شمس پهلوی

شمس پهلوی
نام کامل	شمس پهلوی
زادروز	۶ آبان ۱۲۹۶
زادگاه	تهران، ایران
درگذشت	۱۰ اسفند ۱۳۷۴ (۷۸ سال)
محل درگذشت	سنتا باربارا، کالیفرنیا، ایالات متحده آمریکا
آرامگاه	سنتا باربارا، کالیفرنیا
همسران	فریدون جم مهرداد پهلبد
دودمان	خاندان پهلوی
پدر	رضاشاه پهلوی
مادر	تاج‌الملوک آیرملو
فرزندان	شهباز پهلبد، شهیار پهلبد، شهرآزاد پهلبد
دین	مسیحی کاتولیک

عناوین والاحضرت شاهدخت شمس پهلوی

شمس «خدیجه» پهلوی (زاده ۶ آبان ۱۲۹۶ - درگذشته ۱۰ اسفند ۱۳۷۴)، که تا پیش از انقلاب ایران با عنوان سلطنتی والاحضرت شاه‌دُخت شمس پهلوی خطاب می‌شد، دومین و بزرگ‌ترین فرزند رضاشاه از ملکه تاج‌الملوک آیرملو و خواهر بزرگتر محمدرضا شاه پهلوی بود.

نوجوانی و ازدواج

در روز ۱۷ دی ۱۳۱۴ تاج‌الملوک آیرُملو، همسر رضاشاه و دخترانشان شمس و اشرف بدون حجاب به دانشسرای تربیت معلم رفتند. این نخستین‌بار بود که خانواده شاه بدون حجاب و روبنده در مجمعی عمومی ظاهر می‌شدند.
از نزدیکان رضاشاه نقل شده‌است که فرمان کشف حجاب برای رضاشاه دردآور بود، اما برای اعتلای زنان ایرانی این فرمان را ضروری می‌دانست.

او پس از سپری کردن تحصیلات رایج در آن زمان، با فریدون جم فرزند مدیرالملک جم (وزیر و نخست‌وزیر دوره قاجار و پهلوی) ازدواج کرد. لیکن پس از کناره‌گیری رضاشاه از سلطنت، از همسرش جدا شد و چندی بعد در سال ۱۳۲۲ با عزت‌الله مین‌باشیان که هنرمند بود آشنا شد و در سال ۱۳۲۴ در قاهره با او ازدواج کرد. همسر جدید او نام و نام خانوادگی خود را به مهرداد پهلبد تغییر داد. مهرداد پهلبد به پس از چندی در سال ۱۳۴۳ به وزارت فرهنگ و هنر منصوب گردید و به مدت ۱۵ سال یعنی تا زمان انقلاب ایران (۱۳۵۷) ۱۳۵۷ در این سمت باقی‌ماند. شمس پهلوی در دهه پنجاه تغییر دین داد و به مسیحیت گرویدو در سال ۱۳۵۲ یک کلیسای اختصاصی در کاخ خود در مهرشهر کرج احداث نمود و به آیین مسیحیان کاتولیک درآمد. پس از وی همسر و فرزندانش نیز کاتولیک شدند. او بارها به ایتالیا و واتیکان سفر کرد و با رهبران مسیحی دیدار نمود. او کاتولیکی با ایمان شده بود، در تجمل می‌زیست و در سیاست دخالتی نمی‌کرد.

ریاست کانون بانوان ایران

وی ریاست کانون بانوان ایران را که در اردیبهشت سال ۱۳۱۴ توسط رضاشاه برای پیشبرد و اجرای اهداف خود در خصوص کشف حجاب ایجاد شده بود، بر عهده داشت.

فرزندان

ثمره ازدواج شمس و مهرداد پهلبد سه فرزند به نام‌های شهباز، شهیار و شهرآزاد پهلبد بود.

خروج از ایران

با بالا گرفتن شعله‌های انقلاب ایران، شمس و خانواده‌اش در شهریور ماه سال ۱۳۵۷ کشور را ترک کردند و چندی بعد در کشور ترینیداد و توباگو ساکن شدند.

درگذشت

شمس پهلوی در ۱۰ اسفند ۱۳۷۴ در سن ۷۸ سالگی درگذشت. وی در شهر سنتا باربارا، کالیفرنیا به خاک سپرده شد.

نگارخانه

• 

  از راست رضاشاه، شمس و علیرضاپهلوی در ژوهانسبورگ

• 

  کاخ شمس در مهرشهر

• 

  شمس پهلوی در وسط، محمدظاهرشاه، پادشاه وقت افغانستان و همسرش در طرفین. ۲۸ شهریور ۱۳۴۲ تهران

کاخ مروارید

او در کاخی در مهرشهر کرج به نام کاخ مروارید زندگی می‌کرد. این کاخ یکی از نمونه‌های برتر هنر معماری در ایران است، و توسط مؤسسه رایت آمریکا ساخته شده است. شمس پهلوی در دربار به نام «مهر» مشهور بود. نام «مهرداد» برای شوهرش و نام «مهرشهر» در کرج از لقب او گرفته شده است.