ویشیشت‌ادویته

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
سری رامانجو

ویشیشت‌ادویته (سانسکریت: विशिष्टाद्वैत به معنای ادویته ٔمشخص و یکتا) از مهم‌ترین مکاتب فلسفی ودانته در فلسفه هندی است که سری رامانجو (‏۱۰۱۷–۱۱۳۷ میلادی) آن را بنیان گذاشت. رامانجو از مخالفان شانکرا و مکتب ادویته بود.[۱] ویشیشت‌ادویته فلسفه‌ای ترکیبی است که ساختار فکری یگانه‌انگار ادویته و فلسفهٔ خداباورانهٔ دوایته را به هم پیوند می‌زند.[۲] سری رامانجو مکرراً به اوپانیشادها ارجاع می‌داد و مدعی بود که ویشیشت‌ادویته ریشه در اوپانیشادها دارد.[۳][۴]

تفسیر ویشیشت‌ادویته از اوپانیشادها نوع محدودی از یگانه‌انگاری است.[۵][۶] به گفتهٔ جنین فاولر[الف] سری رامانجو بر آن بود که اوپانیشادها نظریهٔ مبنی بر دوگانگی بدن و روح به دست می‌دهند که در آن برهمن در همه چیز هست و با این حال جدای از و فرای همه چیز، روح یا فرمانروای درونی و نامیرا است.[۴] بنابر مکتب ویشیشت‌ادویته کیفیت روح هر فرد با کیفیت برهمن یکی است اما کمیت آن از کمیت برهمن جداست.[۷][۸][۹]

در مکتب ویشیشت‌ادویته، به اوپانیشادها به عنوان آموزندهٔ یک ایشوار (ویشنو) نگاه می‌شود که کرسی همهٔ صفات برتر است و همهٔ جهان قابل مشاهده بدن خدایی است که در همه چیز هست.[۴] تأکید این مکتب بر عبادت و تذکار دائمی زیبایی و عشق به خدای شخصی است. این امر در نهایت فرد را به یکی شدن با برهمن انتزاعی رهنمون می‌کند.[۱۰][۱۱] به گفتهٔ فاولر، برهمن اوپانیشادها در تفسیر رامانجو یک حقیقت زنده و «آتمنِ همه چیز و همهٔ موجودات» است.[۴]

منابع[ویرایش]

  1. Klostermaier 2007, pp. 361–363.
  2. Srinivasa 1956, p. 305.
  3. Betty 2010‏:‎215–224
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ Fowler 2002‏:‎298–299, 320–321, 331 with notes
  5. Indich 1995‏:‎97
  6. Sullivan 2001‏:‎239
  7. Betty 2010‏:‎215–224
  8. Routledge 2000‏:‎517-518
  9. Sharma 1987‏:‎373–374
  10. Sydnor 2012‏:‎20–22 with footnote 32
  11. Schultz 1981‏:‎81-84
  1. Jeaneane Fowler