میرزا جواد تبریزی

این مقاله دربارهٔ مرجع تقلید معاصر است. برای عارف و استاد اخلاق مشهور میرزا جواد ملکی تبریزی را ببینید.

میرزا جواد تبریزی
میرزا جواد تبریزی
اطلاعات شخصی
نام کامل	جواد رهبرسعادتی تبریزی
لقب	آیت‌الله العظمی، شیخ، میرزا
زاده	۱۳۰۵ خورشیدی تبریز، ایران
درگذشته	۲۹ شوال ۱۴۲۷ ۳۰ آبان ۱۳۸۵ قم، ایران
مدفن	حرم فاطمه معصومه
محل تحصیل	نجف، قم
اطلاعات آموزشی
استادان	سید حسین طباطبایی بروجردی سید عبدالهادی شیرازی سید ابوالقاسم خوئی سید محمد حجت
تألیفات	ارشاد الطالب اسس القضاء والشهادات طبقات الرجال تکمله منهاج الصالحین و تعلیقه بر آن رساله توضیح المسائل مسائل منتخبه مناسک حج و …
وبگاه رسمی	www.tabrizi.org

جواد رهبر سعادتی معروف به میرزا جواد تبریزی (۱۳۰۵ ه ش – ۱۳۸۵ ه ش) یکی از مراجع تقلید شیعه بود. او متولد محلهٔ منجم‌باشی تبریز در سال ۱۳۰۵ شمسی بود و در سال ۱۳۸۵ شمسی در قم درگذشت. وی در دوران تحصیل خود در دو شهر قم و نجف، در درس علمایی همچون سید حسین بروجردی، سید محمد حجت، سید عبدالهادی شیرازی و سید ابوالقاسم خوئی شرکت می‌کرد و بعدها به عضویت دفتر استفتائات خوئی در عراق در آمد.

زندگی‌نامه

وی در سال ۱۳۰۵ش مطابق با ۱۳۴۵ق در شهر تبریز به دنیا آمد. پدرش علی کُبار از تجار معروف آذربایجان و مادرش فاطمه سلطان نیز از تبار سادات مشهور آن دیار بود.

تحصیل

تبریزی تحصیلات خود را تا پایان سال دوم دبیرستان در شهر تبریز تمام کرد. به دلیل علاقه فراوان به مسائل دینی و با وجود مخالفت اطرافیان، وارد مدرسه طالبیه تبریز شد و در سال ۱۳۲۳ در سن هجده سالگی تحصیل علوم دینی را آغاز نمود و طی چهار سال، مقدمات و مقداری از دروس سطح را در شهر تبریز به پایان رساند.

در سال ۱۳۲۷ وارد حوزه علمیه قم شد. وی در قم دوره سطح را به پایان رساند و به مدت پنج سال در درس خارج فقه و اصول از اساتیدی همچون سید محمد حجت کوهکمره و سید حسین طباطبایی بروجردی استفاده کرد.

وی در سال ۱۳۳۲ برای ادامه تحصیلات به نجف رفته و در آنجا از شاگردان سید عبدالهادی شیرازی و سید ابوالقاسم خوئی بود. وی بعد از گذشت ۲۳ سال حضور، در حوزه علمیه نجف، در سال ۱۳۵۵ به هنگام برگشت از زیارت حسین بن علی به سوی نجف، توسط رژیم بعث عراق دستگیر و به ایران فرستاده شد.

پس از درگذشت محمدعلی اراکی، وی یکی از هفت مرجع تقلیدی بود که از سوی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم معرفی شد. عمده تبحر میرزا جواد تبریزی در فقه، اصول و رجال بود. وی پس از بازگشت به ایران و اقامت در حوزه علمیه قم، در هر سه موضوع به تدریس ادامه داد. تدریس وی به جهت مصاحبت زیاد اساتید بزرگ نجف تا حدودی به سبک حوزه نجف بود.

درگذشت

جواد تبریزی پس از گذران یک دوره بیماری، دوشنبه ۱۳۸۵/۸/۲۹ برابر با ۲۸ شوال ۱۴۲۷ درگذشت و چهارشنبه ۱۳۸۵/۹/۱، پس از تشییع و اقامهٔ نماز توسط حسین وحید خراسانی، در قسمت بالاسر حرم فاطمه معصومه به خاک سپرده شد. در پی درگذشت وی، سید علی خامنه‌ای نیز پیام تسلیتی صادر کرد و او را از برجسته‌ترین اساتید حوزه علمیه قم توصیف کرد که پارسایی و خلق و خوی مردمی‌اش او را شخصیتی محبوب بین جوانان ساخته بود.

فعالیت‌های اجتماعی

از خدمات اجتماعی وی می‌توان مسجد سازی در جاهایی که مسجد نبود، کمک به نیازمندان و ساختن «درمانگاه بقیه الله» در قم به قصد حمایت از مستضعفان و خانواده‌های طلاب بی‌بضاعت اشاره کرد. وی در خصوص درمانگاه بقیه الله تأکید دارد که خانواده‌های طلاب و افراد بی‌بضاعت از آن بهره‌مند شوند. از دیگر فعالیت‌های اجتماعی او، ساخت مدرسه بزرگی در قم بود که اکنون محل تدریس دروس حوزوی است. این مدرس پس از درگذشت او، به نام «مدرس آیت الله العظمی تبریزی» یا «مدرس تبریزی» نامگذاری شد.

پس از مرگش، مدیریت مجموعه‌های اجتماعی-فرهنگی-علمی تاسیس شده توسط وی، به فرزند ارشد او، جعفر تبریزی سپرده شد.

تالیفات

• ارشاد الطالب الی التعلیقة علی المکاسب (تعلیقه چهار جلدی بر مکاسب محرمه اعظم انصاری).
• الموسوعة الرجالیة
• منهاج الصالحین
• رساله توضیح المسائل
• مسائل منتخبه
• مناسک حج
• تنقیح مبانی العروة: کتاب الطهارة (در ۷ جلد)
• تنقیح مباني العروة: کتاب الصلاة (در ۵ جلد که به دلیل مرگ وی ناقص مانده است)
• تنقیح مباني العروة: زکات، خمس، صوم و اجاره (در سه جلد)
• تنقیح مبانی الحج (در سه جلد) که سابقاً با نام التهذیب فی شرح مناسک الحج به چاپ رسیده بود).
• اسس القضاء والشهادات (جلد اول تنقیح مباني الأحکام در شرح شرائع الإسلام)
• اسس الحدود و التعزیرات (جلد دوم تنقیح مباني الأحکام)
• القصاص (جلد سوم تنقیح مباني الأحکام)
• الدیات (جلد چهارم تنقیح مباني الأحکام)
• دروس فی مسائل علم الأصول در شرح کفایه الاصول
• صراط النجاة في اجوبة الإستفتائات (در ۷ جلد)
• الأنوار الالهیة فی المسائل العقائدیة
• رساله احکام بانوان
• رساله احکام نوجوانان و جوانان
• استفتائات جدید

پیوند به بیرون

• وبگاه رسمی