|سال‌شهرستان‌شدن= ۱۳۱۸<ref name=ToolAutoGenRef1>[http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=1066 بروجرد<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
|سال‌شهرستان‌شدن= ۱۳۱۸<ref name=ToolAutoGenRef1>[http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=1066 بروجرد<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
|جمعیت = ۳۱۶،۴۵۲ نفر <ref>{{سرشماری ۱۳۹۵|۱۵}}</ref>
|جمعیت = ۵۸۶،۴۵۲ نفر <ref>{{سرشماری ۱۳۹۵|۱۵}}</ref>
|رشدجمعیت=
|رشدجمعیت=
|تراکم‌جمعیت=
|تراکم‌جمعیت=
|زبان= [[فارسی]]،[[لری]]<ref>[http://borujerdnews.ir/old/tourism/zaban_shenasi.htm زبان‌شناسی بروجردی<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot }}</ref>
|زبان= [[لری]] [[گویش بروجردی]]<ref>[http://borujerdnews.ir/old/tourism/zaban_shenasi.htm زبان‌شناسی بروجردی<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot }}</ref> ،
|مذهب= [[شیعه]]<ref name=ToolAutoGenRef1 />
|مذهب= [[شیعه]]<ref name=ToolAutoGenRef1 />
|مساحت=
|مساحت=
خط ۳۰:
خط ۳۰:
== تقسیمات کشوری ==
== تقسیمات کشوری ==
شهرستان بروجرد دارای ۱۸۰ روستا است. <ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.irna.ir/fa/News/80462700/اجتماعی/واحدهای_مسکونی_ روستاهای_بروجرد_مقاوم_سازی_شد |عنوان= واحدهای مسکونن تمامی روستاهای بروجرد مقاوم‌سازی شد | ناشر =ایرنا |تاریخ =کد خبر: 80462700 (3040485) | تاریخ خبر: 29/09/1391 |تاریخ بازبینی=}}</ref>. این شهرستان ۱۶۷۰ کیلومتر مربع مساحت دارد و از دو بخش مرکزی و اشترینان و ۷ دهستان تشکیل شده‌است. دو نقطه شهری این شهرستان عبارتند از شهرهای [[بروجرد]] و [[اشترینان]] <ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://portal2.moi.ir/Portal/Home/Default.aspx?CategoryID=8f931308-c67e-4cf4-a5e7-3c1bbb1a6f32 |عنوان=بانک اطلاعات تقسیمات کشوری |ناشر=وزارت کشور |تاریخ= |تاریخ بازبینی=۱۳۹۱/۱۰/۷ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140724132759/http://portal2.moi.ir/Portal/Home/Default.aspx?CategoryID=8f931308-c67e-4cf4-a5e7-3c1bbb1a6f32 |archivedate=۲۴ ژوئیه ۲۰۱۴ |dead-url=yes }}</ref>.
شهرستان بروجرد دارای ۱۸۰ روستا است. <ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.irna.ir/fa/News/80462700/اجتماعی/واحدهای_مسکونی_تمامی روستاهای_بروجرد_مقاوم_سازی_شد |عنوان= واحدهای مسکونی تمامی روستاهای بروجرد مقاوم‌سازی شد | ناشر =ایرنا |تاریخ =کد خبر: 80462700 (3040485) | تاریخ خبر: 29/09/1391 |تاریخ بازبینی=}}</ref>. این شهرستان ۱۶۷۰ کیلومتر مربع مساحت دارد و از دو بخش مرکزی و اشترینان و ۷ دهستان تشکیل شده‌است. دو نقطه شهری این شهرستان عبارتند از شهرهای [[بروجرد]] و [[اشترینان]] <ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://portal2.moi.ir/Portal/Home/Default.aspx?CategoryID=8f931308-c67e-4cf4-a5e7-3c1bbb1a6f32 |عنوان=بانک اطلاعات تقسیمات کشوری |ناشر=وزارت کشور |تاریخ= |تاریخ بازبینی=۱۳۹۱/۱۰/۷ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140724132759/http://portal2.moi.ir/Portal/Home/Default.aspx?CategoryID=8f931308-c67e-4cf4-a5e7-3c1bbb1a6f32 |archivedate=۲۴ ژوئیه ۲۰۱۴ |dead-url=yes }}</ref>.
دهستان‌های شهرستان بروجرد از این قرارند:
دهستان‌های شهرستان بروجرد از این قرارند:
* دهستان‌های [[بخش مرکزی شهرستان بروجرد|بخش مرکزی]]:
* دهستان‌های [[بخش مرکزی شهرستان بروجرد|بخش مرکزی]]:
بر اساس [[سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۹۰)|سرشماری مرکز آمار ایران]]، جمعیت شهرستان بروجرد در سال ۱۳۹۵ برابر ۳۱۶،۴۵۲ نفر و در سال ۱۳۹۰ برابر با ۳۳۷٬۷۸۴ نفر بوده‌است <ref name=amarBor/> به این ترتیب، شهرستان بروجرد، دومین شهرستان پرجمعیت استان لرستان محسوب می‌شود <ref name=amar90Lor/>. <ref>[[فهرست شهرستان‌های ایران (۱۳۹۰)]]</ref>. جمعیت شهرستان بروجرد در سال ۱۳۸۵ برابر با۳۲۳٬۷۴۹ نفر بوده‌است.<ref name="آمار">{{یادکرد وب |url=http://www.amar.org.ir/portal/faces/public/census85/census85.natayej/census85.informationfile/ |title=پایگاه اینترنتی مرکز آمار ایران |accessdate=۱۵ اکتبر ۲۰۱۲ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090418055657/http://www.amar.org.ir/portal/faces/public/census85/census85.natayej/census85.informationfile/ |archivedate=۱۸ آوریل ۲۰۰۹ |dead-url=yes }}</ref>. همچنین براساس سرشماری ۱۳۹۰، جمعیت شهری شهرستان بروجرد ۱۹۶٬۶۵۶ نفر گزارش شده‌است. <ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |.شانی=http://www.amar.org.ir/Default.aspx?tabid=1536 |عنوان=نتایج تفصیلی- عنوان- 1390 | ناشر = مرکز آمار ایران |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۱۳۹۱/۱۰/۸}}</ref>
بر اساس [[سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۹۰)|سرشماری مرکز آمار ایران]]، جمعیت شهرستان بروجرد در سال ۱۳۹۵ برابر ۵۶۶،۴۵۲ نفر و در سال ۱۳۹۰ برابر با ۵۵۴٬۷۸۴ نفر بوده‌است <ref name=amarBor/> که ۳۱٫۵ درصد جمعیت استان لرستان را شامل می‌شود. به این ترتیب، شهرستان بروجرد، دومین شهرستان پرجمعیت استان لرستان محسوب می‌شود <ref name=amar90Lor/>. <ref>[[فهرست شهرستان‌های ایران (۱۳۹۰)]]</ref>. جمعیت شهرستان بروجرد در سال ۱۳۸۵ برابر با۳۲۸٬۷۴۹ نفر بوده‌است.<ref name="آمار">{{یادکرد وب |url=http://www.amar.org.ir/portal/faces/public/census85/census85.natayej/census85.informationfile/ |title=پایگاه اینترنتی مرکز آمار ایران |accessdate=۱۵ اکتبر ۲۰۱۲ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090418055657/http://www.amar.org.ir/portal/faces/public/census85/census85.natayej/census85.informationfile/ |archivedate=۱۸ آوریل ۲۰۰۹ |dead-url=yes }}</ref>. همچنین براساس سرشماری ۱۳۹۰، جمعیت شهری شهرستان بروجرد ۳۹۶٬۶۵۶ نفر و جمعیت روستایی آن ۱۵۱٬۸۹۱ نفر گزارش شده‌است. تعداد خانوارهای این شهرستان در همین سال ۱۹۲٬۴۹۱ خانوار بوده‌است. <ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |.شانی=http://www.amar.org.ir/Default.aspx?tabid=1536 |عنوان=نتایج تفصیلی- عنوان- 1390 | ناشر = مرکز آمار ایران |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۱۳۹۱/۱۰/۸}}</ref>.
بلندترین نقطه شهرستان بروجرد [[قله ولاش]] با در غرب شهر بروجرد و پست‌ترین ناحیه در دشت [[سیلاخور]] با ارتفاع تقریبی ۱۵۰۰ متر قرار دارد.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.borujerd.8k.com/geography.htm |title=جغرافیای بروجرد |accessdate=۱۸ سپتامبر ۲۰۱۰ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100106023736/http://www.borujerd.8k.com/geography.htm |archivedate=۶ ژانویه ۲۰۱۰ |dead-url=yes }}</ref>
شهرستان بروجرد بخشی از منطقه کوهستانی زاگرس شمالی است. این منطقه مشتمل بر کوههای مرتفع [[زاگرس]] در [[غرب]] و [[جنوب]]، [[سیلاخور|دشت سیلاخور]] در مرکز و پیشکوه‌های داخلی [[زاگرس]] در [[شرق]] و [[شمال]] است. کوههای بلند زاگرس به صورت نواری از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده‌اند و مرز طبیعی بین دشت سیلاخور و لرستان به حساب می‌آیند. رشته کوه [[کوه گرین|گرین]] ی بخشی از زاگرس مرتفع است که از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده و [[اشترانکوه]] دنباله آن است.پست‌ترین ناحیه، در دشت سیلاخور با ارتفاع تقریبی ۱۵۰۰ متر قرار دارد. [[گلرود|گِلِرود]]، تیره، ماربره و تهیج رودهای شهرستان بروجردند که از [[سراب|سراب‌ها]] و [[چشمه|چشمه‌های]] فراوان منطقه مانند سراب ونایی، زارم، کرتول، زرشکه، سفید، پنبه، جانیزه و چشمه‌های دره خونی سرچشمه می‌گیرند.
شهرستان بروجرد بخشی از منطقه کوهستانی زاگرس شمالی است. این منطقه مشتمل بر کوههای مرتفع [[زاگرس]] در [[غرب]] و [[جنوب]]، [[سیلاخور|دشت سیلاخور]] در مرکز و پیشکوه‌های داخلی [[زاگرس]] در [[شرق]] و [[شمال]] است. کوههای بلند زاگرس به صورت نواری از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده‌اند و مرز طبیعی بین دشت سیلاخور و لرستان به حساب می‌آیند. رشته کوه [[کوه گرین|گرین]] ی بخشی از زاگرس مرتفع است که از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده و [[اشترانکوه]] دنباله آن است. قلل عمده این رشته کوه، [[چهل نابالغان]]، [[قله ولاش|ولاش]] و [[میش پرور]] هستند. پست‌ترین ناحیه، در دشت سیلاخور با ارتفاع تقریبی ۱۵۰۰ متر قرار دارد. [[گلرود|گِلِرود]]، تیره، ماربره و تهیج رودهای شهرستان بروجردند که از [[سراب|سراب‌ها]] و [[چشمه|چشمه‌های]] فراوان منطقه مانند سراب ونایی، زارم، کرتول، زرشکه، سفید، پنبه، جانیزه و چشمه‌های دره خونی سرچشمه می‌گیرند.
بروجرد دارای آب و هوای [[معتدل کوهستانی]] با تابستانهای [[معتدل]] و [[زمستان|زمستانهای]]است. این شهرستان بین عرضهای شمالی حد اقل ۳۳ درجه و ۳۶ دقیقه و حداکثر ۳۴ درجه و ۶ دقیقه و طول شرقی و داخل ۴۸ درجه و ۲۷ دقیقه و حداکثر ۴۹ درجه و ۲۷ دقیقه قرار دارد.
بروجرد دارای آب و هوای [[معتدل کوهستانی]] با تابستانهای [[معتدل]] و [[زمستان|زمستانهای]]است. این شهرستان بین عرضهای شمالی حد اقل ۳۳ درجه و ۳۶ دقیقه و حداکثر ۳۴ درجه و ۶ دقیقه و طول شرقی و داخل ۴۸ درجه و ۲۷ دقیقه و حداکثر ۴۹ درجه و ۲۷ دقیقه قرار دارد.
خط ۵۷:
خط ۵۸:
<gallery>
<gallery>
Borujerd_west_of_Iran_09.jpg|<small>دامنه‌های جنوبی گرین در جنوب غربی بروجرد</small>
Borujerd_west_of_Iran_09.jpg|<small>دامنه‌های جنوبی گرین در جنوب غربی بروجرد</small>
Kooh -e- Garein.jpg|<small>نمای کوه گرین </small>
Kooh -e- Garein.jpg|<small>نمای کوه گرین از روستای فیال بروجرد</small>
Zalian region of Borujerd.jpg|<small>کوههای منطقه زالیان در شرق بروجرد</small>
Zalian road of Borujerd.jpg|<small>کوههای منطقه زالیان در شرق بروجرد</small>
</Gallery>
</Gallery>
{{پایان}}
{{پایان}}
== باستان‌شناسی و آثار تاریخی ==
== باستان‌شناسی و آثار تاریخی ==
محدوده شهرستان بروجرد حاوی تعداد زیادی تپه‌های باستانی و تاریخی است که از دورهای پیش از تاریخ تا قرن معاصر آباد بوده‌اند. از نظر باستان شناسی، [[تپه قرق و تپه بزازنا ]] در [[دهستان شیروان]]، مهم‌ترین تپه باستانی شهرستان بروجرد است و تا پنج طبقه لایه برداری و مطالعه شده‌است. اشکال هندسی و رنگ اخرایی سفال‌های کشف شده قدمت آن را با کوهدشت لرستان هم‌زمان می‌کند. در لایه‌های بیرونی، تک سفال‌هایی از دوره‌های بعدی از جمله اشکانیان هم در آن دیده می‌شود <ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=آنی زاده |نام=علی |کتاب=فرهنگ مردم بروجرد | ناشر=طرح آینده |سال=۱۳۸۸}}</ref> (ص. ۹).همچنین باستان شناسان با توجه به اسناد معتبر تاریخی که جدیدا کشف شده مطمین شده‌اند که بروجرد (بروگرد) بیش از ۵۰۰ سال قدمت دارد و بعد از صفویان است. همچنین اسناد به خاک و خون کشیدن این استانها توسط پادشاه بروجرد به دست آمده‌است.
محدوده شهرستان بروجرد حاوی تعداد زیادی تپه‌های باستانی و تاریخی است که از دورهای پیش از تاریخ تا قرن معاصر آباد بوده‌اند. از نظر باستان شناسی، [[تپه قرق و تپه بزازنا ]] در [[دهستان شیروان]]، مهم‌ترین تپه باستانی شهرستان بروجرد است و تا پنج طبقه لایه برداری و مطالعه شده‌است. اشکال هندسی و رنگ اخرایی سفال‌های کشف شده قدمت آن را با [[تپه گیان]] و کوهدشت لرستان هم‌زمان می‌کند. در لایه‌های بیرونی، تک سفال‌هایی از دوره‌های بعدی از جمله اشکانیان هم در آن دیده می‌شود <ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=آنی زاده |نام=علی |کتاب=فرهنگ مردم بروجرد | ناشر=طرح آینده |سال=۱۳۸۸}}</ref> (ص. ۹).همچنین باستان شناسان با توجه به اسناد معتبر تاریخی که جدیدا کشف شده مطمین شده‌اند که منطقه گسترده بروجرد ( بروگرد) بیش از ۵۰۰ سال قدمت دارد و تا مدت مدیدی بعد از صفویان استان لرستان زیر نظر بروجرد بوده است و به خزانه بروجرد خراج پرداخت میکردند. همچنین اسناد به خاک و خون کشیدن این استانها توسط پادشاه بروجرد به دست آمده‌است.
( تاریخ طبری. تاریخ ده هزار ساله. کتیبه سنگی شاه سرداری اول.) از آثار تاریخی بروجرد می توان به مسجد جامع و مسجد سلطانی بروجرد اشاره کرد .
( تاریخ طبری. تاریخ ده هزار ساله. کتیبه سنگی شاه سرداری اول.) از آثار تاریخی بروجرد می توان به مسجد جامع و مسجد سلطانی بروجرد اشاره کرد .
خط ۶۹:
خط ۷۴:
دامنه‌های کوههای [[زاگرس]] در محدود [[بروجرد]] از تنوع زیادی در گیاهان خودرو برخوردار است و بسیاری از گیاهان ناحیه [[بروجرد]] ارزش خوراکی یا دارویی دارند. در محدوده فعلی شهرستان بروجرد [[جنگل]] وجود ندارد اما در ناحیه [[سیلاخور]] و در دامنه کوههای زاگرس که به‌طور سنتی جزو منطقه بروجرد به حساب می‌آیند جنگلهایی از درختان [[بلوط]] و [[ارس]] وجود دارد.
دامنه‌های کوههای [[زاگرس]] در محدود [[بروجرد]] از تنوع زیادی در گیاهان خودرو برخوردار است و بسیاری از گیاهان ناحیه [[بروجرد]] ارزش خوراکی یا دارویی دارند. در محدوده فعلی شهرستان بروجرد [[جنگل]] وجود ندارد اما در ناحیه [[سیلاخور]] و در دامنه کوههای زاگرس که به‌طور سنتی جزو منطقه بروجرد به حساب می‌آیند جنگلهایی از درختان [[بلوط]] و [[ارس]] وجود دارد.
[[گل گاوزبان]]، [[خاکشیر]]، [[گل ختمی]]، [[آویشن]]، [[عناب]]، [[ترنجبین]]، [[پر سیاوش]]، [[کاسنی]]، [[گل سرخ]]، [[شقایق]]، [[بیدمشک]]، [[لاله]]، [[زنبق]]، [[شیرین بیان]]، [[بن سرخ]]، [[خاکشیر]] و [[نرگس]] و همچنین [[نباتات]] خوراکی چون [[پیشوک]]، [[شنگ]]، [[زرشک]]، [[کنگر]]، [[ریواس]]، [[حاجی بیان]]، [[فرفیان]]، [[پونه]] و [[نعناع]] از گیاهان خودروی منطقه‌اند.محصولات کشاورزی و باغی عمده بروجرد عبارتند از [[گندم]]، [[جو (گیاه)|جو]]، [[چغندر]]، [[ذرت]]، [[تخمک]]، انواع [[لوبیا]]، گیاهان علوفه‌ای، [[دانه‌های روغنی]]، [[محصولات جالیزی]]، [[سبزیجات]] و میوه‌هایی چون انواع [[آلو]]، [[آلبالو]]، [[گیلاس]]، [[انجیر]] و [[سنجد]].
[[گل گاوزبان]]، [[خاکشیر]]، [[گل ختمی]]، [[آویشن]]، [[عناب]]، [[ترنجبین]]، [[پر سیاوش]]، [[کاسنی]]، [[گل سرخ]]، [[شقایق]]، [[بیدمشک]]، [[لاله]]، [[زنبق]]، [[شیرین بیان]]، [[بن سرخ]]، [[خاکشیر]] و [[نرگس]] و همچنین [[نباتات]] خوراکی چون [[پیشوک]]، [[شنگ]]، [[زرشک]]، [[کنگر]]، [[ریواس]]، [[حاجی بیان]]، [[فرفیان]]، [[پونه]] و [[نعناع]] از گیاهان خودروی منطقه‌اند.محصولات کشاورزی و باغی عمده بروجرد عبارتند از [[گندم]]، [[جو (گیاه)|جو]]، [[چغندر]]، [[ذرت]]، [[تخمک]]، انواع [[لوبیا]]، [[نخود]]، گیاهان علوفه‌ای، [[دانه‌های روغنی]]، [[پنبه]]، [[باقلا]]، [[محصولات جالیزی]]، [[سبزیجات]] و میوه‌هایی چون [[سیب]]، [[انگور]]، [[گلابِ]]، انواع [[آلو]]، [[آلبالو]]، [[گیلاس]]، [[بادام]]، [[گردو]]، ا[[نجیر]] و [[سنجد]].
شهرستان بروجرد دارای ۱۸۰ روستا است. [۴]. این شهرستان ۱۶۷۰ کیلومتر مربع مساحت دارد و از دو بخش مرکزی و اشترینان و ۷ دهستان تشکیل شده‌است. دو نقطه شهری این شهرستان عبارتند از شهرهای بروجرد و اشترینان[۵].
دهستان‌های شهرستان بروجرد از این قرارند:
بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت شهرستان بروجرد در سال ۱۳۹۵ برابر ۵۶۶،۴۵۲ نفر و در سال ۱۳۹۰ برابر با ۵۵۴٬۷۸۴ نفر بوده‌است [۷] که ۳۱٫۵ درصد جمعیت استان لرستان را شامل می‌شود. به این ترتیب، شهرستان بروجرد، دومین شهرستان پرجمعیت استان لرستان محسوب می‌شود [۸]. [۹]. جمعیت شهرستان بروجرد در سال ۱۳۸۵ برابر با۳۲۸٬۷۴۹ نفر بوده‌است.[۱۰]. همچنین براساس سرشماری ۱۳۹۰، جمعیت شهری شهرستان بروجرد ۳۹۶٬۶۵۶ نفر و جمعیت روستایی آن ۱۵۱٬۸۹۱ نفر گزارش شده‌است. تعداد خانوارهای این شهرستان در همین سال ۱۹۲٬۴۹۱ خانوار بوده‌است. [۱۱].
جغرافیای شهرستان بروجرد
بلندترین نقطه شهرستان بروجرد قله ولاش با در غرب شهر بروجرد و پست‌ترین ناحیه در دشت سیلاخور با ارتفاع تقریبی ۱۵۰۰ متر قرار دارد.[۱۲]
شهرستان بروجرد بخشی از منطقه کوهستانی زاگرس شمالی است. این منطقه مشتمل بر کوههای مرتفع زاگرس در غرب و جنوب، دشت سیلاخور در مرکز و پیشکوه‌های داخلی زاگرس در شرق و شمال است. کوههای بلند زاگرس به صورت نواری از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده‌اند و مرز طبیعی بین دشت سیلاخور و لرستان به حساب می‌آیند. رشته کوه گرین ی بخشی از زاگرس مرتفع است که از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده و اشترانکوه دنباله آن است. قلل عمده این رشته کوه، چهل نابالغان، ولاش و میش پرور هستند. پست‌ترین ناحیه، در دشت سیلاخور با ارتفاع تقریبی ۱۵۰۰ متر قرار دارد. گِلِرود، تیره، ماربره و تهیج رودهای شهرستان بروجردند که از سراب‌ها و چشمه‌های فراوان منطقه مانند سراب ونایی، زارم، کرتول، زرشکه، سفید، پنبه، جانیزه و چشمه‌های دره خونی سرچشمه می‌گیرند.
بروجرد دارای آب و هوای معتدل کوهستانی با تابستانهای معتدل و زمستانهایاست. این شهرستان بین عرضهای شمالی حد اقل ۳۳ درجه و ۳۶ دقیقه و حداکثر ۳۴ درجه و ۶ دقیقه و طول شرقی و داخل ۴۸ درجه و ۲۷ دقیقه و حداکثر ۴۹ درجه و ۲۷ دقیقه قرار دارد.
دشت سیلاخور منطبق با گسل سراسری زاگرس است و وجود گسل‌های فرعی مانند گسل دورود و گسل قلعه حاتم در این منطقه، استعداد منطقه را برا ی زمین لرزه‌های بزرگ موجب شده‌است. زمین لرزه ۱۲۸۷ که در دشت سیلاخور در جنوب شهرستان بروجرد با بزرگای ۷/۳ ریشتر روی داده، یکی از بزرگ‌ترین زمین لرزه‌های ثبت شده ایران است. زلزله فروردین ۱۳۸۵ سیلاخور با قدرت ۶/۱ ریشتر نیز از دیگر زمین لرزه‌های بزرگ منطقه در سالهای اخیر است که باعث ایجاد ناامنی در این شهر شده است. [۱۳] و[۱۴].
کوههای بروجرد
دامنه‌های جنوبی گرین در جنوب غربی بروجرد
نمای کوه گرین از روستای فیال بروجرد
کوههای منطقه زالیان در شرق بروجرد
کوههای منطقه زالیان در شرق بروجرد
باستان‌شناسی و آثار تاریخی
محدوده شهرستان بروجرد حاوی تعداد زیادی تپه‌های باستانی و تاریخی است که از دورهای پیش از تاریخ تا قرن معاصر آباد بوده‌اند. از نظر باستان شناسی، تپه قرق و تپه بزازنا در دهستان شیروان، مهم‌ترین تپه باستانی شهرستان بروجرد است و تا پنج طبقه لایه برداری و مطالعه شده‌است. اشکال هندسی و رنگ اخرایی سفال‌های کشف شده قدمت آن را با تپه گیان و کوهدشت لرستان هم‌زمان می‌کند. در لایه‌های بیرونی، تک سفال‌هایی از دوره‌های بعدی از جمله اشکانیان هم در آن دیده می‌شود [۱۵] (ص. ۹).همچنین باستان شناسان با توجه به اسناد معتبر تاریخی که جدیدا کشف شده مطمین شده‌اند که منطقه گسترده بروجرد ( بروگرد) بیش از ۵۰۰ سال قدمت دارد و تا مدت مدیدی بعد از صفویان استان لرستان زیر نظر بروجرد بوده است و به خزانه بروجرد خراج پرداخت میکردند. همچنین اسناد به خاک و خون کشیدن این استانها توسط پادشاه بروجرد به دست آمده‌است.
( تاریخ طبری. تاریخ ده هزار ساله. کتیبه سنگی شاه سرداری اول.) از آثار تاریخی بروجرد می توان به مسجد جامع و مسجد سلطانی بروجرد اشاره کرد .
پوشش گیاهی
چرای گوسفندان در مراتع چنارستان در جنوب غربی بروجرد.
دامنه‌های کوههای زاگرس در محدود بروجرد از تنوع زیادی در گیاهان خودرو برخوردار است و بسیاری از گیاهان ناحیه بروجرد ارزش خوراکی یا دارویی دارند. در محدوده فعلی شهرستان بروجرد جنگل وجود ندارد اما در ناحیه سیلاخور و در دامنه کوههای زاگرس که به‌طور سنتی جزو منطقه بروجرد به حساب می‌آیند جنگلهایی از درختان بلوط و ارس وجود دارد.
بیشتر مردم شهرستان بروجرد به ویژه ساکنان شهر بروجرد و روستاهای شمال آن با گویش بروجردی سخن می‌گویند. این گویش با تفاوت‌های جزئی میان مردم شهرستان‌های نهاوند و درود و مناطق مجاور رواج دارد. در کنار گویش بروجردی، سایر گویشهای غالب در روستاهای جنوب و جنوب غربی این شهرستان عبارتند از: گویش لریخرمآبادی، گویش لری سیلاخوری زبان لکی. در برخی روستاهای شرقی این شهرستان گویشورانی با زبان ترکی زندگی می‌کنند. در لغت‌نامه دهخدا زیر مدخل شهرستان بروجرد آمده‌است: «زبان مادری سکنه شهرستان [بروجرد] لری و مذهب عموم مسلمانان شیعه اثناعشری است» [۱۶].
احمد اسفندیاری در کتاب «گویش بروجردی» زبان محاوره‌ای ساکنان ناحیه بروجرد را می به چند دسته تقسیم کرده‌است:
لری گویش بروجردی: این گویش در شهر بروجرد و برخی روستاهای پیرامون آن رواج دارد.
گویش روستائیان بروجرد: از نظر آوایی مشابه گویش بروجردی است
لری بروجردی: گویش مهاجران لر یا روستاهای لرنشین بروجرد که لری است اما تحت فرایندهای آوایی گویش بروجردی قرار گرفته و می‌توان آن را «لری بروجردی» نامید.
لکی: زبانی باستانی و نزدیک ترین زبان زنده به اوستایی و ساسانیان
گویش کلیمیان: گویشی خاص رایج بین اقلیت کلیمی بروجرد که برای شهروندان بروجردی قابل فهم است.
گویش ارامنه: شمار اندکی ارامنه در بروجرد ساکن بوده‌اند که گویشی مشابه با اارامنهجلفای اصفهان داشته‌اند [۱۷].
در «دانشنامه بروجرد» نیز به گویشهای زیر به عنوان زبان رایج مردم منطقه بروجرد اشاره شده‌است:
لری گویش بروجردی
لری فیلی
لکی
ترکی بومی
علاوه بر گویشهای فوق، با توجه به این که ناحیه جاپلق نیز در گذشته بخشی از ولایت بروجرد محسوب می شده، بنابراین به لحاظ تاریخی گویش گویش بختیاری و نیز گویش مردم ازنا نیز جزو گویشهای منطقه بروجرد بوده‌اند اما امروزه به دلیل تفکیک این مناطق از بروجرد، جزو گویشهای رایج در شهرستان بروجرد به حساب نمی آیند [۱۸].
ایلات و طوایف
وجود آب فراوان، مراتع و زمین‌های کشاورزی مناسب، طایفه‌هایی از ایلات دیگر را در سده‌های گذشته به منطقه کشانده که اینان بیشتر در در روستاهای جنوب این شهرستان ساکن شده‌اند و به کشاورزی و دامداری مشغول‌اند. طوایفی از ایل بیرانوند در محدوده شهرستان‌های بروجرد و خرم آباد در دشت سیلاخور تا پل هرو ساکن شده‌اند [۱۹]
↑«بانک اطلاعات تقسیمات کشوری». وزارت کشور. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ ژوئیه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۳۹۱/۱۰/۷. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازبینی= را بررسی کنید (کمک)
↑«نتایج تفصیلی- عنوان- 1390». مرکز آمار ایران. از پارامتر ناشناخته |.شانی= صرف‌نظر شد (کمک); تاریخ وارد شده در |تاریخ بازبینی= را بررسی کنید (کمک); پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک); پارامتر |تاریخ بازیابی= نیاز به وارد کردن |پیوند= دارد (کمک)
↑«جغرافیای بروجرد». بایگانی‌شده از اصلی در ۶ ژانویه ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۸ سپتامبر ۲۰۱۰.
↑اسفندیاری، احمد (۱۳۸۰). گویش بروجردی. بروجرد: نشر میعاد. ص. ۴. شابک۹۶۴۶۹۳۰۳۰۱. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازبینی= را بررسی کنید (کمک); پارامتر |تاریخ بازیابی= نیاز به وارد کردن |پیوند= دارد (کمک)
↑«گویش مردم منطقه بروجرد». دانشنامه بروجرد. ۱ اردیبهشت ۱۳۹۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۳۹۳/۶/۲۰. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازبینی= را بررسی کنید (کمک)
↑«بیرانوند». دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. دریافت‌شده در ۱۳۹۱/۷/۳. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازبینی= را بررسی کنید (کمک)[پیوند مرده]
ایران
دامنه‌های جنوبی گرین در جنوب غربی بروجرد
نمای کوه گرین از روستای فیال بروجرد
کوههای منطقه زالیان در شرق بروجرد
کوههای منطقه زالیان در شرق بروجرد
