گراب (کوهدشت)

گراب گَراو
کشور	ایران
استان	لرستان
شهرستان	کوهدشت
بخش	طرهان
نام(های) پیشین	وحدت شهر
سال شهرشدن	۱۳۶۰تقریبی
مردم
جمعیت	۳٬۲۹۵ نفر (۱۳۹۵)
رشد جمعیت	ضعیف
جغرافیای طبیعی
ارتفاع	ارتفاع ان از سطح دریا۱۱۷۶ مترمیباشد
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه	۳۰درجه
اطلاعات شهری
شهردار	آقای قهرمان رستمی
ره‌آورد	انار ، حبوبات ، لبنیات ، نان ساجی، گرده ، شلکینه ، روغن حیوانی ، کره محلی ، عسل ، دوغ و ماست ، شیراز ، کشک ، گياهان دارویی در طرهان عبارتند از: چوير ، برنداس ، گل اسپي،موسیر،سیرکوهی،سوردم،شنگ
پیش‌شمارهٔ تلفن	۰۶۶۳
شناسهٔ ملی خودرو	ایران
کد آماری	۲۲۵۷
گراب روی نقشه ایران ۳۳٫۴۵۴۲°شمالی ۴۷٫۲۷۵۳°شرقی / 33.4542; 47.2753

گَراب یکی از شهرهای استان لرستان در غرب ایران است. این شهر مرکز بخش طرهان از توابع شهرستان کوهدشت است،شهر گراب جزء شهر های لک زبان لکستان می باشد ، جمعیت این شهر، ۳٬۲۹۵ نفر می‌باشد. شهر گراب دارای دو چشمه گوگردی به نام‌های گراب بزرگ" و "گراب کوچک" می‌باشد که از نظر درمانی خواص فراوانی دارد. از آن‌جایی که این شهر جزئی از مناطق سرسبز است، بیشتر مردم منطقه کشاورز یا باغ دار هستند و از این چشمه‌ها برای آبیاری زمین های کشاورزی خود استفاده می‌کنند. همچنین، شهر گراب دارای یک کوه به نام شاداب کوه است که نوعی پارک کوهستانی به شمار می‌رود. در بالای این کوه آرامگاه دو شهید گمنام قرار دارد که سال ۱۳۹۳ به این شهر منتقل شده اند.

مردم‌شناسی

مردم شهر گراب به زبان لکی صحبت می‌کنند. این شهر دارای طایفه‌ای بزرگ به اسم آدینه‌وند است که حدود دو سوم جمعیت این شهر را تشکیل داده‌اند. شهر گراب در زمان تأسیس تا اوایل انقلاب گراب نام داشت. پس از وقوع انقلاب، اکثریت مردم این شهر مخالف انقلاب و طرفدار شاهنشاهی بودند. در نتیجه شکل‌گیری دشمنی بین طرفداران شاهنشاهی و طرفداران خمینی، طرفداران شاهنشاهی به مسجد‌ها نمی‌آمدند. به همین علت، شهردار این شهر تصمیم گرفت نام گَراب را به وحدت شهر تغییر دهد که به معنای وحدت بین مردم باشد. اما این تغییر چند سال به طول نه انجامید و شهردار بعدی نام قبلی شهر را باز گرداند.

اثار تاریخی

اثار ملی ثبت شده شهر گراب تپههای طرهان وتپه صحرای ۱وتپه صحرا ۴ مربوط به دوره ساسانیان است. تپه خرکله دربخش طرهان، جنوب شرقی شهر گراب قرار دارد. پناهگاه صخرهای شادابکوه ۱ وپناهگاه صخرهای شاداب کوه ۳ وغار شادابکوه ۲ مربوط به دوره پارینه سنگی جدید است. قلعه گراب مربوط به عصر مفرغ -دوره اشکانیان-دوره ساسانیان – سدههای ۴-۶ه.ق است. تپه صحرا ۲ مربوط به سدههای میانی دوران تاریخی پس ا زاسلام است. تپه سرچیا ۲ مربوط عصر اهن ۲ – – دوره اشکانیان –دوره ساسانیان است. سرچیا۱با ثبت۱۸۳۱۵ در جنوب شهر گراب بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. تپه چیاکچکینه مربوط به هزاره اول قبل از میلاد -دوره اشکانیان – دوره ساسانیان است. تپه بگ لر ۲ وتپه سون قصاو مربوط به هزاره اول قبل از میلاد- دوره اشکانیان – است. تپه کولاژدم کوه ۱ وتپه آسو مربوط به دوره اشکانیان- دوره ساسانیان است. تپه بگ لر ۱ وتپه کولاژدم کوه ۸و۱۰ مربوط به دوره اشکانیان است

تاریخچه

با نگاهی اجمالی به کتاب تاریخ گزیده نوشته حمدالله مستوفی متوجه می شویم که قدمت طرهان به ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح برمیگردد واین نمادی از قدمت و تاریخ این بخش به مرکزیت گراب است واز ان جهت که شهر گراب در مسیر شاهراه ارتباطی بین دهستانهای اطراف ،شهر کونانی و کوهدشت وهمچنین استان ایلام قرار دارد از لحاظ جغرافیایی پتانسیل آن را دارد که در اینده ای نزدیک به شهرستان تبدیل شود

زبان و قوم

مردم شهر گراب به زبان لکی صحبت می‌کنند و جزء مردم لک زبان لکستان می باشد

جاذبه‌های گردشگری

چشمه های آب معدنی: چشمه های آب معدنی لرستان همانند چشمه گراب کوهدشت عموماً گوگردی و نمکی اند . ، مظهر اصلی چشمه گراب زیرتپه مخروطی شکلی به ارتفاع متوسط ۳۰ متر واقع است و به نظر می رسد که سطح پیزومتری آن نیز حدود ۱۰ متر بالاتر از سطح دشت و اراضی منتهی به کالشور باشد این چشمه ها دارای آب معدنی با خواص درمانی فراوان می باشند. این دو چشمه در آینده نزدیک و با توجه به مساعدت مسئولان باعث جذب گردشگران و فواید اقتصادی و مالی بیشتری برای شهر می شوند. جنگلهای بکربلوط و کوههای سر به فلک کشیده:در نواحی شمالی و جنوبی شهر گراب مجموعه ای از کوه های سر به فلک کشیده ای قرار گرفته اند که دارای مزیتهای گوناگونی همانند: امکان کوهنوردی، وجود گونه های فراوانی از گیاهان دارویی، و چشم انداز های طبیعی بدیعی از از نظر گردشگری است، همچنین این کوه ها زیستگاه گونه های نایابی از پرندگان و حیواناتی است که فقط در این منطقه یافت می شوند. در شمال کوه « نورا » که مشرف به شمال شهر گراب است، گستره ای از جنگلهای بکر بلوط با گونه های گیاهی فراوان، چشمه ها و قناتهایی قرار گرفته که از آن به عنوان شریان حیاتی کوچ بهارنه چادرنشینان و عشایر بومی و غیر بومی استفاده می شود در جنوب شهر گراب شاداب کوه داری پارکی کوهستانی است که برای پیاده روی و استراحت کردن در آلاچیق ها مناسب است

بوستان‌ها

.1. ( پارک سعدی )

.2. ( پارک شهرداری )

.3. ( پارک ساحلی )

.4. (پارک کوهستانی شادابکوه )

جغرافیا

شهر گراب از شمال به کوه زر واستپ ها وجنگل های سرنوراه( که پوشیده شده از درختان بلوط-انجیر کوهی-زالزالک-گیاهان دارویی وصنعتی-پوشش گیاهی برای چرای دام)وازجنوب به شهر کورنانی و کوه شادابکوه که ارتفاعی بالغ بر۱۲۲۴متر دارد و ، از شرق به شهر کوهدشت و غرب به رودخانه سیمره و استان ایلام منتهی میشود.

وجه تسمیه گَراب

مردم محل از آب این چشمه به عنوان دارو و برای التیام زخم های سطحی استفاده می کنند توپونیم گراب واژه ای فارسی است که مرکب از دو جزء “گر” و “آب” می باشد. در لغت نامه دهخدا برای معنای واژه « گَر»، بیماری کچلی آمده است واژه آب نیز در غالب موارد به همین معنی متداول در فارسی امروزی است

منابع

منابع

«پیش‌شماره شهرستان‌های استان لرستان» (PDF). محمد سبزی. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۴.