قبرس شمالی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

مختصات: ۳۵°۱۱′ شمالی ۳۳°۲۲′ شرقی / ۳۵٫۱۸۳°شمالی ۳۳٫۳۶۷°شرقی / 35.183; 33.367

قبرس ترک شمالی

Kuzey Kıbrıs Türk
قبرس شمالی
پرچم قبرس شمالی
پرچم
Coat of arms قبرس شمالی
Coat of arms
سرود: "مارش استقلال"
(ترکی استانبولی: "İstiklâl Marşı"‎)
موقعیت قبرس شمالی
پایتختنیکوزیای شمالی (ترکی استانبولی: لفکوشای شمالی‎)
۳۵°۱۱′ شمالی ۳۳°۲۲′ شرقی / ۳۵٫۱۸۳°شمالی ۳۳٫۳۶۷°شرقی / 35.183; 33.367
زبان(های) رسمیترکی
نام(های) اهلیتترک‌های قبرس
حکومتجمهوری خود خوانده غیررسمی
ارسین تاتار
آرسان سانر
قوه مقننهمجلس جمهوری
اشغال توسط حکومت ترکیه از قبرس
• اعلام
۱۵ نوامبر ۱۹۸۳
• به رسمیت شناختن
فقط توسط ترکیه
مساحت
• کل
۳٬۳۵۵ کیلومترمربع (۱۲۹۵ مایل‌مربع) (۱۷۴)
• آبها (٪)
۲٫۷
جمعیت
• سرشماری ۲۰۱۱
۲۹۴٬۹۰۶
• تراکم
۸۶ /به ازای هر کیلومترمربع (۲۲۲٫۷ /مایل‌مربع) (۱۱۶ام)
تولید ناخالص داخلی (GPD) (اسمی)برآورد ۲۰۰۸ 
• کل
$۳٫۹ بیلیون[۱]
• سرانه
$۱۶٬۱۵۸[۱]
واحد پوللیره ترکیهa (TRY)
منطقه زمانییوتی‌سی+۲ (EET)
• تابستان (ساعت تابستانی)
یوتی‌سی+۳ (EEST)
جهت رانندگیراست.
پیش‌شماره تلفنی+۹۰ ۳۹۲
دامنه سطح‌بالا.nc.tr or ct.tr;
استفاده .cc
  1. The euro is also widely used.

قبرس شمالی (به ترکی استانبولی: Kuzey Kıbrıs Türk یا KKT) با نام رسمی جمهوری ترک قبرس شمالی (به ترکی استانبولی: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti یا KKTC) ناحیه تحت تسلط ترک‌ها در شمال قبرس است. پایتخت این ناحیه نیز به مانند کشور قبرس میان ترک‌ها و یونانی‌ها تقسیم شده و شمال شهر نیکوزیا به نام نیکوزیای شمالی با جمعیتی ۵۰٬۰۰۰ نفر مرکز قبرس شمالی می‌باشد. پس از اشغال نظامی بخش شمالی قبرس توسط ارتش ترکیه، سی هزار نیروی ارتش ترکیه در این بخش از قبرس مستقر هستند.[۲]

تاریخ[ویرایش]

قبرس در سال ۱۹۶۰ استقلال خود را از بریتانیا کسب کرد و حکومت مستقل قبرس براساس مشارکت جوامع ترک و یونانی در اداره امور این جزیره اعلام موجودیت کرد و بریتانیا، یونان و ترکیه حق حاکمیت دولت قبرس را تضمین کردند.

در سال ۱۹۶۳، نمایندگان اقلیت ترک در پی اختلاف بر سر نحوه اجرای این توافق از دولت قبرس خارج شدند و در پی بروز درگیری بین دو طرف، سازمان ملل متحد در سال ۱۹۶۴ یک نیروی پاسدار صلح را به این جزیره اعزام داشت که مأموریت آن تا کنون تمدید شده‌است.

در سال ۱۹۷۴ دولت سراسقف ماکاریوس، رئیس‌جمهور وقت قبرس، در کودتایی به تحریک حکومت نظامیان یونان سرنگون شد و ترکیه با استناد به موقعیت خود به عنوان یکی از تضمین کنندگان حق حاکمیت قبرس، واحدهای ارتش خود را در شمال این سرزمین مستقر کرد که عملاً باعث تقسیم این جزیره شد.[۳]

بخش ترک‌نشین قبرس در سال ۱۹۸۳ اعلام استقلال کرد و نام خود را جمهوری قبرس شمالی گذاشت که توسط سازمان ملل متحد و کشورهای جهان رسمیت نیافته‌است.

بخش ترک‌نشین قبرس را غیر از ترکیه، کشور دیگری به رسمیت نشناخته‌است و این بخش به عنوان «ناظر» در همایش‌های سازمان کنفرانس کشورهای اسلامی حضور می‌یابد.

رای مثبت (۶۵٪) مردم بخش ترک‌نشین قبرس به طرح صلح کوفی عنان دبیرکل سابق سازمان ملل در همه‌پرسی سال ۲۰۰۴و رأی منفی (۷۶٪) مردم بخش یونانی‌نشین به همین طرح، در تحریم جهانی علیه بخش ترک‌نشین قبرس شکاف ایجاد کرد و موقعیت این بخش ترک‌نشین را در عرصه بین‌المللی بهبود بخشید.[۴] در همین حال اتحادیه اروپا با پذیرش بخش یونانی‌نشین قبرس در آن اتحادیه، از دولت ترکیه خواهان شناسایی بخش یونانی‌نشین قبرس و تلاش برای ایجاد زمینه وحدت قبرس در راستای همگرایی ترکیه با اتحادیه اروپا است.[۵]

دفتر نمایندگی قبرس شمالی در لندن

سیاست خارجی[ویرایش]

اطلاعات بیشتر: فهرست سفارت‌های قبرس شمالی و فهرست سفارت‌های خارجی در قبرس شمالی

جمهوری ترک قبرس شمالی[۶] توسط هیچ کشوری به جز ترکیه به رسمیت شناخته نشده‌است.[۷][۸][۹][۱۰] از دید جامعه جهانی این بخش از قبرس بخش اشغال نظامی شده‌ای[۱۱] از جمهوری قبرس است.[۱۲][۱۳][۱۴] این کشور علاوه بر سفارت رسمی خود در پایتخت ترکیه، شهر آنکارا، در سه شهر استانبول، ازمیر و مرسین نیز دارای کنسولگری می‌باشد.[۱۵] روابط جمهوری ترک قبرس شمالی با ۱۳ کشور دیگر به جزء ترکیه از قاره اروپا، آسیا و آمریکا در زمینه امور تجاری و خدماتی با دفاتر نمایندگی فعال بوده، حق ارائه ویزا و امور دیپلماتیک را ندارند.

سیاست داخلی[ویرایش]

اطلاعات بیشتر: مجلس شورای قبرس شمالی و فهرست حزب‌های سیاسی در قبرس شمالی

مجلس شورای قبرس شمالی، از قوای قانون‌گذار در بخش قبرس شمالی متشکل از ۵۰ عضو که برای دوره پنج ساله با رأی مستقیم مردم داخل و خارج کشور انتخاب می‌شوند. آرای مردم این بخش از پنج منطقه شامل: ناحیه لفکوشا، ناحیه غازی ماغوسا، ناحیه گیرنه، ناحیه گوزلیارت، ناحیه اسکله تشکیل شده‌است.

مردم[ویرایش]

اطلاعات بیشتر: ترک‌های قبرس و زبان ترکی قبرسی
کودکان قبرس شمالی با لباس محلی

مردم قبرس شمالی را ترک‌ها، هم ریشه ترک‌های استانبولی تشکیل می‌دهند که به زبان ترکی قبرسی از لهجه‌های زبان ترکی استانبولی صحبت می‌کنند. قبرس شمالی براساس سرشماری سال ۲۰۰۹، ۲۸۵٬۳۵۶ نفر[۱۶] جمعیت داشته‌است. مطابق با آخرین سرشماری سال ۲۰۱۱، جمعیت این کشور ۲۹۴٬۹۰۶ نفر شمارش شده‌است.[۱۷]

دین[ویرایش]

اکثریت قاطع مردم بخش قبرس شمالی را مسلمانان سنی مذهب با ترکیب جمعیتی ۹۸٫۷۱٪-۹۹٪ تشکیل می‌دهند.[۱۸][۱۹][۲۰][۲۱][۲۲] اقلیتی از مسیحیان ارتودوکس و مسیحیان پیرو کلیسای مارونی نیز در این بخش زندگی می‌کنند.

ورزش[ویرایش]

اطلاعات بیشتر: فوتبال در قبرس شمالی و فدراسیون فوتبال بخش قبرس شمالی

تا سال ۲۰۰۸، قبرس شمالی ۲۹ فدراسیون ورزشی و ۱۳٬۸۳۸ نفر عضو داشت. ورزش‌های رزمی کوراش، آیکیدو، کاراته و تکواندو از ورزش‌های محبوب در میان مردم است. ورزش‌هایی نظیر فوتبال (۲٬۲۴۰ عضو)، تیراندازی (۱٬۱۵۰ عضو شده) و شکار (۱٬۰۱۷ عضو)[۲۳] از سایر ورزش‌های پرمتقاضی این کشور محسوب می‌شود. در حال حاضر تیم ملی فوتبال قبرس شمالی در رده‌بندی جهانی در رده ۱۰۹اُم قرار دارد.[۲۴] محل انجام بازی‌های ملی قبرس شمالی نیز در ورزشگاه آتاترک نیکوزیا می‌باشد. برخی از ورزش‌ها نظیر تنیس روی میز، هندبال و بسکتبال این کشور در لیگ‌های ترکیه انجام می‌گیرد.

شهرها[ویرایش]

شهرهای اصلی جمهوری ترک قبرس شمالی
2006 Census of the TRNC State Planning Organization - Table 2
رتبه نام شهر استان جمعیت
نیکوزیای شمالی
نیکوزیای شمالی

فاماگوستا
فاماگوستا

۱ نیکوزیای شمالی ناحیه لفکوشا ۴۹٬۸۶۸ کایرنیا
کایرنیا

مورفو
مورفو

۲ فاماگوستا ناحیه غازی ماغوسا ۳۵٬۳۸۱
۳ کایرنیا [[{{{div_3}}}]] ۲۳٬۸۳۹
۴ مورفو ناحیه گوزلیارت ۱۲٬۳۹۱
۵ گونیلی ناحیه لفکوشا ۱۲٬۱۸۶
۶ لفکا ناحیه گوزلیارت ۷٬۵۳۲
۷ کایتریا ناحیه لفکوشا ۶٬۱۸۴
۸ لاپیتوس ناحیه گیرنه ۵٬۶۵۸
۹ کاراواس ناحیه گیرنه ۴٬۶۳۸
۱۰ چاتالکوی ناحیه گیرنه ۴٬۱۸۳

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ قبرس شمالی موجود است.
  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Economic and Social Indicators 1977–2007, TRNC State Planning Organization, February 2008
  2. ↑ «ترکیه شرکت‌های نفتی را که با قبرس مشارکت می کنندتهدید کرد». ایرنا. ۱۵ آبان ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ دسامبر ۲۰۱۴.
  3. ↑ BBCPersian.com | جهان | خوشبینی زیاد نسبت به موفقیت مذاکرات قبرس
  4. ↑ Bryant & Papadakis ۲۰۱۲, ۱۲۱.
  5. ↑ «Untitled Page». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ ژوئن ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۳ سپتامبر ۲۰۰۸.
  6. ↑ Emerson, Michael (2004). The Wider Europe Matrix. CPSE. ISBN 92-9079-469-0.
  7. ↑ BBC: The status of Northern Cyprus as a separate entity is recognised only by Turkey, which keeps around 30,000 troops in the north of the island.
  8. ↑ Europe Review, Kogan Page, 2003, p.79
  9. ↑ Nurşin Ateşoğlu Güney, Contentious issues of security and the future of Turkey, Ashgate Publishing, 2007, p.161
  10. ↑ The CIA World Factbook 2010, Central Intelligence Agency (U.S.), p.182
  11. ↑ [۱] بایگانی‌شده در ۶ مه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine United Nations Security Council resolution 550: "Gravely concerned about the further secessionist acts in the occupied part of the Republic of Cyprus which are in violation of resolution 541(1983), namely the purported "exchange of Ambassadors" between Turkey and the legally invalid "Turkish Republic of Northern Cyprus" and the contemplated holding of a "Constitutional referendum" and "elections", as well as by other actions or threats of action aimed at further consolidating the purported independent state and the division of Cyprus".
  12. ↑ Rule of Law In Armed Conflicts Project - Cyprus بایگانی‌شده در ۱ آوریل ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine Judicial Decisions of ECHR regarding occupation
  13. ↑ UN Security Council Resolution 541 بایگانی‌شده در ۲۸ اوت ۲۰۰۳ توسط Wayback Machine – 1983
  14. ↑ UN Security Council Resolution 550 بایگانی‌شده در ۶ مه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine – 1984
  15. ↑ http://www.turkishcyprus.com/about-trnc-international-relations.html
  16. ↑ North Cyprus' State Planning Organization بایگانی‌شده در ۱۵ مارس ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine 285,356 does not include "<=1 year inhabitants" + "tourists" + "seasonal workers"
  17. ↑ *Web kaynağı| yazar=haber7.com | başlık=KKTC'nin 2011 nüfus sayısı açıklandı | url=http://www.haber7.com/haber/20111209/KKTCnin-2011-nufus-sayisi-aciklandi.php (به ترکی استانبولی: {{{1}}}) (13 Şubat 2012).
  18. ↑ *Web kaynağı| yazar=enfal.de | başlık=Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti | url=http://www.enfal.de/kibris.htm (به ترکی استانبولی: {{{1}}}) (13 Şubat 2012).
  19. ↑ *Web kaynağı| yazar=İTO | başlık=Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Ülke Raporu | url=https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:gyJQAXYDNEMJ:www.ito.org.tr/Dokuman/Ulke/KuzeyKibrisTurk.pdf+kuzey+kıbrıs+türk+cumhuriyeti+nüfus+müslüman+istatistik&hl=tr&gl=tr&pid=bl&srcid=ADGEESiG89XXxYxtVa-zB3RURyv6OylDD8f-Q0gpgbH4Am8FbXk9Ogb_KDSvACEGy8t9PQq774eopONpNt4B_WjFmGrjTkRFkc5YqHZ_h-z2BCOBLyMvmQU_47E-UoGZM4DqsJUxdhK4&sig=AHIEtbROSm6Q3b63o6HfRJqdCGgJRmLj8Q (به ترکی استانبولی: {{{1}}}) (13 Şubat 2012).
  20. ↑ *Web kaynağı| yazar=turkbirdev.info | başlık=Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti | url=http://www.turkbirdev.info/kktc (به ترکی استانبولی: {{{1}}}) (13 Şubat 2012).
  21. ↑ *Web kaynağı| yazar=siyasetdergisi.com.tr | başlık=Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti | url=http://www.siyasetdergisi.com.tr/UlkeTanitim/Kibris/2 بایگانی‌شده در ۲ مه ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine (به ترکی استانبولی: {{{1}}}) (13 Şubat 2012).
  22. ↑ *Web kaynağı| yazar=islamansiklopedisi.org | başlık=Dünyadaki Müslüman Nüfus | url=http://www.islamansiklopedisi.org/index.php/Dünyadaki_Müslüman_Nüfus بایگانی‌شده در ۲۷ مارس ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine (به ترکی استانبولی: {{{1}}}) (13 Şubat 2012).
  23. ↑ TRNC State Planning Organization. 2008 Yılı Makroekonomik ve Sektörel Gelişmeler, p.176-179.
  24. ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ ژوئیه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۹ ژوئن ۲۰۱۳.

الگو:نواحی بخش قبرس شمالی

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=قبرس_شمالی&oldid=32019571»