میخائیل باکونین

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
میخائیل باکونین
Bakunin1.jpg
میخائیل باکونین
نام در زمان تولدمیخائیل باکونین
زادهٔ۳۰ مهٔ ۱۸۱۴
Pryamukhino نزدیک Torzhok
(استان تور، روسیه)
، امپراتوری روسیه
درگذشت۱ ژوئیهٔ ۱۸۷۶ (۶۲ سال)
برن، سوئیس
دورهفلسفه سده نوزدهم
حیطهفلسفهٔ روسی
فلسفه غرب
مکتبآنارشیسم
فلسفه هگل
تأثیرگرفته از

میخائیل الکساندروویچ باکونین (به روسی: Михаи́л Алекса́ндрович Баку́нин)؛ (زاده ۱۸۱۴– درگذشته ۱۸۷۶) آنارشیست انقلابی روس و از بنیان‌گذاران آنارشیسم جمعی بود. او یکی از بانفوذترین چهره‌های آنارشیسم و یکی از بنیان‌گذاران سنت آنارشیسم اجتماعی به‌شمار می‌رود. اعتبار وی به عنوان کنشگر، وی را در قامت یک نظریه‌پرداز برجسته معرفی کرد و نفوذ قابل توجهی در میان رادیکال‌ها در سراسر روسیه و اروپا به دست آورد.[۱]

زندگی[ویرایش]

میخائیل باکونین در امپراتوری روسیه در یک خانواده اشرافی روسیه متولد شد و جوانی‌اش را به عنوان یک افسر تازه‌کار در ارتش گذراند،[۲] اما در سال ۱۸۳۵ میلادی از ارتش کناره گرفت و به مسکو رفت تا در رشته فلسفه تدریس کند. در دههٔ ۱۸۳۰، باکونین از هگلی‌های جوان بود. وی در سال ۱۸۴۲ روسیه را ترک کرد و سفرهای دنباله‌داری را آغاز کرد. او در ۱۸۴۸ در انقلاب آلمان (قیام درسدن) شرکت جست. در ۱۸۴۹، دستگیر و به دولت روسیه تحویل داده و به حبس ابد محکوم شد. وی پس از مرگ تزار نیکلاس اول، به سیبری (۱۸۵۷) تبعید شد. در ۱۸۶۱، او از تبعید گریخت و به لندن رفت.[۱]
باکونین در لندن به مجمع صلح و آزادی پیوست. در کنگرهٔ برن این مجمع (۱۸۶۸)، او و هواداران‌اش که در اقلیت بودند از این سازمان جدا شدند و اتحاد بین‌المللی سوسیال دموکراسی (به انگلیسی: International Alliance of Socialist Democracy) را تشکیل دادند. این سازمان و بین‌الملل اول در ۱۸۶۹ به هم پیوستند. در این‌جا بود که اختلافات باکونین با مارکس بروز کردند.[۱]
او به تشکیل دسته‌جات مقاومت علیه سیستم اعتقاد داشت. روش وی در تبلیغ، مسافرت‌های دائمی به نقاط مختلف اروپا بود. او به آنارکومی (آنارشیسم-کمونیسم) اعتقاد داشت که برداشتی جزمی از اعتقادات ویلیام گادوین بود و در آن جامعه به دسته‌جات همکار تقسیم‌بندی می‌شود و از تعاون و همکاری بین گروهی نیازهای خود را برآورده می‌کند.
آثار وی عمدتاً به تشریح جامعه مورد نظر وی و مقایسه و در عین حال بیان برتری ماتریالیسم بر ایده‌آلیسم بنیان یافته‌است. از کتاب‌های او می‌توان به «خدا و دولت» (۱۸۷۱) و «مارکسیسم، آزادی و دولت» (‎۱۸۷۰–۱۸۷۲) اشاره کرد.[۳] با اینکه به‌واسطهٔ عباراتی که از وی نقل می‌شود او را از جمله فلاسفه خداناباور می‌دانند،[۴] اما احتمالاً به نوعی از مذهب عرفانی اعتقاد داشته‌است.[۵]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ "Bakunin, Michael (1814-76)" (به انگلیسی). Marxists' Internet Archive. Retrieved 15 May 2019.
  2. Carr, Edward H.; Ryan, Alan. "Mikhail Bakunin". Encyclopaedia Britannica (به انگلیسی). Retrieved 15 May 2019.
  3. «Mikhail Bakunin Reference Archive». Marxists' Internet Archive. دریافت‌شده در ۱۵ مه ۲۰۱۹.
  4. "Mikhail Bakunin> Quotes". goodreads (به انگلیسی). Retrieved 15 May 2019.
  5. Knowles, Rob (2002). ""Human Light": The Mystical Religion of Mikhail Bakunin". The European Legacy. 7 (1). doi:10.1080/10848770120114547.

پیوند به بیرون[ویرایش]

  • آرشیو آثار باکونین در Anarchy Archives
  • میخائیل باکونین و آئین آنارشیسم، اوزن پایزیر، ترجمه محمد جواهرکلام (نشر شادگان، 1399).