شهرستان سپیدان: تفاوت میان نسخهها
Irancaravan (بحث | مشارکتها) برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسبها: واگردانی دستی ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
{{ویکیسازی}} |
{{ویکیسازی}} |
||
{{جعبه شهرستان ایران |
{{جعبه شهرستان ایران |
||
|نامرسمی= شهرستان |
|نامرسمی= شهرستان سپیدان،به لری:آسپیدُون |
||
|تصویر= Sepidan County Location Map (2020).svg |
|تصویر= Sepidan County Location Map (2020).svg |
||
|اندازهتصویر= |
|اندازهتصویر= |
||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
== زبان == |
== زبان == |
||
گویش مرکز شهرستان،سایر شهرها و روستاهای سپیدان عمدتا |
گویش مرکز شهرستان،سایر شهرها و روستاهای سپیدان عمدتا '''لری جنوبی''' است. |
||
<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://jrl.ui.ac.ir/article_20860.html|عنوان=مقاله در مورد گویش اردکانی}} </ref> |
<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://jrl.ui.ac.ir/article_20860.html|عنوان=مقاله در مورد گویش اردکانی}} </ref> |
||
<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://jahaniran.ir/2016/12/11/%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86/|عنوان=گویش اردکانی}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.magiran.com/paper/2107217|عنوان=گویش اردکانی}}</ref><ref>https://www.magiran.com/paper/759447</ref><ref>{{یادکرد خبر|عنوان=Luri language|نشانی=https://dbpedia.org/page/Luri_language|کوشش=DBpedia|تاریخ بازبینی=2023-03-20}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=Wikiwand - Luri language|نشانی=https://wikiwand.com/en/Luri_language|وبگاه=Wikiwand|بازبینی=2023-03-20}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=فرهنگ جغرافیایی ایران،حسینعلی رزم آرا،جلد۷(۱۶۰)}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=کتاب استان شناسی فارس،کیوان پهلوان،سال چاپ۱۳۹۳(ص۱۶۹)}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=گنجینه اقوام ایران ،قوم لر،حسین رستمی.(ص۱۸۹)}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=پژوهشی درباره قوم لر.جعفر یوسفی(ص۸۹)}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://ecogasht.com/blog/%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%86|عنوان=معرفی مردم روستاهای سپیدان|بازبینی=۱۶ دسامبر ۲۰۲۲|archive-date=۱۶ دسامبر ۲۰۲۲|archive-url=https://web.archive.org/web/20221216131825/https://ecogasht.com/blog/%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%86|url-status=dead}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://baazaarmoshtarak.ir/news/id/19885/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1-%D8%A8%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF|عنوان=معرفی استان فارس}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=سازمان امور عشایر ایران|نشانی=https://ashayer.ir/index.aspx?pageid=645|وبگاه=ashayer.ir|بازبینی=2022-12-16}}</ref> |
<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://jahaniran.ir/2016/12/11/%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86/|عنوان=گویش اردکانی}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.magiran.com/paper/2107217|عنوان=گویش اردکانی}}</ref><ref>https://www.magiran.com/paper/759447</ref><ref>{{یادکرد خبر|عنوان=Luri language|نشانی=https://dbpedia.org/page/Luri_language|کوشش=DBpedia|تاریخ بازبینی=2023-03-20}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=Wikiwand - Luri language|نشانی=https://wikiwand.com/en/Luri_language|وبگاه=Wikiwand|بازبینی=2023-03-20}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=فرهنگ جغرافیایی ایران،حسینعلی رزم آرا،جلد۷(۱۶۰)}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=کتاب استان شناسی فارس،کیوان پهلوان،سال چاپ۱۳۹۳(ص۱۶۹)}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=گنجینه اقوام ایران ،قوم لر،حسین رستمی.(ص۱۸۹)}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=پژوهشی درباره قوم لر.جعفر یوسفی(ص۸۹)}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://ecogasht.com/blog/%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%86|عنوان=معرفی مردم روستاهای سپیدان|بازبینی=۱۶ دسامبر ۲۰۲۲|archive-date=۱۶ دسامبر ۲۰۲۲|archive-url=https://web.archive.org/web/20221216131825/https://ecogasht.com/blog/%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%86|url-status=dead}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://baazaarmoshtarak.ir/news/id/19885/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1-%D8%A8%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF|عنوان=معرفی استان فارس}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=سازمان امور عشایر ایران|نشانی=https://ashayer.ir/index.aspx?pageid=645|وبگاه=ashayer.ir|بازبینی=2022-12-16}}</ref> |
||
'''لرهای شهرستان سپیدان''' عمدتا از طایفه های ممسنی و بویراحمدی می باشند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://gaharnews.ir/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%DB%8C-%D9%82%D9%88%D9%85-%D9%84%D8%B1/|عنوان=معرفی سپیدان وبگاه میدون}}</ref> |
'''لرهای شهرستان سپیدان''' عمدتا از طایفه های بختیاری ممسنی شولی و بویراحمدی می باشند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://gaharnews.ir/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%DB%8C-%D9%82%D9%88%D9%85-%D9%84%D8%B1/|عنوان=معرفی سپیدان وبگاه میدون}}</ref> |
||
<ref>https://www.magiran.com/paper/759447</ref> |
<ref>https://www.magiran.com/paper/759447</ref> |
||
نسخهٔ ۱۵ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۰۱
این مقاله نیازمند ویکیسازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوهنامه، محتوای آن را بهبود بخشید. |
شهرستان سپیدان،به لری:آسپیدُون | |
---|---|
![]() | |
اطلاعات کلی | |
کشور | ![]() |
استان | فارس |
مرکز شهرستان | اردکان |
سایر شهرها | اردکان، هماشهر |
بخشها | مرکزی، همایجان |
سال تأسیس | ۱۳۵۴ |
نامهای پیشین | سپیدان |
اداره | |
فرماندار | علیرضا سامری (سرپرست) [۱] |
مردم | |
جمعیت | ۵۱٬۱۶۶ تن[۲] |
مذهب | شیعه |
شهرستان سپیدان شهرستانی در استان فارس است که مرکز آن شهر اردکان است.
جمعیت
جمعیت این شهرستان بر پایهٔ سرشماری سال ۱۳۹۵ برابر با ۹۱٬۰۴۹ تن بودهاست؛ که با ارتقا بخش بیضاء به شهرستان جمعیت ۳۹٬۸۸۳ تن از مجموع شهرستان سپیدان کم شد و جمعیت آن به ۵۱٬۱۶۶ تن کاهش یافت.
زبان
گویش مرکز شهرستان،سایر شهرها و روستاهای سپیدان عمدتا لری جنوبی است. [۳] [۴][۵][۶][۷][۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵]
لرهای شهرستان سپیدان عمدتا از طایفه های بختیاری ممسنی شولی و بویراحمدی می باشند.[۱۶] [۱۷]
تقسیمات
شهر: اردکان (فارس)
شهر: هماشهر
صنایع دستی و گردشگری
آب و هوای خنک منطقه در تابستان و کوههای پوشیده از برف در زمستان و جاذبهٔ گردشگری طبیعی منطقه و وجود پیست سوارکاری و پیست اسکی و مناطقی همچون تنگهٔ تیزاب و چلهگاه رونق خاصی به صنعت گردشگری دادهاست.
جاذبههای گردشگری
شهرستان سپیدان منطقهای کوهستانی است و دارای ۱۲ قله بالای ۳٬۰۰۰ متر از سطح دریا میباشد.
از جمله مناطق تفریحی این شهرستان عبارتند از:
- کوهها: کوه رنج، کوه برم فیروز، کوه اپتیموم
- آبشارها: آبشار مارگون، آبشار اپتیموم، آبشار چیکان، آبشار مورزیان
- تنگهها: تنگ تیزاب، تنگ غورهدان، تنگ آبسرد، تنگ بغدیون
- چلهگاه
- پیستهای اسکی: پیست اسکی پولادکف، پیست اسکی تربیتبدنی
- دریاچهها: برم فیروز، برم شش پیر
- امامزادهها: امامزاده سلطان علی
- چشمهها:ششپیر
سوغاتی
حلوا سوهان و شیرینی نارنجکی (حلوا سیاه، قره حلوا)
دانشگاه آزاد اسلامی واحد سپیدان
دانشگاه آزاد اسلامی واحد سپیدان واقع در شهر اردکان استان فارس در سال ۱۳۷۳ تأسیس گردید و در سال ۷۴ با دو رشته آموزش ابتدایی و کاردانی کامپیوتر آغار به کار نمود.
کارخانهجات
اردکان استان فارس در دامنهٔ کوههاث زاگرس واقعه شده و به دلیل رودخانهها و چشمههای آن و نزدیکی آن به شیراز محل مناسبی برای سرمایهگذاری در بخشهای مختلف و از جمله کارخانهٔ کبریت سپیدان و کارخانجات آب معدنی تبدیل شدهاست. در منطقهٔ سپیدان کارخانههای کامپوزیتسازی فراسان وفراپاکس، کارخانهٔ کمربندسازی اخشان از بارزترین کارخانههای این منطقه میتوان نام برد.
کشاورزی و دامداری
کوههای سرسبز این دیار زیبا محل مناسبی را برای چراگاه دام به وجود آوردهاست که همه ساله عشایرهای بسیاری را به این مکان میکشاند. وفور آب و علوفهٔ تازه دامداری را در منطقه رونق بخشیدهاست و همیشه در این شهرستان ماست و کشک و دوغ و گوشت تازه یافت میشود. این شهرستان در تهیه و توزیع گوشت به بیرون استان نیز موفق بودهاست. درختان گردو و هلو و سیب و گیلاس بیشترین محصولات منطقه را در بر میگیرد.
منابع
- ↑ https://www.yjc.ir/fa/news/8489658
- ↑ «نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵». مرکز آمار ایران. ۲۳ اسفند ۱۳۹۵.
- ↑ «مقاله در مورد گویش اردکانی».
- ↑ «گویش اردکانی».
- ↑ «گویش اردکانی».
- ↑ https://www.magiran.com/paper/759447
- ↑ «Luri language». DBpedia. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۳-۲۰.
- ↑ «Wikiwand - Luri language». Wikiwand. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۳-۲۰.
- ↑ فرهنگ جغرافیایی ایران،حسینعلی رزم آرا،جلد۷(۱۶۰).
- ↑ کتاب استان شناسی فارس،کیوان پهلوان،سال چاپ۱۳۹۳(ص۱۶۹).
- ↑ گنجینه اقوام ایران ،قوم لر،حسین رستمی.(ص۱۸۹).
- ↑ پژوهشی درباره قوم لر.جعفر یوسفی(ص۸۹).
- ↑ «معرفی مردم روستاهای سپیدان». بایگانیشده از اصلی در ۱۶ دسامبر ۲۰۲۲. دریافتشده در ۱۶ دسامبر ۲۰۲۲.
- ↑ «معرفی استان فارس».
- ↑ «سازمان امور عشایر ایران». ashayer.ir. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۲-۱۶.
- ↑ «معرفی سپیدان وبگاه میدون».
- ↑ https://www.magiran.com/paper/759447