اشترانکوه: تفاوت میان نسخه‌ها
جزبدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: کاربر زاپاس احتمالی حذف منبع ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز به نسخهٔ 21934016 ویرایش Modern Sciences برگردانده شد. (توینکل) برچسب: خنثی‌سازی |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
| عنوان تصویر = |
| عنوان تصویر = |
||
| ارتفاع = ۴۱۵۰ متر |
| ارتفاع = ۴۱۵۰ متر |
||
| مکان = استان [[لرستان]] [[ |
| مکان = استان [[لرستان]] [[الیگودرز]] |
||
(طبق اسناد ملکی وزارت کشور جمهوری اسلامی ایران تنها جزو ازناست) |
|||
| رشته‌کوه = [[زاگرس]] [[ |
| رشته‌کوه = [[زاگرس]] [[الیگودرز]] |
||
| برآمدگی نسبی = |
| برآمدگی نسبی = |
||
| مختصات = {{coord|33|20|5.39|N|49|18|38.56|E|display=inline,title}} |
| مختصات = {{coord|33|20|5.39|N|49|18|38.56|E|display=inline,title}} |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۹: | ||
| پانویس = |
| پانویس = |
||
}} |
}} |
||
| ⚫ | '''اُشْتُرانْ‌کوه''' مشهور به [[آلپ ایران]] رشته‌کوهی در شرق [[استان لرستان]] [[الیگودرز]] که یکی از بلندترین رشته‌کوه‌های [[زاگرس]] است <ref>Comprehensive Map of Iran, Microsoft Encarta Interactive World Atlas 2001, Microsoft Corporation</ref> . بلندترین قله این رشته‌کوه به نام [[سن‌بران]] به ارتفاع ۴۱۵۰ متر است.{{مدرک}} این رشته‌کوه سرچشمه یکی از سرشاخه‌های اصلی [[رود دز]] به نام [[ماربره]] است که در دوره [[کوهزایی آلپی]] جدید ایجاد شده‌است. این کوه از جمله کوه‌های جوان می‌باشد که در حدود ۳۰ میلیون سال پیش ایجاد شده‌است.{{مدرک}} |
||
'''رشته‌کوه اشترانکوه در شرق استان [[استان لرستان|لرستان]] و یکی از بلندترین رشته‌کوه‌های زاگرس است اشتران کوه از غرب به شهرستان دورود از شمال به شهرستان ازنا و از شرق و جنوب به شهرستان [[الیگودرز]] محدود می‌شود''' |
|||
| ⚫ | قله‌های بلند و پر برف، دره‌های ژرف و طولانی، رودهای دائمی، پوشش گیاهی و جانوری بسیار متنوع، روستاهای کوهپایه‌ای از جمله ویژگی‌های اشترانکوه می‌باشد که به سبب بلندی در شعاع ۱۰۰ کیلومتری به خوبی پیدا است. گفته می‌شود نام آن به سبب وجود قله‌های ۸ گانه که هر کدام بلندتر از ۴۰۰۰ متر می‌باشد و مانند کاروانی از شتر به ردیف قرار گرفته، به شترکوه یا اشترانکوه معروف گشته‌است. |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[دریاچه گهر]] که یکی از مناطق گردشگری ایران محسوب می شود در دامنهٔ‌جنوبی این رشته کوه قرار دارد. |
|||
| ⚫ | |||
دامنه‌های اشترانکوه از دیرباز محل استقرار برخی طوایف [[لر]] بوده است، پس از مهاجرت از آن‌جا و عبور از میافارقین و، آنان بعدها به [[اتابکان لرستان]] شهرت یافتند.<ref>(اقبال، ۴۴۳؛ مشکوتی، ۶۴)</ref> |
|||
مراتع دامنه‌های اشترانکوه مورد استفاده عشایر این ناحیه است. و دارای جاذبه‌های طبیعی بسیاری است.<ref name="autogenerated1" /> |
|||
'''اشترانکوه پذیرای کوهنوردان و گردشگران و زمین‌شناسانی از اقصی نقاط کشور و خارج از کشور بوده که برای تفریح و ورزش و پژوهش علمی مراجعه نموده‌اند.''' |
|||
'''در برخی از نقاط اشترانکوه سنگوارههایی یافته‌اند که در میان آنها سنگوارههایی از جانوران مانند صدف و ماهی وجود دارد.''' |
|||
'''روستاهای بسیاری در کوهپایه اشترانکوه وجود دارند که از آنها می‌توان به دره تخت، سیوله، کمندان و طیان که همگی از توابع شهرستان ازنا هستند اشاره نمود. روستای دره تخت به دهکده گردشگری تبدیل شده‌است.''' |
|||
== حیات وحش == |
== حیات وحش == |
||
نسخهٔ ۳۰ ژانویهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۲۳:۰۰
| اشترانکوه | |
|---|---|
 | |
 | |
| مرتفع‌ترین نقطه | |
| ارتفاع | ۴۱۵۰ متر |
| مختصات | ۳۳°۲۰′۵٫۳۹″ شمالی ۴۹°۱۸′۳۸٫۵۶″ شرقی / ۳۳٫۳۳۴۸۳۰۶°شمالی ۴۹٫۳۱۰۷۱۱۱°شرقی |
| جغرافیا | |
| موقعیت | استان لرستان الیگودرز (طبق اسناد ملکی وزارت کشور جمهوری اسلامی ایران تنها جزو ازناست) |
| رشته‌کوه مادر | زاگرس الیگودرز |
اُشْتُرانْ‌کوه مشهور به آلپ ایران رشته‌کوهی در شرق استان لرستان الیگودرز که یکی از بلندترین رشته‌کوه‌های زاگرس است [۱] . بلندترین قله این رشته‌کوه به نام سن‌بران به ارتفاع ۴۱۵۰ متر است.[نیازمند منبع] این رشته‌کوه سرچشمه یکی از سرشاخه‌های اصلی رود دز به نام ماربره است که در دوره کوهزایی آلپی جدید ایجاد شده‌است. این کوه از جمله کوه‌های جوان می‌باشد که در حدود ۳۰ میلیون سال پیش ایجاد شده‌است.[نیازمند منبع]
قله‌های بلند و پر برف، دره‌های ژرف و طولانی، رودهای دائمی، پوشش گیاهی و جانوری بسیار متنوع، روستاهای کوهپایه‌ای از جمله ویژگی‌های اشترانکوه می‌باشد که به سبب بلندی در شعاع ۱۰۰ کیلومتری به خوبی پیدا است. گفته می‌شود نام آن به سبب وجود قله‌های ۸ گانه که هر کدام بلندتر از ۴۰۰۰ متر می‌باشد و مانند کاروانی از شتر به ردیف قرار گرفته، به شترکوه یا اشترانکوه معروف گشته‌است.
قله‌های مهم آن از شمال باختری به جنوب خاوری این‌هاست: چال میشان، گل‌گل، گل‌گهر، سن بران، کوله لایو، میرزایی، فیالسون، لگه، سراب شاه تخت، سوزنی مهرجمال، پیاره دره تخت، پیاره کمندان، ازنادر و کوله‌جنو.[۲]
در ارتفاعات اشترانکوه دره‌هایی یخچالی وجود دارد که در اصطلاح محلی به آنها چال می‌گویند. از جمله این چال‌ها می‌توان از چال میشان، چال کبود، چال بران، چال فیالسون، چال شاه‌تخت، چال پیارو و چال همایون نام برد.[۳]
رودهای کوچک بسیاری از این قله‌ها سرچشمه می‌گیرند که ماربره، گهررود، دره دایی و دره دزدان از آن جمله‌اند. دریاچه گهر معروف به نگین اشترانکوه در یکی از دامنه‌های جنوب باختری و در دره گَهَررود قرار دارد.[۴]
دریاچه گهر که یکی از مناطق گردشگری ایران محسوب می شود در دامنهٔ‌جنوبی این رشته کوه قرار دارد.
دامنه‌های اشترانکوه از دیرباز محل استقرار برخی طوایف لر بوده است، پس از مهاجرت از آن‌جا و عبور از میافارقین و، آنان بعدها به اتابکان لرستان شهرت یافتند.[۵] مراتع دامنه‌های اشترانکوه مورد استفاده عشایر این ناحیه است. و دارای جاذبه‌های طبیعی بسیاری است.[۴]
حیات وحش
این رشته کوه در حدود سال ۱۳۴۰ از لحاظ گونه‌های جانوری و گیاهی جزء مناطق حفاظت شده قرار گرفت و در سال ۱۳۴۸ جزء محیط زیست جهانی قرار گرفت. از گونه‌های جانوری آن می‌توان به خرس قهوه‌ای، روباه، کفتار، گراز، گرگ خاکستری، بز کوهی، قوچ، گربه وحشی، گربه جنگلی، سنجاب درختی، مار قیطانی وکبک دری و از پرندگان می‌توان به عقاب، کبک، جغد، اردک و شاهین اشاره نمود که همگی تحت حفاظت محیط زیست می‌باشند.[۶]
در اشترانکوه پسته کوهی به فراوانی یافت می‌شود و پوشش گیاهی متنوع آن اعم از گون، ریواس و استپ‌ها در شیب ملایم بعضی نقاط و گل‌های طبیعی و خودرو محل مناسبی برای جانوران ساکن در اشترانکوه‌است که در آن زاد و ولد کرده و از آنان تغذیه می‌کنند.
اشترانکوه پذیرای کوهنوردان و گردشگران و زمین‌شناسانی از اقصی نقاط کشور و خارج از کشور بوده که برای تفریح و ورزش و پژوهش علمی مراجعه نموده‌اند.[۷]
منطقه حفاظت‌شده
منطقه حفاظت‌شده اشترانکوه یکی از مناطق حفاظت‌شده ایران است که علاوه بر دریاچه گهر ، تونل برفی ، چشمه قلقل و دره تخت را نیز شامل می‌شود؛ این منطقه ۹۸ هزار هکتار وسعت دارد و یکی از مهم‌ترین منابع طبیعی ایران به شمار می‌آید.
جستارهای ویژه
پانویس
- ↑ Comprehensive Map of Iran, Microsoft Encarta Interactive World Atlas 2001, Microsoft Corporation
- ↑ (جعفری، ۱/۶۳؛ نقشه عملیات)
- ↑ (عبدالواحد خنجی، ۵۴–۵۵)
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ (جعفری، همان‌جا)
- ↑ (اقبال، ۴۴۳؛ مشکوتی، ۶۴)
- ↑ «عکس خبری/ گونه‌های جدید شناسایی شده در منطقه اشترانکوه». ۱۳۹۱/۰۶/۰۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «زن کوهنوردایرانی که به طرز معجزه‌آسایی زنده مانده بود کوهنوردی را از سرگرفت». ۱۳۹۰/۱۰/۹. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=را بررسی کنید (کمک)
منابع
- عباس‌اقبال، تاریخ مغول از حمله چنگیز تا تشکیل دولت تیموری، تهران، ۱۳۶۴ش؛
- عباس جعفری، کوه‌ها و کوه‌نامه ایران، تهران، ۱۳۶۸ش؛
- عبدالواحد خنجی، «فرهنگ کوه‌های ایران»، شکار و طبیعت، تهران، ۱۳۳۹ش، شم ۷؛
- مشکوتی، نصرت الله، از سلاجقه تا صفویه، تهران، ۱۳۴۳ش
- نقشه عملیات مشترک (زمینی)، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، تهران، ۱۳۷۱ش، گ ۹–۳۹.
پیوند به بیرون
 |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ اشترانکوه موجود است. |
| مرکز |    | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| شهرستانها | |||||
| شهرها | |||||
| جاذبه‌های گردشگری |
| ||||
فهرستهای جغرافیایی ایران | ||
|---|---|---|
آبانبارهای تاریخی • آبشارها • آثار طبیعی ملی • آزادراهها • استانها • منطقهبندی استانها • ایستگاههای راهآهن • بادها • باغها • بخشها • بزرگراهها • بندرها • مناطق ویژه اقتصادی دریایی • بیابانها • پارکهای ملی • پناهگاههای حیات وحش • تالابها • جاذبه‌های جغرافیایی • جزیرهها • جنگلها • حوزههای گازی • حوزههای نفتی • خورها • دریاچهها • دشتها • دهستانها • رأسها و دماغهها • رودها • روستاها • سدها • شهرستانها • شهرکها • شهرها • غارها • قله‌ها • کاروانسراها • کوه‌ها • گذرگاههای مرزی • محلههای شهرها • معادن • مناطق حفاظت‌شده • نخلستانها • رشتهکوهها | | |