سوسن (خواننده)

سوسن
اطلاعات پس‌زمینه
نام اصلی	گل اندام طاهرخانی
نام مستعار	سوسن
تولد	۱۳۱۹ / اردیبهشت ۱۳۲۱ قصر شیرین، ایران
ملیت	ایرانی
مرگ	۱۴ اردیبهشت ۱۳۸۳ لس‌آنجلس، آمریکا ناراحتی تنفسی
سبک‌(ها)	مردمی (کوچه‌بازاری)

گل‌اندام طاهرخانی با نام هنری سوسن (۱۳۱۹ قصرشیرین، ایران - ۱۴ اردیبهشت ۱۳۸۳ لس‌آنجلس، آمریکا) خواننده ایرانی بود.

دوران کودکی

سوسن با نام اصلی مهناز یا گل‌اندام طاهرخانی و (زادهٔ ۱۳۱۹) در شهر قصرشیرین نام پدرش ابراهیم و نام مادرش بلقیس بود. پس از از دست دادن پدرش در یک حادثه تصادف که خودش هم مجروح گشت به اتفاق مادرش به تهران آمد. آنان در کاروان سرایی در بازار شهر ری زندگی می‌کردند و مادرش به علت بیماری وبا با زندگی وداع گفت. سوسن نزد زنی تنها که به او عمه می‌گفت در همسایگی آنان زنی بود که در کافه‌ها می‌خواند و بعضی وقت‌ها سوسن را با خود به کافه می‌برد و کم‌کم او هم با شبی دو تومان شروع به کار کرد..

ورود به عرصه خوانندگی

سوسن کم‌کم پا به عرصه خوانندگی و تقلید ترانه‌های دلکش و قمرالملوک وزیری و ملوک ضرابی پرداخت و با نام ویکتور در یک کافه با شبی پانزده تومان مشغول به کار شد و پس از چندی رشید مردای آهنگساز کوچه بازار با او آشنا شد و او را به کافه دیگری برد و نام هنری سوسن را برای او انتخاب کرد. نا گفته نماند که چون سوسن سواد خواندن و نوشتن نداشت به کمک رشید مردای و یار محمد تهرانی ترانه‌ها را حفظ می‌کرد. پس از سال‌ها توسط جمیله رقصنده هنرمند به کافه‌های مجلل تر پایش باز شد و تا آنجا پیش رفت که توانست در شکوفه نو یکی از کاباره‌های مهم آن زمان تهران، جایی برای خود باز کند. آقا رضا سهیلای معروف که دارای چند کافه در لاله‌زار بود از او خواستگاری کرد ولی او جواب رد داد. با گذشت زمان پایش به رادیو باز شد و سپس به مهمانی‌های بزرگان دعوت شد و همچنین توسط پوران وارد دربار شد و سوسن به خاطر قدردانی از جمیله باعث شد که جمیله هم بتواند به دربار رفت‌وآمد نماید. در بیشترین مهمانی‌های تاج الملوک مادر محمدرضا شاه پهلوی او به اتفاق ملوک ضرابی دعوت می‌شد. در یک مهمانی فرح پهلوی همسر شاه گردنبندی را از گردن خود باز کرد و برای قدردانی به گردن سوسن انداخت. سوسن مدت‌ها خواننده خصوصی سردار نجف زاده یکی از حاکمان وقت بود و از او نیز هدایای بسیاری دریافت کرد. نا گفته نماند که هدایایی از مادر شاه هم گرفته بود که ارزش مادی زیادی داشت ولی در موقع فرار از ایران قاچاقچیان در ترکیه مقداری از آن را ربودند.

پس از انقلاب ۱۳۵۷

سوسن قبل انقلاب در کاباره‌های بسیار مشهوری می‌خواند و پول خوبی می‌گرفت اما همه را خرج فقرا می‌کرد او در بین خواننده‌های زمان خود بیشترین کار خیر و کمک به محرومان را می‌کرد به طوریکه بعد از انقلاب چیزی برای خودش به آن صورت نمانده بود بدین ترتیب سوسن مجبور شد پس از اقامت مدتی در محله گیشا و پس از آن به علت گرانی جا نزدیک به چهارراه سیروس با محمد تهرانی رقاص و خواننده مهمانی‌های خصوصی که کارهای تئاتر روحوضیهای قدیم را اجرا می‌کرد هم‌خانه شود و پس از دستگیری در دو مهمانی و تحمل دو مرتبه ۷۴ ضربه شلاق، تعهد داد که دیگر خوانندگی نکند. پس از چند ماه به کمک شخصی از طریق کوه به ترکیه و سپس لندن و بعد به آمریکا مهاجرت کرد و در روز ۱۴ اردیبهشت ۱۳۸۳ بر اثر ناراحتی تنفسی چشم از جهان فرو بست.

معروف‌ترین ترانه سوسن، «دوست دارم می‌دونی» است که آهنگ آن از فتح‌الله ریاحی و شعر آن از سعید دبیری است.

ترانه‌هایی از او در چند فیلم پیش از انقلاب به‌کار رفته‌است، از جمله: قیصر، حسن کچل

ساخت بیمارستان

بیمارستانی در شهر قصرشیرین با کمک و حمایت مالی وی ساخته شد که محلی‌ها به نام وی آن را می‌شناسند.

آلبوم‌ها

• گلی خفته
• مخروبه
• امروز
• سفر
• عاشقی
• زوار
• دوستت دارم
• آخ به دلم

نوشتار اصلی: ترانه‌شناسی سوسن

• گلی خفته
• مخروبه
• امروز

نام ترانه	ترانه سرا	آهنگساز	تنظیم
عروس خانوم	رشید مرادی	رشید مرادی	محمد حیدری
دروغه	بهی	بهی	محمد حیدری
دو تا رفیق	مقدم سلطانی	مقدم سلطانی	پرویز رحمان پناه
شهر بی تو
دل قشنگه
خوش به حال مستان

• سفر

نام ترانه	ترانه سرا	آهنگساز	تنظیم
سفر	مهموری	امیر پازوکی
خوش به حال دیوونه
مخروبه
خطا کردم
عشق یکسره
یادته
هرکی به فکر خویشه	سیروس	فرهاد بشارتی
دنیا دو روزه
قلش بده
گل حسرت

• عاشقی

نام ترانه	ترانه سرا	آهنگساز	تنظیم
سر به سرم نذار	رامین	رامین	محمد حیدری
قسم	ریاحی	ریاحی	محمد حیدری
دختر جنوبی	ایرج طاهری	ایرج طاهری	محمد حیدری
آرزوی دل	جمشید نجفی	جمشید نجفی	محمد حیدری
بلای عاشقی	محمد حیدری	محمد حیدری	محمد حیدری
میخوونه	دستگیر	دستگیر	محمد حیدری
خدانگهدار	ریاحی	ریاحی	ریاحی

• زوار

نام ترانه	ترانه سرا	آهنگساز	تنظیم
زوار
راز دل
دنیای قشنگ
یادت میاد
نه آفتابی نه مهتابی
نگو خداحافظ
دل نداره گنهی
دل
نگاه

• دوست دارم

نام ترانه	ترانه سرا	آهنگساز	تنظیم
دوست دارم	سعید دبیری	فتح الله ریاحی
خودم کردم که لعنت بر خودم باد
آخ به دلم
الاکلنگ و تیشه
انگشتر
کلاه مخملی
دختر دیوونه
به من نگو
گلی بچین و برو
خدانگهدار

• آخ به دلم

نام ترانه	ترانه سرا	آهنگساز	تنظیم
گلی بچین و برو
الاکلنگ و تیشه
دختر دیوونه
به من نگو
آخ به دلم
کلاه مخملی
هرکی به فکر خویشه
یادته
دنیادو روزه
قلش بده
کی میشه
نازنیا

منابع

• iranian.com: Music، Soosan
• سوسن دانلود آهنگ‌های جدید آلبوم‌ها و متن ترانه‌ها
• IranOldies.com "Soosan" - studentprice.de
• ترانه دختر دیوونه با صدای خاطره انگیز سوسن -اجرا در ... - IranOld
• سوسن.. فقط آرزوم همینه: - IranOld
• بیوگرافی زنده یاد سوسن - IranOld

پیوند به بیرون

• سوسن (خواننده) در سوره‌سینما
• کلیپهایی از سوسن در یوتیوب

جستارهای وابسته

• مهوش