عهدیه
| عهدیه | |
|---|---|
 پوستر معرفی ترانهٔ «ای خدا دلم تنگه»، ساختهٔ انوشیروان روحانی، به خوانندگی عهدیه | |
| اطلاعات پس‌زمینه | |
| نام شناسنامه‌ای | عهدیه بدیعی |
| نام(های) دیگر | عهدیه |
| زاده | ۱۳۲۸ شهریور سپتامبر ۱۹۵۰ |
| سبک | ترانه‌های فیلم‌فارسی |
| سال‌های فعالیت | ۱۳۳۷ – اکنون |
عَهدیه (زادهٔ ۱۳۲۸ در تهران) از خوانندگان موسیقی اصیل ایرانی است. او از سال ۱۹۷۶ تا کنون همراه با خانواده اش در مادرید، اسپانیا زندگی می‌کند. عهدیه بدیعی، جزو بهائیان ایرانی است.[۱]
زندگی‌نامه[ویرایش]
عَهدیه بدیعی در سال ۱۳۲۸ در تهران متولد شد. از سن پنج شش سالگی در گردهمایی هایِ خانوادگی می‌خواند. سر انجام با تشویق، راهنمایی و پشتکار مادرش در سنّ ۸ سالگی به رادیو ایران و برنامهٔ کودک راه پیدا کرد. در آن زمان خوانندگان برنامهٔ کودک آهنگ‌های خوانندگان بزرگتر را می‌خواندند ولی اشعار آنها عوض شده و مناسب با حال و هوای بچه‌ها سروده می‌شد.
در حدود ۲۰۰ ترانه برای بچه‌ها خواند. ارکستر برنامهٔ کودک که او را همراهی می‌کرد، از بهترین و هنرمندترین افراد تشکیل شده بود که به‌طور رایگان و صرفاً به خاطر عشق به این برنامه همکاری می‌کردند. از جمله سورِن، آهنگساز و هنرمند معروف ایران، که چند ساز مختلف را به خوبی می‌نواخت: ویلن، بانجو ماندولین، پیانو و آکوردئون. واروژان که معمولاً کنترباس می‌نواخت و در موسیقی پاپ نظیر نداشت. منوچهر بیگلری که به سلطان ترُمپت معروف بود. آندرانیک با پیانوی خود محشر می‌کرد و نیکُل الوندی که سلطان جاز به‌شمار می‌آمد.
دختران نیکُل یعنی آلیس و بلّا هم از خوانندگان خوب برنامهٔ کودک بودند و همچنین سیما بینا که قدیمی تر از عهدیه بود. مادر عهدیه نه تنها همیشه همراه و راهنمای او بود بلکه اشعار ترانه‌های عهدیه را برای برنامهٔ کودک می‌سرود. رئیس برنامهٔ کودک در آن زمان داوود پیرنیا بود که برنامه‌های کلاسیک گلها نیز به ابتکار و سرپرستی ایشان تهیه می‌شد. داوود پیرنیا از همان موقع به عهدیه می‌گفت که وقتی بزرگتر شد در برنامه‌های گلها خواهد خواند و همین‌طور هم شد یعنی اوّلین برنامهٔ گلها (شاخه گل شمارهٔ ۳۲۸) را در سنّ ۱۴ سالگی اجرا کرد. از همان سنّ ۱۳ – ۱۴ سالگی در برنامهٔ دیگری هم بنام جوانان شروع به خواندن کرد و تقریباً ۳۰ ترانه برای این برنامه خواند.
همزمان با کارهای هنری تحصیلات خود را نیز دنبال می‌کرد. در دورهٔ دانشگاه، در رشتهٔ حسابداری با درجهٔ لیسانس فارغ‌التحصیل شد. در ضمن در کلاس‌های خصوصی موسیقی به فراگیری سُلفژ (نُت خوانی) موفّق شد. معلّم سُلفژِ او علی رهبری بود. دانستن نُت و نوشتن و خواندن آن در کار هنری برای او کمک مؤثّری بود.
از کارهای چشم گیر او همکاری با سینمای ایران بود که از سنین نوجوانی صدایش با چهره‌های درخشان در فیلمهای فارسی، از جمله: فروزان، پوری بنایی، آذر شیوا، کتایون، فرانک میرقهّاری، فریبا خاتمی، جمیله، مرجان، شهناز تهرانی، شورانگیز طباطبایی و… همراه می‌شد.
۱۹ ساله بود که به عنوان یکی از بهترین خواننده‌های رادیو ایران، در فستیوال بین‌المللی شیراز، بنام جشن هنر شیراز، شرکت کرد. این فستیوال را فرح پهلوی، شهبانوی ایران، برگزار کرده بود که بعضی از هنرمندان نامی دنیا از جمله یهودی منوهین نیز در آن شرکت داشتند. از سوی برنامهٔ گلهای رادیو ایران عهدیه و آقای عبدالوهّاب شهیدی برگزیده شدند تا در آن فستیوال هنری در شیراز برنامه‌هایی اجرا کنند. برنامه‌های ایرانی در حافظیه و سعدیه که برای این فستیوال مجهّز و آماده شده بودند اجرا می‌شدند.
پس از پایان تحصیلات دانشگاهی به مدّت ۲ سال در سپاه دانش دختران با درجهٔ افسری به انجام نظام وظیفه پرداخت ولی همزمان با تحصیلات دانشگاهی و دورهٔ سپاهی دانش همچنان فعّالیتهای هنری اش را حتی در همان سالها هم با پشتکار فراوان پیگیری می‌کرد.
برنامه‌های گلها در رادیو ملی ایران که در دستگاه‌های موسیقی کلاسیک ایران که همواره با ارکستر انجام می‌شد و کار سنگینی بود، و نیز تولید ترانه‌های مختلف پاپ رادیویی، یا ترانه‌های فیلمهای فارسی که از همه بیشتر زمان و انرژی و توجه و تمرکز را به خود اختصاص می‌داد.
در سال ۱۳۵۵ دو سال پیش از انقلاب به اسپانیا رفت و کمی پس از آن ازدواج کرد و دارای چهار فرزند (۳ دختر و ۱ پسر) شد. عهدیه از سال ۱۹۷۶ تا اکنون، بهمراه با خانواده اش در مادرید، اسپانیا به‌سر می‌برد.
بگفتهٔ خودش، وی ۵۵ ترانه در دستگهای موسیقی ایرانی برای برنامه‌های گلها و نزدیک به ۳۰۰ ترانه در سبکهای گوناگون برای رادیو ایران اجرا کرد و نیز بیش از ۷۰۰ ترانه برای فیلمهای فارسی (بستگی به داستان فیلمها) در سبکهای بسیاری خواند که تا امروز نام عهدیه را برای نسلهای کنونی همچنان آشنا و زنده نگاه داشته‌اند. عهدیه در دوران فعّالیتهای هنری اش هیچگاه در مجلسهای خصوصی و کاباره‌های تهران برنامه اجرا نکرد.
بیشتر آهنگسازان و ترانه‌سرایان بنام و سرشناس رادیو تلویزیون ملی ایران با عهدیه همکاری داشتند. آهنگسازانی چون جواد معروفی، مهدی خالدی، همایون خرّم، انوشیروان روحانی، عطاءالله خرّم، حسن یوسف زمانی، حسین واثقی، جواد لشگری، منوچهر لشگری، حسین صمدی، اکبر مُحسنی، امیر پازوکی، فرهاد فخرالدّینی، عماد رام، گودرزی؛ و از شاعران و ترانه‌سرایان: رهی مُعیّری، سیمین بهبهانی، بیژن ترّقی، هما میرافشار، رحیم معینی کرمانشاهی، ابوالقاسم حالت، تورج نگهبان، هدایت‌الله نیرسینا، رضا شمسا، محمدعلی شیرازی، مسعود هوشمند، کریم فکور، سعید دبیری، نظام فاطمی، بهادر یگانه، جعفر پورهاشمی، منوچهر معین‌افشار، لعبت والا، امان منطقی را می‌توان نام برد.
کنسرتهایی از طرف رادیو ایران در کشورهای گوناگون برگزار می‌شد که عهدیه نیز بارها در آنها به هنرنمایی پرداخت به‌ویژه در کشورهایی که بسیاری از دانشجویان ایرانی را پذیرا بودند مانند ایالات متحده آمریکا و کشورهای اروپایی، لبنان و افغانستان.
مردم کشورهای همسایه ایران مانند افغانستان و تاجیکستان نیز عهدیه رااز راه تماشای فیلمهای فارسی می‌شناختند و ترانه‌های او را بسیار دوست داشته و دارند.
از ترانه‌های ماندگار و خاطره انگیز عهدیه:
عاشق شدم من، فرشته‌ها، همچون گذشته‌ها، خاطرخواه، اوستا کریم، عشقی که زندگیمه، بیا بیا، نور خدا، کیمیای محبت، ایران، امروز و فردا، شهزادهٔ رؤیاها، کولی، مرا رها کن، قر تو کمرم فراونه، خونهٔ خاله، چشم چرون، شوهر شوهر، بی تو هرگز، دامن کوه بلند، سرنوشت، الحذر، … و بسیاری ترانه‌های دیگر که هنوز بر صفحه‌های گرامافون و نوارهای کاست در خانه‌های مردم و نیز وبسایتهای اینترنتی و نیز یوتیوب طنین افکن‌اند و خواستگاران فراوانی دارند.
آلبوم‌ها[ویرایش]
آقا خوشگله
| نام ترانه | ترانه‌سرا | آهنگساز | تنظیم |
|---|---|---|---|
| آقا خوشگله | محمدعلی شیرازی | حسین واثقی | |
| چشم‌چرون | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| کی گفته | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| منو لولو برده | محمدعلی شیرازی | همایون خرم | |
| خدا خدا | |||
| یادش به‌خیر | تورج نگهبان | پرویز اتابکی | |
| خواب و خیال | هما میرافشار | انوشیروان روحانی | |
| رقص کمر | کریم فکور | رضا ناروند | |
| کولیم | منوچهر گودرزی | انوشیروان روحانی | |
| سلومه | ترکی | ترکی | |
| جشن تولد | پرویز خطیبی | انوشیروان روحانی | |
| زن | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| خونه خالی | معینی کرمانشاهی | عماد رام |
با من از عشق بگو
| نام ترانه | ترانه‌سرا | آهنگساز | تنظیم |
|---|---|---|---|
| دل دیوونه | حسین واثقی | حسین واثقی | کاوه حقیقی |
| امشب | حسین واثقی | حسین واثقی | کاوه حقیقی |
| با من از عشق بگو | حسین واثقی | حسین واثقی | کاوه حقیقی |
| دختر بندری | حسین واثقی | حسین واثقی | کاوه حقیقی |
| ایران | حسین واثقی | حسین واثقی | کاوه حقیقی |
| طراوت گل | فریدون علیخانی | حسین واثقی | کاوه حقیقی |
| همسایه‌ها | ایرج رزمجو | حسین واثقی | کاوه حقیقی |
بی تو می‌میرم
| نام ترانه | ترانه‌سرا | آهنگساز | تنظیم |
|---|---|---|---|
| بی تو می‌میرم | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| گل دیدار | آذر صراف پور | عهدیه | |
| بهار اومد | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| بی‌نهایت | بیژن ترقی | همایون خرم | |
| شعری واسه خودم ندارم | حسین واثقی | ||
| شمیم نوروز | |||
| همیشه تنها منم | |||
| رسم دنیا | |||
| جام جهان | |||
| قهر نکن | گودرزی | گودرزی | |
| آهو | رضا شمسا | گودرزی | |
| الا هزار | رضا شمسا | حسین واثقی |
چراغ بندر
| نام ترانه | ترانه‌سرا | آهنگساز | تنظیم |
|---|---|---|---|
| چراغ بندر | حسین واثقی | حسین واثقی | |
| بی تو هرگز (ترانه فیلم روسپی) | محمد علی شیرازی | انوشیروان روحانی | |
| دو دلبر | حسین واثقی | حسین واثقی | |
| خسته | ایرج جنتی عطایی | سورن | |
| حسادت | |||
| همش غم | |||
| چلچله | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| کیمیای محبت | معینی کرمانشاهی | انوشیروان روحانی | |
| نگو از عشق | بیژن ترقی | همایون خرم | |
| فریب |
قسم
| نام ترانه | ترانه‌سرا | آهنگساز | تنظیم |
|---|---|---|---|
| قسم | نواب صفا | انوشیروان روحانی | انوشیروان روحانی |
| زیر بال سرنوشت | |||
| رقص کمر | |||
| خلیم | |||
| مرغ پر بسته | حسین صمدی | حسین صمدی | |
| الستون و ولستون | بامداد جویباری | بامداد جویباری | |
| کو حبیبم | |||
| بیا ای آشنا | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| خدا خدا | |||
| آقا خوشگله | |||
| ای خدا | |||
| بازیگوش |
اوستا کریم
| نام ترانه | ترانه‌سرا | آهنگساز | تنظیم |
|---|---|---|---|
| خاطر خواه | هما میرافشار | انوشیروان روحانی | امیر بدخش |
| لیلا | محمدتقی زرین چنگ شیرازی (وفا) | حسن صفری | امیر بدخش |
| می‌خوام برقصم | محمد علی شیرازی | همایون خرم | امیر بدخش |
| کی گفته | رضا شمسا | حسین واثقی | امیر بدخش |
| اوستا کریم | نظام فاطمی | انوشیروان روحانی | امیر بدخش |
| چشم چرون | رضا شمسا | حسین واثقی | امیر بدخش |
| کاکو | مسعود هوشمند | حسین واثقی | امیر بدخش |
| رمز و راز | تورج نگهبان | همایون خرم | امیر بدخش |
قاصدک
| نام ترانه | ترانه‌سرا | آهنگساز | تنظیم |
|---|---|---|---|
| بمون تا بمونم | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| چی بگم | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| قاصدک | |||
| غرور | |||
| هم آواز | |||
| هرگز | |||
| هزار مشکل | |||
| خلوت | |||
| کو از وفا نشونه | رضا شمسا | ناصر تبریزی | |
| ناز دهانت | رضا شمسا | ناصر تبریزی | |
| راه خطا | |||
| زنگ در |
حیرون
| نام ترانه | ترانه‌سرا | آهنگساز | تنظیم |
|---|---|---|---|
| حیرون | |||
| کو دیگه | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| قلب پاک | حسین واثقی | حسین واثقی | |
| سرنوشت | |||
| کتاب زندگی | |||
| دختر کولی | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| تو رو من می‌پرستم | حسین واثقی | حسین واثقی | |
| بیقرار | |||
| شیطون بلا | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| غم تو دلم پا میذاره | |||
| خاطرخواه | هما میرافشار | انوشیروان روحانی | |
| اشتباه کردی | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| قرار | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| حال من | |||
| با من نشین | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| بگو چیه | |||
| کولی |
لیلا
| نام ترانه | ترانه‌سرا | آهنگساز | تنظیم |
|---|---|---|---|
| لیلا | محمدتقی زرین چنگ شیرازی (وفا) | حسن صفری | |
| تویی تو | |||
| درد عاشقی | |||
| خوش باور | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| گناهه | |||
| قصه تلخ | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| طناز | حسین واثقی | حسین واثقی | |
| ای وای دل | |||
| دست نگه دار | |||
| اوستا کریم | نظام فاطمی | انوشیروان روحانی | |
| هزار خاطرخواه |
شیرین لب یار
| نام ترانه | ترانه‌سرا | آهنگساز | تنظیم |
|---|---|---|---|
| امید دلها | الهام | عهدیه | ورقا |
| تا کی | الهام | عهدیه | ورقا |
| فریاد از این دل | الهام | عهدیه | ورقا |
| بازآمدی | معینی کرمانشاهی | همایون خرم | ورقا |
| تمنای دِگر | عندلیب | عهدیه | ورقا |
| شیرین لب یار | عندلیب | ورقا | ورقا |
تک خال
| نام ترانه | ترانه‌سرا | آهنگساز | تنظیم |
|---|---|---|---|
| عاشقانه | |||
| سال نو | |||
| ایران | حسین واثقی | حسین واثقی | |
| تک خال | |||
| دریا | |||
| سلیمان | |||
| سالار | |||
| سلام به دریا | |||
| نغمه آسمانی | |||
| چابک‌سوار |
از ایران می‌گویم
| نام ترانه | ترانه‌سرا | آهنگساز | تنظیم |
|---|---|---|---|
| از ایران می‌گویم | امیل | عهدیه | ورقا بدیعی |
| خوشا که می‌رقصی | مانی | عهدیه | ورقا بدیعی |
| مادران باغ لاله | فائزه زرگران | عهدیه | حسین پاکروان |
| بانوی ایرانی | مانی | عهدیه | ورقا بدیعی |
| شهزاده | بیژن ترقی | همایون خرم | ورقا بدیعی |
| بهترین روز خدا | شهلا نبیل زاده/امیل | عهدیه | حسین پاکروان |
| طاهره | مانی | عهدیه | حسین پاکروان |
| سلطان قلبها | محمد علی شیرازی | انوشیروان روحانی | انوشیروان روحانی |
| درنا | مانی | عهدیه | ورقا بدیعی |
آهنگ‌شناسی در فیلمها[ویرایش]
|
|
نگارخانه[ویرایش]
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
- ↑ عرفان ثابتی (۲۴ شهریور ۱۳۹۸). «تبعیض علیه بهائیان، ضربه‌ای به پیکر ایران». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۶.
منابع[ویرایش]
- عهدیه در سوره‌سینما
- اللهیاری، احمد (۱۳۸۷) بهائیان در عصر پهلوی، نیمه پنهان ج ۳۱، شرکت انتشارات کیهان، شابک ۹۷۸–۹۶۴–۴۵۸–۲۲۲–۶
- روز آفتابه، شب مهتاب-عهدیه
- رادیو فردا
پیوند به بیرون[ویرایش]
- موزیک ویدئوی میخوامش بی‌نهایت در برنامه رنگارنگ در یوتیوب
- ترانه «شهزاده رؤیا» ساخته همایون خرم از فیلم «دالاهو» (با صدای عهدیه، رقص فروزان)
- شنیدن موسیقی عهدیه
- عهدیه با حضور محمدعلی شیرازی غافلگیر شد محمد ضرغامی ۲۶/فروردین/۱۳۹۹
