محمود قراملکی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محمود قراملکی
نام تولدمحمود قراملکی
زادهبهمن ۱۳۱۰
ارومیه
درگذشتهتیر ۱۳۷۳
ژانرموسیقی پاپ
موسیقی جاز
موسیقی نظامی
پیشهآهنگساز
نوازنده
تنظیم‌کننده
رهبر ارکستر
ساز(ها)ویلن
ترومپت
سال‌های فعالیت۱۳۴۲–۱۳۷۳
همکاری‌های مرتبطرئیس شورای موسیقی رادیو مشهد
رهبر ارکستر جاز رادیو مشهد
فرمانده دسته موزیک در مشهد
آهنگساز رادیو ملی ایران
سازهای اصلی
ویلن

محمود قراملکی آهنگساز، نوازنده و موسیقی‌دان ایرانی، از نخستین آهنگسازان موسیقی پاپ ایرانی بود که در دهه چهل شمسی فعالیت خود را آغاز و با بسیاری از ترانه‌سرایان، تنظیم‌کنندگان و خوانندگان مطرح موسیقی پاپ همکاری کرد.

زندگی هنری[ویرایش]

محمود قراملکی در سال ۱۳۱۰ در ارومیه و در خانواده‌ای با اصالت تبریزی (قراملک تبریز) به دنیا آمد. در کودکی و در سایه حمایت خانواده به یادگیری ویلن پرداخت و در جوانی به دسته موزیک لشکر ۶۴ پیاده رضائیه پیوست. در زمان خدمت علاوه بر تعقیب موسیقی، همزمان موفق به اخذ لیسانس در دو رشته امور مالی و زبان انگلیسی از دانشگاه افسری شد.[۱] پس از فراغت تحصیل و انتقال به مشهد، ضمن خدمت در لشکر ۷۷ پیاده خراسان، رهبری ارکستر جاز (پاپ) رادیو مشهد و ریاست شورای موسیقی رادیو مشهد[۲] را نیز به عهده داشت. نخستین درخشش او ترانه «عزیزم» با صدای امیر رسایی بود که پس از پخش در برنامه صبحگاهی شما و رادیو اقبال عمومی یافت.[۳] قراملکی در دهه ۴۰ و ۵۰ به آهنگسازی برای خوانندگان مطرحی چون ویگن، حمیرا، روانبخش، نادر گلچین، عارف، گیتی، امیر رسایی، شاهرخ، ضیا و فریدون فروغی پرداخت. ترانه ''چشمان گریان'' با صدای ویگن و «مرد غم» با صدای فریدون فروغی از معروف‌ترین آثار او به شمار می‌روند. برخی ساخته‌های او به دلیل ترانه‌هایی که به زعم مقامات وقت سیاسی شمرده می‌شد، عرضه محدود داشتند یا اصولاً عرضه نشدند.[۱]

پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷، قراملکی بر خلاف بسیاری از همکاران خود در ایران ماند و تا سال ۱۳۶۱ آثاری متناسب با فضای انقلابی و میهنی آن دوران ارائه کرد.[۲] او از اواخر دهه ۶۰ شمسی به کار در صدا و سیمای جمهوری اسلامی مشغول شد و برای بسیاری از برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی، از جمله صبح جمعه با شما، ساعت ۲۰، بعد از خبر و … موسیقی ساخت. او در واپسین سال‌های کاری خود، در حوزه موسیقی سنتی و فولکلور نیز فعال بود و آثاری با صدای حسن‌زاده شیرازی، ناصر رسولی و نادر جوادی منتشر کرد.[۱][۴]

قراملکی در تیرماه ۱۳۷۳ در تهران درگذشت و در بهشت زهراقطعهٔ ۷۳، ردیف ۸۳، شمارهٔ ۱۰ به خاک سپرده شد.[۵]

در سال ۱۳۹۳ آلبومی حاوی آثار پیش از انقلاب قراملکی، به صورت بی‌کلام، توسط نشر موسیق نوفه و به نفع فعالیت‌های آموزشی و توانبخشی خیریه رعد منتشر شد.[۶] در سال‌های بعد دو آلبومِ باکلامِ «گل برف» با صدای «افشین مقراضی» و «فریاد غمگین» با صدای «جهانگیر افشین»، هر دو از خوانندگان شناخته‌شدهٔ دهه ۴۰ و ۵۰، منتشر شد، که برخی ترانه‌های این دو اثر از ساخته‌های قراملکی بود.[۷][۸]

ترانه‌شناسی[ویرایش]

خواننده نام اثر ترانه‌سرا آهنگساز تنظیم
ویگن چشمان گریان ایرج جنتی عطایی محمود قراملکی
ویگن آتیش میخوام ایرج جنتی عطایی محمود قراملکی
ویگن چشم نخوری ایشالا رضا شمسا محمود قراملکی
فریدون فروغی طناب غم سعید دبیری محمود قراملکی ناصر چشم‌آذر
فریدون فروغی غم روی غم (تا کی باید) سعید دبیری محمود قراملکی مارسل استپانیان
فریدون فروغی تا کی باید؟ سعید دبیری محمود قراملکی
گوگوش ریشه محمود قراملکی آندره آنیک
عارف عزیزترین مسعود امینی محمود قراملکی ناصر چشم‌آذر
عارف فضای تهی مسعود هوشمند لنگرودی محمود قراملکی محمود قراملکی
افسر شهیدی وطن محمود قراملکی مجتبی میرزاده
افسر شهیدی زندگی‌مون محمود قراملکی محمود قراملکی محمود قراملکی
افسر شهیدی جدایی مسعود امینی محمود قراملکی مجتبی میرزاده
افسر شهیدی گریه من غم داره محمود قراملکی مجتبی میرزاده
افشین مقراضی (شاد) گل برف[۱][۸] مسعود هوشمند لنگرودی محمود قراملکی آندرانیک
افشین مقراضی (شاد) نیاز من بیژن سمندر محمود قراملکی مجتبی میرزاده
افشین مقراضی (شاد) با تو قهرم محمود قراملکی مارسل استپانیان
افشین مقراضی (شاد) سنگفرش (آواره)[۸] کریم فکور محمود قراملکی آندرانیک
افشین مقراضی (شاد) چشم ستاره[۸] سعید دبیری محمود قراملکی آندرانیک
افشین مقراضی (شاد) بهونه[۸] الفت محمود قراملکی مارسل استپانیان
افشین مقراضی (شاد) خیال تو[۸] کریم فکور محمود قراملکی آندرانیک
افشین مقراضی (شاد) نیاز من[۸] الفت محمود قراملکی مجتبی میرزاده
امیر رسایی تولد عشق رضا شمسا محمود قراملکی مجتبی میرزاده
امیر رسایی پل اصغر واقدی محمود قراملکی
امیر رسایی طناب غم[۱] سعید دبیری محمود قراملکی ناصر چشم‌آذر
امیر رسایی مرد غم سعید دبیری محمود قراملکی آندرانیک
امیر رسایی هوار سیوا دیری محمود قراملکی آندرانیک
امیر رسایی به من نگو محمود قراملکی محمود قراملکی مجتبی میرزاده
امیر رسایی دستمال دست رضا شمسا محمود قراملکی رازمیک میناسیان
امیر رسایی اسم رضا شمسا محمود قراملکی رازمیک میناسیان
امیر رسایی سایه به سایه رضا شمسا محمود قراملکی
امیر رسایی این قصه سعید دبیری محمود قراملکی
امیر رسایی دخترک مهربون رضا شمسا محمود قراملکی
امیر رسایی عزیزم[۱] سعید دبیری محمود قراملکی واروژان
امیر رسایی مرد سرگردان (ای زندگی) سعید دبیری محمود قراملکی ناصر چشم‌آذر
امیر رسایی وقتی چشمات پر خوابه[۹] عباس کارگر محمود قراملکی محمود قراملکی
امیر رسایی گربه شاخت نزنه[۹] عباس کارگر محمود قراملکی محمود قراملکی
امیر رسایی مگه نه[۹] اصغر واقدی محمود قراملکی محمود قراملکی
امیر رسایی باور نکن[۹] کریم محمودی محمود قراملکی محمود قراملکی
ایرج مهدیان ناز کوچولو سعید دبیری محمود قراملکی محمود قراملکی
بتی عشق افسرده[۹] سعید دبیری محمود قراملکی محمود قراملکی
بتی عزیزم[۹] سعید دبیری - محمود قراملکی
بتی سینه‌ها سنگه سعید دبیری محمود قراملکی واروژان
پرتو وقتی بارون می‌گیره سعید دبیری محمود قراملکی
جمال وفایی گل‌بوسه محمود قراملکی محمود قراملکی
جواد یزدان‌پرست قصه زندگی عباس کارگر محمود قراملکی محمود قراملکی
جواد یزدان‌پرست - فرزانه کی بود؟ عباس کارگر محمود قراملکی محمود قراملکی
جهانگیر افشین راد الههٔ محبت[۷] پرویز صبری محمود قراملکی مجتبی میرزاده
جهانگیر افشین راد بی‌کرانه[۷] محمود قراملکی محمود قراملکی مجتبی میرزاده
جهانگیر افشین راد بزار بگم یه قصه سعید دبیری محمود قراملکی
جهانگیر افشین راد صدام کنی[۷] آذر صراف پور محمود قراملکی مجتبی میرزاده
جهانگیر افشین راد فریاد غمگین[۷] سعید دبیری محمود قراملکی سیمون آوانسیان
جهانگیر افشین راد اون تو بودی[۷] اصغر واقدی محمود قراملکی آندرانیک
جهانگیر افشین راد تردید[۷] بیژن سمندر محمود قراملکی مارسل استپانیان
حمیرا دوست دارم محمدعلی بهمنی محمود قراملکی محمود قراملکی
خسرو دلسوز هر چی با من می‌کنه دل می‌کنه[۹] سعید دبیری محمود قراملکی محمود قراملکی
خسرو دلسوز چی بگم که بهتره نگفتنش[۹] سعید دبیری محمود قراملکی محمود قراملکی
دینامیک سایه‌ها اصغر واقدی محمود قراملکی محمود قراملکی
دینامیک پل مسعود امینی محمود قراملکی محمود قراملکی
رامش نیش مسعود امینی محمود قراملکی مجتبی میرزاده
روانبخش مرگ ماهیگیر مجتبی هوشمند محمود قراملکی محمود قراملکی
علی نظری می‌ترسم نیایی عباس کارگر محمود قراملکی محمود قراملکی
علی نظری دختر من عباس کارگر محمود قراملکی محمود قراملکی
عهدیه پل مسعود امینی محمود قراملکی آندرانیک
سورن عشق من گارنیک خدابخشیان محمود قراملکی ساکو کوجاساریان
سیما افشار دوستت دارم[۹] عباس کارگر محمود قراملکی محمود قراملکی
سیما افشار تاپ تاپ خمیر[۹] عباس کارگر محمود قراملکی محمود قراملکی
سیما افشار وفا نمی‌شناسی[۹] عباس کارگر محمود قراملکی محمود قراملکی
سیما افشار بوسه وداع[۹] عباس کارگر محمود قراملکی محمود قراملکی
سیما بینا کاش می‌شد برم پیش خدا محمود قراملکی محمود قراملکی
شهلا سرشار جدایی (شهر غریب) مسعود امینی محمود قراملکی
ضیا چمدون کهنه ایرج جنتی عطایی محمود قراملکی
ضیا شاهنومه آخرش خوشه[۹] کریم محمودی محمود قراملکی محمود قراملکی
ضیا یه روز قهر یه روز آشتی سعید دبیری محمود قراملکی
ضیا صد تا کلام محمود قراملکی محمود قراملکی
ضیا بی تو هرگز محمود قراملکی محمود قراملکی
ضیا و نسرین همصدا محمود قراملکی ناصر چشم‌آذر
کیوان عکس یادگاری عباس کارگر محمود قراملکی محمود قراملکی
گیتی گل بوسه ایرج جنتی عطایی محمود قراملکی
گیتی وعده‌گاه ایرج جنتی عطایی محمود قراملکی
گیتی تسبیح صد دونه[۹] کریم محمودی محمود قراملکی محمود قراملکی
شاهرخ بر بالین مادر عباس کارگر محمود قراملکی محمود قراملکی
شهلا سرشار شهر غریب مسعود امینی محمود قراملکی محمود قراملکی
فرزانه همین روز، همین ساعت رضا شمسا محمود قراملکی محمود قراملکی
فرزانه چرا قهر کردی؟ عباس کارگر محمود قراملکی محمود قراملکی
فرزین جدایی مسعود امینی محمود قراملکی
فیروزه حاشا و تماشا محمود قراملکی محمود قراملکی
مازیار سالار خسته[۱] مسعود امینی محمود قراملکی مجتبی میرزاده
محمدرضا منفرد درد تنهایی[۱] سعید دبیری محمود قراملکی
محمدرضا منفرد خاک خسته مسعود امینی محمود قراملکی محمود قراملکی
محمود وصفی آه دختر محمود قراملکی محمود قراملکی
مهستی تاسف" (قمار زندگی) مسعود امینی محمود قراملکی مجتبی میرزاده
نادر گلچین رفتی به سلامت رحیم معینی کرمانشاهی محمود قراملکی محمود قراملکی
نصیری کودک بابا فرهاد ظلی
گوگوش ریشه محمود قراملکی محمود قراملکی آندره آنیک

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ۱٫۶ ۱٫۷ دفترچه آلبوم موسیقی مرد غم؛ مجموعه آثار بی‌کلام محمود قراملکی. نشر موسیقی نوفه، ۱۳۹۳.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «جلیل میروردی زاده؛ صدای قدیمی رادیو مشهد پس از ۶ دهه خواندن؛ از خواندن خسته نمی‌شوم». shahraraonline.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۰.
  3. «قراملکی آهنگساز موفق و جوان». روزنامه فردا. ۱۹ مهر ۱۳۵۱.
  4. «آلبوم «فریاد غمگین» با صدای جهانگیر افشین منتشر شد». خبرگزاری جمهوری اسلامی. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۰.
  5. «محمود قراملکی». موسیقی ایرانیان. ۴ بهمن ۱۳۹۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۹ ژوئیه ۲۰۱۸.
  6. «رعد: رونمایی از آلبوم "غم مرد" به نفع خیریه رعد». raad-charity.org. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۰.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ ۷٫۳ ۷٫۴ ۷٫۵ ۷٫۶ ««فریاد غمگین» آلبومی با حال و هوای دهه ۴۰ و ۵۰ شنیدنی شد». موسیقی ایرانیان. ۱۳۹۵-۰۶-۲۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ مه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۰.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ ۸٫۳ ۸٫۴ ۸٫۵ ۸٫۶ «آلبوم پاپ خواننده دهه پنجاهی در ایران منتشر شد». موسیقی ایرانیان. ۱۳۹۴-۱۱-۰۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ مه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۰.
  9. ۹٫۰۰ ۹٫۰۱ ۹٫۰۲ ۹٫۰۳ ۹٫۰۴ ۹٫۰۵ ۹٫۰۶ ۹٫۰۷ ۹٫۰۸ ۹٫۰۹ ۹٫۱۰ ۹٫۱۱ ۹٫۱۲ ۹٫۱۳ "محمود قراملکی". Discogs (به انگلیسی). Retrieved 2018-07-08.

پانویس[ویرایش]

پیوند به بیرون[ویرایش]