شنگ (گیاه)

شنگ
رده‌بندی علمی
فرمانرو:	گیاهان
دسته:	گیاهان گلدار

شنگ گیاهی از سردهٔ شنگ‌ها و خانوادهٔ کاسنیان است. این گیاه در فاصلهٔ اردیبهشت تا تیرماه ظاهر می‌شود. شنگ در برخی نقاط ایران مصرف خوراکی دارد.

واژه‌شناسی

در شیراز و اصفهان به شنگ آلاله شنگ و در خراسان ریش بز خالدار و در لرستان شِنگ نامیده می‌شود. به این گیاه همچنین اشلنگ؛ یمنیه، قندرون، سنسفیل، تسلسفیل، اسپلنج، اسفلنج و در آذربایجان یملیک هم می‌گویند. عربی نوع چمنی این گیاه که برگ‌های آن باریک‌تر از شنگ است، لحیه التیس و زنب الخیل است، ولی در عراق و شامات به آن اذناب الخیل می‌گویند. در بیجار و زبان کوردی گروسی بصورت شنگٌ تلفظ میشود.

کاربرد خوراکی

در مناطقی از ایران از برگ‌های شنگ در سالاد استفاده می‌کنند و آن را مانند کاهو و کاسنی با سرکه و بدون آن می‌خورند. کرمانشاهی‌ها و آذربایجانی‌ها آن را با استفاده از کمی نمک به صورت خام می‌خورند. این گیاه را در کاشان با سرکه و نمک می‌خورند. در بیجار به صورت خام با نمک و یا سرکه و به صورت پخته کوکوشنگ میخورند.

در استان کرمانشاه مردم شنگ و گیاهان بهاری دیگر مانند پاغازه را همراه با سرکه یا سکنجبین می‌خورند.

شنگ همچنین در طب سنتی مورد استفاده است.

مناطق رویش

شنگ به‌طور خودرو در اوایل بهار می‌روید و در زمرهٔ گیاهان بهاری به‌شمار می‌آید. مناطق کوهستانی استان‌های اردبیل، قزوین، زنجان، کرمانشاه، ایلام، لرستان، کردستان، همدان، چهارمحال و بختیاری و خوزستان و شهرستان خلخال و بیجار و اکثر مناطق کوهستانی آذربایجان و همچنین در مناطق شمالی و سردسیر استان فارس از مناطقی هستند که شنگ در آن‌ها در اوایل بهار می‌روید. شنگ همچنین در چمنزارهای کوهستان سبلان و شمال ایران و دامنهٔ البرز، می‌روید.

در اروپا به علت زیبایی گل این گیاه، شنگ پرورش می‌دهند. گیاه‌شناسان قدیم نوع حقیقی شنگ را نر و نوع چمنی را ماده می‌دانستند.

قطران شنگ

چنانچه گیاه شنک چمنی را قطع کنید، از آن یک ماده کائوچوئی ترشح می‌شود، که به آن قطران می‌گویند. این ماده در برابر هوا سفت می‌شود و ایرانیان آن را مانند سقز می‌جوند و چنانچه کمی حرارت به آن بدهید، به صورت کش در می‌آید و با آن لاستیک را می‌توان ساخت، ولی چون مقدار آن کم است، ساختن لاستیک با آن مقرون به صرفه نیست.

نگارخانه

• 
• 
• 
• 
• 
•