فوزیه: تفاوت میان نسخه‌ها
Avaye tanha (بحث | مشارکت‌ها) بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Ö Fawzia ö (بحث | مشارکت‌ها) بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: افزودن القاب متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{بهبود منبع|تاریخ=سپتامبر ۲۰۲۳}} |
|||
{{Infobox royalty |
{{Infobox royalty |
||
| name = فوزیه |
| name = فوزیه |
||
| خط ۵: | خط ۴: | ||
| image = Princess Fawzia bint Fuad of Egypt.jpg |
| image = Princess Fawzia bint Fuad of Egypt.jpg |
||
| reign = ۱۶ سپتامبر ۱۹۴۱ – ۱۷ نوامبر ۱۹۴۸ |
| reign = ۱۶ سپتامبر ۱۹۴۱ – ۱۷ نوامبر ۱۹۴۸ |
||
| cor-type = |
| cor-type = [[تاج‌گذاری]] |
||
| coronation = |
| coronation = ۲۵ شهریور ۱۳۲۰ |
||
| full name = فوزية بنت فؤاد الأول |
| full name = فوزية بنت فؤاد الأول |
||
| consort = yes |
| consort = yes |
||
| خط ۱۴: | خط ۱۳: | ||
| death_date = {{مرگ و سن|۲۰۱۳|۷|۲|۱۹۲۱|۱۱|۵}}{{-}}{{جلالی|۲|ژوئیه|۲۰۱۳|پیوند=خیر}} |
| death_date = {{مرگ و سن|۲۰۱۳|۷|۲|۱۹۲۱|۱۱|۵}}{{-}}{{جلالی|۲|ژوئیه|۲۰۱۳|پیوند=خیر}} |
||
| death_place =[[اسکندریه]]، [[مصر]] |
| death_place =[[اسکندریه]]، [[مصر]] |
||
| burial_place = |
| burial_place = [[مسجد الرفاعی]]، [[قاهره]]، [[مصر]] |
||
| predecessor = [[تاج‌الملوک آیرملو]] |
| predecessor = [[تاج‌الملوک آیرملو]] |
||
| successor = [[ثریا اسفندیاری]] |
| successor = [[ثریا اسفندیاری]] |
||
| خط ۲۲: | خط ۲۱: | ||
| issue = [[شهناز پهلوی]]{{سخ}}نادیا شیرین{{سخ}}حسین شیرین |
| issue = [[شهناز پهلوی]]{{سخ}}نادیا شیرین{{سخ}}حسین شیرین |
||
| دودمان = [[خاندان محمد علی]] (با تولد){{سخ}}[[دودمان پهلوی|خاندان پهلوی]] (با ازدواج) |
| دودمان = [[خاندان محمد علی]] (با تولد){{سخ}}[[دودمان پهلوی|خاندان پهلوی]] (با ازدواج) |
||
}} |
|||
| ⚫ | |||
{{infobox hrhstyles |
|||
| image=[[پرونده:Imperial_Coat_of_Arms_of_Iran.svg|وسط|200px]] |
|||
| royal name= علیاحضرت ملکه فوزیه پهلوی |
|||
| dipstyle = علیاحضرت ملکه |
|||
| offstyle= ملکه فوزیه {{سخ}} ملکه ایران {{سخ}} والاحضرت پرنسس (پیش از سلطنت) |
|||
| altstyle=| |
|||
}} |
|||
| ⚫ | '''فوزیه''' (پس از ازدواج : '''فوزیه پهلوی''') (به [[عربی]]: فوزیة بنت فؤاد الأول؛ زاده ۱۴ آبان ۱۳۰۰ – درگذشته ۱۱ تیر ۱۳۹۲<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://farsi.alarabiya.net/fa/middle-east/2013/07/02/فوزیه-همسر-اول-آخرین-پادشاه-ایران-و-مادر-شهناز-پهلوی-درسن-۹۴-سالگی-گذشت.html| عنوان = فوزیه همسر اول آخرین پادشاه ایران و مادر شهناز پهلوی درسن ۹۴ سالگی گذشت| ناشر = العربیه فارسی}}</ref><ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2013/07/130702_l10_fawzia_dies.shtml ایران - BBC فارسی - فوزیه، نخستین همسر شاه سابق ایران درگذشت]</ref>) که تا پیش از [[انقلاب ۱۳۵۷]] با عناوین رسمی '''علیاحضرت ملکه فوزیه پهلوی''' (از سال ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۷) و ''' والاحضرت پرنسس فوزیه پهلوی''' (از سال ۱۳۱۸ تا ۱۳۲۰ - ۱۳۲۷ تا ۱۳۵۷) خطاب میشد؛ شاهدخت مصر، دختر پادشاه مصر [[فؤاد یکم]] و ملکه مصر [[ملکه نازلی|نازلی صبری]]، خواهر [[فاروق یکم]] پادشاه ماقبل آخر مصر، ملکهٔ ایران و نخستین همسر [[محمدرضا پهلوی]] بود. |
||
[[پرونده:Cecil Beaton Photographs- Political and Military Personalities; Chahnaz, Princess of Iran, Fawzieh, Queen of Iran, Mohammed Reza Pahlevi CBM2404.jpg|بندانگشتی|right200px|فوزیه در کنار همسرش [[محمدرضا پهلوی]] و دخترشان [[شهناز پهلوی]]]] |
[[پرونده:Cecil Beaton Photographs- Political and Military Personalities; Chahnaz, Princess of Iran, Fawzieh, Queen of Iran, Mohammed Reza Pahlevi CBM2404.jpg|بندانگشتی|right200px|فوزیه در کنار همسرش [[محمدرضا پهلوی]] و دخترشان [[شهناز پهلوی]]]] |
||
نسخهٔ ۴ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۲۷
| فوزیه | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| ملکهٔ ایران شاه‌دُخت مصر | |||||
 | |||||
| ملکهٔ ایران | |||||
| تصدی | ۱۶ سپتامبر ۱۹۴۱ – ۱۷ نوامبر ۱۹۴۸ | ||||
| تاج‌گذاری | ۲۵ شهریور ۱۳۲۰ | ||||
| پیشین | تاج‌الملوک آیرملو | ||||
| جانشین | ثریا اسفندیاری | ||||
| زاده | ۵ نوامبر ۱۹۲۱۱۴ آبان ۱۳۰۰ کاخ راس التین، اسکندریه، سلطنت مصر | ||||
| درگذشته | ۲ ژوئیهٔ ۲۰۱۳ (۹۱ سال)۱۱ تیر ۱۳۹۲ اسکندریه، مصر | ||||
| آرامگاه | |||||
| همسران | محمدرضاشاه (ا. ۱۳۱۷–ج. ۱۳۲۷) اسماعیل شیرین (ا. ۱۳۲۸) | ||||
| فرزند(ان) | شهناز پهلوی نادیا شیرین حسین شیرین | ||||
| |||||
| دودمان | خاندان محمد علی (با تولد) خاندان پهلوی (با ازدواج) | ||||
| پدر | فؤاد یکم | ||||
| مادر | ملکه نازلی | ||||
| عناوین علیاحضرت ملکه فوزیه پهلوی | |
|---|---|
 | |
| عنوان مرجع | علیاحضرت ملکه |
| عنوان گفتاری | ملکه فوزیه ملکه ایران والاحضرت پرنسس (پیش از سلطنت) |
فوزیه (پس از ازدواج : فوزیه پهلوی) (به عربی: فوزیة بنت فؤاد الأول؛ زاده ۱۴ آبان ۱۳۰۰ – درگذشته ۱۱ تیر ۱۳۹۲[۱][۲]) که تا پیش از انقلاب ۱۳۵۷ با عناوین رسمی علیاحضرت ملکه فوزیه پهلوی (از سال ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۷) و والاحضرت پرنسس فوزیه پهلوی (از سال ۱۳۱۸ تا ۱۳۲۰ - ۱۳۲۷ تا ۱۳۵۷) خطاب میشد؛ شاهدخت مصر، دختر پادشاه مصر فؤاد یکم و ملکه مصر نازلی صبری، خواهر فاروق یکم پادشاه ماقبل آخر مصر، ملکهٔ ایران و نخستین همسر محمدرضا پهلوی بود.
تبار و تولد
فوزیه در ۵ نوامبر ۱۹۲۱ در کاخ راس التین در اسکندریه چشم به جهان گشود. وی بزرگترین دختر ملک فؤاد یکم و همسر دومش نازلی صبری بود.[۳] [۴] فوزیه تحصیلکرده سوئیس بود و به زبانهای انگلیسی و فرانسه علاوه بر عربی مسلط بود. او از نظر زیبایی اغلب با ستاره هایی مثل ویوین لی و هدی لامار مقایسه میشد. .[۵][۶]
ازدواج فوزیه و محمدرضا پهلوی
ازدواج او با محمدرضا به هنگام ولیعهدی او در تاریخ ۱۶ مارس ۱۹۳۹ (۲۵ اسفند ۱۳۱۷) در قاهره انجام گرفت. پس از برگشت از ماه عسل، مراسم ازدواج در تهران نیز تکرار شد. بزرگترین مشکل برای این ازدواج، اصل سی و هفتم متمم قانون اساسی ایران بود که بر اساس آن مادر ولیعهد الزاماً باید ایرانی‌تبار می‌بود. مجلس در اقدامی بی‌سابقه نه تنها به فوزیه تابعیت ایران داد، بلکه او را ایرانی‌تبار نامید.[۳][۷]
فوزیه در دوران ولیعهدی محمدرضا پهلوی به مدت یک سال همراه با همسرش در کاخ مرمر تهران اقامت داشتند. دو سال بعد محمدرضا جانشین پدرش رضاشاه شد. با آغاز سلطنت محمدرضا، روابط سرد میان این زوج به سرعت رو به تیرگی نهاد. حاصل ازدواج محمد رضا با فوزیه دختری به اسم شهناز بود. ازدواج فوزیه و شاه ایران به جدایی انجامید. ثبت رسمی طلاق در مصر به سال ۱۹۴۵ و در ایران به سال ۱۹۴۸ انجام شد.[۸]
دومین ازدواج
بعد از آن فوزیه در ۲۸ مارس ۱۹۴۹ با سرهنگ اسماعیل حسین شیرین‌بک وزیر دفاع و فرمانده نیروی دریایی سابق مصر و از بستگان خود در قاهره ازدواج کرد. حاصل این ازدواج دو فرزند به نام‌های نادیا و حسین بود. با کودتای ضد سلطنتی ۱۹۵۲ در مصر، عنوان شاهزادگی از فوزیه گرفته و ثروتش نیز مصادره شد اما او همچنان در میان مردم با عنوان احترام‌آمیز شاهدخت فوزیه خوانده میشد. او پس از آن حاضر به ترک کشورش نشد و به همراه همسرش در اسکندریه زندگی می‌کرد. فوزیه هیچ‌گاه در مورد دوران ملکه بودنش مصاحبه‌ای نکرد و خاطراتش را منتشر نکرد.[۳]
مرگ
سرانجام فوزیه در ۱۱ تیر ۱۳۹۲ درسن ۹۲ سالگی و در مصر درگذشت و در شهر قاهره به خاک سپرده شد. او مسن‌ترین عضو خاندان محمدعلی پاشا بود که در مصر زندگی می‌کرد.
یادمان‌ها
در شهر تهران یکی از میدان‌های مرکزی شهر به نام وی (میدان فوزیه) نامیده شد که پس از جدایی او از محمدرضاشاه پهلوی به «میدان شهناز» و پس از انقلاب به میدان امام حسین تغییر نام یافت.
در رسانه
تابحال شخصیت فوزیه در آثار سینمایی و تلویزیونی متعددی به تصویر کشیده شده است.
سریال ها
| سال تولید | سریال | بازیگر | محصول |
|---|---|---|---|
| ۱۴۰۰ | عزیز | ایمان البانی | ترکیه |
| ۱۳۹۴ | معمای شاه | حدیث فولادوند | ایران |
| ۱۳۸۹ | ملکه در تبعید | مونا هلا | مصر |
| ۱۳۸۶ | ملک فاروق | مونا هلا | مصر |
نگارخانه
-
مدال یادبود ازدواج محمدرضا شاه و ملکه فوزیه - اردیبهشت ۱۳۱۸ - این مدال در کاخ صاحبقرانیه در مجموعه کاخ موزه نیاوران نگهداری می‌شود. -
-
عکس گرفته شده از فوزیه توسط سسیل بیتون در کاخ مرمر، تهران -
فوزیه به همراه برادرش ملک فاروق و سه خواهرش به نام‌های فائزه، فائقه، و فتحیه -
فوزیه و شوهر دومش، اسماعیل شیرین
جستارهای وابسته
منابع
 |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ فوزیه موجود است. |
- ↑ «فوزیه همسر اول آخرین پادشاه ایران و مادر شهناز پهلوی درسن ۹۴ سالگی گذشت». العربیه فارسی.
- ↑ ایران - BBC فارسی - فوزیه، نخستین همسر شاه سابق ایران درگذشت
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ فوزیه. خسرو معتضد. نشر البرز. تهران ۱۳۷۵
- ↑ Goldschmidt, Arthur (2000). Biographical dictionary of modern Egypt. Lynne Rienner Publishers. p. 191. ISBN 1-55587-229-8.
- ↑ "Colorful Fetes Mark Royal Wedding that will Link Egypt and Persian". The Meriden Daily Journal. 13 March 1939. Retrieved 8 August 2013.
- ↑ The New York Times
- ↑ پهلوی استوری. اینگه بیهان. احمد مرعشی. بشیر علم و ادب. ۱۳۷۹
- ↑ شکست شاهانه. ماروین زونیس. عباس مخبر. طرح نو.
پیوند به بیرون
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| واژه‌نامه‌های زندگی‌نامه‌ای | |
| سایر | |
- افراد مصری آلبانیاییتبار
- افراد مصری چرکستبار
- افراد مصری فرانسویتبار
- اهالی اسکندریه
- اهالی تهران
- اهالی قاهره
- خاندان محمد علی
- خانواده پهلوی
- دختران شاهان
- درگذشتگان ۲۰۱۳ (میلادی)
- دریافتکنندگان نشان پهلوی
- زادگان ۱۹۲۱ (میلادی)
- زنان محمدرضا پهلوی
- شاهزادههای خانم اهل مصر
- شهبانوهای ایران
- محمدرضا پهلوی
- مسلمانان اهل مصر
- ملکههای ایران
- ملکههای همسر ایران