین محدث نوری]]، [[شیخ فضل‌الله نوری]]، [[میرزاحسن آشتیانی]]، [[سید محمدکاظم طباطبایی یزدی]]، [[سید جمال الدین اسدآبادی]]، [[محمدتقی نجفی اصفهانی]]، [[محمدحسین نائینی]]، علی لنکرانی، حسن آقا مجتهد تبریزی، محمد خمامی رشتی، رستم‌آبادی، سید احمد طباطبایی، قربانعلی زنجانی، محمد آملی، عبدالنبی نوری، [[عبدالکریم حائری]]، سید حسین قاضی طباطبایی تبریزی، سید علی اکبر فال اسیری، محمد بروجردی، میرزا لطف‌الله، نورالله مجتهد عراقی، علی اکبر مجتهد، سید علی قطب نخجوانی، محمد علی پیشنماز، جمال الدین لافجه‌ای، [[عبدالکریم حائری یزدی]]، علی اکبر طالقانی و برخی دیگر از بنیانگذاران عصر اول احیای روشنفکری، نواندیشی و خردگرایی مذهب شیعه و شکل دهندگان جنبش [[مشروعه]] در قرن ۱۲ هجری-قمری بودند.{{مدرک}}


مرتضی انصاری به همراهی [[میرزا حبیب‌الله رشتی]]، [[صاحب جواهر]]، [[میرزای شیرازی]]، [[حسین محدث نوری]]، [[شیخ فضل‌الله نوری]]، [[میرزاحسن آشتیانی]]، [[سید محمدکاظم طباطبایی یزدی]]، [[سید جمال الدین اسدآبادی]]، [[آقا نجفی اصفهانی]]، [[میرزا حسین نائینی]]، علی لنکرانی، حاجی میرزا حسن آقا مجتهد تبریزی، آخوند ملامحمد خمامی رشتی، آخوند رستم‌آبادی، سید احمد طباطبایی، آخوند ملا قربانعلی زنجانی، ملا محمد آملی، شیخ عبدالنبی نوری، [[عبدالکریم حائری]]، سید حسین قاضی طباطبایی تبریزی، سید علی اکبر فال اسیری، شیخ محمد بروجردی، حاج میرزا لطف‌الله، حاج آقا نورالله مجتهد عراقی، شیخ علی اکبر مجتهد، سید علی قطب نخجوانی، شیخ محمد علی پیشنماز، آقا جمال الدین لافجه‌ای، [[عبدالکریم حائری یزدی]]، شیخ علی اکبر طالقانی و برخی دیگر از '''بنیانگذاران'''، '''جمع اوران و جامع سازان''' عصر اول احیای '''روشنفکری'''، '''نواندیشی''' و '''خردگرایی مذهب''' شیعه و شکل دهندگان جنبش [[مشروعه]] در قرن ۱۲ هجری-قمری بودند.{{مدرک}}
[[پرونده:منزل شیخ انصاری دزفولی.jpg|بندانگشتی|منزل تاریخی مرتضی انصاری دزفولی در [[دزفول]]<ref>{{یادکرد وب|عنوان=منزل تاریخی شیخ انصاری در دزفول|نشانی=http://rasanews.ir/fa/news/673735|وبگاه=fa|تاریخ=|بازبینی=2021-02-01|کد زبان=fa|نام=خبرگزاری رسا {{!}} تازه ترین اخبار حوزه های|نام خانوادگی=علمیه|نویسنده=}}</ref>]]
[[پرونده:Manuscript by Sheikh Ansari.gif|بندانگشتی|200px|دستخط منسوب به مرتضی انصاری، خط مربوط به [[قرن ۱۳ (قمری)|قرن ۱۳ قمری]]]]
== استادان ==
== استادان ==
[[پرونده:خانه مرتضی انصاری در دزفول.jpg|بندانگشتی|425x425پیکسل|خانه مرتضی انصاری در [[دزفول]] <ref>{{یادکرد وب|عنوان=لزوم بازسازی و تبدیل خانه شیخ اعظم انصاری به موزه|نشانی=https://www.irna.ir/news/83785532/لزوم-بازسازی-و-تبدیل-خانه-شیخ-اعظم-انصاری-به-موزه|وبگاه=ایرنا|تاریخ=2020-05-12|بازبینی=2021-01-25|کد زبان=fa|نام خانوادگی=1494}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.iribnews.ir/fa/news/2716019/%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C|وبگاه=www.iribnews.ir|بازبینی=2021-01-25}}</ref>]]
انصاری از درس استادان متعددی بهره جسته‌است که نام چند تن از آنان چنین است:
انصاری از محضر استادان متعددی بهره جسته‌است که نام چند تن از آنان چنین است:
* ملا هادی سبزواری (صاحب ''[[شرح المنظومه|منظومه حکمت]]'' و ''[[شرح المنظومه|شرح منظومه]]'')، به مدت ۲ سال.
* [[ملا هادی سبزواری|حاج ملا هادی سبزواری]] (صاحب «[[شرح المنظومه|منظومه حکمت]] و [[شرح المنظومه|شرح منظومه]]»)، به مدت ۲ سال.
* عموی وی، حسین انصاری (شاگرد [[صاحب ریاض]] ([[سید علی طباطبایی (صاحب ریاض)|سید علی طباطبایی]])، تا سن ۱۷ سالگی).<ref>زندگی و شخصیت شیخ انصاری، ص ۱۷۹.</ref>
* عموی وی، ''حسین انصاری'' (شاگرد ''[[صاحب ریاض]] ''([[سید علی طباطبایی (صاحب ریاض)|سید علی طباطبایی]])، تا سن ۱۷ سالگی).<ref>زندگی و شخصیت شیخ انصاری، ص ۱۷۹.</ref>
* سید محمد مجاهد (از شاگردان [[وحید بهبهانی]]) او در سنین ۱۸ سالگی، دو سال تمام از درس او بهره جسته‌است.<ref>همان، ص ۱۹۰.</ref>
* ''سید محمد مجاهد'' (از شاگردان ''آیت‌الله [[وحید بهبهانی]]'') او در سنین ۱۸سالگی، دو سال تمام از محضر او بهره جسته‌است.<ref>همان، ص ۱۹۰.</ref>
* [[محمدشریف مازندرانی]]<ref>همان، ص ۱۸۲.</ref>
* [[ملا احمد نراقی]] (صاحب ''مستند الشیعه'')، به مدت ۴ سال تمام در [[کاشان]].<ref>همان، ص ۱۹۷.</ref>
* ''[[شریف العلما]] مازندرانی''.<ref>همان، ص ۱۸۲.</ref>
* موسی [[کاشف الغطا]] به مدت یک سال.<ref name="Gol">همان، ص ۱۸۸.</ref>
* ''[[ملا احمد نراقی]]'' (صاحب «''مستند الشیعه''»)، به مدت ۴سال تمام در [[کاشان]].<ref>همان، ص ۱۹۷.</ref>
* علی کاشف الغطا، به مدت ۵ سال.<ref name="Gol"/>
* ''موسی [[کاشف الغطا]]'' به مدت یک سال.<ref name="Gol">همان، ص ۱۸۸.</ref>
* ''علی کاشف الغطا''، به مدت ۵ سال.<ref name="Gol"/>
* محمدحسن [[صاحب جواهر]]
*''محمدحسن [[صاحب جواهر]]'' (مدت بسیار اندک).[[پرونده:مرتضی انصاری دزفولی.jpg|بندانگشتی|402x402پیکسل|کتاب خطی مناسک حج، یکی از کتاب‌های معروف مرتضی انصاری دزفولی<ref>{{یادکرد وب|عنوان=مناسک حج شیخ الفقها علامة العلماءالحاج الشیخ مرتضی الانصاری الدزفولی {{!}} بنیاد محقق طباطبایی|نشانی=http://mtif.org/book/10331/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9-%D8%AD%D8%AC-%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%82%D9%87%D8%A7-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%B2%D9%81%D9%88%D9%84%DB%8C|وبگاه=mtif.org|بازبینی=2021-01-25}}</ref>]]


== شاگردان ==
== شاگردان ==
نزد او شاگردان زیادی که شمار آن‌ها را از ۵۰۰ نفر تا ۳۰۰۰ نفر در کتب رجالی و تاریخی ثبت کرده‌اند، تربیت یافتند. در میان آنان اشخاص سرشناسی قرار داشتند که از آن جمله‌اند:
نزد او شاگردان زیادی که شمار آن‌ها را از ۵۰۰ نفر تا ۳۰۰۰ نفر در کتب رجالی و تاریخی ثبت کرده‌اند، تربیت یافتند. در میان آنان شخصیتهای نامی برجسته‌ای قرار داشتند که از آن جمله‌اند:
* [[میرزای شیرازی]]، صاحب فتوای [[تحریم تنباکو]]
* ''[[میرزا محمدحسن شیرازی]]''، صاحب فتوای [[تحریم تنباکو]].
* [[سید محمدهاشم خوانساری]] صاحب مبانی الاصول
* ''[[میرزا سید محمد هاشم موسوی خوانساری|میرزا]] [[سید محمدهاشم خوانساری]] صاحب مبانی الاصول''
* [[حسین محدث نوری]] بنیان‌گذار [[عقل‌گرایی]] شیعه در فرهنگ اسلامی ایران
* ''[[حسین محدث نوری]]''. محدث نوری بنیان‌گذار [[عقل‌گرایی]] [[شیعه]] در فرهنگ اسلامی ایران
* [[جعفر شوشتری]]
* ''[[شیخ جعفر شوشتری|جعفر شوشتری]]''.
* [[میرزا حبیب‌الله رشتی]]، صاحب ''بدائع الافکار''، و ''رساله اجاره و غصب''.
* ''[[میرزا حبیب‌الله رشتی]]''، صاحب بدائع الافکار، و رساله اجاره و غصب.
* [[شیخ فضل‌الله نوری]]<ref>حاشیه بر رسائل شیخ انصاری شیخ فضل‌الله نوری</ref>
* ''[[شیخ فضل‌الله نوری]]<ref>حاشیه بر رسائل شیخ انصاری شیخ فضل‌الله نوری</ref>''
* [[سید حسین کوه‌کمری تبریزی]]، صاحب آثار و نثر فراوان و استاد حوزه [[نجف]].
* ''[[سید حسین کوه‌کمری تبریزی]]''، صاحب آثار و نثر فراوان و استاد حوزه [[نجف]].
* [[سید محمدحسین شهرستانی]]،
* ''[[سید محمدحسین شهرستانی]]''،
* [[محمدحسن مامقانی]]، صاحب کتاب ''[[ذرایع الاحکام فی شرح شرائع الاسلام]]'' و کتب دیگر.
* ''[[شیخ محمدحسن مامقانی]]''، صاحب کتاب ''[[ذرایع الاحکام فی شرح شرائع الاسلام]]'' و کتب دیگر.
* [[سید عبدالکریم لاهیجی]]
* ''[[سید عبدالکریم لاهیجی]]''
* [[محمد باقر نجفی]]
* ''[[محمد باقر نجفی]]''
* [[محمدکاظم خراسانی]]، صاحب ''[[کفایةالاصول]]''.
* ''[[محمدکاظم خراسانی]]''، صاحب ''[[کفایةالاصول]]''.
* [[ملا حسینقلی همدانی]]، شاگرد و صاحب منظومه [[ملا هادی سبزواری]].
* ''[[ملا حسینقلی همدانی]]''، شاگرد و صاحب منظومه حاج ''[[ملا هادی سبزواری]]''.
* میرزا حسین خلیلی تهرانی، مجتهد و صاحب فتوای مشروطیت.
* ''میرزا حسین خلیلی تهرانی''، مجتهد و صاحب فتوای مشروطیت.
* شربیانی، مجتهد معروف آذربایجانی.
* ''شربیانی''، مجتهد معروف آذربایجانی.
* [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]]
* ''[[سید جمال‌الدین اسدآبادی]]''، بنیان‌گذار وحدت مسلمین و مبارزه علیه استعمار خارجی.
* [[میرزا ابوطالب زنجانی]].
* ''[[میرزا ابوطالب زنجانی]]''.
* [[سید ابوالقاسم موسوی خوانساری]] از نوادگان [[سید ابوالقاسم خوانساری (میرکبیر)]]
* ''[[سید ابوالقاسم موسوی خوانساری]]'' از نوادگان [[سید ابوالقاسم خوانساری (میرکبیر)]]
* [[سید محمدابراهیم بهبهانی]]
* ''[[سید محمدابراهیم بهبهانی]]''.
* [[قربان‌علی زنجانی]]
* ''[[قربان‌علی زنجانی|آخوند ملا قربان‌علی زنجانی]]''.
* [[شیخ مرتضی ریزی|مرتضی ریزی]]
* ''علامه [[شیخ مرتضی ریزی|مرتضی ریزی]]''.
* [[میرزا محمد آشتیانی]]
* ''[[میرزا محمد آشتیانی]]''.
* رضا همدانی صاحب کتاب ''مصباح الفقیه''
* رضا همدانی صاحب کتاب مصباح الفقیه.
* [[میرزا یحیی مدرس اصفهانی]]<ref>مجموعه تاریخی فرهنگی مذهبی تخت فولاد- میرزا یحیی مدرس بیدآبادی</ref>
* ''[[میرزا یحیی مدرس اصفهانی]]''<ref>مجموعه تاریخی فرهنگی مذهبی تخت فولاد- میرزا یحیی مدرس بیدآبادی</ref>


== آثار ==
== آثار ==
خط ۱۳۸: خط ۱۳۶:
== درگذشت ==
== درگذشت ==
انصاری در [[۱۸ جمادی‌الثانی]] سال [[۱۲۸۱ (قمری)|۱۲۸۱]] در سن ۶۷ سالگی در [[نجف]] درگذشت و در حجره ای متصل به باب قبله حرم [[علی بن ابیطالب]] دفن شد.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3282/5122/46342/وفات-شیخ-مرتضی-انصاری وفات شیخ مرتضی انصاری] حوزه</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=وفات شیخ مرتضی انصاری|نشانی=https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3282/5122/46342/وفات-شیخ-مرتضی-انصاری|وبگاه=hawzah.net|بازبینی=2019-05-17}}</ref>
انصاری در [[۱۸ جمادی‌الثانی]] سال [[۱۲۸۱ (قمری)|۱۲۸۱]] در سن ۶۷ سالگی در [[نجف]] درگذشت و در حجره ای متصل به باب قبله حرم [[علی بن ابیطالب]] دفن شد.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3282/5122/46342/وفات-شیخ-مرتضی-انصاری وفات شیخ مرتضی انصاری] حوزه</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=وفات شیخ مرتضی انصاری|نشانی=https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3282/5122/46342/وفات-شیخ-مرتضی-انصاری|وبگاه=hawzah.net|بازبینی=2019-05-17}}</ref>

== کتاب [[نخل و نارنج]] ==
[[پرونده:جلد کتاب نخل و نارنج یامین پور؛ زندگی نامه مرتضی انصاری دزفولی.jpg|بندانگشتی|کتاب نخل و نارنج]]
کتاب [[نخل و نارنج]] نوشته‌ی [[وحید یامین‌پور]] به زندگی‌نامه و شرح ماوقع زندگی مرتضی انصاری می‌پردازد. این کتاب توانست در مدتی کوتاه به یکی پرفروش‌ترین کتاب‌های ایران تبدیل شود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=یامین پور: نخل و نارنج معجزه زندگی‌ام بود / دانشجوی انقلابی باید آثار شهید مطهری را بخواند- اخبار ادبیات و ن - اخبار فرهنگی تسنیم {{!}} Tasnim|نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/12/27/2224819/%DB%8C%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86-%D9%BE%D9%88%D8%B1-%D9%86%D8%AE%D9%84-%D9%88-%D9%86%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%85%D8%B9%D8%AC%D8%B2%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D9%85-%D8%A8%D9%88%D8%AF-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%AC%D9%88%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF|وبگاه=خبرگزاری تسنیم {{!}} Tasnim|بازبینی=2021-01-25|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=چرا «نخل و نارنج» پرفروش شد؛ اثری که نویسنده معجزه زندگی‌اش می‌داند|نشانی=http://iqna.ir/fa/news/3913122|وبگاه=fa|تاریخ=|بازبینی=2021-01-25|کد زبان=fa|نام=iqna ir {{!}} خبرگزاری بین المللی|نام خانوادگی=قرآن|نویسنده=}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=خبرگزاری فارس - انتشار چاپ ۴۲ کتاب «نخل و نارنج» در کم‌تر از دو سال|نشانی=https://www.farsnews.ir/news/13991008000662/انتشار-چاپ-۴۲-کتاب-نخل-و-نارنج-در-کم‌تر-از-دو-سال|وبگاه=خبرگزاری فارس|تاریخ=2020-12-29|بازبینی=2021-01-25}}</ref>


== بازماندگان ==
== بازماندگان ==
از فرزندان و خاندان انصاری، افرادی باقی مانده‌اند که مشهورترین آن‌ها [[رضا سبط شیخ انصاری|رضا سبط انصاری]] مشهور به سبط است که دارای تالیفات فراوان و از علمای مشهور [[دزفول]] است و هم‌اکنون ریاست [[حوزه سبط انصاری]] دزفول را برعهده دارد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=افشای پشت پرده ترویج کنسرت‌های موسیقی در خوزستان توسط نواده شیخ انصاری +تصاویر|نشانی=http://www.dana.ir/|وبگاه=شبکه اطلاع‌رسانی راه دانا|بازبینی=2019-05-17}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=خلاصه‌ای از زندگی آیت‌الله شیخ علی سبط شیخ انصاری|نشانی=http://iqna.ir/fa/news/2555061|وبگاه=fa|تاریخ=۱۳۹۲/۰۴/۱۱–۱۷:۵۶|بازبینی=2019-05-04|کد زبان=fa|نام=iqna ir {{!}} خبرگزاری بین‌المللی|نام خانوادگی=قرآن}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=سخنان فرماندار دزفول باطل و پوچ است!|نشانی=http://ostanha.tabnak.ir/fa/news/35937|وبگاه=fa|تاریخ=۱۳۹۴/۰۲/۲۷–۱۹:۵۶|بازبینی=2019-05-07|کد زبان=fa|نام=اخبار استان|نام خانوادگی=ها}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=حوزه نیوز :آیت الله انصاری، از نوادگان شیخ اعظم در شیراز بستری شد|نشانی=http://hawzahnews.com/detail/News/356771|وبگاه=@SiteTtile|تاریخ=۲ شهریور ۱۳۹۴–۱۵:۳۶|بازبینی=2019-05-17|کد زبان=fa}}</ref>
از فرزندان و خاندان انصاری افرادی باقی مانده‌اند که مشهورترین آن‌ها [[رضا سبط شیخ انصاری|رضا سبط انصاری]] ملقب به "سبط شیخ" است که از علمای مشهور [[دزفول]] بوده و هم‌اکنون ریاست [[حوزه آیت الله العظمی سبط انصاری]] دزفول را برعهده دارد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=افشای پشت پرده ترویج کنسرت‌های موسیقی در خوزستان توسط نواده شیخ انصاری +تصاویر|نشانی=http://www.dana.ir/|وبگاه=شبکه اطلاع‌رسانی راه دانا|بازبینی=2019-05-17}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=خلاصه‌ای از زندگی آیت‌الله شیخ علی سبط شیخ انصاری|نشانی=http://iqna.ir/fa/news/2555061|وبگاه=fa|تاریخ=۱۳۹۲/۰۴/۱۱–۱۷:۵۶|بازبینی=2019-05-04|کد زبان=fa|نام=iqna ir {{!}} خبرگزاری بین‌المللی|نام خانوادگی=قرآن}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=سخنان فرماندار دزفول باطل و پوچ است!|نشانی=http://ostanha.tabnak.ir/fa/news/35937|وبگاه=fa|تاریخ=۱۳۹۴/۰۲/۲۷–۱۹:۵۶|بازبینی=2019-05-07|کد زبان=fa|نام=اخبار استان|نام خانوادگی=ها}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=حوزه نیوز :آیت الله انصاری، از نوادگان شیخ اعظم در شیراز بستری شد|نشانی=http://hawzahnews.com/detail/News/356771|وبگاه=@SiteTtile|تاریخ=۲ شهریور ۱۳۹۴–۱۵:۳۶|بازبینی=2019-05-17|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=آیت الله انصاری از نوادگان شیخ اعظم در شیراز بستری شد|نشانی=http://rasanews.ir/fa/news/283286|وبگاه=fa|تاریخ=۱۳۹۴/۰۶/۰۳ - ۱۸:۲۱|بازبینی=2021-01-23|کد زبان=fa|نام=خبرگزاری رسا {{!}} تازه ترین اخبار حوزه های|نام خانوادگی=علمیه}}</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۱۵۵: خط ۱۵۷:
[[رده:افراد ایرانی عرب‌تبار]]
[[رده:افراد ایرانی عرب‌تبار]]
[[رده:اهالی دزفول|انصاری، مرتضی]]
[[رده:اهالی دزفول|انصاری، مرتضی]]
[[رده:خاک‌سپاری‌ها در در صحن حرم علی بن ابی طالب]]
[[رده:اهالی شوشتر]]
[[رده:خاک‌سپاری‌ها در حرم علی بن ابی‌طالب]]
[[رده:درگذشتگان ۱۲۸۱ (قمری)|انصاری، مرتضی]]
[[رده:درگذشتگان ۱۲۸۱ (قمری)|انصاری، مرتضی]]
[[رده:درگذشتگان ۱۸۶۴ (میلادی)]]
[[رده:درگذشتگان ۱۸۶۴ (میلادی)]]
خط ۱۶۶: خط ۱۶۷:
[[رده:زادگان ۱۷۸۱ (میلادی)]]
[[رده:زادگان ۱۷۸۱ (میلادی)]]
[[رده:محققان اهل ایران]]
[[رده:محققان اهل ایران]]
[[رده:روحانیان شیعه اهل خوزستان]]

نسخهٔ ‏۲ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۳۸

مرتضی انصاری دزفولی

مرتضی انصاری
عنوان(ها)شیخ اعظم
خاتم الفقهاء والمجتهدین
اطلاعات شخصی
زاده
مرتضی انصاری دزفولی[۱][۲][۳]

۱۲۱۴ ه‍. ق
درگذشته۱۲۸۱ ه‍. ق
نجف، امپراتوری عثمانی
محل دفنحرم علی بن ابیطالب
محل اقامتدزفول، نجف، کربلا، کاشان، مشهد
آثار معروفکتاب فرائد الاصول (رسائل)
کتاب المکاسب
کتاب الصلاة
کتاب الطهارة
رساله‌ای در تقیه
رساله‌ای در رضاع و نشر حرمت آن
رساله‌ای در قضا میت
رساله‌ای در مواسعه و مضایقه
رساله‌ای در عدالت
رساله‌ای در مصاهره
رساله‌ای در ملک اقرار
و…
تحصیلاتدزفول، نجف، کربلا، کاشان
استادانحسین انصاری
سید محمد مجاهد
شریف العلما مازندرانی
ملا احمد نراقی
موسی کاشف الغطا
علی کاشف الغطا
محمدحسن صاحب جواهر

مرتضی انصاری دزفولی(زادهٔ سال ۱۲۱۴ قمری در دزفول - درگذشتهٔ سال ۱۲۸۱ قمری در نجف) معروف به شیخ انصاری و ملقب به شیخ اعظم و خاتم الفقهاء و المجتهدین از فقها و مراجع تقلید بزرگ شیعه بود. وی بعد از درگذشت محمدحسن نجفی (مشهور به صاحب جواهر) مرجعیت عامه شیعیان را بر عهده گرفت.[۵][۶][۷][۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵]

مرتضی انصاری را به‌دلیل آثار مهم وی در زمینهٔ علوم اصول و فقه «خاتم الفقهاء و المجتهدین» (به معنی پایان‌دهنده و تکمیل‌کننده فقاهت) لقب داده‌اند.[۱۶][۱۷]

انصاری از اساتید برجسته‌ای دروس حوزوی را فراگرفت و شاگردان وی نیز از مهم‌ترین روحانیون دوران خود بوده‌اند که از آن‌ها می‌توان به میرزای شیرازی (صاحب فتوای تحریم تنباکو) و سید جمال‌الدین اسدآبادی نام برد.[۱۸]

انصاری از معماران و نظریه‌پردازان مبحث ولایت فقیه بوده‌است.[۱۹]

زندگی‌نامه

تولد و کودکی

او در ۱۸ ذیحجه سال ۱۲۱۴ ه‍. ق، در روز غدیر، در دزفول به دنیا آمد.[۲۰][۲۱][۲۲][۱۰][۱۱] والدینش به مناسبت روز تولد، او را مرتضی نامیدند.[۲۳] از دوران کودکی قرآن و معارف اسلامی را فراگرفت. پس از خواندن قرآن و ادبیات عربی به خواندن فقه و اصول پرداخت و در این دو رشته، در جوانی به درجه اجتهاد رسید.[۲۴][۲۵][۲۶]

نسب

نسب مرتضی انصاری به جابر بن عبدالله انصاری، از صحابه حضرت محمد (ص)، پیامبر اسلام می‌رسد. مرتضی فرزند محمد امین بن شمس الدین بن احمد بن نورالدین بن محمد صادق دزفولی است.[۲۷][۲۸][۲۹][۳۰]

پدرش محمدامین (متوفی ۱۲۴۸) از مبلغین اسلام و مادرش (متوفی ۱۲۷۹ ه‍. ق) دختر یکی از علمای عصر خود بوده‌است. ادعا شده مادر مرتضی انصاری قبل از تولد وی، شبی جعفر صادق، امام ششم شیعیان را در عالم رؤیا می‌بیند که قرآنی طلاکاری شده به او داد. معبرین خوابش را و عطای قرآن را به فرزندی صالح و بلندمرتبه تعبیر کردند.[۳۱]

تحصیلات

مرتضی ادبیات عربی و مقدمات را نزد پدرش و دانشوران دزفول گذراند و فقه و اصول و دوره سطح را نزد شیخ حسین انصاری (عموزاده‌اش) آموخت. او در سال ۱۲۳۲ به همراه پدرش به عتبات (کربلا و نجف) برای تکمیل دروس سفر کرد. شیخ مرتضی چهار سال از درس سید مجاهد و شریف العلماء استفاده کرد. در سال چهارم، شیخ به دزفول بازگشت، اما پس از یک سال در سال ۱۲۳۷ بار دیگر به عتبات بازگشت.

بازگشت به ایران

در سال ۱۲۴۰ عازم مشهد شد. او در این مسافرت، از حوزه‌های علمیه بروجرد، اصفهان و کاشان نیز دیدن کرد و در برخی از آن حوزه‌ها مدتی اقامت گزید و در کاشان حدود ۴ سال نزد ملا احمد نراقی درس آموخت.

مرتضی پس از ۴ سال اقامت در کاشان به اتفاق برادرش منصور به مشهد رفت. پس از زیارت و ۴ ماه اقامت در آنجا، به تهران رفت و مدتی نیز در آنجا مقیم بود. پس از شش سال مسافرت به دزفول بازگشت و چند سالی در آنجا اقامت گزید.[۳۲]

پس از مدتی در سال ۱۲۴۹ عازم نجف شد و به تدریس در حوزه آن دیار مشغول شد.[۳۳]

مرجعیت

و پس از درگذشتش، شیخ مرتضی مرجعیت عام شیعه را یافت.[۳۴]

کنگره بزرگداشت مرتضی انصاری دزفولی؛ سالانه در ایران به مناسبت بزرگداشت انصاری همایش‌ها و کنگره‌هایی در سراسر ایران برگزار می‌گردد[۳۵]

انصاری پس از شیخ علی کاشف الغطا، برادرش شیخ حسن کاشف الغطا و همچنین شیخ محمدحسن صاحب جواهر ریاست و اداره حوزه علمیه نجف را از سال ۱۲۶۶ تا ۱۲۸۱ به مدت ۱۵ سال به عهده داشت و شیعیان جهان از وی تقلید می‌کردند.

مرتضی انصاری به همراهی میرزا حبیب‌الله رشتی، صاحب جواهر، میرزای شیرازی، حسین محدث نوری، شیخ فضل‌الله نوری، میرزاحسن آشتیانی، سید محمدکاظم طباطبایی یزدی، سید جمال الدین اسدآبادی، آقا نجفی اصفهانی، میرزا حسین نائینی، علی لنکرانی، حاجی میرزا حسن آقا مجتهد تبریزی، آخوند ملامحمد خمامی رشتی، آخوند رستم‌آبادی، سید احمد طباطبایی، آخوند ملا قربانعلی زنجانی، ملا محمد آملی، شیخ عبدالنبی نوری، عبدالکریم حائری، سید حسین قاضی طباطبایی تبریزی، سید علی اکبر فال اسیری، شیخ محمد بروجردی، حاج میرزا لطف‌الله، حاج آقا نورالله مجتهد عراقی، شیخ علی اکبر مجتهد، سید علی قطب نخجوانی، شیخ محمد علی پیشنماز، آقا جمال الدین لافجه‌ای، عبدالکریم حائری یزدی، شیخ علی اکبر طالقانی و برخی دیگر از بنیانگذاران، جمع اوران و جامع سازان عصر اول احیای روشنفکری، نواندیشی و خردگرایی مذهب شیعه و شکل دهندگان جنبش مشروعه در قرن ۱۲ هجری-قمری بودند.[نیازمند منبع]

منزل تاریخی مرتضی انصاری دزفولی در دزفول[۳۶]
دستخط منسوب به مرتضی انصاری، خط مربوط به قرن ۱۳ قمری

استادان

خانه مرتضی انصاری در دزفول [۳۷][۳۸]

انصاری از محضر استادان متعددی بهره جسته‌است که نام چند تن از آنان چنین است:

شاگردان

نزد او شاگردان زیادی که شمار آن‌ها را از ۵۰۰ نفر تا ۳۰۰۰ نفر در کتب رجالی و تاریخی ثبت کرده‌اند، تربیت یافتند. در میان آنان شخصیتهای نامی برجسته‌ای قرار داشتند که از آن جمله‌اند:

آثار

  • کتاب رسائل (در علم اصول فقه) معروف به فرائد الاصول
  • کتاب المکاسب (در خصوص مسائل کسب و تجارت)
  • کتاب الصلاة (در مورد مسائل نماز)
  • کتاب الطهارة
  • رساله‌ای در تقیه
  • رساله‌ای در رضاع و نشر حرمت آن
  • رساله‌ای در قضا میت
  • رساله‌ای در مواسعه و مضایقه
  • رساله‌ای در عدالت
  • رساله‌ای در مصاهره
  • رساله‌ای در ملک اقرار
  • رساله‌ای در تبیین قاعده لاضرر و لاضرار
  • رساله‌ای در خمس
  • رساله‌ای در زکات
  • رساله‌ای در خلل صلوة
  • رساله‌ای در ارث
  • رساله‌ای در تیمم
  • رساله‌ای در قاعده تسامح
  • رساله‌ای در باب حجیت اخبار
  • رساله‌ای در قرعه
  • رساله‌ای در متعه
  • رساله‌ای در تقلید
  • رساله‌ای در قطع و جزم
  • رساله‌ای در ظن
  • رساله‌ای در اصالة البرائه
  • رساله‌ای در مناسک حج
  • حاشیه‌ای بر مبحث استصحاب
  • حاشیه‌ای بر نجاة العباد (رساله عملیه)
  • کتابی در علم رجال (از وجیزه علامه مجلسی بزرگتر است)
  • تألیفی در اصول الفقه
  • حواشی بر عوائد نراقی
  • حاشیه‌ای بر بغیة الطالب
  • اثبات التسامح فی ادلة السنن
  • التعادل و التراجیح
  • رساله‌ای در تقیه
  • رساله‌ای در التیمم الاستدلالی
  • رساله‌ای در خمس

درگذشت

انصاری در ۱۸ جمادی‌الثانی سال ۱۲۸۱ در سن ۶۷ سالگی در نجف درگذشت و در حجره ای متصل به باب قبله حرم علی بن ابیطالب دفن شد.[۴۷][۴۸]

کتاب نخل و نارنج

پرونده:جلد کتاب نخل و نارنج یامین پور؛ زندگی نامه مرتضی انصاری دزفولی.jpg
کتاب نخل و نارنج

کتاب نخل و نارنج نوشته‌ی وحید یامین‌پور به زندگی‌نامه و شرح ماوقع زندگی مرتضی انصاری می‌پردازد. این کتاب توانست در مدتی کوتاه به یکی پرفروش‌ترین کتاب‌های ایران تبدیل شود.[۴۹][۵۰][۵۱]

بازماندگان

از فرزندان و خاندان انصاری افرادی باقی مانده‌اند که مشهورترین آن‌ها رضا سبط انصاری ملقب به "سبط شیخ" است که از علمای مشهور دزفول بوده و هم‌اکنون ریاست حوزه آیت الله العظمی سبط انصاری دزفول را برعهده دارد.[۵۲][۵۳][۵۴][۵۵][۵۶]

پانویس

  1. «ارتحال شیخ "مرتضی انصاری" / ورود روس‌ها به تبریز پس از قیام مشروطه». خبرگزاری تسنیم.
  2. «ارتحال استادُ المتأخرین شیخ "مرتضی انصاری" فقیه و مرجع اعلی در نجف(1281 ق)». راسخون.
  3. «مرتضی انصاری». en.shafaqna.com.
  4. "ANṢĀRĪ, SHAIKH MORTAŻĀ". Encyclopaedia Iranica (به انگلیسی). Born in Dezfūl
  5. «عضو خبرگان رهبری: شیخ مرتضی انصاری از مفاخر جهان اسلام است». خبرگزاری جمهوری اسلامی. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۰۲.
  6. همایشی برای بزرگداشت شیخ مرتضی انصاری دزفولی
  7. «شیخ مرتضی انصاری». ویکی شیعه. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۰۲.
  8. «شیخ مرتضی انصاری کیست؟ +عکس». مشرق نیوز. ۲۰۱۹-۰۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۰۲.
  9. «خاتم الفقهاء و المجتهدین». خبرگزاری جمهوری اسلامی. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۰۲.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ «مجد دز - زندگي نامه شيخ اعظم انصاري دزفولي». www.majdedez.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۳.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ «همایش جلوه های علمی و عملی شیخ مرتضی انصاری دردزفول برگزارشد». خبرگزاری حوزه. ۲۰۱۴-۰۵-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۳.
  12. قرآن، iqna ir | خبرگزاری بین المللی (۱۳۹۸/۰۵/۱۲ - ۱۲:۵۲). «اعتراض خاندان شیخ انصاری(ره) به کتاب «نخل و نارنج»». fa. دریافت‌شده در 2021-01-23. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  13. 10 (۲۰۱۴-۰۵-۱۲). «خاتم الفقهاء و المجتهدين». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۳.
  14. «همایش جلوه های علمی و عملی شیخ مرتضی انصاری دردزفول برگزارشد». خبرگزاری حوزه. ۲۰۱۴-۰۵-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۵.
  15. علمیه، خبرگزاری رسا | تازه ترین اخبار حوزه های. «نقش شیخ مرتضی انصاری در تثبیت اصول تشیع». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۱.
  16. «شیخ مرتضی انصاری؛ خاتم فقهاء و مجتهدین». ایسنا. ۲۰۱۳-۰۴-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۳-۲۵.
  17. «خاتم الفقها لقب چه کسی بود». مشرق نیوز. ۲۰۱۵-۰۴-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۰۲.
  18. «خاتم الفقهاء و المجتهدین». خبرگزاری جمهوری اسلامی. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۵-۱۷.
  19. «ولایت فقیه از دیدگاه فقیهان نام‌آور». kayhan.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۵-۱۷.
  20. «شیخ مرتضی انصاری؛ خاتم فقهاء و مجتهدین». ایسنا. ۲۰۱۳-۰۴-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۵.
  21. «23 اردیبهشت ،میلاد شیخ اعظم انصاری». www.iribnews.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۵.
  22. www.dsi.co.ir (۱۳۹۴-۰۲-۲۱). «شیخ مرتضی انصاری». www.iichs.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۵.
  23. کتابخانه طهور.
  24. گلشن ابرار، ص ۳۳۲.
  25. «خبرگزاری فارس - «شیخ انصاری»، عالمی که امام علی (ع) در گوشش سوره حمد خواند». خبرگزاری فارس. ۲۰۱۳-۰۵-۲۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۰۲.
  26. «واکاوی ولایت در کلام شیخ انصاری». پایگاه خبری جماران - امام خمینی - انقلاب اسلامی. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۰۲.
  27. فرهنگ فارسی، دکتر معین.
  28. خاتم الفقهاء و المجتهدین ایرنا
  29. رحلت شیخ مرتضی انصاری ( ۱۲۸۱ ق)اداره کل پژوهش‌های اسلامی رسانه
  30. زندگینامه شیخ مرتضی انصاری تبیان
  31. گلشن ابرار، ص ۳۳۱.
  32. «شیخ مرتضی انصاری». hawzah.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۵-۱۷.
  33. اعیان الشیعه ص۴۵۵–۴۵۶
  34. فقهای نامدار شیعه، ص ۳۴۱ و ۳۴۲.
  35. 10 (۲۰۱۴-۰۵-۱۲). «عضو خبرگان رهبري: شيخ مرتضي انصاري از مفاخر جهان اسلام است». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۱.
  36. علمیه، خبرگزاری رسا | تازه ترین اخبار حوزه های. «منزل تاریخی شیخ انصاری در دزفول». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۱.
  37. 1494 (۲۰۲۰-۰۵-۱۲). «لزوم بازسازی و تبدیل خانه شیخ اعظم انصاری به موزه». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۵.
  38. www.iribnews.ir https://www.iribnews.ir/fa/news/2716019/%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۵. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  39. زندگی و شخصیت شیخ انصاری، ص ۱۷۹.
  40. همان، ص ۱۹۰.
  41. همان، ص ۱۸۲.
  42. همان، ص ۱۹۷.
  43. ۴۳٫۰ ۴۳٫۱ همان، ص ۱۸۸.
  44. «مناسک حج شیخ الفقها علامة العلماءالحاج الشیخ مرتضی الانصاری الدزفولی | بنیاد محقق طباطبایی». mtif.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۵.
  45. حاشیه بر رسائل شیخ انصاری شیخ فضل‌الله نوری
  46. مجموعه تاریخی فرهنگی مذهبی تخت فولاد- میرزا یحیی مدرس بیدآبادی
  47. وفات شیخ مرتضی انصاری حوزه
  48. «وفات شیخ مرتضی انصاری». hawzah.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۵-۱۷.
  49. «یامین پور: نخل و نارنج معجزه زندگی‌ام بود / دانشجوی انقلابی باید آثار شهید مطهری را بخواند- اخبار ادبیات و ن - اخبار فرهنگی تسنیم | Tasnim». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۵.
  50. قرآن، iqna ir | خبرگزاری بین المللی. «چرا «نخل و نارنج» پرفروش شد؛ اثری که نویسنده معجزه زندگی‌اش می‌داند». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۵.
  51. «خبرگزاری فارس - انتشار چاپ ۴۲ کتاب «نخل و نارنج» در کم‌تر از دو سال». خبرگزاری فارس. ۲۰۲۰-۱۲-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۵.
  52. «افشای پشت پرده ترویج کنسرت‌های موسیقی در خوزستان توسط نواده شیخ انصاری +تصاویر». شبکه اطلاع‌رسانی راه دانا. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۵-۱۷.
  53. قرآن، iqna ir | خبرگزاری بین‌المللی (۱۳۹۲/۰۴/۱۱–۱۷:۵۶). «خلاصه‌ای از زندگی آیت‌الله شیخ علی سبط شیخ انصاری». fa. دریافت‌شده در 2019-05-04. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  54. ها، اخبار استان (۱۳۹۴/۰۲/۲۷–۱۹:۵۶). «سخنان فرماندار دزفول باطل و پوچ است!». fa. دریافت‌شده در 2019-05-07. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  55. «حوزه نیوز :آیت الله انصاری، از نوادگان شیخ اعظم در شیراز بستری شد». @SiteTtile. ۲ شهریور ۱۳۹۴–۱۵:۳۶. دریافت‌شده در 2019-05-17. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  56. علمیه، خبرگزاری رسا | تازه ترین اخبار حوزه های (۱۳۹۴/۰۶/۰۳ - ۱۸:۲۱). «آیت الله انصاری از نوادگان شیخ اعظم در شیراز بستری شد». fa. دریافت‌شده در 2021-01-23. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)

منابع