شهرستان کوهسرخ

شهرستان کوهسرخ
کوه‌های سرخ اوندر
موقعیت در استان
اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	خراسان رضوی
مرکز شهرستان	ریوش
سایر شهرها	ریوش
بخش‌ها	مرکزی، بررود
سال تأسیس	۱۳۹۸ خورشیدی
اداره
فرماندار	مرتضی شرف‌الدین شیرازی
حوزهٔ انتخابیه	کاشمر، بردسکن، خلیل‌آباد و کوهسرخ
مردم
جمعیت	۲۵٬۰۱۴ نفر (۱۳۹۵)
تراکم جمعیت	۱۳ نفر بر کیلومتر مربع
مذهب	شیعه
جغرافیای طبیعی
مساحت	۲۱۹۸ کیلومتر مربع
داده‌های دیگر
پیش‌شمارهٔ تلفن	۰۵۱
وبگاه	https://koohsorkhnews.ir/

شهرستان کوهسرخ با نام تاریخی بردارود و بژدارو یکی از شهرستان‌های استان خراسان رضوی در ایران است. مرکز این شهرستان، شهر ریوش است و براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت آن برابر با ۲۵٬۰۱۴ نفر بوده‌است. این شهرستان در تاریخ ۱۳ آذر ۱۳۹۸ از شهرستان کاشمر جدا و مستقل شده‌است. کوهسرخ در ۲۵ کیلومتری شمال کاشمر واقع شده است.

وجه تسمیه

از آنجا که در شهرستان کوهسرخ، به خصوص مسیر جادهٔ کوهسرخ به نیشابور شاهد رخساره‌های خاکی با ترکیبات آهن‌دار هماتیتی هستیم و این رخساره‌ها در اغلب موارد، رنگ سرخ را از خود نشان می‌دهند؛ می‌توان نام کوهسرخ را بر آن گذاشت.

طبیعت جاده کاشمر به کوهسرخ در زمستان (تنگل سنگ نسو)

کوهسرخ؛ یکی از مناطق ییلاقی و خوش آب‌وهوای خراسان رضوی است و به دلیل کوهستانی بودن این منطقه، معادن فراوان و مهمی در آن وجود دارد. از جمله این معادن می‌توان به معادن طلا، مس، آهن، سنگ مرمر و… اشاره کرد.

به دلیل جغرافیای خاص شهرستان کوهسرخ؛ بزرگترین بادامستان دیم کشور در این منطقه واقع شده‌است و وسیع‌ترین و پهناورترین روستای آن، روستای ده‌میان می‌باشد.

موقعیت جغرافیایی

شهرستان کوهسرخ از شمال‌ با شهرستان میان‌جلگه و شهرستان نیشابور، از شمال‌غربی با شهرستان ششتمد، از شرق با شهرستان تربت حیدریه، از جنوب با شهرستان کاشمر و از جنوب‌غربی با شهرستان خلیل‌آباد و شهرستان بردسکن همسایه است.

کوهسرخ به علت قرارگرفتن در دامنه‌های کوهٔ آریا و ارتفاعات جنوبی بینالود و برخورداری از آب‌وهوای معتدل، آب فراوان و باغ‌های وسیع و مناظر طبیعی دیدنی به عنوان یکی از کانون‌های عمدهٔ مسافران و گردشگران از شهر کاشمر و شهرهای مجاور است. همچنین کوه آریا به عنوان یکی از مستعدترین پیست‌های پروازی در استان معرفی شده‌است.

مردم

جمعیت

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهرستان ۲۵٬۰۱۴ نفر (۱۳۹۵) بوده‌است.

ره‌آورد

محصولات کشاورزی

مهم‌ترین محصولات کشاورزی در شهرستان کوهسرخ؛ خربزه، هندوانه، بادام، گردو، گیلاس، زردآلو، آلبالو، هلو، شلیل، گندم، جو، گوجه‌فرنگی، چغندر قند، شلغم، سنجد و غیره‌است.

محصولات کوهی و دارویی

از مهم‌ترین محصولات کوهی و دارویی در این شهرستان می‌توان از: ریواس، آنقوزه، ترنگبین، بنه، پیازچهٔ کوهی، زیرهٔ کوهی، آویشن، بومادران، گل گاوزبان و کنگر نام برد.

تقسیمات کشوری

شهرستان کوهسرخ شامل ۲ بخش، ۴ دهستان و ۱ شهر به شرح زیر است:

بخش	مرکز بخش	جمعیت بخش ۱۳۹۵	نام دهستان	مرکز دهستان	جمعیت دهستان ۱۳۹۵	شهر	جمعیت شهر ۱۳۹۵
مرکزی	ریوش	۱۷٬۰۴۴ نفر	برکوه	ایور	۶٬۱۵۹ نفر	ریوش	۵٬۶۸۷ نفر
			کوه سفید	تولا	۵٬۱۹۸ نفر
بررود	طرق	۷٬۹۷۰ نفر	بررود	طرق	۳٬۵۸۶ نفر	****************
			تکاب	اوندر	۴٬۳۸۴ نفر

مزار فرزندان ملامحمد مغرب زمین

آرامگاه محمد حسین اشراقی ایوری

گورستان نامق

بافت قدیم و خانه‌های پلکانی در شهر ریوش

سد شاهی

سردر خانه حاج حسن عندلیب

اماکن تاریخی، آثار باستانی و گردشگری

همچنین ببینید: فهرست آثار ملی شهرستان کوهسرخ

از مهم‌ترین مراکز تفریحی و دیدنی شهرستان کوهسرخ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آبشار کریز؛ واقع در شمال‌غربی روستا
• آبگرم معدنی کریز؛ واقع در ۳ کیلومتری روستا و ۱۵ کیلومتری شهر ریوش
• آرامگاه شاهزاده ابراهیم یا مزار پیر؛ آرامگاهی تاریخی مربوط به اواخر دوره قاجار
• آرامگاه شیخ ابوالحسن جامی نامقی (پدر شیخ احمد جامی)؛ آرامگاهی تاریخی مربوط به دوره قاجار
• آرامگاه محمد حسین اشراقی ایوری؛ آرامگاهی تاریخی مربوط به دوره پهلوی
• ارتفاعات روستای اکبرآباد
• اردوگاه آموزش پرورش اکبرآباد
• اولنگ‌های موشک
• آسیاب‌آبی نابای
• آسیاب‌ها و آثار موجود در دامنه کمر باغدشت و قلهٔ باغدشت
• آسیاب‌های آبی نامق
• آسیاب‌های قدیمی در منطقه چاهسار ریوش
• باغات، رودها و آبشارها و چشمه‌های فراوان واقع در اطراف شهری ریوش
• بافت روستای کریز؛ واقع در ۱۸ کیلومتری غرب شهر ریوش
• بافت قدیم و خانه‌های پلکانی در روستای ایور
• بافت قدیم و خانه‌های پلکانی در شهر ریوش
• بافت قدیم و خانه‌های پلکانی در روستای طرق
• بافت قدیم و خانه‌های پلکانی در روستای کلاته تیمور
• بافت قدیم و خانه‌های پلکانی در روستای موشک
• بافت قدیم و خانه‌های پلکانی در روستای نامق
• پارک جنگلی ریوش در ارتفاعات شمالی شهر ریوش
• تپه پشت پشته؛ تپه‌ای تاریخی مربوط به هزاره اول پیش از میلاد
• تپه مکی؛ تپه‌ای تاریخی مربوط به هزاره اول پیش از میلاد
• تنگل سنگ نسو؛ واقع در ارتفاعات شمالیهٔ شهرستان کاشمر و از ابتدای مسیر امامزاده سید مرتضی به سمت کوهسرخ
• حمام ایور؛ حمامی تاریخی در روستای ایور
• حمام بند قراء؛ حمامی تاریخی در روستای بند قراء
• حمام خرو؛ حمامی تاریخی در روستای خرو
• حوض‌انبار موشک؛ حوض‌انباری تاریخی در روستای موشک
• دره آسیاب؛ دره‌ای در بخش بررود
• رشته‌کوه باغدشت؛ واقع در بخش بررود
• سایت پروازی (پاراگلایدر) کوه آریا؛ واقع در شمال‌غربی شهر ریوش
• سد شاهی؛ سدی تاریخی در بخش بررود
• سردر خانه حاج حسن عندلیب؛ واقع در روستای مکی
• غار شیخ احمد جامی؛ غاری تاریخی در روستای نامق
• قلعه خضرآباد؛ قلعه‌ای تاریخی در روستای خضرآباد
• قلعه دختر؛ قلعه‌ای تاریخی مربوط به سدهٔ ۶ تا ۸ قمری
• قلعه قصون؛ قلعه‌ای تاریخی در روستای قصون
• قلعه گبر حصار؛ قلعه‌ای تاریخی مربوط به سده دوم تا پنجم هجری
• قلعه نامق؛ قلعه‌ای تاریخی مربوط قبل از حمله مغول به ایران
• گورستان چقل لوق؛ واقع در ۳ کیلومتری شمال روستای موشک
• گورستان چشمه کلبی؛ واقع در ۳ کیلومتری غرب روستای تنورچه
• گورستان کهنه تنورچه؛ گورستانی تاریخی مربوط به سده‌های ۱۱ تا ۱۳
• گورستان گبرا یا تپه گبرا (بند قراء)؛ تپه‌ای تاریخی در جوار تپهٔ پشت پشته
• گورستان گبرا یا تپه گبرا (قراچه)؛ تپه‌ای تاریخی مربوط به سده‌های میانی اسلامی
• گورستان گبرا (نامق)؛ گورستانی تاریخی مربوط به دورهٔ پیش از اسلام
• گورستان نامق؛ گورستانی تاریخی مربوط به دوره صفوی
• مزار پشت پنجه پدر؛ آرامگاهی تاریخی مربوط به اواخر دوره صفوی
• مزار پشت پنجه پسر؛ آرامگاهی تاریخی مربوط به سده ۱۲-۱۳ قمری
• مزار شهدای گمنام ریوش؛ واقع در ضلع شمالی پارک جنگی ریوش
• منطقه گردشگری چوقان؛ واقع در ۳ کیلومتری روستای ایور و در نزدیکی شهر ریوش
• یخچال طبیعی بند قراء؛ یخچالی طبیعی در روستای بند قراء

جستارهای وابسته

• ریوش
• ترشیز
• استان خراسان رضوی
• ایران