شمس پهلوی
| شَمس پهلوی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | شَمس پوکیده |
| زادروز | ۶ آبان ۱۲۹۶[۱] |
| زادگاه |
تهران،  ایران |
| درگذشت | ۱۰ اسفند ۱۳۷۴ (۷۸ سال) |
| محل درگذشت | سنتا باربارا، کالیفرنیا، ایالات متحده آمریکا |
| آرامگاه | سنتا باربارا، کالیفرنیا |
| همسران |
فریدون جم (۱۳۱۶ تا ۱۳۲۳) مهرداد پهلبد (۱۳۲۴ تا هنگام مرگ در ۱۳۷۴) |
| دودمان | دودمان پهلوی |
| پدر | رضاشاه |
| مادر | تاج‌الملوک آیرملو |
| فرزندان | شهباز پهلبد، شهیار پهلبد، شهرآزاد پهلبد |
| دین | مسیحی کاتولیک[۲] |
| عناوین والاحضرت شاهدخت شمس پهلوی | |
|---|---|
 |
شَمس (خدیجه) پهلوی زاده ۶ آبان ۱۲۹۶ (خورشیدی) - درگذشته ۱۰ اسفند ۱۳۷۴ (خورشیدی) که تا پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایران با نام پادشاهی والاحضرت شاه‌دُخت شمس پهلوی خطاب می‌شد، اولین و بزرگ‌ترین فرزند رضاشاه از دومین همسرش٬ ملکه تاج‌الملوک آیرملو و خواهر بزرگتر محمدرضا پهلوی بود.
محتویات
نوجوانی و ازدواج[ویرایش]
او پس از سپری کردن تحصیلات رایج در آن زمان، در سال ۱۳۱۶ (خورشیدی) با فریدون جم فرزند محمود جم (وزیر و نخست‌وزیر دودمان‌های قاجاریان و پهلوی) ازدواج کرد. اما پس از برکناری رضاشاه از پادشاهی، در سال ۱۳۲۳ (خورشیدی) از فریدون جم جدا شد. چندی بعد با عزت‌الله مین‌باشیان آشنا شد و در سال ۱۳۲۴ (خورشیدی) در قاهره مصر با او ازدواج کرد. همسر جدید او نام و نام خانوادگی خود را به «مهرداد پَهْلبُد» تغییر داد. مهرداد پهلبد در سال ۱۳۴۳ (خورشیدی) به وزارت فرهنگ و هنر رسید و به مدت ۱۵ سال تا هنگام انقلاب ۱۳۵۷ ایران در این سمت باقی‌ماند.
گرایش به مسیحیت[ویرایش]
شمس پهلوی در اواخر دهه ۱۹۴۰ (میلادی)، در مصر در دهه پنجاه تغییر دین داد و به مسیحیت گروید[۳][۴][۵]و در سال ۱۳۵۲ (خورشیدی) یک کلیسای اختصاصی در کاخ خود (کاخ مروارید) ساخت و به آیین مسیحیت کاتولیک درآمد. پس از وی همسر و فرزندانش نیز کاتولیک شدند. او بارها به ایتالیا و واتیکان سفر کرد و با رهبران مسیحی دیدار نمود. او کاتولیکی با ایمان شده بود، در تجمل می‌زیست و در سیاست دخالتی نمی‌کرد.[۲]
ریاست کانون بانوان ایران[ویرایش]
وی ریاست کانون بانوان ایران را بر عهده داشت که در اردیبهشت سال ۱۳۱۴ (خورشیدی) توسط رضاشاه برای پیشبرد و اجرای اهداف خود در خصوص کشف حجاب ایجاد شده بود.[۶]
کاخ مروارید[ویرایش]
او در کاخی در مهرشهر کرج به نام کاخ مروارید زندگی می‌کرد. این کاخ یکی از نمونه‌های برتر هنر معماری در ایران است. این ساختمان به دست وسلی پیترز طراحی و بنیاد فرانک لوید رایت به هزینه یک میلیون دلار آمریکا و ساخته شد.[۷][۸] شمس پهلوی در دربار به نام «مِهر» مشهور بود. نام «مِهرداد» برای شوهرش و نام «مِهرشهر» در کرج از لقب او گرفته شده‌است.[نیازمند منبع]
فرزندان[ویرایش]
ثمره ازدواج شمس و مهرداد پهلبد سه فرزند به نام‌های شهباز، شهیار و شهرآزاد پهلبد بودند.
خروج از ایران[ویرایش]
با بالا گرفتن انقلاب ۱۳۵۷ ایران به همراه همسر و مادر سالخورده و بیمار خود از ایران خارج شد.[۹] آنان مدتی را در کشور ترینیداد و توباگو گذراندند[۱۰] و سپس وارد آمریکا شدند.[۹]
درگذشت[ویرایش]
شمس پهلوی در ۱۰ اسفند ۱۳۷۴ (خورشیدی) در سن ۷۸ سالگی درگذشت. وی در شهر سنتا باربارا، کالیفرنیا به خاک سپرده شد.[۱۱]
نگارخانه[ویرایش]
از راست رضاشاه، شمس و علی‌رضا پهلوی در تبعید در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی، احتمالاً ۱۳۲۳ (خورشیدی)
شمس پهلوی در وسط، محمد ظاهرشاه، پادشاه وقت افغانستان (دودمان برکزی) و همسرش ملکه حمیرا در راست. ۲۸ شهریور ۱۳۴۲ (خورشیدی) تهران
در روز ۱۷ دی ۱۳۱۴ تاج‌الملوک آیرُملو، همسر رضاشاه و دخترانشان شمس و اشرف بدون حجاب به دانشسرای تربیت معلم رفتند. این نخستین‌بار بود که خانواده شاه بدون حجاب و روبنده در مجمعی عمومی ظاهر می‌شدند.
از نزدیکان رضاشاه نقل شده‌است که فرمان کشف حجاب برای رضاشاه دردآور بود، اما برای اعتلای زنان ایرانی این فرمان را ضروری می‌دانست.[۱۲]
شمس پهلوی به همراه همسر خود مهرداد پَهْلبُد
پانویس[ویرایش]
- ↑ «مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران IICHS». مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران IICHS. ۱۹۳۷-۰۳-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۱-۱۶.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «QUEST FOR DEMOCRACY IN IRAN C: a century of struggle against authoritarian rule».
- ↑ "مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران IICHS". Untitled 1. Retrieved 2017-07-17.
- ↑ https://books.google.com/books?id=Gt-Gwo1w_AkC&pg=PA237&dq=shams+pahlavi+catholic&hl=en&sa=X&ei=I4VcUfmVKomQ9QSl4IAI&ved=0CEsQ6AEwBA#v=onepage&q&f=false
- ↑ Milani, Abbas The Shah, London: Macmillan, 2011 page 49.
- ↑ «شمس پهلوی». - مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران IICHS.
- ↑ «کاخ مروارید شمس پهلوی و ماجرایی باورنکردنی». بخش فارسی دویچه وله. ۲۰ اسفند ۱۳۹۲.
- ↑ Nima Kasraie (4 June 2004). "Spiraling into oblivion". Iranian.com.
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ «درگذشت مهرداد پهلبد اولین وزیر فرهنگ و هنر ایران». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۱ اوت ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۱ اوت ۲۰۱۸.
- ↑ «مهرداد پهلبد، وزیر فرهنگ و هنر دوران پهلوی و داماد رضا شاه، در لُس آنجلس درگذشت». ار. اف. ای. ۱۰ اوت ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۱ اوت ۲۰۱۸.
- ↑ «Shams R "Princess" Pahlavi (1918 - 1996) -».
- ↑ Hakakian, Roya (7 دی 1396). "The Iran-Saudi Arabia Rivalry Has a Silver Lining". نیویورک تایمز. Retrieved 27-12-2017. Check date values in:
|بازبینی=, |تاریخ=(help)
منابع[ویرایش]
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ شمس پهلوی موجود است. |
- افراد آمریکایی ایرانیتبار
- افراد مربوط به انقلاب ۱۳۵۷ ایران
- افراد مرتبط با نهضت بینالمللی صلیب سرخ و هلال احمر
- اهالی ایران در سده ۲۰ (میلادی)
- اهالی تهران
- اهالی سنتا باربارا، کالیفرنیا
- پیروان کلیسای کاتولیک رم اهل ایالات متحده آمریکا
- تبعیدشدگان مربوط به انقلاب ۱۳۵۷ ایران در ایالات متحده آمریکا
- خانواده پهلوی
- درگذشتگان ۱۳۷۴
- درگذشتگان ۱۹۹۶ (میلادی)
- دریافتکنندگان نشان آریامهر
- دریافتکنندگان نشان هفتپیکر
- دودمان پهلوی
- زادگان ۱۲۹۶
- زادگان ۱۹۱۷ (میلادی)
- زنان دودمان‌های پادشاهی اهل ایران
- شاهدختهای پهلوی
- شاهزادگان پهلوی
- کاتولیکهای رومی اهل ایران
- کاتولیکهای رومی سده ۲۰ (میلادی)
- کارکنان صلیب سرخ
- محمدرضا پهلوی
- مسلمانان سابق اهل ایالات متحده آمریکا
- مسلمانان سابق اهل ایران
- مسلمانان شیعه سابق اهل ایران
- مسیحیان خاورمیانهای
- مهاجران ایرانی به ایالات متحده آمریکا
- نوکیشان کلیسای کاتولیک از شیعه
