پرش به محتوا

هروئین: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
افزودن به رده‌ها
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
افزودن اطلاعات به همراه منبع معتبر و اصلاح اشتباهات متن
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۵۹: خط ۵۹:


== مکانیزم اثر ==
== مکانیزم اثر ==
هروئین [[آگونیست|آگونیستی]] را بر روی گیرنده‌های [[دستگاه عصبی مرکزی|دستگاه عصبی مرکزی (CNS)]] شامل مو (μ)، کاپا (κ) و دلتا (δ) اعمال کند. اثرات هردو گیرنده مو (μ<sub>۱</sub> و μ<sub>۲</sub>) اثرات ضد درد، μ<sub>۲</sub> افسردگی تنفسی و μ<sub>۱</sub> سرخوشی است. فعال شدن گیرنده μ<sub>۲</sub> موجب تنگ شدن مردمک چشم، کاهش تحرک [[دستگاه گوارش|دستگاه گوارش (GI)]] (و در نتیجه آن یبوست) و وابستگی فیزیولوژیکی می‌شود. فعال شدن گیرنده کاپا (κ) نیز به خوبی باعث آرامبخشی و تخفیف درد شدید می‌شود. گیرنده‌های دلتا (δ) بیشتر درگیر پدیده‌های درد در [[ستون مهره‌ها|ستون فقرات]] هستند. در CNS بافت‌های محیطی هروئین را به ۶<sub>-</sub>مونوآستیل مرفین و سپس به مورفین متابولیزه می‌کنند. هنگامی که به صورت خوراکی مصرف می‌شود، هروئین به وسیله دی<sub>-</sub>اسلیتیل شدن در متابولیز اولیه به مورفین متابولیزه می‌شود. بنابراين، برخلاف تزریق وريدی، مصرف خوراکی باعث شروع سریع اثرات نمی‌شود و برای مصرف کنندگان نیز مطلوب نیست. ۶<sub>-</sub>مونوآستیل مرفین و مورفین [[گیرنده‌های اوپیوئید]] را فعال می‌کنند، به ویژه گیرنده μ<sub>۲.</sub><ref>{{یادکرد کتاب|نشانی=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK441876/|عنوان=Heroin|نام خانوادگی=Huecker|نام=Martin R.|نام خانوادگی۲=Marraffa|نام۲=Jeanna|تاریخ=2018|ناشر=StatPearls Publishing|سال=|شابک=|مکان=(Treasure Island (FL|صفحات=|pmid=28722906}}</ref> هروئین در بدن سریع متابولیزه می‌شود و متابولیت های آن به سرعت از طریق ادرار دفع می‌شود.<ref>{{Cite journal|last=Yeh|first=S. Y.|last2=Gorodetzky|first2=C. W.|last3=McQuinn|first3=R. L.|date=1976-2|title=Urinary excretion of heroin and its metabolites in man|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/m/pubmed/1255475/#fft|journal=The Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics|volume=196|issue=2|pages=249–256|issn=0022-3565|pmid=1255475}}</ref>
هروئین [[آگونیست|آگونیستی]] را بر روی گیرنده‌های [[دستگاه عصبی مرکزی|دستگاه عصبی مرکزی (CNS)]] شامل مو (μ)، کاپا (κ) و دلتا (δ) اعمال کند. اثرات هردو گیرندهٔ مو (μ<sub>۱</sub> و μ<sub>۲</sub>) اثرات ضد درد، μ<sub>۲</sub> افسردگی تنفسی و μ<sub>۱</sub> سرخوشی است. فعال شدن گیرندهٔ μ<sub>۲</sub> موجب تنگ شدن مردمک چشم، کاهش تحرک [[دستگاه گوارش|دستگاه گوارش (GI)]] (و در نتیجه آن یبوست) و وابستگی فیزیولوژیکی می‌شود. فعال شدن گیرندهٔ کاپا (κ) نیز به‌خوبی باعث آرامبخشی و تخفیف درد شدید می‌شود و گیرنده‌ٔ دلتا (δ) بیشتر درگیر پدیده‌های درد در [[ستون مهره‌ها|ستون فقرات]] است. در CNS بافت‌های محیطی هروئین را به ۶<sub>-</sub>مونوآستیل مرفین و سپس به مورفین متابولیزه می‌کنند. هنگامی که به صورت خوراکی مصرف می‌شود، هروئین به وسیله دی<sub>-</sub>اسلیتیل شدن در متابولیز اولیه به مورفین متابولیزه می‌شود. بنابراين، برخلاف تزریق وريدی، مصرف خوراکی باعث شروع سریع اثرات نمی‌شود و برای مصرف کنندگان نیز مطلوب نیست. ۶<sub>-</sub>مونوآستیل مرفین و مورفین [[گیرنده‌های اوپیوئید]] را فعال می‌کنند، به ویژه گیرندهٔ μ<sub>۲.</sub><ref>{{یادکرد کتاب|نشانی=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK441876/|عنوان=Heroin|نام خانوادگی=Huecker|نام=Martin R.|نام خانوادگی۲=Marraffa|نام۲=Jeanna|تاریخ=2018|ناشر=StatPearls Publishing|سال=|شابک=|مکان=(Treasure Island (FL|صفحات=|pmid=28722906}}</ref> هروئین در بدن سریع متابولیزه می‌شود و متابولیت‌های آن به‌سرعت از طریق ادرار دفع می‌شود.<ref>{{Cite journal|last=Yeh|first=S. Y.|last2=Gorodetzky|first2=C. W.|last3=McQuinn|first3=R. L.|date=1976-2|title=Urinary excretion of heroin and its metabolites in man|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/m/pubmed/1255475/#fft|journal=The Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics|volume=196|issue=2|pages=249–256|issn=0022-3565|pmid=1255475}}</ref> نیمه‌ٔ عمر آن بستگی به عوامل مختلفی دارد و معمولاً نیم‌ساعت است، اگرچه برخی مطالعات نیز نیمه‌ٔ عمر هروئین را ۳ تا ٨ دقیقه نشان می‌دهند.<ref>{{یادکرد خبر|کوشش=American Addiction Centers|عنوان=How Long Does Heroin Stay in Your System? (Urine, Blood, Saliva, Hair)|نشانی=https://americanaddictioncenters.org/heroin-treatment/how-long-in-system/|زبان=en-US|تاریخ بازبینی=2018-10-12}}</ref>


== شیوه مصرف ==
== شیوهٔ مصرف ==
از هروئین معمولاً به سه شیوه ی تدخین‌کردن، تزریق‌کردن و بالاکشیدن از سوراخ بینی یا استنشاق کردن(Sniffing) استفاده می‌شود. از میان این روش ها [[تزریق وریدی|تزریق داخل وریدی]] هروئین با شروع اثر ۷ تا ٨ ثانیه پس از تزریق، شدیدترین و سریع ترین اثر را داراست، به همین دلیل در معتادان مزمن هروئینی شایع است. در حالی که تأثیر [[تزریق ماهیچه‌ای]] پس از ۵ تا ٨ دقیقه نسبتاً آرام شروع می‌شود. هنگامی که هروئین تدخین و یا استنشاق می‌شود، اثرات آن به طور معمول در عرض ۱۰ تا ۱۵ دقیقه احساس می شود. اگر چه تدخین و استنشاق‌کردن به سرعت و شدتِ تزریق داخل وریدی اثربخشی ندارند اما پژوهشگران «مٶسسه ملی سوءاستفاده از دارو» آمریکا تأیید کرده اند که هر سه نوع روش مصرف هروئین اعتیاد آور است.<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=en-us|وب‌گاه=Narconon International|نشانی=https://www.narconon.org/drug-information/heroin-information.html|عنوان=Heroin information|بازبینی=2018-09-29}}</ref>
از هروئین معمولاً به سه شیوهٔ تدخین‌ کردن، تزریق‌ کردن و بالاکشیدن از سوراخ بینی یا استنشاق‌ کردن(Sniffing) استفاده می‌شود. [[تزریق وریدی|تزریق داخل وریدی]] هروئین با شروع اثر ۷ تا ٨ ثانیه پس‌از تزریق، شدیدترین و سریع‌ترین اثر را از میان شیوه‌های مصرف داراست، به همین دلیل در معتادان مزمن هروئینی شایع است. در‌حالیکه تأثیر [[تزریق ماهیچه‌ای]] پس از ۵ تا ٨ دقیقه نسبتاً آرام شروع می‌شود. هنگامی‌که هروئین تدخین و یا استنشاق می‌شود، اثرات آن به‌طور معمول درعرض ۱۰ الی ۱۵ دقیقه احساس می‌شود. اگرچه تدخین و استنشاق‌کردن به سرعت و شدتِ تزریق داخل وریدی اثربخشی ندارند اما پژوهشگران «مٶسسه ملی سوءاستفاده از دارو» آمریکا تأیید کرده‌اند که هر سه‌ نوع روش مصرف هروئین اعتیادآور است.<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=en-us|وب‌گاه=Narconon International|نشانی=https://www.narconon.org/drug-information/heroin-information.html|عنوان=Heroin information|بازبینی=2018-09-29}}</ref>


== عوارض و تأثیرات ==
== عوارض و تأثیرات ==
اولین نوبت مصرف هروئین باعث ایجاد احساس تهوع یا استفراغ می‌شود؛ ولی به تدریج و با مصرف بیشتر، این عوارض از بین می‌روند. مصرف میزان زیاد هروئین باعث بروز بی‌حسی شدید، [[کما]] و اختلالات تنفسی می‌شود. برخی از عوارض بلند مدت هروئین عبارتند از: [[یبوست]] مزمن، بروز اختلال و بی‌نظمی در عادت‌های ماهانه زنان، [[ذات الریه]]، و کاهش مقاومت در برابر عفونت‌ها و بیماری‌های مختلف.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=میلر، ریچارد لارنس_ ترجمه اشکان پشنگ زاده|کد زبان=|تاریخ=|وب‌گاه=|نشانی=https://www.academia.edu/9052687/Heroin_هروئین_|عنوان=دانشنامه داروهای اعتیادآور}}</ref>
اولین نوبت مصرف هروئین باعث ایجاد احساس تهوع یا استفراغ می‌شود؛ ولی به‌ تدریج و با مصرف بیشتر، این عوارض ازبین می‌روند. مصرف میزان زیاد هروئین (اوردوز) باعث بروز بی‌حسی شدید، [[کما]] و اختلالات تنفسی می‌شود. برخی‌از عوارض بلندمدت هروئین عبارتند از: [[یبوست]] مزمن، بروز اختلال و بی‌نظمی در عادت‌های ماهانه زنان، [[ذات الریه]]، و کاهش مقاومت در برابر عفونت‌ها و بیماری‌های مختلف.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=میلر، ریچارد لارنس_ ترجمه اشکان پشنگ زاده|کد زبان=|تاریخ=|وب‌گاه=|نشانی=https://www.academia.edu/9052687/Heroin_هروئین_|عنوان=دانشنامه داروهای اعتیادآور}}</ref>


=== اثرات کوتاه مدت ===
=== اثرات کوتاه مدت ===
خط ۷۱: خط ۷۱:


=== اثرات بلند مدت ===
=== اثرات بلند مدت ===
یبوست ناشی از مصرف هروئین اغلب با تداوم مصرف در معتادان هروئین منجر به [[بواسیر]] می‌شود. مصرف هروئین می‌تواند موجب [[بی‌خوابی]]، اختلال‌های جنسی مانند [[زودانزالی]] یا کاهش [[میل جنسی]] در مردان، عفونت [[دریچه‌های قلب]]، عفونت شش‌ها و آسیب‌های کبدی و کلیوی شود. مصرف درازمدت هروئین باعث ابتلا به اختلالات روانی [[افسردگی (حالت)|افسردگی]] و [[اختلال شخصیت]] می‌شود. در افرادی که آن را تدخین میکنند، می‌تواند مشکلات ریوی نظیر [[سرطان ریه]] را به‌وجود آورد و متعاقب آن افرادی که هروئین را استنشاق میکنند، باعث آسیب به بافت داخل بینی آنان می‌شود.<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=Heroin and pregnancy|نشانی=https://www.marchofdimes.org/pregnancy/heroin-and-pregnancy.aspx|زبان=en-US|تاریخ بازبینی=2018-09-07}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|کوشش=سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه|تاریخ=۱۳۹۶-۱۰-۱۹T07:00:39+00:00|عنوان=مصرف هروئین، اعتیاد، اثرات و ترک هروئین - راستینه|نشانی=https://rastineh.com/heroin-use-addiction-heroin-effects-and-quit/|زبان=fa-IR|تاریخ بازبینی=2018-09-07}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=Abuse|نام=National Institute on Drug|کد زبان=en|نشانی=https://www.drugabuse.gov/publications/drugfacts/heroin|عنوان=Heroin|بازبینی=2018-09-16}}</ref>هروئین خیابانی اغلب حاوی مواد افزودنی مانند شکر، [[نشاسته]] یا شیرِ پودری است که احتمال دارد رگ‌های خونی را که منتهی به ریه ها، کبد، کلیه‌ها یا مغز می‌شود، ببندد و باعث بیماری‌ های مختلف و آسیب دائمی شود.<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=Abuse|نویسنده=|نام=National Institute on Drug|کد زبان=en|تاریخ=|وب‌گاه=|نشانی=https://www.drugabuse.gov/publications/drugfacts/heroin|عنوان=Heroin|بازبینی=2018-09-16}}</ref>
یبوست ناشی از مصرف هروئین اغلب با تداوم مصرف در معتادان هروئین منجر به [[بواسیر]] می‌شود. مصرف هروئین می‌تواند موجب [[بی‌خوابی]]، اختلال‌های جنسی مانند [[زودانزالی]] یا کاهش [[میل جنسی]] در مردان، عفونت [[دریچه‌های قلب]]، عفونت شش‌ها و آسیب‌های کبدی و کلیوی شود. مصرف درازمدت هروئین باعث ابتلا به اختلالات روانی [[افسردگی (حالت)|افسردگی]] و [[اختلال شخصیت]] می‌شود. در افرادی که آن را تدخین کنند، می‌تواند مشکلات ریوی نظیر [[سرطان ریه]] را به‌وجود آورد و متعاقب آن افرادی که هروئین را استنشاق کنند، باعث آسیب به بافت داخل بینی آنان می‌شود.<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=Heroin and pregnancy|نشانی=https://www.marchofdimes.org/pregnancy/heroin-and-pregnancy.aspx|زبان=en-US|تاریخ بازبینی=2018-09-07}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|کوشش=سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه|تاریخ=۱۳۹۶-۱۰-۱۹T07:00:39+00:00|عنوان=مصرف هروئین، اعتیاد، اثرات و ترک هروئین - راستینه|نشانی=https://rastineh.com/heroin-use-addiction-heroin-effects-and-quit/|زبان=fa-IR|تاریخ بازبینی=2018-09-07}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=Abuse|نام=National Institute on Drug|کد زبان=en|نشانی=https://www.drugabuse.gov/publications/drugfacts/heroin|عنوان=Heroin|بازبینی=2018-09-16}}</ref>هروئین خیابانی اغلب حاوی مواد افزودنی مانند شکر، [[نشاسته]] یا شیرِ پودری است که احتمال دارد رگ‌های خونی را که منتهی به ریه ها، کبد، کلیه‌ها یا مغز می‌شود، ببندد و باعث بیماری‌های مختلف و آسیب دائمی شود.<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=Abuse|نویسنده=|نام=National Institute on Drug|کد زبان=en|تاریخ=|وب‌گاه=|نشانی=https://www.drugabuse.gov/publications/drugfacts/heroin|عنوان=Heroin|بازبینی=2018-09-16}}</ref>


پژوهش‌ها با استفاده از اسکن‌های مغزی نشان داده‌اند که مصرف دراز مدت و مداوم هروئین به تغییراتی در ساختار فیزیولوژیکی و عملکرد مغز می‌انجامد و باعث ایجاد عدم تعادل در سیستم‌های [[یاخته عصبی|نورونی]] و هورمونی می‌شود که به آسانی قابل برگشت نیست. مطالعات نشان داده‌اند که[[سوءمصرف مواد|سوءمصرف]] طولانی مدت هروئین موجب کاهش [[ماده سفید]] مغز می‌گردد که این ماده در توانایی تصمیم گیری، توانایی تنظیم رفتار و پاسخ به شرایط استرس زا نقش دارد.<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=Abuse|نام=National Institute on Drug|کد زبان=en|نشانی=https://www.drugabuse.gov/publications/research-reports/heroin/what-are-long-term-effects-heroin-use|عنوان=What are the long-term effects of heroin use?|بازبینی=2018-09-16}}</ref> با این وجود پژوهشی نشان داده که ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها پس از قطع مصرف هروئین به طول بینجامد تا مغز به کارکرد طبیعی‌اش بازگردد.<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=fa-IR|وب‌گاه=www.pezeshk.us|نشانی=http://www.pezeshk.us/?p=21091|عنوان=مروری بر هروئین و آثار آن – سایت پزشکان بدون مرز|بازبینی=2018-09-11}}</ref>
پژوهش‌ها با استفاده از اسکن‌های مغزی نشان داده‌اند که مصرف دراز مدت و مداوم هروئین به تغییراتی در ساختار فیزیولوژیکی و عملکرد مغز می‌انجامد و باعث ایجاد عدم تعادل در سیستم‌های [[یاخته عصبی|نورونی]] و هورمونی می‌شود که به آسانی قابل برگشت نیست. مطالعات نشان داده‌اند که[[سوءمصرف مواد|سوءمصرف]] طولانی مدت هروئین موجب کاهش [[ماده سفید]] مغز می‌گردد که این ماده در توانایی تصمیم‌گیری، توانایی تنظیم رفتار و پاسخ به شرایط استرس‌زا نقش دارد.<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=Abuse|نام=National Institute on Drug|کد زبان=en|نشانی=https://www.drugabuse.gov/publications/research-reports/heroin/what-are-long-term-effects-heroin-use|عنوان=What are the long-term effects of heroin use?|بازبینی=2018-09-16}}</ref> با این وجود پژوهشی نشان داده که ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها پس از قطع مصرف هروئین به طول بینجامد تا مغز به کارکرد طبیعی‌اش بازگردد.<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=fa-IR|وب‌گاه=www.pezeshk.us|نشانی=http://www.pezeshk.us/?p=21091|عنوان=مروری بر هروئین و آثار آن – سایت پزشکان بدون مرز|بازبینی=2018-09-11}}</ref>


بسیاری از ناراحتی‌های منتسب شده به هروئین در واقع حاصل از آلودگی‌های موجود در منابع غیرمجاز یا روش‌های استفاده از این ماده است؛ همچون زمانی‌که معتادان به صورت مشترک، همگی برای تزریق از یک سرنگ استفاده می‌کنند. این عادت در میان معتادان بیماری‌های گوناگونی را ایجاد می‌کند که دامنه آن از [[هپاتیت]] تا [[ایدز]] (سندرُم [[نقص ایمنی]] بدن) کشیده می‌شود. با این حال محققان دریافته‌اند که در تزریق کنندگان نوعی از هروئین که «قیر سیاه» (Black tar) نام دارد خطر ابتلا به عفونت بوتولیسم (Botulism) در محل تزریق افزایش می‌یابد و در این مورد میزان بهداشتی بودن وسایل و روش‌های مورد استفاده اهمیتی ندارد. تزریق کنندگان هر نوعی از هروئین بسیار مستعد آلودگی به همه نوع از انواع عفونتها هستند. بعضی از محققان معتقدند هروئین [[سیستم ایمنی بدن]] را تضعیف می‌کند. استنشاق بخارات حاصل از هروئین در معرض حرارت به سرعت و به اندازه‌ای که برای فلج کردن یک فرد کافی باشد می‌تواند صدمه مغزی ایجاد کند، هرچند، چندین گزارش موردی نشان می‌دهد که حصول بهبودی نسبی امکان‌پذیر است. استنشاق بخارات ذکر شده یا استنشاق پودر هروئین، هردو روش باعث بروز مشکلات تنفسی می‌شود و تزریق هروئین می‌تواند باعث تجمع سریع مایع در ریه‌ها گردد. یک مطالعه نشان می‌دهد که در مصرف‌کنندگان مردی که مدتهای طولانی هروئین مصرف کرده‌اند، تراکم استخوان کاهش می‌یابد و به این ترتیب احتمال [[شکستگی استخوان]] در این افراد افزایش پیدا می‌کند. محققان گمان می‌کنند که این مشکل ناشی از پایین بودن سطح [[تستوسترون]] در بدن این افراد است که در نتیجهٔ مصرف هروئین به‌وجود می‌آید (پایین بودن تستوسترون از تأثیرات هروئین است که باعث کاهش [[میل جنسی]] در مردان می‌شود). ظاهراً مشکلات مربوط به تراکم استخوان و [[تستوسترون]] پس از قطع مصرف هروئین برطرف می‌شوند. با اینکه بروز [[سکته مغزی]] از نتایج غیرمعمول استفاده از هروئین محسوب می‌شود، بررسی‌های انجام شده از کالبدشکافی مغز صد نفر از معتادان به هروئین نشان می‌دهد که ۵٪ تا ۱۰٪ از معتادان تزریقی به سکته‌های مغزی کوچکی دچار می‌شوند که ممکن است نیازی به درمان پزشکی نداشته باشند، اما پس از آن ممکن است بر رفتار این افراد اثر بگذارند. آزمایش دیگری بر روی معتادان، اثر ناخواسته دیگری را نشان داد: بیشتر این افراد رنگها را تا حدودی متفاوت از افرادی می‌بینند که هروئین مصرف نمی‌کنند.<ref name="jahad">{{یادکرد وب |نویسنده =میلر، ریچارد لارنس-ترجمه [http://araku.academia.edu/AshkanPashangzadeh/Books اشکان پشنگ زاده] |نشانی=https://www.academia.edu/9052687/Heroin_هروئین_ |عنوان= دانشنامه داروهای اعتیادآور| ناشر = جهاد دانشگاهی، سازمان انتشارات|تاریخ =1393 |تاریخ بازبینی=}}</ref>
بسیاری از ناراحتی‌های منتسب شده به هروئین در واقع حاصل از آلودگی‌های موجود در منابع غیرمجاز یا روش‌های استفاده از این ماده است؛ همچون زمانی‌که معتادان به صورت مشترک، همگی برای تزریق از یک سرنگ استفاده می‌کنند. این عادت در میان معتادان بیماری‌های گوناگونی را ایجاد می‌کند که دامنه آن از [[هپاتیت]] تا [[ایدز]] (سندرُم [[نقص ایمنی]] بدن) کشیده می‌شود. با این حال محققان دریافته‌اند که در تزریق کنندگان نوعی از هروئین که «قیر سیاه» (Black tar) نام دارد خطر ابتلا به عفونت بوتولیسم (Botulism) در محل تزریق افزایش می‌یابد و در این مورد میزان بهداشتی بودن وسایل و روش‌های مورد استفاده اهمیتی ندارد. تزریق کنندگان هر نوعی از هروئین بسیار مستعد آلودگی به همه نوع از انواع عفونتها هستند. بعضی از محققان معتقدند هروئین [[سیستم ایمنی بدن]] را تضعیف می‌کند. استنشاق بخارات حاصل از هروئین در معرض حرارت به سرعت و به اندازه‌ای که برای فلج کردن یک فرد کافی باشد می‌تواند صدمه مغزی ایجاد کند، هرچند، چندین گزارش موردی نشان می‌دهد که حصول بهبودی نسبی امکان‌پذیر است. استنشاق بخارات ذکر شده یا استنشاق پودر هروئین، هردو روش باعث بروز مشکلات تنفسی می‌شود و تزریق هروئین می‌تواند باعث تجمع سریع مایع در ریه‌ها گردد. یک مطالعه نشان می‌دهد که در مصرف‌کنندگان مردی که مدتهای طولانی هروئین مصرف کرده‌اند، تراکم استخوان کاهش می‌یابد و به این ترتیب احتمال [[شکستگی استخوان]] در این افراد افزایش پیدا می‌کند. محققان گمان می‌کنند که این مشکل ناشی از پایین بودن سطح [[تستوسترون]] در بدن این افراد است که در نتیجهٔ مصرف هروئین به‌وجود می‌آید (پایین بودن تستوسترون از تأثیرات هروئین است که باعث کاهش [[میل جنسی]] در مردان می‌شود). ظاهراً مشکلات مربوط به تراکم استخوان و [[تستوسترون]] پس از قطع مصرف هروئین برطرف می‌شوند. با اینکه بروز [[سکته مغزی]] از نتایج غیرمعمول استفاده از هروئین محسوب می‌شود، بررسی‌های انجام شده از کالبدشکافی مغز صد نفر از معتادان به هروئین نشان می‌دهد که ۵٪ تا ۱۰٪ از معتادان تزریقی به سکته‌های مغزی کوچکی دچار می‌شوند که ممکن است نیازی به درمان پزشکی نداشته باشند، اما پس از آن ممکن است بر رفتار این افراد اثر بگذارند. آزمایش دیگری بر روی معتادان، اثر ناخواسته دیگری را نشان داد: بیشتر این افراد رنگها را تا حدودی متفاوت از افرادی می‌بینند که هروئین مصرف نمی‌کنند.<ref name="jahad">{{یادکرد وب |نویسنده =میلر، ریچارد لارنس-ترجمه [http://araku.academia.edu/AshkanPashangzadeh/Books اشکان پشنگ زاده] |نشانی=https://www.academia.edu/9052687/Heroin_هروئین_ |عنوان= دانشنامه داروهای اعتیادآور| ناشر = جهاد دانشگاهی، سازمان انتشارات|تاریخ =1393 |تاریخ بازبینی=}}</ref>

نسخهٔ ‏۱۲ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۲۰:۱۵

هروئین
داده‌های بالینی
نام‌های دیگرDiamorphine, Diacetylmorphine, Acetomorphine, (Dual) Acetylated morphine, Morphine diacetate
AHFS/Drugs.comentry
رده‌بندی داروهای
بارداری
میزان وابستگیHigh
روش مصرف داروInhalation, Transmucosal, Intravenous, Oral, Intranasal, Rectal, Intramuscular
کد ATC
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی<35% (oral), 44–61% (inhaled)[۲]
پیوند پروتئینی۰٪ (مرفین metabolite 35%)
متابولیسمhepatic
نیمه‌عمر حذف<10 minutes[۳]
دفع90% renal as glucuronides, rest biliary
شناسه‌ها
  • (۵α,۶α)-7,8-didehydro-4,5-epoxy-17-methylmorphinan-3,6-diol diacetate
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم CID
دراگ‌بنک
کم‌اسپایدر
UNII
ChEBI
ChEMBL
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.008.380 ویرایش در ویکی‌داده
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC21H23NO۵
جرم مولی369.41 g/mol g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)
  • CC(=O)Oc1ccc2c3c1O[C@@H]4[C@]35CCN([C@H](C2)[C@@H]5C=C[C@@H]4OC(=O)C)C
  • InChI=1S/C21H23NO5/c1-11(23)25-16-6-4-13-10-15-14-5-7-17(26-12(2)24)20-21(14,8-9-22(15)3)18(13)19(16)27-20/h4-7,14-15,17,20H,8-10H2,1-3H3/t14-,15+,17-,20-,21-/m0/s1 ✔Y
  • Key:GVGLGOZIDCSQPN-PVHGPHFFSA-N ✔Y
  (صحت‌سنجی)

هروئین یا دی استیل مرفین ماده مخدری از مشتقات مرفین و شدیداً اعتیادآور است. افرادی که این مخدر را مصرف می‌کنند هروئینی می‌نامند. خرید، فروش و تملک این ماده تقریباً در همه کشورهای دنیا غیرقانونی است. نام هرویین از واژه یونانی هیرو به معنی قهرمان گرفته شده‌است. هروئین یکی از مشتقات نیمه صناعی مرفین می باشد که با عمل تقطیر از مرفین تهیه می‌گردد، از یک کیلوگرم مرفین حدود ۹۰۰ گرم هرویین به دست می‌آید که در پزشکی به آن دی‌استیل‌ مرفین نیز گفته می‌شود.[۴] این ماده مخدر در ایران به اسامی عامیانه گَرد و دَوا هم خوانده می‌شود. هروئینی که برای مصارف پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد، اغلب به صورت قرص مصرف شده یا به صورت محلول تزریق می‌شود. تعدادی از افیون‌های صنعتی از خانواده مرفین (اپیوییدها) که برای مصارف پزشکی و دارویی تولید می‌شوند، خواصی مشابه هرویین دارند. از جمله این مواد می‌توان به دی هیدرو کدئین (DF 118s)، پتیدین (که اغلب برای کاهش درد زایمان استفاده می‌شود)، دیکونال (دیپیپانون)، پالفیوم، ترامادول، و متادون (که اغلب در برنامه‌های درمانی به عنوان جایگزینی برای اعتیاد به هروئین تجویز می‌شود) اشاره نمود.[۵]

مکانیزم اثر

هروئین آگونیستی را بر روی گیرنده‌های دستگاه عصبی مرکزی (CNS) شامل مو (μ)، کاپا (κ) و دلتا (δ) اعمال کند. اثرات هردو گیرندهٔ مو (μ۱ و μ۲) اثرات ضد درد، μ۲ افسردگی تنفسی و μ۱ سرخوشی است. فعال شدن گیرندهٔ μ۲ موجب تنگ شدن مردمک چشم، کاهش تحرک دستگاه گوارش (GI) (و در نتیجه آن یبوست) و وابستگی فیزیولوژیکی می‌شود. فعال شدن گیرندهٔ کاپا (κ) نیز به‌خوبی باعث آرامبخشی و تخفیف درد شدید می‌شود و گیرنده‌ٔ دلتا (δ) بیشتر درگیر پدیده‌های درد در ستون فقرات است. در CNS بافت‌های محیطی هروئین را به ۶-مونوآستیل مرفین و سپس به مورفین متابولیزه می‌کنند. هنگامی که به صورت خوراکی مصرف می‌شود، هروئین به وسیله دی-اسلیتیل شدن در متابولیز اولیه به مورفین متابولیزه می‌شود. بنابراين، برخلاف تزریق وريدی، مصرف خوراکی باعث شروع سریع اثرات نمی‌شود و برای مصرف کنندگان نیز مطلوب نیست. ۶-مونوآستیل مرفین و مورفین گیرنده‌های اوپیوئید را فعال می‌کنند، به ویژه گیرندهٔ μ۲.[۶] هروئین در بدن سریع متابولیزه می‌شود و متابولیت‌های آن به‌سرعت از طریق ادرار دفع می‌شود.[۷] نیمه‌ٔ عمر آن بستگی به عوامل مختلفی دارد و معمولاً نیم‌ساعت است، اگرچه برخی مطالعات نیز نیمه‌ٔ عمر هروئین را ۳ تا ٨ دقیقه نشان می‌دهند.[۸]

شیوهٔ مصرف

از هروئین معمولاً به سه شیوهٔ تدخین‌ کردن، تزریق‌ کردن و بالاکشیدن از سوراخ بینی یا استنشاق‌ کردن(Sniffing) استفاده می‌شود. تزریق داخل وریدی هروئین با شروع اثر ۷ تا ٨ ثانیه پس‌از تزریق، شدیدترین و سریع‌ترین اثر را از میان شیوه‌های مصرف داراست، به همین دلیل در معتادان مزمن هروئینی شایع است. در‌حالیکه تأثیر تزریق ماهیچه‌ای پس از ۵ تا ٨ دقیقه نسبتاً آرام شروع می‌شود. هنگامی‌که هروئین تدخین و یا استنشاق می‌شود، اثرات آن به‌طور معمول درعرض ۱۰ الی ۱۵ دقیقه احساس می‌شود. اگرچه تدخین و استنشاق‌کردن به سرعت و شدتِ تزریق داخل وریدی اثربخشی ندارند اما پژوهشگران «مٶسسه ملی سوءاستفاده از دارو» آمریکا تأیید کرده‌اند که هر سه‌ نوع روش مصرف هروئین اعتیادآور است.[۹]

عوارض و تأثیرات

اولین نوبت مصرف هروئین باعث ایجاد احساس تهوع یا استفراغ می‌شود؛ ولی به‌ تدریج و با مصرف بیشتر، این عوارض ازبین می‌روند. مصرف میزان زیاد هروئین (اوردوز) باعث بروز بی‌حسی شدید، کما و اختلالات تنفسی می‌شود. برخی‌از عوارض بلندمدت هروئین عبارتند از: یبوست مزمن، بروز اختلال و بی‌نظمی در عادت‌های ماهانه زنان، ذات الریه، و کاهش مقاومت در برابر عفونت‌ها و بیماری‌های مختلف.[۱۰]

اثرات کوتاه مدت

پس از مصرف هروئین، حالتی به نام «Rush» در فرد مصرف کننده به وجود می‌آید، که به مقدار هروئین بستگی دارد و به گیرنده‌های اوپیوئید مربوط می‌شود. «Rush» معمولاً احساس خستگی‌ مفرط، خشکی دهان، سرخوشی، احساس کرختی در اندام‌های بدن، تهوع و خارش را به همراه دارد. پس‌ از اثرات اولیه مصرف‌کننده به‌طور معمول چند‌ساعت به خواب فرو می‌رود. عملکرد ذهنی مختل می‌شود، ضربان قلب کند و تنفس به‌شدت کاهش می‌یابد، به گونه‌ای که برای زندگی فرد تهدیدکننده است و می‌تواند به کم‌کاری و آسیب دائمی مغزی منجر شود. هروئین از طریق متوقف کردن پیام‌های درد که از طناب نخاعی به بدن منتقل می‌شود، موجب تسکین درد می‌شود.[۱۱]

اثرات بلند مدت

یبوست ناشی از مصرف هروئین اغلب با تداوم مصرف در معتادان هروئین منجر به بواسیر می‌شود. مصرف هروئین می‌تواند موجب بی‌خوابی، اختلال‌های جنسی مانند زودانزالی یا کاهش میل جنسی در مردان، عفونت دریچه‌های قلب، عفونت شش‌ها و آسیب‌های کبدی و کلیوی شود. مصرف درازمدت هروئین باعث ابتلا به اختلالات روانی افسردگی و اختلال شخصیت می‌شود. در افرادی که آن را تدخین کنند، می‌تواند مشکلات ریوی نظیر سرطان ریه را به‌وجود آورد و متعاقب آن افرادی که هروئین را استنشاق کنند، باعث آسیب به بافت داخل بینی آنان می‌شود.[۱۲][۱۳][۱۴]هروئین خیابانی اغلب حاوی مواد افزودنی مانند شکر، نشاسته یا شیرِ پودری است که احتمال دارد رگ‌های خونی را که منتهی به ریه ها، کبد، کلیه‌ها یا مغز می‌شود، ببندد و باعث بیماری‌های مختلف و آسیب دائمی شود.[۱۵]

پژوهش‌ها با استفاده از اسکن‌های مغزی نشان داده‌اند که مصرف دراز مدت و مداوم هروئین به تغییراتی در ساختار فیزیولوژیکی و عملکرد مغز می‌انجامد و باعث ایجاد عدم تعادل در سیستم‌های نورونی و هورمونی می‌شود که به آسانی قابل برگشت نیست. مطالعات نشان داده‌اند کهسوءمصرف طولانی مدت هروئین موجب کاهش ماده سفید مغز می‌گردد که این ماده در توانایی تصمیم‌گیری، توانایی تنظیم رفتار و پاسخ به شرایط استرس‌زا نقش دارد.[۱۶] با این وجود پژوهشی نشان داده که ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها پس از قطع مصرف هروئین به طول بینجامد تا مغز به کارکرد طبیعی‌اش بازگردد.[۱۷]

بسیاری از ناراحتی‌های منتسب شده به هروئین در واقع حاصل از آلودگی‌های موجود در منابع غیرمجاز یا روش‌های استفاده از این ماده است؛ همچون زمانی‌که معتادان به صورت مشترک، همگی برای تزریق از یک سرنگ استفاده می‌کنند. این عادت در میان معتادان بیماری‌های گوناگونی را ایجاد می‌کند که دامنه آن از هپاتیت تا ایدز (سندرُم نقص ایمنی بدن) کشیده می‌شود. با این حال محققان دریافته‌اند که در تزریق کنندگان نوعی از هروئین که «قیر سیاه» (Black tar) نام دارد خطر ابتلا به عفونت بوتولیسم (Botulism) در محل تزریق افزایش می‌یابد و در این مورد میزان بهداشتی بودن وسایل و روش‌های مورد استفاده اهمیتی ندارد. تزریق کنندگان هر نوعی از هروئین بسیار مستعد آلودگی به همه نوع از انواع عفونتها هستند. بعضی از محققان معتقدند هروئین سیستم ایمنی بدن را تضعیف می‌کند. استنشاق بخارات حاصل از هروئین در معرض حرارت به سرعت و به اندازه‌ای که برای فلج کردن یک فرد کافی باشد می‌تواند صدمه مغزی ایجاد کند، هرچند، چندین گزارش موردی نشان می‌دهد که حصول بهبودی نسبی امکان‌پذیر است. استنشاق بخارات ذکر شده یا استنشاق پودر هروئین، هردو روش باعث بروز مشکلات تنفسی می‌شود و تزریق هروئین می‌تواند باعث تجمع سریع مایع در ریه‌ها گردد. یک مطالعه نشان می‌دهد که در مصرف‌کنندگان مردی که مدتهای طولانی هروئین مصرف کرده‌اند، تراکم استخوان کاهش می‌یابد و به این ترتیب احتمال شکستگی استخوان در این افراد افزایش پیدا می‌کند. محققان گمان می‌کنند که این مشکل ناشی از پایین بودن سطح تستوسترون در بدن این افراد است که در نتیجهٔ مصرف هروئین به‌وجود می‌آید (پایین بودن تستوسترون از تأثیرات هروئین است که باعث کاهش میل جنسی در مردان می‌شود). ظاهراً مشکلات مربوط به تراکم استخوان و تستوسترون پس از قطع مصرف هروئین برطرف می‌شوند. با اینکه بروز سکته مغزی از نتایج غیرمعمول استفاده از هروئین محسوب می‌شود، بررسی‌های انجام شده از کالبدشکافی مغز صد نفر از معتادان به هروئین نشان می‌دهد که ۵٪ تا ۱۰٪ از معتادان تزریقی به سکته‌های مغزی کوچکی دچار می‌شوند که ممکن است نیازی به درمان پزشکی نداشته باشند، اما پس از آن ممکن است بر رفتار این افراد اثر بگذارند. آزمایش دیگری بر روی معتادان، اثر ناخواسته دیگری را نشان داد: بیشتر این افراد رنگها را تا حدودی متفاوت از افرادی می‌بینند که هروئین مصرف نمی‌کنند.[۱۸]

مصرف هروئین در دوران بارداری

تحقیقات نشان می‌دهند مصرف هروئین توسط زنان در زمان بارداری احتمال بروز عفونت‌های حاد، اعتیاد، سندرم اختلال و علائمی از قبیل تحریک پذیری، کمبود وزن، تب، لرزش، اسهال، استفراغ و تشنج در نوزادان را به طرز قابل توجهی افزایش می‌دهد.[۱۹][۲۰][۲۱]

اعتیاد

هروئین بر گیرنده های اپیوییدی مغز تأثیر می‌گذارد و باعث آزاد شدن زیاد واسطه شیمیایی دوپامین می شود که مهم‌ترین نقش را در سیستم لذت و پاداش مغز دارد[۲۲]، بنابراین معمولاً احساسات خوشایندی همچون آرامش جسمی و روانی، سرخوشی و تسکین را در بدن پدید می آورد و فرد را پس از مصرف اولیه، به مصرف مجدد آن ترغیب می‌کند. فرد مصرف‌کننده برای دست‌یابی به این حالت ممکن است به‌طور مکرر و بی‌اختیار به مصرف آن روی بیاورد که پس از مدت کوتاهی (در کمتر از ۲۱ روز) به دلیل اثرات سریع و قوی هرویین بر روی مغز، وابستگی شدید و تحمل دارویی(tolerance) ایجاد می‌شود. در این صورت مصرف‌کننده به دلیل عدم مواجهه با علائم ناخوشایند قطع مصرف مجبور است به مصرف مجدد این مخدر روی بیاورد و برای دست‌یابی به حالت سرخوشی اولیه، به تدریج دوز مصرفی خود را افزایش دهد.[۲۳][۲۴] تحقیقات حاکی از آن است که عمدتاً دلایل گرایش افراد به هروئین با عدم سلامت روانی آنان در ارتباط است. تحقیقی در دانشگاه ایلینوی نشان می‌دهد که حدود ۷۵ درصد مصرف‌کنندگان هروئین براثر اختلالات روانی همچون اضطراب، افسردگی، اختلال دوقطبی و اختلال کم‌توجهی - بیش‌فعالی به مصرف آن روی آورده بودند.[۲۵]

اغلب علائم فیزیکی و روانی قطع‌ مصرف (سندرُم‌ ترک) هروئین عبارتند از:

تعریق زیاد، آبریزش‌ بینی و اشک‌ریزش، احساس سرما و لرز، دانه‌دانه شدن سطح پوست و سیخ شدن موها، خمیازه کشیدن شدید و مداوم، تحریک‌پذیری، افسردگی، وسوسه مصرف مواد، دردهای عضلانی و استخوانی، از‌ دست‌دادن اشتها، بی‌خوابی، بی‌قراری و اضطراب، انزال خودبه‌خودی، استفراغ و اسهال

اوج سندرم ترک بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از آخرین مصرف می‌باشد، با این وجود در بعضی معتادان هروئین، مواردی از این علائم تا چندماه پس از ترک مصرف ادامه می‌یابد.[۲۶][۲۷][۲۸]

درمان

ترک اعتیاد به هروئین احتمالاً سخت‌ترین نوع ترک در میان موادمخدر است. روشهایی کلی برای ترک آن وجود دارد که مهم‌ترین این روش‌ها ترک هروئین با استفاده از دارودرمانی به وسیله داروی متادون است که زیر نظر پزشک صورت می‌گیرد.[۲۹]

کاربردها

برای بسیاری از افرادی که به بیماری های لاعلاج مبتلا هستند، تنها یک‌چیز می‌تواند اندکی به زندگی‌شان کیفیت دهد: دی‌استیل مرفین، نامی که پزشکان متخصص برای این دارو استفاده می‌کنند، ولی مردم عادی آن را به نام هروئین می‌شناسند.[۳۰] بسته به فرایند تولید و روشی که از هروئین استفاده می‌شود، تأثیرات اندازه‌گیری شده آن بین ۱٫۵ تا ۸ برابر قوی‌تر از مورفین است. از هروئین در مصارف پزشکی برای جلوگیری از سرفهٔ حاد و کاهش درد شدید در کودکان و بزرگسالان استفاده می‌کنند. یک مطالعه دربارهٔ تسکین درد، هروئین را با داروی استاندارد Hydromorphone که برای مبارزه با دردهای شدید تجویز می‌شود، قابل مقایسه دانست. پزشکان تشخیص داده‌اند که هروئین یک بیهوش‌کنندهٔ ایمن برای استفاده در زمان زایمان است که هیچ سوء اثر آشکاری بر مادر یا کودک ندارد. از این دارو همچنین در درمان پورفیری استفاده می‌کنند؛ پورفیری اختلال در فرایندهای شیمیایی بدن افراد است که در آن‌ها نسبت به نور حساسیت ایجاد می‌کند و گاهی اوقات نیز باعث ایجاد خشونت در آن‌ها می‌شود. مصرف‌کنندگان هروئین از هر دوجنس (مرد و زن) گزارش داده‌اند که در آغاز مصرف فعالیت جنسی در آن‌ها افزایش می‌یابد، اما با ادامه مصرف، این فعالیت‌ها کاهش پیدا می‌کند. (چنانچه گفته شد، هروئین دارای تأثیرات هورمونی است که در درازمدت فعالیت جنسی مردان را کاهش می‌دهد). این دارو در ابتدا اضطراب روانی را کاهش می‌دهد اما این اثر به تدریج تبدیل به بی‌تفاوتی نسبت به دنیای اطراف می‌شود.[۳۱]

درجه‌بندی کیفی

هروئین از لحاظ کیفیت به چهار دسته تقسیم می‌شود:

هروئین شماره چهار: پودر سفید رنگی که خالص‌ترین نوع هروئین محسوب می‌شود که به آسانی قابل حل است و همچنین قابلیت تزریق را برای تأثیر بهتر و سریع‌تر نیز دارد. (بالاترین درصد مورفین را دارد یعنی تا حدود ۷۵درصد)

هروئین شماره سه: پودر قهوه‌ای زنگی است که بعد از پودر سفید رنگ بیشترین درصد مورفین را دارا است. (حداکثر ۳۰ درصد مورفین)

هروئین شماره دو و یک: پودر قهوه‌ای کم‌رنگی است که هنوز به صورت خام است و فراوری لازم روی آن صورت نگرفته‌است.[نیازمند منبع]

منابع

  1. Bashore RA, Ketchum JS, Staisch KJ, Barrett CT, Zimmermann EG (June 1981). "Heroin and Pregnancy". West. J. Med. 134 (6): 506–514. PMC 1272838. PMID 7257365. {{cite journal}}: More than one of author-name-list parameters specified (help)نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  2. Rook, Elisabeth J.; Van Ree, Jan M.; Van Den Brink, Wim; Hillebrand, Michel J. X.; Huitema, Alwin D. R.; Hendriks, Vincent M.; Beijnen, Jos H. (2006). "Pharmacokinetics and Pharmacodynamics of High Doses of Pharmaceutically Prepared Heroin, by Intravenous or by Inhalation Route in Opioid-Dependent Patients". Basic & Clinical Pharmacology & Toxicology. 98: 86–96. doi:10.1111/j.1742-7843.2006.pto_233.x.
  3. "Chemical Sampling Information: Heroin". Osha.gov. Retrieved 2010-10-20.
  4. «هروئین چیست». درمان سوء مصرف مواد شرق آفتاب. دریافت‌شده در 18 مهر 94. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازدید= را بررسی کنید (کمک)
  5. میلر، ریچارد لارنس _ ترجمه اشکان پشنگ زاده. «دانشنامه داروهای اعتیادآور».
  6. Huecker، Martin R.؛ Marraffa، Jeanna (۲۰۱۸). Heroin. (Treasure Island (FL: StatPearls Publishing. PMID 28722906.
  7. Yeh, S. Y.; Gorodetzky, C. W.; McQuinn, R. L. (1976-2). "Urinary excretion of heroin and its metabolites in man". The Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics. 196 (2): 249–256. ISSN 0022-3565. PMID 1255475. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)
  8. «How Long Does Heroin Stay in Your System? (Urine, Blood, Saliva, Hair)» (به انگلیسی). American Addiction Centers. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۰-۱۲.
  9. «Heroin information» (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۹-۲۹. از پارامتر ناشناخته |وب‌گاه= صرف نظر شد (|وبگاه= پیشنهاد می‌شود) (کمک)
  10. میلر، ریچارد لارنس_ ترجمه اشکان پشنگ زاده. «دانشنامه داروهای اعتیادآور».
  11. Abuse, National Institute on Drug. "What are the immediate (short-term) effects of heroin use?" (به انگلیسی). Retrieved 2018-09-16.
  12. «Heroin and pregnancy» (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۹-۰۷.
  13. «مصرف هروئین، اعتیاد، اثرات و ترک هروئین - راستینه». سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه. ۱۳۹۶-۱۰-۱۹T07:00:39+00:00. دریافت‌شده در 2018-09-07. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  14. Abuse, National Institute on Drug. "Heroin" (به انگلیسی). Retrieved 2018-09-16.
  15. Abuse, National Institute on Drug. "Heroin" (به انگلیسی). Retrieved 2018-09-16.
  16. Abuse, National Institute on Drug. "What are the long-term effects of heroin use?" (به انگلیسی). Retrieved 2018-09-16.
  17. «مروری بر هروئین و آثار آن – سایت پزشکان بدون مرز». دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۹-۱۱. از پارامتر ناشناخته |وب‌گاه= صرف نظر شد (|وبگاه= پیشنهاد می‌شود) (کمک)
  18. میلر، ریچارد لارنس-ترجمه اشکان پشنگ زاده (۱۳۹۳). «دانشنامه داروهای اعتیادآور». جهاد دانشگاهی، سازمان انتشارات.
  19. Abuse, National Institute on Drug. "How does heroin use affect pregnant women?" (به انگلیسی). Retrieved 2018-09-07.
  20. "Fetal complications of maternal heroin addiction: Abnormal growth, infections, and episodes of stress". The Journal of Pediatrics (به انگلیسی). 83 (6): 1055–1061. 1973-12-01. doi:10.1016/S0022-3476(73)80550-5. ISSN 0022-3476.
  21. Namboodiri, Vasudevan; George, Sanju; Boulay, Sylvie; Fair, Mandy (2010-02-11). "Pregnant heroin addict: what about the baby?". BMJ Case Reports. 2010. doi:10.1136/bcr.09.2009.2246. ISSN 1757-790X. PMC 3029977. PMID 22328902.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر PMC (link)
  22. "Heroin Addiction: Symptoms, Causes, Treatments, and Outlook" (به انگلیسی). Retrieved 2018-09-30.
  23. «مفاهیم: هروئین چیست؟». www.hamshahrionline.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۹-۰۷.
  24. «هروئین چیست؟».
  25. «Heroin Use, Addiction, Effects, Withdrawal, and More» (به انگلیسی). WebMD. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۹-۰۷.
  26. «هروئین». www.day-clinic.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۹-۰۷.
  27. «هروئین چیست؟ عوارض مصرف و روش‌های درمان | کلینیک درمان اعتیاد آکسون». کلینیک آکسون. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۹-۰۷.
  28. «How Heroin Addiction Forms and How to Get Treated» (به انگلیسی). Project Know. ۲۰۱۲-۰۲-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۹-۰۸.
  29. زندگی, هنر. "ترک هروئین | روش‌های ترک اعتیاد به هروئین". honarehzendegi.com (به انگلیسی). Retrieved 2018-09-08.
  30. http://www.bbc.co.uk/persian/world/2013/04/130204_mgh_magazine_the_biggest_decision.shtml
  31. "Ashkan Pashangzadeh | University of Arak - Academia.edu". araku.academia.edu (به انگلیسی). Retrieved 2018-09-08.

نگارخانه

هروئین آسیایی

جستارهای وابسته