شیتاکه

Shiitake
رده‌بندی علمی
فرمانرو:	قارچ‌ها
دسته:	قارچ‌های چتری
رده:	کلاه‌قارچان
راسته:	قارچ‌های تیغک‌دار
تیره:	Marasmiaceae
سرده:	Lentinula
گونه:	L. edodes
نام دوبخشی
Lentinula edodes (Berk.) Pegler (1976)

شیتاکه (به ژاپنی: 椎茸 シイタケ Shiitake) (به انگلیسی: Shiitake、Shiitake mushroom) یک نوع قارچ خوراکی است. این قارچ در کشورهای ژاپن، چین و شهرستان اسکو جهت مصرف خوراکی کشت داده می‌شود. در قسمت جنوب شرقی آسیا در خط رویش درختان و نیوزلند

مصرف خوراکی

در زمان‌های قدیم در ژاپن امکان کاشت این قارچ نبود و تنها در مناطقی که به صورت طبیعی رشد می‌کرد، برداشت می‌شد. شیتاکه در آشپزی بودایی یکی از موادغذایی مهمی است که برای درست کردن سوپ از آن استفاده می‌شود. در قدیم یکی از مواد گرانقیمت به‌شمار می‌آمد. کشت شیتاکه بر روی چاک ساقه درختان از دوره ادو آغاز شد. کشت مصنوعی شیتاکه از قرن بیستم آغاز شده‌است.

محققان ایرانی موفق به کشت این قارچ در استان خراسان رضوی شده‌اند و تخمین زده می‌شود که این قارچ تا چند سال آینده به کشت انبوه رسیده و وارد برنامه غذایی مردم کشور ایران شود.

یکی از دلایلی که این قارچ مورد توجه قرار گرفته خاصیت انتی اکسیدان بودن آن است، که حتی توانایی در از بین بردن باکتری‌های فعال دهان نیز است.

به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ قارچ شیتاکه یک قارچ خوراکی است که بومی شرق آسیا است. این قارچ معمولاً در ژاپن و چین به شکل تجاری و گسترده تولید می‌شود. البته امکان کشت آن در سراسر دنیا نیز وجود دارد. قارچ شیتاکه از نظر خواص منحصر به فرد است و به دلیل طعم غنی خود توانسته در رده محبوب‌ترین قارچ‌های خوراکی قرار بگیرد. و در انواع مختلف از دستورالعمل‌های غذایی در سراسر جهان استفاده شود.

در آسیا، هزاران سال است که از شیتاکه برای ارتقا و بهبود سلامت استفاده می‌شود. این قارچ دومین قارچ بزرگ کشت شده در جهان و محبوب‌ترین قارچ خوراکی است. در چین، edodes Lentinul و در ژاپن با نام شیتاکه شناخته می‌شود.

ارزش غذایی قارچ شیتاکه

شیتاکه در کل چربی کمی دارند. منبع خوبی از کربوهیدرات، پروتئین و اسیدهای آمینه ضروری است. شیتاکه همچنین حاوی بسیاری از ویتامین‌ها و مواد معدنی از جمله مس، روی، سلنیوم، آهن، ویتامین B کمپلکس، ویتامین C و ویتامین D است.

پروتئین‌های موجود در شیتاکه از ۱۸ نوع اسید آمینه مختلف، از جمله کلیه اسیدهای آمینه ضروری تشکیل شده‌است! این موارد در نسبت‌هایی یافت می‌شوند که منطبق بر نیازهای غذایی انسان هستند. این خصوصیت ویژه سبب شده تا شیتاکه به عنوان یک مکمل غذایی ایده‌آل باشد برای کسانی که رژیم غذایی بدون گوشت دارند.

خواص قارچ شیتاکه

تقویت ایمنی

لنتینان ماده ای منحصر به فرد است که از قارچ شیتاکه گرفته می‌شود. در تحقیقی هنگامی که لنتینان به عنوان مکمل غذایی روزانه به موش‌ها داده شد، شاهد افزایش گلبول‌های سفید خون بودند. این سلول‌ها برای مبارزه با عفونت‌ها ضروری هستند. علاوه بر این، مولکول‌های مرتبط با التهاب نیز کاهش یافت. این نقش بالقوه شیتاکه را در تقویت سیستم ایمنی نشان می‌دهد. مطالعات دیگر نیز شواهد پشتیبانی در مورد نقش این قارچ در تقویت سیستم ایمنی بدن را ارائه داده‌است.

آزمایش‌های بالینی تأثیر قارچ شیتاکه برای زگیل تناسلی

آزمایش‌های گوناگونی در زمینهٔ تأثیر قارچ شیتاکه بر روی زگیل تناسلی انجام‌ شده است. در یک آزمایش حدود ۱۰ زن که دچار بیماری زگیل تناسلی بودند را تا ۶ ماه روزانه یک‌بار یک دستور خوراکی از عصاره قارچ شیتاکه را مصرف می‌کردند. از بین این تعداد ۷ نفر پس از ۳ ماه استفاده از عصاره به بهبودی کامل دست یافتند و زگیل به‌ صورت کامل رفع شد. بقیه افراد طی مصرف مدت طولانی‌تر بهبود یافتند. این نتایج آزمایش‌ها، تاثیر بسیار خوب قارچ شیتاکه را نشان می‌دهد.

نتایج تحقیقات بالینی و مطالعات متعدد علمی بر این اساس است که قارچ شیتاکه به‌ عنوان دارویی برای مبارزه با عفونت‌های ویروسی پاپیلومای انسانی و زگیل‌های تناسلی قابل‌ استفاده است. همچنین قارچ شیتاکه زگیل تناسلی را مهار و به‌ طور کامل رفع می‌کند و میزان انتقال آن را نیز کاهش می‌دهد. در صورتی که حتی نسبت به علائم زگیل تناسلی مشکوک هستید حتما از انواع کاندوم زنانه استفاده کنید.

نگارخانه

• 
• 
• 
• 

ارزش غذایی

Mushrooms, shiitake, dried

ارزش غذایی به ازای هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس)
انرژی	۱٬۲۳۸ کیلوژول (۲۹۶ کیلوکالری)
کربوهیدرات	75.37 g
قند	2.21 g
فیبر خوراکی	11.5 g
چربی	0.99 g
پروتئین	9.58 g
ویتامین‌ها	درصد ارزش روزانه
ویتامین (B۱)	۲۶٪ ۰٫۳ میلی‌گرم
(B۲)	۱۰۶٪ ۱٫۲۷ میلی‌گرم
نیاسین (B۳)	۹۴٪ ۱۴٫۱ میلی‌گرم
پانتوتنیک اسید (B۵)	۴۳۸٪ ۲۱٫۸۷۹ میلی‌گرم
ویتامین ب۶	۷۴٪ ۰٫۹۶۵ میلی‌گرم
فولیک (B۹)	۴۱٪ ۱۶۳ میکروگرم
ویتامین ث	۴٪ ۳٫۵ میلی‌گرم
ویتامین دی	۲۶٪ ۳٫۹ میکروگرم
مواد معدنی	مقدار درصد ارزش روزانه
کلسیم	۱٪ ۱۱ میلی‌گرم
آهن	۱۳٪ ۱٫۷۲ میلی‌گرم
منیزیم	۳۷٪ ۱۳۲ میلی‌گرم
منگنز	۵۶٪ ۱٫۱۷۶ میلی‌گرم
فسفر	۴۲٪ ۲۹۴ میلی‌گرم
پتاسیم	۳۳٪ ۱۵۳۴ میلی‌گرم
سدیم	۱٪ ۱۳ میلی‌گرم
روی	۸۱٪ ۷٫۶۶ میلی‌گرم
Link to USDA Database entry
یکاها μg = میکروگرم • mg = میلی‌گرم IU = یکاهای بین‌المللی
†درصدهای تقریبی ارائه شده برای افراد بزرگسال از روی مرجع مصرف رژیم غذایی هستند. منبع: مرکز داده غذای وزارت کشاورزی آمریکا

منابع

• خبرنامه دانشجویان ایران
• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «シイタケ». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای ژاپنی، بازبینی‌شده در ۲۱ ژانویه ۲۰۱۲.

پیوند به بیرون

• https://web.archive.org/web/20120106050952/http://www.micotec.cl/videos.html
• Why Shiitake Mushrooms Are Good For You
• Lentinan effects (antitumor and others)
• [۱] Dried shiitake (Lentinula edodes) and oyster (Pleurotus ostreatus) mushrooms as a good source of nutrients
• About Shiitake (by Solomon P. Wasser, 2005)
• https://iusnews.ir//