پرش به محتوا

نیرگونا برهمن

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

نیرگونا برهمن (انگلیسی: Nirguna Brahman), ذات بی صفات، آفریدگار[۱]

ودانتا در پس مظاهر متغیر اسم‌ها (Nama) و صورت‌ها (Rupa) که کثرات را تشکیل می‌دهند، حقیقت واحدی که مبنای عالم صغیر و کبیر است می‌یابد، به این حقیقت واحد، بر حسب آنکه در سطح عالم صغیر یا عالم کبیر ظاهر شده باشد، به ترتیب نام آتمان و برهمن داده و این دو را از هم متمایز نمی‌داند.

ودانتا در کاوش و تحقق مبدأ عالم به مفهوم هستی (sat) اکتفا نمی‌کند، بلکه در نظر این مکتب ذات نامتناهی برهمن مافوق هستی و محیط به آن است و به منزله یک نوع عدم و نیستی (asat) است که به هیچ صفتی موصوف نیست، بدین معنی که به کمیت و کیفیت آن را وصف نتوان کرد.

این عدم که ظلمت و تاریکی محض ماورای روشنائی است و حکمای اسلامی نور سیاهش نامیده‌اند، نیرگونا برهمن (Nirguna Brahman) یعنی برهمن عاری و منزه از هر صفت و کیفیت و سلب تمام صفات ثبوتیه و حتی صفات سلبیه و تنزیهی است.

اوپانیشاد می‌گوید: این برهمن نه بزرگ است و نه کوچک، نه بلند است و نه کوتاه.[۲]

شانکارا

[ویرایش]

شانکارا، نیرگونا برهمن (Nirguna) را، برهمن خنثی که عاری از هرگونه صفت و کیفیت بوده و مقام ذات است می‌داند.[۳]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

پیوند به بیرون

[ویرایش]

http://www.veda.harekrsna.cz/encyclopedia/vedicsystem.htm

منابع

[ویرایش]
  1. اوپانیشاد، محمد داراشکوه، به سعی و اهتمام محمدرضا جلالی نائینی جلد دوم،انتشارات علمی ۱۳۸۱ ص 507
  2. Brhad. Up. III, 8, 8
  3. ادیان و مکتبهای فلسفی هند جلد دوم، تألیف داریوش شایگان