ولایت فاریاب

مختصات: ۳۶°۱۵′ شمالی ۶۴°۵۰′ شرقی / ۳۶٫۲۵۰°شمالی ۶۴٫۸۳۳°شرقی / 36.250; 64.833
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از باریاب)
فاریاب
پاراب، فاراب
ولایت
چشم‌انداز ولایت فاریاب
چشم‌انداز ولایت فاریاب
موقعیت فاریاب با رنگ سرخ در افغانستان
موقعیت فاریاب با رنگ سرخ در افغانستان
مختصات (مرکز): ۳۶°۱۵′ شمالی ۶۴°۵۰′ شرقی / ۳۶٫۲۵۰°شمالی ۶۴٫۸۳۳°شرقی / 36.250; 64.833
کشورامارت اسلامی افغانستان افغانستان
مرکزمیمنه
مدیریت
 • والیمولوی پهلوان
مساحت
 • کل۲۰۷۹۷٫۶ کیلومتر مربع (۸۰۳۰٫۰ مایل مربع)
بلندی۸۱۵ متر (۲۶۷۴ پا)
جمعیت
 (۱۴۰۰)[۳]
 • کل۱٬۱۲۹٬۵۲۸
منطقه زمانییوتی‌سی +۴:۳۰ (وقت افغانستان)
کد ایزو ۳۱۶۶AF-FYB
زبان‌های اصلیزبان ازبکی، زبان پشتو و زبان فارسی

ولایت فاریاب یکی از ۳۴ ولایت افغانستان است و مساحت آن ۲۰٬۲۹۳ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۱٬۱۲۹٬۵۲۸ نفر می‌باشد.[۳] این ولایت ۸۱۵ متر از سطح دریا ارتفاع داشته و در شمال غربی افغانستان قرار گرفته که با جمهوری ترکمنستان مرز دارد. فاریاب شامل ۱۵ ولسوالی و بیش از ۱۰۰۰ روستاست. مرکز ولایت فاریاب شهر میمنه است.  فاریاب با ولایت‌های جوزجان، سرپل، غور و بادغیس هم مرز است.[۲]

نام[ویرایش]

مقالهٔ اصلی: نام‌های تاریخی افغانستان

فاریاب در اصل از پاراب بوده که با گذشت زمان شیوهٔ تلفظ آن در زمان اعراب چون «پ» را «ف» تلفظ می‌کردند، نام این منطقه به فاریاب تغییر کرده‌است. نام قدیمی این شهر میمنه بوده که الان این نام مرکز این ولایت است. فاریاب از دو کلمهٔ «پار» و «آب» گرفته شده‌است که به‌معنی آن طرف آب یا آن طرف دریا است. در افغانستان هنوز این رسم میان مردمان وجود دارد که یک قریه را به نسبت واقع شدن آن در آن طرف دریا، به نام «چپ دریا» یاد می‌کنند. فاریاب به دری به معنی سرزمین آبیاری شده می‌باشد.[۴]

پیشینه[ویرایش]

اطلاعات بیشتر: تاریخ افغانستان

فاریاب شهری باستانی و تاریخی است که توسط ساسانیان تأسیس شده بود.[۵] در دوران اسلامی فاریاب بخشی از آریانا محسوب می‌شد. به نقل از ابن الندیم این شهر زادگاه فیلسوف مشهور اسلامی، ابونصر فارابی و زبان‌شناس اسماعیل جوهری است. در دوران اسلامی فاریاب بخشی از خراسان بزرگ محسوب می‌شد.

قدمت مکتوب شهرنشینی میمنه و اندخوی به ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد برمیگردد. یهودیان که از دست نبوکدنصر از اورشلیم فرار کرده بودند، در سال ۵۸۶ قبل از میلاد وارد محدوده میمنه و اندخوی شده آنجا استقرار یافتند. در آن زمان فاریاب تحت کنترل هخامنشیان بود، که بعد از حمله اسکندر مقدونی جای خود را به دولت یونانی بلخ داد.

دوران یونانی فاریاب با فتح شمال افغانستان توسط مسلمانان عرب بین سالهای ۶۵۱ الی ۶۶۱ میلادی پایان یافت. در سال ۹۰ هجری، نیزک بادغیس ترسل‌شاه فاریاب همراه با گوزگان شاه گوزگانان، اسپهبد بلخ، سهرک‌شاه طالقان، تگین شاه کابل و جیغویه شاه تخارستان علیه قتیبه بن مسلم قیام کردند تا او را از ولایتداری خراسان بر اندازند.

در این هنگام فاریاب به میدان جنگ مبدل شده بود و در نتیجه دین اسلام، جایگزین آیین‌های زرتشتی، بودیسم، مسیحیت و یهودیت شد. پس از اسلام سلسله‌های مختلفی اسلامی مانند صفاریان، سامانیان، غزنویان سلجوقیان و غوریان در این منطقه حکمرانی نمودند.

تاریخ فاریاب در قرن یازدهم، این بار با حمله مغولان، تحت سلطه چنگیز خان و فرزندان وی، رقم خورد. هنگامی که آنها از شمال به این منطقه تاختند، شهرهایی مختلفی از جمله میمنه مورد را ویران کردند، جمعیت آن را به قتل رساندند، غلات، مزارع و حیوانات شان را به غنیمت گرفتند و کاملاً آنجا را نابود کردند.[۵] پس از مغولان، تیموریان شیبانیان و بابریان بترتیب الی قرن هجدهم بر منطقه فرمانروایی نمودند.

در سال ۱۷۴۸ فاریاب بدست احمد شاه درانی فتح شد و بخشی از امپراتوری درانی شد. در طی سه جنگ افغان و انگلیس که در قرون ۱۹ و ۲۰ صورت گرفت، این منطقه از دست انگلیسی‌ها در امان ماندند. طی اصلاحات ادارای ۱۹۳۰ که توسط شاه امان‌الله صورت می‌گرفت محدوده فاریاب به میمنه معروف بود که از توابع حکومت کلان ترکستان به مرکزیت مزار شریف به‌شمار می‌رفت. در سال ۱۹۶۴ فاریاب به ولایت تبدیل شده و از میمنه به فاریاب مسمی گشت.[۶]

در طول جنگ‌های داخلی در دهه ۹۰، نبرد با طالبان بیشتر بین ولایات بادغیس و هرات بود، اما در پی سقوط هرات در اواسط دهه نود، اسماعیل خان حاکم آنجا به فاریاب گریخت که با خیانت عبدالملک پهلوان روبرو شد.[۷]

در ماه مه ۱۹۹۷، عبدالملک پهلوان پرچم طالبان را بر فراز میمنه برافراشت و طرف خود را تغییر داد و حمله مجدد طالبان را از غرب آغاز کرد.[۸] طالبان پس از یکسری تغییر بیعت‌ها و درگیری با ملک، از منطقه عقب‌نشینی کردند، اما در سال ۱۹۹۸ گروه ۸۰۰۰ نفری طالبان از طریق فاریاب، مقر عبدالرشید دوستم را در شبرغان همسایه تصرف کردند.[۹]

ولایت فاریاب از زمان سقوط دولت طالبان در اواخر سال ۲۰۰۱ یکی از مناطق صلح آمیز در افغانستان بوده‌است. پروژه‌های اخیر توسعه در این ولایت بر گسترش پتانسیل کشاورزی این منطقه، به ویژه جنگل داری مجدد مناطقی که در گذشته نه چندان دور برهنه شده بود، آغاز گردید.

در سال ۲۰۰۶ گزارش شد که گروه‌های مسلحی تحت امر عبدالملک پهلوان افغانستان به بی‌ثباتی منطقه کمک می‌کند.[۱۰] نیروهای امنیت ملی افغانستان شروع به جستجو نمودند و به آرامی کنترل منطقه را به دست گرفتند. مرز افغانستان و ترکمنستان توسط پلیس مرزی افغانستان حفظ می‌شود در حالیکه بقیه ولایت توسط پلیس ملی افغانستان که آموزش دیده ناتو هستند محافظت می‌گردند.

اعضای تیم بازسازی ولایتی ارتش نروژ در راه ولایت فاریاب. دسامبر ۲۰۰۹

بین سالهای ۲۰۰۶ و اواخر ۲۰۱۴، این ولایت تیم بازسازی ولایتی داشت که توسط ارتش نروژ هدایت می‌شد. مرکز تیم بازسازی ولایتی نروژ در میمنه داشت و همچنین مسئولیت ولسوالی غورماچ به این تیم داده شده بودند.

افغانستان قراردادی با شرکت ملی نفت چین برای توسعه بلوک‌های نفتی آمودریا امضا کرد، پروژه ای که انتظار می‌رود طی دو دهه میلیاردها دلار کسب درآمد نماید. این معامله حفاری و ساخت یک پالایشگاه در ولایات شمالی سرپل و فاریاب را شامل می‌شود و اولین توافقنامه بین‌المللی تولید نفت است که از چند دهه قبل توسط دولت افغانستان منعقد شده‌است.[۱۱] شرکت ملی نفت چین تولید نفت افغانستان را در اکتبر ۲۰۱۲ آغاز کرد[۱۲] و در همان ماه ذخایر عظیم گاز در منطقه اندخوی ولایت فاریاب را کشف نمود.[۱۳]

جغرافیا[ویرایش]

ابن حوقل جغرافیدان مسلمان قرن چهارم هجری قمری طی مشهدات اش از شمال افغانستان دربارهٔ فاریاب چنین می‌نویسد: «فاریاب شهری است از گوزگانان و کوچکتر از طالقان لیکن باغ و آب آن بیشتر و بنایش از گل است. فاریاب مسجد جامع دارد و همه صنایع شهرهای دیگر را داراست.[۱۴]»

فاریاب بیش از ۱۴۵۰ قریه دارد و بنابر گفته‌های مسئولین انکشاف دهات به جز ولسوالی کوهستان، ۱۱۴۰ شورای همبستگی ملی در قریه‌های سایر ولسوالی‌ها ایجاد گردیده‌است.

در فاریاب یک سربند آب وجود دارد که بنام سرحوض یاد می‌شود و آب آشامیدنی و زراعتی باشندگان ولسوالی پشتونکوت و شهر میمنه را تأمین می‌کند. کار ساخت بند آب ولسوالی المار نیز از بودجه وزارت انرژی و آب از یکسال بدینسو آغاز شده و کار سروی چهار بند آبگردان دیگر تکمیل گردیده‌است.

مردم[ویرایش]

جمعیت این ولایت بر اساس آخرین آمار (سال ۱۴۰۰)، ۱،۱۲۹،۵۲۸ نفر بوده است. بیشتر ساکنان فاریاب را ازبک‌ها، تاجیک‌ها، پشتون‌ها و ترکمن‌ها تشکیل می‌دهند. البته اقوام دیگری مانند عرب، هزاره‌ها (در شهر میمنه) و همچنین کوچی‌ها نیز در ولسوالی‌های دولت‌آباد، شیرین‌تگاپ، المار، قیصار و پشتون‌کوت وجود دارد. به طور کلی، اکثریت مطلق ولایت فاریاب را ازبک‌ها (با ۵۱ درصد جمعیت) تشکیل می‌دهند و زبان رایج این ولایت نیز ازبکی است.[۳]

تاجیک‌ها بیشتر در مرکز و جنوب فاریاب ساکن بوده و ازبک‌ها و ترکمن‌ها شمال و غرب ولایت و پشتون‌ها در جنوب غربی در ولایت ساکن می‌باشند.[۱۵]

مناطق[ویرایش]

مناطق ولایت فاریاب
منطقه مرکز جمعیت[۱۶] پهناوری[۱۷] شمار روستاها و گروه‌های قومی
ولسوالی المار ۱۲۰٬۰۰۰ ۱٬۵۲۵ کیلومتر مربع ۸۶ روستا ۶۵٪ ازبک و ۳۵٪ ترکمن.[۱۸]
اندخوی اندخوی 41,656 381 km2 ۸۱ روستا. ترکمن ۵۸٪، ازبک ۴۰٪ و پشتون ۲٪.[۱۹] [۲۰]
ولسوالی بلچراغ 41,706 1,189 km2 ۴۴ روستا. ازبک ۵۵٪، تاجیک ۴۰٪، ترکمن ۵٪.[۲۱] [۲۲]
ولسوالی دولت‌آباد (فاریاب) 57,876 2,598 km2 ۵۶ روستا. پشتون ۴۰٪، ازبک ۳۰٪، ترکمن ۲۰٪، تاجیک ۱۰٪.[۲۳] [۲۴]
ولسوالی غورماچ غورماچ 52,566 2,083 km2 پشتون.
ولسوالی گرزیوان 72,497 1,875 km2 ۵۴ روستا. ازبک ۴۰٪، تاجیک ۳۰٪, ترکمن ۲۰٪، پشتون ۵٪، دیگر اقوام ۵٪.[۲۵] [۲۶]
ولسوالی خان چارباغ 70,000 1,056 km2 ۱۶ روستا ۶۵٪ ازبک و ۳۵٪ ترکمن.[۲۷]
ولسوالی خواجه سبزپوش ولی 55,000 800 km2 ۸۵ روستا. ۸۰٪ ازبکی، ۱۰٪ پشتون و ۱۰٪ تاجیک.[۲۸]
ولسوالی کوهستان (ولایت فاریاب) 53,616 2,254 km2 ۱۳۳ روستا. ۱۰۰٪ ایماق[۲۹].[۳۰] [۳۱][۳۲]
میمنه میمنه ۷۵٬۹۰۰ ۹۰٪ ازبک، ۵٪ ترکمن و ۵٪ تاجیک و پشتون.
ولسوالی پشتون‌کوت 300,000 4,000 km2 ۳۳۱ روستا. ازبک ۶۵٪، تاجیک ۳۰٪، پشتون ۵٪.[۳۳] [۳۴]
ولسوالی قرم‌قل 98,229 2,192 km2 ۱۹ روستا / ۷۳ نیمه روستاها. ترکمن ۶۵٪، ازبک ۳۰٪، پشتون ۵٪.[۳۵][۳۶]
ولسوالی قیصار 237000 2,502 km2 ۱۹۰ روستا. ازبک ۷۰٪، تاجیک ۱۶٪، پشتون ۱۰٪، ترکمن ۵٪.[۳۷][۳۸][۳۹]
ولسوالی قرغان 27,116 797 km2 ۱۳ روستا. ترکمن ۶۰٪، ازبک ۴۰٪.[۴۰][۴۱]
ولسوالی شیرین‌تگاب 141,642 3,500 km2 ۱۱۶ روستا ازبک و تاجیک و عرب[۴۲]

اقتصاد[ویرایش]

اطلاعات بیشتر: اقتصاد افغانستان

کشاورزی و دامداری فعالیت‌های اقتصادی اصلی ولایت فاریاب است؛ با این وجود فاریاب به خاطر قالی‌ها و گلیم‌های بافته شده خود مشهور است که به‌طور سنتی صنایع دستی تحت سلطه زنان بشمار می‌رود. این ولایت دارای مقادیر عظیم ذخایر گاز طبیعی است که بخاطر نبود راه‌آهن سطح بهره‌وری آن کم است.

معادن نمک هم در منطقه دولت‌آباد وجود دارد و برخی از معادن سنگ مرمر که گفته می‌شود متعلق به عبدالرشید دوستم است همراه با جنگل‌های پسته که پسته باکیفیت تولید می‌کند و بخاطر رنگ و طعم لذیذ خود مشهور است از منابع اقتصادی فاریاب بشمار می‌رود.[۴۳]

ولایت فاریاب با داشتن ۱۰ نوع انگور در سال ۱۳۹۹، از ۱۶ هزار هکتار باغ بالغ بر ۶۸ هزار تُن انگور بدست آورده‌است که نسبت به سال قبل ۱۰ درصد افزایش را نشان می‌دهد. ریاست زراعت فاریاب ۷۳۰ هکتار باغ انگور را در سال ۱۳۹۹ احداث کرده‌است و قرار است آنرا به ۲۰۰۰۰ هکتار برساند.[۴۴]

ترابری[ویرایش]

از ماه مه ۲۰۱۴ فرودگاه میمنه برنامه منظم پروازی خود را به هرات آغاز کرد.[۴۵] زیرساخت‌های جاده ای این ولایت در سال ۲۰۰۶ به‌طور کاملاً درهم ریخته بدون حتی یک جاده پخته توصیف شد.[۴۶] اتصال راه‌آهن بین‌المللی کوتاه بین اندخوی و آقینه وجود دارد که سپس به شبکه ریلی ترکمنستان در آتامراد متصل می‌شود.[۴۷][۴۸][۴۹][۵۰]

ولسوالی‌ها[ویرایش]

ولسوالی‌های فاریاب

فاریاب دارای ۱۴ ولسوالی می‌باشد؛ این ولایت سه ولسوالی منظور ناشده نیز دارد که هم‌اکنون در حد ولسوالی‌های تمام عیار بوده و شامل چهلگزی، بندر و خواجه موسی می‌شود.

نگارخانه[ویرایش]

جستارهای وابسته[ویرایش]

ولایت‌های افغانستان

منابع[ویرایش]

  1. ↑ "Area and Administrative and Population". Islamic Republic of Afghanistan. 2013. Archived from the original on 2014-01-17. Retrieved 2014-02-03.
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «ولایت فاریاب». اداره مستقل ارگان‌های محلی. ٢٢ اکتبر ٢۰٢۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ آوریل ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ٢۶ آوریل ٢۰٢١.
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ «فاریاب؛ ولایتی زیبا در شمال افغانستان». خبرگزاری صداوسیما. ۲۰۲۱-۰۷-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۱-۲۳.
  4. ↑ بلند، دنیل. احسان یارشاطر، ویراستار. فاریاب. دانشنامه ایرانیکا (ویراست آنلاین). ایالات متحده: دانشگاه کلمبیا. دریافت‌شده در ٢ ژانویه ۲۰۰۸.
  5. ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ بلند، دنیل (١٥ دسامبر ١٩٩٩). «فاریاب». دانشنامه ایرانیکا (ویراست آنلاین). ایالات متحده: دانشگاه کلمبیا. دریافت‌شده در ٢٥ اکتبر ٢۰١۶.
  6. ↑ "پین، اِ. زندگی زیر فشار در ولایت فاریاب، شمال غربی افغانستان. فرصت‌های حمایت از گزارش نجات اطفال در افغانستان. ایالات متحده، اکتبر ٢۰۰١
  7. ↑ کمال متین الدین (٣۰ آوریل ١٩٩٩). سلطه طالبان: افغانستان ١٩٩۴-١٩٩٧. انتشارات دانشگاه آکسفورد. صص. ۹۸–. شابک ۹۷۸-۰-۱۹-۵۷۹۲۷۴-۴. دریافت‌شده در ٣۰ مارس ٢۰١١.
  8. ↑ روی گاتمن. چطور داستان را فراموش کردیم: اُسامه بن لادن، طالبان، و غارت افغانستان. انتشارات مؤسسه صلح آمریکا. صص. ۱۰۴–. شابک ۹۷۸-۱-۶۰۱۲۷-۰۲۴-۵. دریافت‌شده در ٣۰ مارس ٢۰١١.
  9. ↑ لری پی. گادسن. نبرد پایانی افغانستان: شکست دولت، سیاستمداران محلی، و ظهور دولت. انتشارات دانشگاه واشینگتن. صص. ۷۹–. شابک ۹۷۸-۰-۲۹۵-۹۸۰۵۰-۸. دریافت‌شده در ٣۰ مارس ٢۰١١.
  10. ↑ امین طرزی. افغانستان: دولت نگاه خود را به جنگ سالاران شمال می‌اندازد. رادیو آزادی اروپا - رادیو استقلال. ٢١ آگست ٢۰١۶.
  11. ↑ هارونی، میرویس (٢۰١٢-١٢-٢٨). «دولت افغانستان قرارداد بزرگ نفتی با شرکت ملی نفت چین امضا کرد». رویترز. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ ژانویه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۲-۰۱-۰۱.
  12. ↑ شرکت ملی نفت چین تولید نفت در افغانستان را آغاز می‌کند, توسط حمید شالیزی. ٢١ اکتبر ٢۰١٢.
  13. ↑ «ذخایر عظیم نفتی در فاریاب کشف گردید». خبرگزاری پژواک. ٢١ اکتبر ٢۰١٢. بایگانی‌شده از اصلی در ١ فوریه ٢۰١۴. دریافت‌شده در ١٨ ژانویه ٢۰١۴.
  14. ↑ ابن حوقل (١٣٦٣). صورة الارض:سفرنامه ابن حوقل. تهران: انتشارات امیر کبیر. ص. ۱۷۶.
  15. ↑ «طالبان غیرپشتون در شمال: مطالعات موردی درباره طالبان اوزبیک در فاریاب و سرپل». Afghanistan Analysts Network - Dari Pashto (به پشتو). ۲۰۱۷-۰۴-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۱۷.
  16. ↑ "Faryab Province". Government of Afghanistan and United Nations Development Programme (UNDP). وزارت احیا و انکشاف دهات. Archived from the original on 2013-04-14. Retrieved 2012-10-22.
  17. ↑ Afghanistan Geographic & Thematic Layers
  18. ↑ Almar District (Re-elected) بایگانی‌شده در ۲۰۱۶-۰۳-۰۳ توسط Wayback Machine
  19. ↑ Ankhoy District
  20. ↑ https://web.archive.org/web/20051027180331/http://www.aims.org.af:80/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/northern/faryab/andkhoy.pdf
  21. ↑ Balcheragh District
  22. ↑ https://web.archive.org/web/20051027184144/http://www.aims.org.af:80/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/northern/faryab/bilchiragh.pdf
  23. ↑ Dawlat Abad District (Re-elected)
  24. ↑ https://web.archive.org/web/20051027185431/http://www.aims.org.af:80/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/northern/faryab/dawlat_Abad.pdf
  25. ↑ Gorzaiwan District
  26. ↑ https://web.archive.org/web/20051027181647/http://www.aims.org.af:80/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/northern/faryab/gurzewan.pdf
  27. ↑ Khan Charbagh District (Re-elected)
  28. ↑ Khaja Sahib Posh District (Re-elected)
  29. ↑ https://moec.gov.af/sites/default/files/2019-10/5-%20Faryab.pdf
  30. ↑ Kohistan District
  31. ↑ "Wayback Machine" (PDF). Archived from the original (PDF) on 27 October 2005. Retrieved 13 August 2023.
  32. ↑ "mrrd-nabdp.org" (PDF). www.mrrd-nabdp.org.
  33. ↑ https://web.archive.org/web/20051027185454/http://www.aims.org.af:80/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/northern/faryab/pashtun_kot.pdf
  34. ↑ Pashton Kot Sahib Posh District (Re-elected)
  35. ↑ https://web.archive.org/web/20051027181741/http://www.aims.org.af:80/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/northern/faryab/qaramqol.pdf
  36. ↑ Quramqul District (Re-elected)
  37. ↑ "Qaisar District (Re-elected)" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2015-10-22. Retrieved 2012-10-22.
  38. ↑ "Wayback Machine" (PDF). Archived from the original (PDF) on 4 March 2016. Retrieved 13 August 2023.
  39. ↑ Qaisar District (Re-elected)
  40. ↑ https://web.archive.org/web/20051027181922/http://www.aims.org.af:80/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/northern/faryab/quargham.pdf
  41. ↑ Qurghan District(Re-elected)
  42. ↑ Dawlat Abad District (Re-elected)
  43. ↑ «سرزمین‌های پسته افغانستان» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۹ مه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۶ آوریل ۲۰۲۱.
  44. ↑ «حاصلات انگور در هرات، فاریاب و قندهار افزایش یافته‌است». هفته نامه دهقان. وزارت زراعت، آبیاری و مالداری. ١٩ میزان ١٣٩٩. دریافت‌شده در ٢٨ ثور ١۴۰۰.
  45. ↑ «جدول زمانی خطوط هوایی ایست هوریزن ٢۰١۴». بایگانی‌شده از اصلی در ١۰ مارس ٢۰١٨.
  46. ↑ </ref افغانستان:ارزیابی درگیری‌ها و بازیگران در ولایت فاریاب برای ایجاد پایه ای برای افزایش درگیری غیرنظامی نروژ
  47. ↑ «راه‌آهن آقینا-اندخوی رسماً افتتاح شد». خامه پریس. ١۴ ژانویه ٢۰٢۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۷.
  48. ↑ «راه‌آهن آقینا-اندخوی رسماً افتتاح شد». طلوع نیوز. ١۴ ژانویه ٢۰٢۰. دریافت‌شده در ٢۰٢١-۰۱–۱۷. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازبینی= را بررسی کنید (کمک)
  49. ↑ «افتتاح خط راه‌آهن آقینا-اندخوی، ٣ پروژه امضا شد». خبرگزاری پژواک. ١۴ ژانویه ٢۰٢۰. دریافت‌شده در ٢۰٢١-۰١-١٧.
  50. ↑ صالحی، زرغونه (٢٨ نوامبر ٢۰١۶). «افتتاح خط راه‌آهن آقینا-اندخوی و ترکمنستان». خبرگزاری پژواک. دریافت‌شده در ١٧ ژانویه ٢۰١٧.

پیوند به بیرون[ویرایش]

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=ولایت_فاریاب&oldid=39338726»