پزشکی زنان
![]() | |
دستگاه | سیستم تناسلی زنان |
---|---|
زیرشاخه(ها) |
|
بیماریهای مهم | سرطان زنان، ناباروری، دیسمنوره |
آزمایشهای مهم | لاپاراسکوپی |
متخصص | متخصص زنان و زایمان |
![]() ترسیمهای کُلی از فرم بدن زنان در اشکال مختلف «از سمت چپ به راست فرم بدن آنها از حیث زیباییشناسی بیشتر میشود.» | |
دستگاه | 'دستگاه تولیدمثل در زنان' |
---|---|
تمرکز | دستگاه تناسلی جنسیت مونث |
زیرشاخه(ها) | سرطانشناسی، پزشکی زایمان، پزشکی بارداری و ناحیه تناسلی زنان، تخصص زنان و زایمان |
بیماریهای مهم | سرطانهای زنان، ناباروری، قاعدگی دردناک، سقط جنین، جسمانی تجاوز جنسی |
آزمایشهای مهم | لاپاراسکوپی، سونوگرافی[۱] |
متخصص | پزشک زنان، (در ایران بیشتر متخصص زنان و زایمان)[۲][۳] |
واژهنامه | ویرایش سوم لغتنامه اصطلاحات جنسی-۱۳۹۷ واژهنامه جنسیتی سکسولوژی-۲۰۲۰ |
پزشکی زنان، بیماریهای زنان و زایمان، متخصص زنان، ژینِکولوژی یا گایناکولوژی (Gynaecology یا Gynecology) یکی از رشتههای تخصصی پزشکی است.[۴] البته در کشورهای اروپایی و آمریکایی تخصص دیگری به نام Obstetrician(آبستِتریشن یا آبستتریشن) هم وجود دارد که وظیفهاش مراقبت از خانمها در هنگام بارداری و کمک به آنها در به دنیا آوردن فرزند است.[۵][۶] در ایران فقط دانشجویان پزشکی زنی (مردان نمیتوانند) که دوره دکترای حرفهای پزشکی را پس از ۷ سال اخذ میکنند، میتوانند برای اخذ مدرک تخصصی زنان و زایمان اقدام کنند. این رشته تخصصی دارای چندین شاخه فوق تخصص و فلوشیپ نیز است که در برخی از دانشگاههای علوم پزشکی مانند تهران و شهید بهشتی تدریس میشوند. از جمله آنها میتوان به سرطانشناسی زنان(Gynecological oncology)، فوق تخصص بارداری(Obstetrician-این رشته بیشتر بعنوان تخصص فعلاً فقط در اروپا و آمریکا تدریس میشود)، فلوشیپ بیماریهای رحم و تخمدانها(Uterine and ovarians diseases fellowship)، فلوشیپ واژن و ناحیه تناسلی بیرونی/داخلی زنان(Female vagina and external genitalia fellowship) و…
گاهی هم ممکن است با تخصصی به نام OB-Gyn (با تلفظ اُ بی جین) مواجه شوید. منظور از OB-Gyn همان چیزی است که در ایران با نام «دکتر زنان و زایمان» شناخته میشود. این دکترها هم برای مراقبت از سلامتی زنان تلاش میکنند و هم دربارهٔ بارداری و زایمان به خانمها کمک میکنند.[۷]
تعدادی از دکترهای زنان ترجیح میدهند فقط در یکی از این رشتهها کار کنند و وارد رشتهٔ دیگر نشوند؛ مثلاً عدهای از دکترهای زنان فقط در مسائل بهداشتی زنان فعالیت میکنند و کاری به حاملگی و زایمان ندارند.[۸] حتی ممکن است تعدادی از دکترهای زنان و زایمان که در بخش زایمان تخصص دارند، ترجیح بدهند فقط در زایمان طبیعی حضور داشته باشند و در جراحیهایی مثل سزارین دخالت نکنند.[۹]در بسیاری از موارد یک جراح عمومی یا فوق تخصص جراحی گوارش و بعضاً جراح استخوان و ستون فقرات و در موارد نادر جراح مغز و اعصاب عمل سزارین را انجام میدهد. اما بهطور کلی جراح عمومی و گروهی از کادر اتاق عمل و بیهوشی در این عمل مداخله میکنند.
کارهایی که پزشک زنان انجام میدهد
[ویرایش]
نقاشی از ژاک-پییِر میگریر، پزشک فرانسوی، ۱۸۲۲
تشخیص و درمان بیماریهای زنان مانند قاعدگی دردناک، اختلالات قاعدگی، سرطانهای رحم، سرطان تخمدان، سرطان دهانه رحم، سرطان واژن، نزدیکی دردناک، کیست تخمدان، پیچخوردگی تخمدان، عفونت دستگاه تناسلی (واژینیت) و … در این رشته مورد بحث قرار میگیرند.[۱۰] همچنین بارداری، سیر و کنترل آن و انجام زایمان طبیعی یا عمل سزارین و عوارض آن نیز در این بخش قرار دارند. بیماریهایی مانند اکلامپسی و پرهاکلامپسی، حاملگی خارجرحمی، سقط خودبهخودی، جداشدن جفت، زایمان سخت و …[۱۱][۱۲]
در فرانسه و سوئیس و اکثر کشورهای اروپائی اکثریت خانمهای حامله به بیمارستانهای دانشگاهی-دولتی مراجعه میکنند؛ و در طول تمام بارداری توسط ماما معاینه میشوند، و فقط دو بار توسط انترن بیمارستان ویزیت میشوند مگر در «حاملگیهای غیرعادی» و با شروع درد زایمانی یا پاره شدن کیسه آب به بیمارستان مربوط در محل زندگی خود مراجعه میکنند و مامای بیمارستان عهدهدار زایمان و پیشرفت آن میشود؛ و در صورت برخورد با اشکال در پیشرفت زایمان به پزشک زنان اطلاع میدهد.[۱۳][۱۴]
منابع
[ویرایش]- ↑ سلامتی24
- ↑ وبگاه تخصصی دارویاب
- ↑ وبگاه سلامتی24
- ↑ Atom. "WomenHealth.com is for sale at Atom.com!". www.atom.com (به انگلیسی). Retrieved 2024-12-11.
- ↑ Porter, Roy (July 1991). "Ornella Moscucci, The science of women: gynaecology and gender in England, 1800–1929, Cambridge History of Medicine, Cambridge University Press, 1990, 8vo, pp. x, 278, illus. , £35.00, $49.50". Medical History. 35 (3): 372. doi:10.1017/S0025727300054004.
- ↑ Sadri-Ardekani, Hooman; Atala, Anthony (2019). "Regenerative Medicine for the Male Reproductive System". Principles of Regenerative Medicine. pp. 1251–1261. doi:10.1016/B978-0-12-809880-6.00071-0. ISBN 978-0-12-809880-6.
- ↑ S. V. Govindan (November 2002). Fundamental Maxims of Ayurveda: Prepared for the Common People. Abhinav Publications. pp. 142–143. ISBN 978-81-7017-417-2. Archived from the original on 2020-07-09. Retrieved 2020-06-23.
- ↑ Islam, Md. Nazrul (2017). Chinese and Indian Medicine Today. p. 134. doi:10.1007/978-981-10-3962-1. ISBN 978-981-10-3961-4.
- ↑ Groves, Nancy (February 2008). "From Past to Present: The Changing Demographics of Women in Medicine". Ophthalmology Times. American Academy of Ophthalmology.
- ↑ "What Is Pelvic Inflammatory Disease?". WebMD (به انگلیسی). Retrieved 2022-04-24.
- ↑ "gynecology". Academic Dictionaries (به انگلیسی). Retrieved 2022-04-26.
- ↑ Nancy Groves. "دکتر فوق تخصص زنان" (به انگلیسی). Retrieved 2024-12-11.
- ↑ «جراح زنان و زایمان زنان و زایمان». دریافتشده در ۲۰۱۷-۰۵-۱۷.
- ↑ «دکتر زنان کیست و چه کاری انجام میدهد؟». دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۶-۲۹.
