تنگه واشی

حجاریهای تنگ واشی
نام	حجاریهای تنگ واشی
کشور	ایران
استان	تهران
شهرستان	فیروزکوه
اطلاعات اثر
نام‌های دیگر	تنگه ساواشی
دیرینگی	قاجار
بانی اثر	فتحعلی شاه
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت	۱۰۲۵
تاریخ ثبت ملی	۱۳ اسفند ۱۳۵۳

تنگه واشی
مرتفع‌ترین نقطه
ارتفاع	۲٬۳۱۹ متر (۷٬۶۰۸ فوت)

تنگه واشی یا تنگه ساواشی مکانی با جاذبه‌های گردشگری است که در مسیر جاده هراز پشت تونل وانا قرار دارد. کلمه واش، در زبان مازندرانی، به معنای چمن و تنگه واشی به معنای تنگه‌ای دارای دشت چمن است.

جغرافیا

این مکان شامل دو تنگه است که تنگه اول به «واشی» و تنگه دوم به «سا» معروف است. در انتهای تنگه دوم آبشاری با ارتفاع ۱۵ متر قرار دارد. مسیر پیاده‌روی از ابتدای تنگه اول طی سه بخش انجام می‌شود.

بخش اول: مسیر تنگه اول تا ابتدای دشت ساواشی (حدود ۲۵۰متر)

بخش دوم:راهپیمایی دشت ساواشی (حدود ۱۷۰۰متر)

بخش سوم:مسیر تنگه دوم تا رسیدن به آبشار (حدود ۸۰۰متر)

برای رفتن به تنگه ساواشی در کیلومتری ۲ جاده فیروزکوه-تهران، پس از ورود به یک جاده فرعی و طی ۱۰ کیلومتر روستای جلیزجند نمایان می‌گردد. این روستا در حاشیه یک دشت سرسبز با مزارع گندم و سیب‌زمینی و باغات مختلف بنا شده‌است. بعد از عبور از روستا و طی ۴٫۵ کیلومتر در جاده‌ای که میان دشت و در کنار جوی‌های پر از آب زلال، احداث شده، محل پیاده‌روی تنگه ساوشی شروع می‌شود.

بعد از عبور از تنگه اول و گذر از دشتی زیبا، تنگه دوم قرار گرفته که حدود ۲ کیلومتر با تنگه اولی فاصله دارد. این تنگه هم مانند تنگه اول چشم‌نواز است و از دیواره‌های سنگی آن در نقاط مختلف چشمه‌های آب زلال و خنک به سمت پایین روان است.

در تنگه واشی گیاه کمیاب باریجه که مصارف صنعتی و دارویی دارد می‌روید.

آثار تاریخی

اردوی سلطنتی شاهان قاجار در تنگه واشی، عکس از آنتوان سوریوگین

تنگه واشی علاوه بر طبیعت زیبا، دارای آثار تاریخی زیادی است. یکی از سه کتیبه معروف دوره قاجار در این تنگه واقع شده‌است. دو کتیبه دیگر در چشمه علی شهر ری و کتیبه شکل شاه در پشتِ تونل وانا جاده هراز واقع شده‌اند. این کتیبه و کتیبه ری به دستور فتحعلی شاه قاجار ساخته شده‌اند.

کتیبه واقع در تنگه ساواشی دارای ابعاد شش در هفت متر است که وقایع زمان فتحعلی‌شاه، دور تا دور کتیبه روایت شده‌است. بزرگ‌ترین نقش برجسته این کتیبه‌ها، نقش شکارگاه با تصویر اسب، نیزه و شکارهایش است که در اطراف آن می‌توان عباس میرزا، علی قلی میرزا و علی نقی میرزا پسران فتحعلی‌شاه و همچنین نوادگانش را در حال شکار دید. این کتیبه که حدوداً ۱۸۵ ساله‌است به گونه‌ای در دل کوه حک شده که از بارش باران و تابش آفتاب در امان بوده‌است اما صنعت گردشگری به آن آسیب وارد نموده‌است. مراتع ساواشی متعلق به اسفندیار حامدی سنگسری از سال ۱۲۷۵ ه‍.ق و علی و سیامک حامدی بوده و قلمرو ایل عشایری سنگسری بوده است.

جستارهای وابسته

• چشمه‌علی (شهرری)
• کتیبه فتحعلی شاه قاجار (چشمه علی)
• باروی ری

نگارخانه

• 
  سنگ‌نگاره قاجاری
• 
  دشت تنگه واشی
• 
  گذرگاه تنگه واشی
• 
  باغ‌های پیرامونی تنگه واشی
• 
  دشت تنگه واشی
• 
  گذرگاه تنگه واشی

پیوند به بیرون

عکس‌هایی از تنگه واشی عکس‌هایی دیکر از تنگه واشی