فهرست سدهای ایران

سد استقلال در استان هرمزگان

سد جیرفت در استان کرمان

سد دز در استان خوزستان

سد بست گز در استان هرمزگان

سد دوستی در استان خراسان رضوی

سد رئیس‌علی دلواری در استان بوشهر

سد سفیدرود در استان گیلان

سد شهید رجایی در استان مازندران

سد کارون ۳ در استان خوزستان

سد کارون ۴ در استان چهار محال و بختیاری

سد لتیان در استان تهران

تاریخچه

احداث سد در ایران، در سال ۱۹۵۰ آغاز شد. چهارده سد بزرگ ایران با کمک مهندسان و مشاوران خارجی در طول دو دهه قبل از انقلاب ساخته شد. در دوران پس از انقلاب، در ایران ظرفیت و توان سد سازی، قابل توجهی به وجود آمد با تقویت برخی از شرکت های طرف قرارداد ۲۰۰ شرکت پیمانکاری، ۷۰ شرکت مشاور و ۳۰ شرکت بزرگ به وجود آمد. همچنین در این مدت صدها واحد تولیدی برق آبی در داخل ایران کمتر از سه دهه تاسیس شد.

سدها در ایران علاوه بر ضرورت تولید برق، باید به طور موثر مدیریت و کنترل کمبود تقاضای آب، در سراسر ایران را جبران میکردند. ایران با احداث ۸۸ سد بزرگ و کوچک در سال ۲۰۰۷ به طور متوسط​​، نزدیک به دو میلیارد متر مکعب آب به منابع آب کشور در سال اضافه کرد. همانطور که در چشم انداز ایران احداث ۵۸۸ سد (بزرگ و کوچک)، برنامه ریزی شده بود. فهرست سدهای در حال بهره برداری و ساخت ایران به شرح زیر است.

محتویات: بالای صفحه - (۹-۰) آ الف ب پ ت ث ج چ ح خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی

الف

• سد آزاد (کردستان)
• سد آلج (جونقان- چهارمحال و بختياري)
• سد ارس (مرز ایران و جمهوری آذربایجان)
• سد اسجیل (چناران)
• سد اکباتان (همدان)
• سد ایزدخواست
• سد ایدوغموش (آذربایجان شرقی)
• سد البرز (سوادکوه(لفور)
• سدامارات (اهر _ارسباران)
• سد امین بلاغی(شکرم_گرمی الف)
• سد ارسباران
• سد اربطان- هریس (آذربایجان شرقی)
• سد الغدیر (ساوه)
• سد آغ چای (چایپاره- اذربایجان غربی)
• سد البرز (مازندران- سوادکوه -لفور)

ب

• سد بار (نیشابور)
• سد باغرود (نیشابور)
• سد بختیاری (الیگودرز)
• سد بند امیر (مرودشت -فارس)
• بند میزان
• سَد بُز (بخش کوخرد هرمزگان)
• سد جابر (بخش کوخرد هرمزگان)
• سد جاوید (بخش کوخرد هرمزگان)
• سد بست گز (بخش کوخرد هرمزگان)
• سد برون (فردوس)
• سد بارزو (شیروان)

پ

• سد پاباز (نیشابور)
• سد پارس
• سد پانزده خرداد (دلیجان)
• سد پاگدار (خراسان رضوی)
• سد پاگدار ساردوئیه (کرمان)
• سد پاباز نیشابور (خراسان رضوی)
• سد پارام (آذربایجان شرقی)
• سد پارسل11 (خوزستان)
• سد پاعلم (لرستان)
• سد پرسپانج (قزوین)
• سد پساوه (خراسان رضوی)
• سد پلرود (گیلان)

ت

• سد تاجیار- سراب (آذربایجان شرقی)
• سد تبارک (قوچان)
• سد تهم(زنجان)
• سد تنگاب
• سد تالوار

ج

• سد جابر
• سد جاوید
• سد جگین (قشم)
• سد جیرفت
• سد جره رامهرمز

چ

• سد چالی دره (مشهد)
• سد چشمه لنگان (اصفهان)
• سد چم گردلان (ایلام)

ح

• سد حسنلو (نقده-آذربایجان غربی)

خ

• خدا آفرین (بر روی ارس)
• سد خان آباد (الیگودرز)|سد خان‌آباد (الیگودرز)
• سد خنجبین (مرکزی)
• سد خرسان۳

د

• سد دررود (نیشابور)
• سد دز (دزفول)
• سد دوستی (مرز ایران و ترکمنستان)
• سد دريك (سلماس)
• سد دهن قلعه (بردسکن)
• سد دولت آباد (چناران)
• سد رودبال (استان فارس - شهرستان داراب)
• سد درده ( روستای درده فیروزکوه)

ر

• سد رئیس‌علی دلواری (استان بوشهر)
• سد رودبار الیگودرز (لرستان)

ز

• سد زالکی (الیگودرز)
• سد زاوین کلات
• سد زاینده‌رود (اصفهان)
• سد زاگرس (قصر شیرین)

ژ

• سد ژاوه کردستان در جاده سنندج کامیاران

س

• سد سدنه (گاوبندی هرمزگان)
• سد سفیدرود (استان گیلان)
• سد سیوند (استان فارس)
• سد سلیمانشاه
• سد سهند
• سد سبلان (مشگین شهر در استان ازدبیل)
• سد سنگرد (سبزوار)
• سد سده (خواف)
• سد سلطانیه (نیشابور)
• سد سیمره در شهرستان بدره (استان ایلام)
• سد ستار خان درسهرستان اهر(آذربایجان شرقی)
• سد سبزکوه (چهار محال بختیاری)
• سد سورال(سنندج)
• سد سیا زاخ (کردستان-دیواندره)

ش

• سد شمو (بخش کوخرد هرمزگان)
• سد شهرچای (ارومیه آذربایجان غربی)
• سد شهید رجایی (ساری - مازندران)
• سد شهید قنبری
• سد شهید کاظمی
• سد شهید مدنی (تبریز)
• سد شهید مدرس (کاشمر)
• سد شهید یعقوبی (تربت حیدریه)
• سد شیاده (بابل - مازندران)
• سد شیرین‌دره (بجنورد)
• سد شورک (شیروان)
• سد شهید کیانی (شهمیرزاد)

ط

• سد طالقان(تهران)
• سد طرق (مشهد)

ع

• سد عباس‌آباد (ساخت دوره صفویه، واقع در شهرستان بهشهر)
• سد عبدالله گیو (نیشابور)
• سد علویان (آذربایجان شرقی)

ف

• سد فاروب رمان (نیشابور)
• سد فریمان

ق

• سد قشلاق (سنندج)
• سد قیصرق

ک

• سد کارون ۱ (شهید عباسپور)
• سد کارون ۲
• سد کارون ۳
• سد کارون ۴
• سد کارون ۵
• سد کرخه (انديمشك)
• سد کرج (امیرکبیر)
• سد کریت (طبس)
• سد کبار (قم)
• سد کزرج (آذربایجان شرقی)
• سد کاخک (گناباد)
• سد کارده (مشهد)
• سد کمایستان (سبزوار)
• سد کوثر (بهبهان)
• سد کوثر (شهمیرزاد)
• سد کوهرنگ1 (چهارمحال بختیاری)
• سد کوهرنگ 2 (چهارمحال بختیاری)
• سد کمال صالح (استان مرکزی)

سد کارون 2 در واقع همان سد مسجد سلیمان است که قبل از نامگذاری به نام سد مسجد سلیمان به نام محل سد" گدار لندر"نامیده میشد سد کارون 3 را به نام سد "ایذه " نیز می شناسند

گ

• سد گاوشان (کردستان)
• سد گلابر (زنجان)
• سد گلورد (نکا - مازندران)
• سد گوهركوه (خاش - سيستان و بلوچستان)
• سدگلرود (بروجرد)
• سد گلبلاغ (بیجار - کردستان)

ل

• سد لار
• سد لتیان
• سد لیرو (چهار محال بختیاری ، منطقه سلیمانی)

م

• سد مارون
• سد مروک (دورود- لرستان)
• سد ملاصدرا (اقلید - تنگ براق - فارس)
• سد مسجد سلیمان
• سد میناب

ن

• سد نمرود
• سد نوبهار (بجستان)
• سد نهب(تاکستان-قزوین-)
• سد نرگسی(کازرون-فارس)
• سد نهند(آذربابجان شرقی)
• سد ملک کیان(آذربابجان شرقی)
• سد نسا(بم)

سد نهرین در طبس

و

• سد وشمگیر (شمال آق قلعه- استان گلستان)

ه

• سدهاله (لرستان-جنوب غربی کوهدشت-منطقه عبدولی)

تغییر نام سدها

هیئت وزیران دولت موقت جمهوری اسلامی ایران در جلسه مورخ ششم مرداد ۱۳۵۸ بنا به پیشنهاد شماره ۴۵۰/۴۸۶/۳۴۸۶ مورخ ۲۸/۳/۱۳۵۸ وزارت نیرو تغییرات نام زیر را تصویب نمود:

نام پیشین سد	نام پس از انقلاب ۵۷
داریوش کبیر	درودزن
رضاشاه کبیر	کارون
شاپور اول	مهاباد
شاه اسمعیل	گلپایگان
شاه عباس کبیر	زاینده‌رود
شهناز پهلوی	اکباتان
فرح	سفیدرود
فرحناز پهلوی	لتیان
کوروش کبیر	بوکان
محمدرضا پهلوی	دز
نادرشاه	مارون

جستارهای وابسته

• فهرست نیروگاه‌های ایران
• سد

منابع

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «List of dams and reservoirs in Iran»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در ۱۰ ژوئن ۲۰۱۱).

• بخش تغییرات نام: دادگستری جمهوری اسلامی ایران، مجموعه قوانین سال ۱۳۵۸، تصویب‌نامه‌ها، ص۵۹