بمبگذاری آمیا: تفاوت میان نسخه‌ها
Saranami2020 (بحث | مشارکت‌ها) ←برکناری و محاکمه دادستان پرونده به دلیل رشوه و فساد: منبع چنین گفته است. ضمنا دادستان نمیتواند پرداخت کننده رشوه باشد!! برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه |
گسترش برچسب: افزودن القاب |
||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
|fatalities=۸۵ (+ ۱ بمب‌گذار)<ref>{{cite news|url=https://www.clarin.com/ediciones-anteriores/caso-amia-fiscales-dicen-identificado-autor-atentado_0_H11WIkwJAtx.html|title=Caso AMIA: los fiscales dicen haber identificado al autor del atentado|trans-title=AMIA case: prosecutors say they have identified the perpetrator of the attack|work=[[Clarín (Argentine newspaper)|Clarín]]|date=10 November 2005|accessdate=12 September 2017}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.lanacion.com.ar/755062-identificaron-al-terrorista-suicida-que-volo-la-amia|title=Identificaron al terrorista suicida que voló la AMIA|trans-title=The suicide bomber who blew AMIA have been identified|work=[[La Nación]]|date=10 November 2005|accessdate=12 September 2017}}</ref><ref name="ReferenceB">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.radiofarda.com/a/netflix-series-alberto-nisman/29045397.html |عنوان = قاضی مقتول پرونده آمیا، دستمایه سریال جدید آمریکایی| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید =}}</ref><ref name="ir.voanews.com">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =https://ir.voanews.com/a/iran-amia-/3952539.html |عنوان = ۲۳ سال از انفجار آمیا آرژانتین گذاشت؛ ایران همچنان فعالیت غیرقانونی دارد| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۳ آوریل ۲۰۱۹}}</ref><ref name="fa.euronews.com">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://fa.euronews.com/2016/12/30/argentina-ex-president-suspected-of-cover-up-for-iran-after-amia-bombing|عنوان = بررسی مجدد پرونده انفجار آمیا: رئیس‌جمهور سابق آرژانتین متهم به لاپوشانی نقش ایران|ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید =}}</ref> |
|fatalities=۸۵ (+ ۱ بمب‌گذار)<ref>{{cite news|url=https://www.clarin.com/ediciones-anteriores/caso-amia-fiscales-dicen-identificado-autor-atentado_0_H11WIkwJAtx.html|title=Caso AMIA: los fiscales dicen haber identificado al autor del atentado|trans-title=AMIA case: prosecutors say they have identified the perpetrator of the attack|work=[[Clarín (Argentine newspaper)|Clarín]]|date=10 November 2005|accessdate=12 September 2017}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.lanacion.com.ar/755062-identificaron-al-terrorista-suicida-que-volo-la-amia|title=Identificaron al terrorista suicida que voló la AMIA|trans-title=The suicide bomber who blew AMIA have been identified|work=[[La Nación]]|date=10 November 2005|accessdate=12 September 2017}}</ref><ref name="ReferenceB">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.radiofarda.com/a/netflix-series-alberto-nisman/29045397.html |عنوان = قاضی مقتول پرونده آمیا، دستمایه سریال جدید آمریکایی| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید =}}</ref><ref name="ir.voanews.com">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =https://ir.voanews.com/a/iran-amia-/3952539.html |عنوان = ۲۳ سال از انفجار آمیا آرژانتین گذاشت؛ ایران همچنان فعالیت غیرقانونی دارد| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۳ آوریل ۲۰۱۹}}</ref><ref name="fa.euronews.com">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://fa.euronews.com/2016/12/30/argentina-ex-president-suspected-of-cover-up-for-iran-after-amia-bombing|عنوان = بررسی مجدد پرونده انفجار آمیا: رئیس‌جمهور سابق آرژانتین متهم به لاپوشانی نقش ایران|ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید =}}</ref> |
||
|injuries=۳۰۰+<ref name="ReferenceB">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.radiofarda.com/a/netflix-series-alberto-nisman/29045397.html |عنوان = قاضی مقتول پرونده آمیا، دستمایه سریال جدید آمریکایی| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید =}}</ref><ref name="ir.voanews.com">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =https://ir.voanews.com/a/iran-amia-/3952539.html |عنوان = ۲۳ سال از انفجار آمیا آرژانتین گذاشت؛ ایران همچنان فعالیت غیرقانونی دارد| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۳ آوریل ۲۰۱۹}}</ref><ref name="fa.euronews.com">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://fa.euronews.com/2016/12/30/argentina-ex-president-suspected-of-cover-up-for-iran-after-amia-bombing|عنوان = بررسی مجدد پرونده انفجار آمیا: رئیس‌جمهور سابق آرژانتین متهم به لاپوشانی نقش ایران|ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید =}}</ref> |
|injuries=۳۰۰+<ref name="ReferenceB">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.radiofarda.com/a/netflix-series-alberto-nisman/29045397.html |عنوان = قاضی مقتول پرونده آمیا، دستمایه سریال جدید آمریکایی| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید =}}</ref><ref name="ir.voanews.com">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =https://ir.voanews.com/a/iran-amia-/3952539.html |عنوان = ۲۳ سال از انفجار آمیا آرژانتین گذاشت؛ ایران همچنان فعالیت غیرقانونی دارد| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۳ آوریل ۲۰۱۹}}</ref><ref name="fa.euronews.com">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://fa.euronews.com/2016/12/30/argentina-ex-president-suspected-of-cover-up-for-iran-after-amia-bombing|عنوان = بررسی مجدد پرونده انفجار آمیا: رئیس‌جمهور سابق آرژانتین متهم به لاپوشانی نقش ایران|ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید =}}</ref> |
||
|susperp=ابراهیم حسین برّو (به ادعای آرژانتین) |
|susperp=ابراهیم حسین برّو (به ادعای آرژانتین) |
||
|perps=[[حزب‌الله لبنان]] (به ادعای آرژانتین) * برخی کهنه سربازان ضدیهودی دوران [[جنگ کثیف]] آرژانتین (به ادعای برخی روزنامه نگاران تحقیقی)<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.laprogressive.com/amia-bombing/ |عنوان= AMIA Bombing: New Evidence Points to Federal Police| ناشر =laprogressive |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref> |
|perps=[[حزب‌الله لبنان]] (به ادعای آرژانتین) * برخی کهنه سربازان ضدیهودی دوران [[جنگ کثیف]] آرژانتین (به ادعای برخی روزنامه نگاران تحقیقی)<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.laprogressive.com/amia-bombing/ |عنوان= AMIA Bombing: New Evidence Points to Federal Police| ناشر =laprogressive |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref> |
||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
'''انفجار مرکز همیاری یهودیان''' واقعه‌ای [[تروریستی]] در ۱۸ ژوئیه ۱۹۹۴ (۲۷ تیر ۱۳۷۳) بود<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.dw.com/fa-ir/آرژانتین-به-قربانیان-انفجار-آمیا-غرامت-میپردازد/a-18422304|عنوان = آرژانتین به قربانیان انفجار "آمیا" غرامت میپردازد| ناشر = دویچه وله|تاریخ = |تاریخ بازدید = ۳ آوریل ۲۰۱۹}}</ref> که در جریان آن ۸۵ نفر از شهروندان [[یهودی]]<nowiki/>تبار [[آرژانتینی]] جان خود را از دست دادند و بیش از سیصد نفر زخمی شدند.<ref name="ReferenceB">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.radiofarda.com/a/netflix-series-alberto-nisman/29045397.html |عنوان = قاضی مقتول پرونده آمیا، دستمایه سریال جدید آمریکایی| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید =}}</ref><ref name="ir.voanews.com">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =https://ir.voanews.com/a/iran-amia-/3952539.html |عنوان = ۲۳ سال از انفجار آمیا آرژانتین گذاشت؛ ایران همچنان فعالیت غیرقانونی دارد| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۳ آوریل ۲۰۱۹}}</ref><ref name="fa.euronews.com">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://fa.euronews.com/2016/12/30/argentina-ex-president-suspected-of-cover-up-for-iran-after-amia-bombing|عنوان = بررسی مجدد پرونده انفجار آمیا: رئیس‌جمهور سابق آرژانتین متهم به لاپوشانی نقش ایران|ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید =}}</ref> انفجاری که بزرگترین سوءقصد در تاریخ معاصر [[آمریکای لاتین]] تلقی می‌شود.<ref name=":1">{{یادکرد وب|عنوان=ماجرای آمیا و پرونده‌ای که بسته نمی‌شود|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/f4_argentina_amia_blast_israel_iran_jewish/30063318.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2020-01-26|کد زبان=fa}}</ref> |
'''انفجار مرکز همیاری یهودیان''' واقعه‌ای [[تروریستی]] در ۱۸ ژوئیه ۱۹۹۴ (۲۷ تیر ۱۳۷۳) بود<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.dw.com/fa-ir/آرژانتین-به-قربانیان-انفجار-آمیا-غرامت-میپردازد/a-18422304|عنوان = آرژانتین به قربانیان انفجار "آمیا" غرامت میپردازد| ناشر = دویچه وله|تاریخ = |تاریخ بازدید = ۳ آوریل ۲۰۱۹}}</ref> که در جریان آن ۸۵ نفر از شهروندان [[یهودی]]<nowiki/>تبار [[آرژانتینی]] جان خود را از دست دادند و بیش از سیصد نفر زخمی شدند.<ref name="ReferenceB">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.radiofarda.com/a/netflix-series-alberto-nisman/29045397.html |عنوان = قاضی مقتول پرونده آمیا، دستمایه سریال جدید آمریکایی| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید =}}</ref><ref name="ir.voanews.com">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =https://ir.voanews.com/a/iran-amia-/3952539.html |عنوان = ۲۳ سال از انفجار آمیا آرژانتین گذاشت؛ ایران همچنان فعالیت غیرقانونی دارد| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۳ آوریل ۲۰۱۹}}</ref><ref name="fa.euronews.com">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://fa.euronews.com/2016/12/30/argentina-ex-president-suspected-of-cover-up-for-iran-after-amia-bombing|عنوان = بررسی مجدد پرونده انفجار آمیا: رئیس‌جمهور سابق آرژانتین متهم به لاپوشانی نقش ایران|ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید =}}</ref> انفجاری که بزرگترین سوءقصد در تاریخ معاصر [[آمریکای لاتین]] تلقی می‌شود.<ref name=":1">{{یادکرد وب|عنوان=ماجرای آمیا و پرونده‌ای که بسته نمی‌شود|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/f4_argentina_amia_blast_israel_iran_jewish/30063318.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2020-01-26|کد زبان=fa}}</ref> |
||
این بمبگذاری علاوه بر تأثیرگذاری بر وجهه جهانی [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی |
این بمبگذاری علاوه بر تأثیرگذاری بر وجهه جهانی [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] و روابط با [[آرژانتین]]، تبعاتی نیز برای سیاست داخلی آرژانتین داشته‌است. از جمله یکی از قضات بررسی در مورد این پرونده به اتهام اقدام در ارائه شواهد کذب از کار برکنار شده و در سال ۲۰۱۲، قوه قضاییه آرژانتین، [[کارلوس منم]]، رئیس‌جمهوری وقت این کشور را در ارتباط با پیگیری این بمبگذاری تحت پیگرد قانونی قرار داد. منم متهم شد که با دریافت [[رشوه]]، کوشیده بود شواهد مربوط به ارتباط [[حزب‌الله لبنان]] و دولت جمهوری اسلامی ایران با این بمب‌گذاری‌ها را پنهان کند.<ref name="bbc.co.uk">[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2014/01/140103_l03_amia_israel_iran.shtml سفیر سابق اسرائیل: اکثر افراد مرتبط با انفجار در مراکز یهودیان آرژانتین را کشته‌ایم] بی‌بی‌سی فارسی</ref> آرژانتین بعد از انجام تحقیقات مفصل در مورد این انفجار اعلام کرد که نقشه این بمبگذاری در [[تهران]] کشیده شده و به دست حزب‌الله لبنان با فرماندهی [[عماد مغنیه|عماد مغینه]] انجام شده‌است.<ref name=":0">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/f35_iran_us_amia_argentina/28627975.html|عنوان=بیانیه وزارت خارجه آمریکا در سالگرد انفجار مرکز یهودیان در آرژانتین}}</ref> حکومت ایران قویا انتساب این انفجار به خود را نفی می‌کند.<ref name="ReferenceA">کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی، شنبه ۲۰ مرداد ۱۳۷۳</ref> |
||
دولت آرژانتین در سال ۲۰۱۹ حزب‌الله لبنان را به عنوان همدست ایران در این پرونده، در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار داد.<ref name=":1"/> |
دولت آرژانتین در سال ۲۰۱۹ حزب‌الله لبنان را به عنوان همدست ایران در این پرونده، در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار داد.<ref name=":1"/> |
||
| خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
* [[عماد مغنیه]] (رئیس وقت [[سازمان جهاد اسلامی (لبنان)|ستاد عملیات ویژه حزب‌الله لبنان]]) |
* [[عماد مغنیه]] (رئیس وقت [[سازمان جهاد اسلامی (لبنان)|ستاد عملیات ویژه حزب‌الله لبنان]]) |
||
=== دستگیری و بازداشت ایرانیان === |
|||
| ⚫ | |||
==== فریب و انتقال نسرین مختاری ==== |
|||
دستگاه اطلاعاتی آرژانتین در جریان تحقیقات پیرامون این واقعه و با ادعای یک سارق و قاچاقچی برزیلی مبنی بر اینکه با زنی ایرانی رابطه داشته که مرتبط به انفجار بوده‌است، اقدام به تعقیب این زن ایرانی بنام نسرین مختاری می‌کند. عملیات فریب و بازگرداندن مختاری Cabildo نامیده شد و حدود نیم میلیون دلار برای آن هزینه شد. مختاری آرایشگر و مقیم آرژانتین بوده‌است که این کشور را به قصد پاریس ترک کرده بوده. با همکاری دستگاه اطلاعاتی فرانسه محل اقامت او در پاریس مشخص شده و سازمان اطلاعات آرژانتین در عملیاتی فریب آمیز افرادی را تحت عنوان پیشنهاد دهنده استخدام وی برای ترجمه فارسی در یک بیزینس به اروگوئه دعوت می‌کنند و هنگامیکه در جریان بازگشت هواپیمای وی در بوینس آیرس توقف کرده و وی برای تغییر پرواز به سمت اروگوئه پیاده می‌شود بازداشت می‌گردد، هرچند او سرانجام آزاد شد و اتهامات را رد کرد اما شرایط وی را نهایتاً به اقامت در انستیتوی روانی کشاند.<ref>https://books.google.com/books?id=wEKuDwAAQBAJ&lpg=PA81&ots=5ny-WzCavs&dq=Cabildo”%20group%20amia&pg=PA82#v=onepage&q=Cabildo”%20group%20amia&f=false</ref><ref>https://www.tehrantimes.com/print/56876/Brazilian-National-Denies-Charges-Against-Iran</ref> |
|||
==== دستگیری هادی سلیمانپور ==== |
|||
هادی سلیمانپور که در هنگام انفجار سفیر ایران در آرژانتین بوده‌است در ۳۰ مرداد ۱۳۸۲ که مشغول تحصیل در انگلیس بود بازداشت شد او نهایتاً با بررسی اسناد آرژانتین؛ دادگاه‌های انگلیس وی را بیگناه تشخیص داده و حاضر به استرداد او به آرژانتین نشدند.<ref>https://www.magiran.com/article/2318789</ref> |
|||
| ⚫ | |||
Juan José Galeano دادستان پرونده به اتهام فساد و اخذ رشوه از متهم برکنار، محاکمه و به زندان محکوم شد.<ref>http://archivo.lacapital.com.ar/2005/08/03/politica/noticia_217574.shtml</ref> |
Juan José Galeano دادستان پرونده به اتهام فساد و اخذ رشوه از متهم برکنار، محاکمه و به زندان محکوم شد.<ref>http://archivo.lacapital.com.ar/2005/08/03/politica/noticia_217574.shtml</ref> |
||
| خط ۹۷: | خط ۱۰۴: | ||
گذشته از آنکه تمام دلایل متهم کردن ایران، همچون وجود یک ون سفید رنگ در مقابل مرکز یا شهادت دادن دو ایرانی فراری که خود را مرتبط با دستگاه‌های اطلاعاتی ایران می‌دانستند زیر سؤال و نامعتبر است؛ انگیزه منتسب شده به ایران و حزب‌الله برای انجام این رویداد نیز زیر سؤال است. ادعا شده که ایران به دلیل لغو قرار داد همکاری هسته ای بین ایران و آرژانتین و حزب‌الله به دلیل عملیات ربودن یکی از رهبران خود توسط اسراییل در لبنان دست به این انفجار زده‌اند، حال آنکه بر اساس شواهد همکاری هسته ای ایران و آرژانتین هیچگاه توسط دولت آرژانتین لغو نشده و حتی پس از بمبگذاری نیز ادامه داشته‌است و حزب‌الله لبنان نیز حتی پس از کشتار بیش از ۱۰۰ نفر لبنانی در روستای قانا توسط اسراییل نیز اقدام به بمبگذاری در مراکز یهودیان نکرده و برای انتقام‌گیری از اسراییل نیز گزینه‌های سود مند تری همچون حمله موشکی به اسراییل و هدف قرار دادن مستقیم آنان را داشته‌است، بجای آنکه یک مرکز یهویان در آرژانتین و افرادی را که معلوم نیست به اسراییل ربط داشته باشند هدف قرار دهد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.thenation.com/article/archive/bushs-iranargentina-terror-frame/ |عنوان=Bush’s Iran/Argentina Terror Frame-Up | ناشر =thenation |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref>James Bernazzani |
گذشته از آنکه تمام دلایل متهم کردن ایران، همچون وجود یک ون سفید رنگ در مقابل مرکز یا شهادت دادن دو ایرانی فراری که خود را مرتبط با دستگاه‌های اطلاعاتی ایران می‌دانستند زیر سؤال و نامعتبر است؛ انگیزه منتسب شده به ایران و حزب‌الله برای انجام این رویداد نیز زیر سؤال است. ادعا شده که ایران به دلیل لغو قرار داد همکاری هسته ای بین ایران و آرژانتین و حزب‌الله به دلیل عملیات ربودن یکی از رهبران خود توسط اسراییل در لبنان دست به این انفجار زده‌اند، حال آنکه بر اساس شواهد همکاری هسته ای ایران و آرژانتین هیچگاه توسط دولت آرژانتین لغو نشده و حتی پس از بمبگذاری نیز ادامه داشته‌است و حزب‌الله لبنان نیز حتی پس از کشتار بیش از ۱۰۰ نفر لبنانی در روستای قانا توسط اسراییل نیز اقدام به بمبگذاری در مراکز یهودیان نکرده و برای انتقام‌گیری از اسراییل نیز گزینه‌های سود مند تری همچون حمله موشکی به اسراییل و هدف قرار دادن مستقیم آنان را داشته‌است، بجای آنکه یک مرکز یهویان در آرژانتین و افرادی را که معلوم نیست به اسراییل ربط داشته باشند هدف قرار دهد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.thenation.com/article/archive/bushs-iranargentina-terror-frame/ |عنوان=Bush’s Iran/Argentina Terror Frame-Up | ناشر =thenation |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref>James Bernazzani |
||
Charles Hunter یکی ازکارشناسان آمریکایی پلیس فدرال آمریکا از بخش The Bureau of Alcohol, Tobacco, Firearms and Explosives که به دعوت دولت آرژانتین برای بررسی حادثه اعزام شده بود به نشریه آمریکایی نیشن می‌گوید که سناریوی انفجار خودرو وانت سفید رنگ گذشته از آنکه به دلیل فقدان شاهدان عینی مورد تردید است، با توجه به نحوه ریزش ساختمان نیز مردود به‌شمار می‌رود. به عقیده او انتفجار از داخل ساختمان بوده‌است و نه از خارج آن.<ref>https://www.thenation.com/article/archive/bushs-iranargentina-terror-frame/</ref> |
|||
یکی از بازجویانی که در جریان متهم ساختن ایران نقش داشته‌است، Héctor Pedro Vergez از اعضای سابق دستگاه امنیتی آرژانتین در دوران جنگ کثیف است و به نقض حقوق بشر در زندانهای آن دوران متهم است.<ref>http://www.lavoz.com.ar/noticias/politica/procesan-al-ex-jefe-perla-otros-dos-asesinatos</ref><ref>https://thegrayzone.com/2020/07/26/police-spys-testimony-official-us-israeli-amia-bombing/</ref> |
|||
=== شهادت دروغ علیه ایران === |
|||
یکی از افرادی که از ادعاهای او برای متهم کردن ایران استفاده شد، یک ایرانی بنام منوچهر معتمر بود. وی که به گفته برخی منابع دارای روابط خوب با دستگاه اطلاعاتی آمریکاو اسراییل بود، خود را یک مأمور مهم اطلاعاتی ایران معرفی می‌کرد که در مورد دست داشتن ایران در این انفحجار اطلاعاتی دارد. دادستان آرژانتینی در ونزوئلا و آمریکا چند بار با وی دیدار کرد اما او نهایتاً پذیرفت که برای دریافت ویزای آمریکا شهادت دروغ داده‌است.<ref>https://www.voltairenet.org/article193234.html</ref> |
|||
== موضع ایران == |
== موضع ایران == |
||
| خط ۱۰۴: | خط ۱۱۸: | ||
== اتهام دخالت سازمان اطلاعات و پلیس فدرال آرژانتین در بمبگذاری == |
== اتهام دخالت سازمان اطلاعات و پلیس فدرال آرژانتین در بمبگذاری == |
||
بر خلاف روایت آمریکا و اسراییل علیه ایران که از سوی روزنامه نگاران مختلف مورد تردید نیز قرار گرفته بود، در سال ۲۰۱۴ گزارش از سوی ۲ روزنامه‌نگار تحقیقی منتشر شد که بر اساس |
بر خلاف روایت آمریکا و اسراییل علیه ایران که از سوی روزنامه نگاران مختلف مورد تردید نیز قرار گرفته بود، در سال ۲۰۱۴ گزارش از سوی ۲ روزنامه‌نگار تحقیقی منتشر شد که بر اساس مصاحبه با یک نفوذی سابق در جامعه یهودیان آرژانتین، دستگاه اطلاعاتی آرژانتین ساید و پلیس فدرال آن کشور را مسئول این بمبگذاری معرفی می‌کرد. بر این اساس برخی سربازاان سابق دوران جنگ کثیف آرژانتین که هنوز دارای نفوذ در پلیس فدرال و سازمان اطلاعات آرژانتین ساید هستند و گرایشات یهود ستیزانه دارند این انفجار را ترتیب دادند. در جریان جنگ کثیف آرژانتین چند هزار نفر توسط سربازان ربوده شکنجه و به قتل رسیدند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.laprogressive.com/amia-bombing/ |عنوان=AMIA Bombing: New Evidence Points to Federal Police | ناشر =laprogressive |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref> |
||
{{اصلی|جنگ کثیف}} |
{{اصلی|جنگ کثیف}} |
||
انگیزه این افراد از چنین اقدامی مطالب یهودستیزانه ای بوده‌است که میان برخی از این نیروها شایع بود و در دوران جنگ جهانی توسط نازی ها<ref>https://books.google.com/books?id=92H2nbSjW2sC&lpg=PA215&ots=jNbqf456qv&dq=Andinia%20Plan&pg=PA215#v=onepage&q=Andinia%20Plan&f=false</ref> گسترش میافت، از جمله اینکه یهودیان آرژانتین تصمیم دارند بخش‌هایی از جنوب آرژانتین را جدا کرده و کشور مستقل یهودی که «آندینیا» نامیده شده‌است را بنا کنند. Jacobo Timerman که فرزندنش دو دهه بعد وزیر خارجه آرژانتین شد و با علی اکبر صالحی وزیر خارجه ایران مذاکرات مثبت جهت گسترش روابط انجام داد، یکی از نویسندگان ربوده شده در سالهای جنگ کثیف آرژانتین است. وی در کتاب سلول بدون شماره، زندانی بدون نام از بازجویی شدن توسط نظامیان آرژانتینی پیرامون طرح موسوم به آندینیا گزارش می‌دهد. [[موریس فون هیرش]] یهودی فرانسوی الاصل بود و مؤسس سازمان کلونیزاسیون یهودی بود که در سالهای آغازین قرن یستم ۸۰ هزار هکتار زمین در آرژانتین خرید و یهودیان را به آنجا مهاجرت داد.<ref>http://www.saexplorers.org/sites/default/files/magazine/2/sae-mag-2e-jewish-gauchos.pdf</ref> |
|||
[[پرونده:Baron hirsch.jpg|بندانگشتی|[[موریس فون هیرش]] یهودی فرانسوی الاصل اوایل قرن یستم ۸۰ هزار هکتار زمین در آرژانتین خرید و یهودیان را به آرژانتین مهاجرت داد.]] |
|||
{{اصلی|طرح آندینیا}} |
|||
== جستارهای وابسته == |
== جستارهای وابسته == |
||
* [[ترورهای هدفمند اسرائیل]] |
* [[ترورهای هدفمند اسرائیل]] |
||
نسخهٔ ۵ اوت ۲۰۲۰، ساعت ۲۲:۵۱
| بمبگذاری آمیا | |
|---|---|
| بخشی از گسترش درگیری جنوب لبنان (۱۹۸۵–۲۰۰۰) | |
 عواقب حمله | |
| موقعیت | بوئنوس آیرس، آرژانتین |
| مختصات | ۳۴°۳۶′۰۶٫۵″ جنوبی ۵۸°۲۳′۵۸″ غربی / ۳۴٫۶۰۱۸۰۶°جنوبی ۵۸٫۳۹۹۴۴°غربی |
| تاریخ | ۱۸ ژوئیه ۱۹۹۴ ۰۹:۵۳ (UTC-3) |
| هدف | مرکز همکاری‌های اسرائیل و آرژانتین |
گونه حمله | خودرو انفجاری |
| کشته‌ها | ۸۵ (+ ۱ بمب‌گذار)[۱][۲][۳][۴][۵] |
| زخمی‌ها | ۳۰۰+[۳][۴][۵] |
| مرتکبان | حزب‌الله لبنان (به ادعای آرژانتین) * برخی کهنه سربازان ضدیهودی دوران جنگ کثیف آرژانتین (به ادعای برخی روزنامه نگاران تحقیقی)[۶] |
انفجار مرکز همیاری یهودیان واقعه‌ای تروریستی در ۱۸ ژوئیه ۱۹۹۴ (۲۷ تیر ۱۳۷۳) بود[۷] که در جریان آن ۸۵ نفر از شهروندان یهودی‌تبار آرژانتینی جان خود را از دست دادند و بیش از سیصد نفر زخمی شدند.[۳][۴][۵] انفجاری که بزرگترین سوءقصد در تاریخ معاصر آمریکای لاتین تلقی می‌شود.[۸]
این بمبگذاری علاوه بر تأثیرگذاری بر وجهه جهانی جمهوری اسلامی ایران و روابط با آرژانتین، تبعاتی نیز برای سیاست داخلی آرژانتین داشته‌است. از جمله یکی از قضات بررسی در مورد این پرونده به اتهام اقدام در ارائه شواهد کذب از کار برکنار شده و در سال ۲۰۱۲، قوه قضاییه آرژانتین، کارلوس منم، رئیس‌جمهوری وقت این کشور را در ارتباط با پیگیری این بمبگذاری تحت پیگرد قانونی قرار داد. منم متهم شد که با دریافت رشوه، کوشیده بود شواهد مربوط به ارتباط حزب‌الله لبنان و دولت جمهوری اسلامی ایران با این بمب‌گذاری‌ها را پنهان کند.[۹] آرژانتین بعد از انجام تحقیقات مفصل در مورد این انفجار اعلام کرد که نقشه این بمبگذاری در تهران کشیده شده و به دست حزب‌الله لبنان با فرماندهی عماد مغینه انجام شده‌است.[۱۰] حکومت ایران قویا انتساب این انفجار به خود را نفی می‌کند.[۱۱]
دولت آرژانتین در سال ۲۰۱۹ حزب‌الله لبنان را به عنوان همدست ایران در این پرونده، در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار داد.[۸]
«بنیاد تحقیقاتی مؤسسه نیشن» (Investigative Fund of The Nation Institute) در سال ۲۰۰۸ اعلام کرد که اتهام دست داشتن ایران در این بمبگذاری که با حمایت دولت جرج بوش به صدور حکم جلب برای چند مقام عالی ایران و حزب‌الله لبنان منتهی شد نمونه ای از سابقه دولت بوش برای پرونده سازی و ایجاد اتهامات ساختگی بر علیه دشمنانشان است. پس از مدتها تحقیقات توسط اف بی ای و کارآگاهان آرژانتینی هیچ سندی دال بر دست داشتن ایران بدست نیامد. بنا به یافته‌های مؤسسه تحقیقاتی نیشن، بدون شک تلاش برای متهم کردن ایران، نه در راستای یافتن عاملان بمبگذاری آمیا بلکه برای دشمنی با ایران بوده‌است.[۱۲] سه مقام عالی سفارت آمریکا در آرژانتین Ronald Goddardو William Brencick جیمز ریچارد چیک (James Richard Cheek) که در زمان وقوع بمبگذاری سفیر آمریکا در آرژانتین بود و تلاشهای فراوانی برای اثبات اتهام دست داشتن ایران و حزب‌الله لبنان در این واقعه داشت؛ چند سال بعد گفتند که شواهد در این باره سست است و هیچ دلیل معتبری بر دست داشتن ایران وجود ندارد.[۱۳][۱۴]
ابوالقاسم مصباحی، یک ایرانی فراری، که خود را نفر شماره ۳ در دستگاه اطلاعاتی ایران معرفی کرده و در این پرونده شهادت داد که دستور بمبگذاری در ایران توسط رهبران عالیرتبه ایران صادر شده‌است، چندی بعد از سوی کارآگاهان اف‌بی‌آی، بی‌اعتبار شناخته شد. یکی از کارآگاهان اف‌بی‌آی که در تحقیقات این پرونده حضور داشته‌است(James Bernazzani) وی را چنین توصیف کرد: «او حاضر است در هر کشور و در هر پرونده اتهامی علیه ایران شهادت دهد.»[۱۵]
در سال ۲۰۰۱۴ یک جاسوس سابق در جامعه یهودیان آرژاننتین که برای پلیس فدرال آرژانتین کار می‌کرد به دو روزنامه‌نگار تحقیقی آرژانتینی گفت که پیش از انفجار از وی خواسته شده بود که نقشه ساختمان مرکز یهودیان را تهیه کرده و در اختیار آنان قرار دهد. اظهارات او دقیقاً بر علیه مطالب و روایتی بود که آمریکا و اسراییل ارایه و ایران و حزب‌الله را متهم این انفجار معرفی می‌کردند. وی متقاعد شده بود که بمبگذاری توسط عده ای از کهنه سربازان جنگ کثیف آرژانتین که دارای گرایشات ضدیهودی بوده و در پلیس و دستگاه اطلاعاتی آرژانتین حضور و نفوذ داشتند صورت گرفته‌است. بر اساس شهادت وی بمبگذاری نه توسط خودرو ون سفید رنگ (که آرژانتین ادعا می‌کرد محسن ربانی وابسته فرهنگی سفارت ایران ماه‌ها قبل خریده و مقابل مرکز یهودیان منفجر شده) بلکه از طریق دیوار ساختمان مجاور مرکز یهویان صورت گرفته‌است.[۱۶]
مرکز همیاری یهودیان
.svg)
مرکز همیاری یهودیان نام ساختمان هفت طبقه‌ای در شهر بوئنوس آیرس بود که مرکز همکاری‌های اسرائیل و آرژانتین (Asociacion Mutual Israellita Argentina) وابسته به کمیته یهودیان آمریکا، با نام اختصاری، آمیا (AMIA) در آن قرار داشت.
آرژانتین، میزبان بزرگترین جامعه یهودیان در آمریکای لاتین است.[۱۷]
اتهام دخالت جمهوری اسلامی ایران
در تاریخ آرژانتین، رسیدگی به هیچ پرونده قضایی به اندازه پرونده انفجار آمیا به طول نینجامیده‌است. گفتنی است تاکنون بیش از یک هزار و دویست نفر برای ادای شهادت در مورد این پرونده به دادگاه احضار شده‌اند. دولت آرژانتین تاکنون ۳ بار جمهوری اسلامی ایران را به دست داشتن در انفجار متهم کرده‌است.[۱۸]
دولت آرژانتین مدعی است که نقشه و دستور ضربه زدن به بزرگترین مرکز اقلیت یهودی در آمریکای لاتین در تهران کشیده شد و مسئولیت اجرای طرح عملیات به ستاد ویژه عملیات حزب‌الله لبنان که به گروه شبه نظامی حزب‌الله لبنان وابسته‌است، سپرده‌شد.[۱۹] مقامات ایرانی مدعی هستند که تاکنون هیچ مدرکی مبنی بر دخالت جمهوری اسلامی ایران در این خصوص ارائه نشده و موضوع را توطئه‌ای سیاسی تلقی می‌کنند. از جمله مشکلات این پرونده این است که شخص انتحاری مورد ادعا تاکنون شناسایی نشده‌است.[۱۸][۲۰][۲۱] ماریسیو ماکری رئیس‌جمهور کنونی آرژانتین قسم یاد کرده‌است که حقیقت این بمبگذاری مرگبار و همچنین مرگ قاضی نیسمان را روشن کند و مسببان آن را به پای میز محاکمه بکشاند.[۱۰]
آرژانتین در بیست‌وپنجمین سالروز بمبگذاری آمیا، صریحاً حزب‌الله لبنان را گروه تروریستی نامید.[۲۲][۲۳] مایک پمپئو، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا در ژوئیه ۲۰۱۹ میلادی، طی سفرش به آرژانتین ضمن تقدیر از اقدام آرژانتین، جمهوری اسلامی را مقصر اصلی این انفجار دانست:
انفجار آمیا توسط حزب‌الله، با پشتیبانی کامل جمهوری اسلامی ایران انجام گرفت[۲۴]
در تاریخ ۱۸ ژوئیه ۲۰۱۷ وزارت امور خارجه آمریکا در بیست و سومین سالگرد بمبگذاری ساختمان مرکزی همیاری یهودیان در آرژانتین اعلام کرد که این انفجار توسط ایران انجام شده‌است و هم‌زمان خواستار تحقیقات حول مرگ آلبرتو نیسمان قاضی این پرونده شد. این وزارتخانه ضمن ابراز همدردی با خانواده‌های قربانیان، بر لزوم اجرای عدالت در مورد عاملان بمبگذاری آمیا تأکید کرده‌است.[۱۰]
صدور احکام جلب بین‌المللی
در مارس ۲۰۰۷ و پس از مدت تقریباً سیزده سال از انفجار، دادستانی کل آرژانتین درخواست صدور حکم جلب نه نفر از جمله علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی و علی‌اکبر ولایتی توسط پلیس بین‌الملل را صادر کرد.[۲۵]
اینترپل برای شش تن از این افراد حکم جلب بین‌المللی صادر کرد. این افراد عبارتند از:[۲۶]
- علی فلاحیان (وزیر اطلاعات وقت جمهوری اسلامی)
- محسن رضایی (فرمانده وقت کل سپاه پاسداران جمهوری اسلامی)
- احمدرضا اصغری[۲۷] (دبیر سوم پیشین سفارت جمهوری اسلامی ایران در آرژانتین)
- احمد وحیدی (فرمانده سابق نیروی ویژه قدس سپاه پاسداران)
- محسن ربانی[۲۸] (رایزن فرهنگی پیشین سفارت جمهوری اسلامی ایران در آرژانتین)
- عماد مغنیه (رئیس وقت ستاد عملیات ویژه حزب‌الله لبنان)
دستگیری و بازداشت ایرانیان
فریب و انتقال نسرین مختاری
دستگاه اطلاعاتی آرژانتین در جریان تحقیقات پیرامون این واقعه و با ادعای یک سارق و قاچاقچی برزیلی مبنی بر اینکه با زنی ایرانی رابطه داشته که مرتبط به انفجار بوده‌است، اقدام به تعقیب این زن ایرانی بنام نسرین مختاری می‌کند. عملیات فریب و بازگرداندن مختاری Cabildo نامیده شد و حدود نیم میلیون دلار برای آن هزینه شد. مختاری آرایشگر و مقیم آرژانتین بوده‌است که این کشور را به قصد پاریس ترک کرده بوده. با همکاری دستگاه اطلاعاتی فرانسه محل اقامت او در پاریس مشخص شده و سازمان اطلاعات آرژانتین در عملیاتی فریب آمیز افرادی را تحت عنوان پیشنهاد دهنده استخدام وی برای ترجمه فارسی در یک بیزینس به اروگوئه دعوت می‌کنند و هنگامیکه در جریان بازگشت هواپیمای وی در بوینس آیرس توقف کرده و وی برای تغییر پرواز به سمت اروگوئه پیاده می‌شود بازداشت می‌گردد، هرچند او سرانجام آزاد شد و اتهامات را رد کرد اما شرایط وی را نهایتاً به اقامت در انستیتوی روانی کشاند.[۲۹][۳۰]
دستگیری هادی سلیمانپور
هادی سلیمانپور که در هنگام انفجار سفیر ایران در آرژانتین بوده‌است در ۳۰ مرداد ۱۳۸۲ که مشغول تحصیل در انگلیس بود بازداشت شد او نهایتاً با بررسی اسناد آرژانتین؛ دادگاه‌های انگلیس وی را بیگناه تشخیص داده و حاضر به استرداد او به آرژانتین نشدند.[۳۱]
برکناری و محاکمه دادستان پرونده به دلیل رشوه و فساد
Juan José Galeano دادستان پرونده به اتهام فساد و اخذ رشوه از متهم برکنار، محاکمه و به زندان محکوم شد.[۳۲]
توافق ایران و آرژانتین در سال ۲۰۱۳
بر اساس توافق آرژانتین با ایران در ماه ژانویه ۲۰۱۳، به آرژانتین اجازه داده‌شد تا پنج نفر را برای پرسش از مقام‌های ایرانی به ایران اعزام کند (این توافق در ۲۶ اردیبهشت ۹۳ از سوی دادگاهی در آرژانتین لغو شد).[۳۳][۳۴] بنا به توافقنامه قرار بود میان ایران و آرژانتین کمیسیون حقیقت‌یابی تشکیل شود که پنج قاضی مستقل عضو آن باشند تا شواهد و اسناد انفجار آمیا را بررسی و با سفر به ایران از متهمان ایرانی این ماجرا بازجویی کنند. نمی‌بایست هیچ‌یک از قضات اهل ایران یا آرژانتین می‌بودند. اسراییل و جامعه یهودیان آرژانتین ضمن انتقاد شدید از این توافق، آن را یک پیروزی دیپلماتیک برای جمهوری اسلامی دانستند.[۳۵]
در جریان امضای توافق میان تهران و بوئنس آیرس کریستینا فرناندز د کیرشنر، رئیس‌جمهوری آرژانتین، گفت که این توافق «سرانجام به آرژانتین این امکان را می‌دهد که از متهمانی که پلیس بین‌الملل برای آنها دستور بازداشت صادر کرده‌است، بازجویی به عمل آورد». رادیوفردا</ref>
گزارش دادستان علیه توافق دولت‌ها
پس از قتل نیسمان، گزارشی قضایی در آرژانتین منتشر شد که ادعا می‌کرد مقام‌های ارشد دولت این کشور قصد داشتند تا در ازای دریافت نفت از ایران، نقش مقام‌های جمهوری اسلامی در انفجار مرکز یهودیان را «لاپوشانی» کنند. این گزارش در واقع متن دادنامه‌ای بود که آلبرتو نیسمان، بر اساس شنود مکالمات مقام‌های این کشور با ایرانیان تهیه کرده بود. روزنامه نیویورک تایمز در شماره پنجشنبه دوم بهمن ۱۳۹۳ خود و با استناد به بخش‌هایی از این گزارش ۲۸۹ صفحه‌ای نوشته که مقام‌های آرژانتین و ایران به توافقی رسیده بودند که بر اساس آن، آرژانتین به ایران گوشت صادر کند و از ایران نفت تحویل بگیرد و همچنین، کاغذها و مدارک مربوط به نقش مقام‌های جمهوری اسلامی در انفجار مرکز یهودیان این کشور مشهور به «آمیا» را با آتش زدن نابود کند. بر اساس این گزارش، کریستینا فرناندز دو کریشنر، رئیس‌جمهوری و هکتور تیمرمن، وزیر امور خارجه آرژانتین از این توافق حمایت کرده بودند اما توافق فوق هرگز به اجرا در نیامد زیرا مقام‌های آرژانتین نتوانستند پلیس بین‌الملل (اینترپل) را قانع کنند تا نام مسئولان ایران را از فهرست افراد تحت تعقیب خود حذف کنند.[۳۶]
مرگ دادستان پرونده
آلبرتو نیسمان که رئیس‌جمهور را متهم به سرپوش گذاشتن به پرونده کرده بود در ۱۹ ژانویه ۲۰۱۵ (۲۸ دی ۱۳۹۳) درحالی که قرار بود چند ساعت بعد گزارش خود را به مجلس آرژانتین ارائه کند، در آپارتمان خودش در بوئنس آیرس مرده یافته شد.[۳۷] به جسد آلبرتو نیسمان چندین گلوله اصابت کرده بود. وزارت امنیت و مقامات آرژانتین نیز خبر را تأیید کردند. آقای نیسمان، خانم کریستینا فرناندز، رئیس‌جمهوری آرژانتین، را متهم کرده بود که در زمان دولت محمود احمدی‌نژاد، برای «سرپوش گذاشتن بر پروندهٔ انفجار در مرکز یهودیان»، با ایران تبانی کرده‌است. دستگاه قضایی آرژانتین، قبلاً جمهوری اسلامی ایران و حزب‌الله لبنان را به دست داشتن در این انفجار متهم کرده بود. قرار بود آقای نیسمان روز دوشنبه ۲۹ دی ۱۳۹۳ در جلسه غیرعلنی پارلمانِ آرژانتین، دربارهٔ اتهاماتی که به رئیس‌جمهوری این کشور وارد می‌کند، توضیحاتی ارائه دهد.[۳۸][۳۹]
آلبرتو نیسمان، رئیس‌جمهوری آرژانتین را متهم کرده بود که با هدف برقراری روابط تجاری با ایران، تلاش کرده‌است که نقش ایران را در بمبگذاری لاپوشانی کند. مرگ آلبرتو نیسمان به بحرانی سیاسی در آرژانتین تبدیل شد و تظاهرات متعددی در این کشور برگزار شد که خواسته آنها، رفع ابهام‌ها دربارهٔ مرگ مشکوک دادستان سابق بود.[۴۰] دامیان پاختر، روزنامه‌نگار آرژانتینی افشاگر قتل قاضی پرونده از «ترس جان خود» از کشورش گریخت. وی سوار هواپیمایی شد که از آرژانتین به کشور همسایه، اروگوئه می‌رفت. پاختر روزنامه‌نگار وب‌سایت خبری «بوئنوس آیرس هرالد» است.[۴۱]
واکنش دولت وقت آرژانتین به گزارش قضایی
کریستینا فرناندز، رئیس‌جمهور آرژانتین گفت مرگ دادستان پرونده بمبگذاری در مرکز همیاری یهودیان، خودکشی نیست. وی با متهم کردن دشمنانش به تلاش برای بدنام کردن او، آورده‌است که «آنها از او (نیسمان) تا زنده بود استفاده کردند و بعد به این نتیجه رسیدند که قتل او به نفع آنان است.»[۴۲] آنیبال فرناندز رئیس دفتر رئیس‌جمهوری آرژانتین گفت نیروهای خودسر سرویس اطلاعاتی آن کشور در قتل آلبرتو نیسمان نقش داشته‌اند. رئیس دفتر رئیس‌جمهوری آرژانتین گفت که «باور نمی‌کنم حتی این گزارش را خود نیسمان نوشته باشد. من با دادستان نیسمان کمی کار کرده‌ام. می‌دانم که او یک کارشناس شایسته حقوقی بود. ممکن نیست او چنین مزخرفاتی را نوشته باشد. روشن است که او کاری با این مسائل نداشت، اما دور و بر او کسانی بودند که اهداف سیاسی دیگری داشتند. تا وقتی او زنده بود به او نیاز داشتند تا علیه رئیس‌جمهوری طرح اتهام کند. شکی نیست که بعد، جنازه‌اش را می‌خواستند.»[۴۳]
دولت آرژانتین با تکذیب این گزارش، آلبرتو نیسمان را به «توطئه» علیه خود متهم کرد. مقام‌های رسمی در دولت گفتند که دادستان سابق پرونده، توسط یک مقام سابق اطلاعاتی به نام آنتونیو استیوسو که در ماه دسامبر ۲۰۱۴ توسط رئیس‌جمهوری از کار برکنار شده‌بود، اجیر شده‌بود. آنیبال فرناندز، دستیار رئیس‌جمهوری آرژانتین، گزارش دادستان سابق را «مطلقاً بی‌اعتبار» توصیف کرد.[۳۶]
اتهام فساد مالی دادستان
در حالیکه برخی رسانه‌ها مرگ روی را به گزارشی که بر علیه رئیس‌جمهور وقت آرژانتین و توافق با ایران پیوند می‌زدند، گزارشات دیگری حاکی از دست داشتن او در پول‌شویی داشته و قتل وی را به این موضوع مرتبط می‌کرد. همسر سابق وی به مقامات آرژانتینی گفته بود که قتل او انگیزه‌های مالی داشته‌است.[۴۴]
ترورهای اسرائیل
اسحاق آویران، سفیر پیشین اسرائیل در آرژانتین (بین سالهای۱۹۹۳ تا ۲۰۰۰ میلادی)، در سوم ژانویه ۲۰۱۴ در مصاحبه‌ای با خبرگزاری یهودیان آرژانتین (ای‌جی‌ان) گفت که اسرائیل توانسته اکثر کسانی را که بعقیده او پشت این حملات و بمبگذاری‌های خونین بودند به قتل برساند. وی دولت آرژانتین را متهم کرد که اقدام لازم را «برای رسیدن به عمق و کشف و افشای تمامی ابعاد این حملات» صورت نداده‌است. وی گفت: «اکثریت افراد مسئول این اقدامات، دیگر در این جهان نیستند، و ما خودمان ترتیب کار را دادیم.» وی از افراد خاصی در این مورد نام نبرد و مشخص نکرد که ملیت آنها چه بوده و به چه صورت کشته شدند. وی افزود «عدالت در مورد حامیان اصلی این عملیات هنوز به اجرا درنیامده و هنوز هم لازم است آرژانتین دقیقاً پاسخ دهد که در ارتباط با این حملات، چه روی داده‌است. ما می‌دانیم چه کسانی مسئول انفجار در برابر سفارتخانه اسرائیل بودند و همان افراد مرتکب انفجار دوم هم شدند.»[۹]
رد ادعاها علیه ایران
طبق گزارشی که در نشریه نیشن چاپ شد، جیمز چیک، سفیر وقت آمریکا در آرژانتین به او گفته تا آنجا که من می‌دانم گواه واقعی که ایران مسوول این قضیه باشد وجود نداشته‌است. بزرگترین سرنخ به گفته او یک‌نفر به نام منوچهر معتمر بود که از ایران بریده بود و فرض بر این بود همه چیز را می‌داند؛ ولی معلوم شد معتمر یک مأمور دون پایه ناراضی بوده که بر خلاف ادعایش فاقد اطلاعات تصمیم‌گیری‌های دولتی بود. ما در نهایت به این نتیجه رسیدیم که او اعتباری ندارد.[۴۵]
در سال ۲۰۱۳ میلادی، روزنامه‌نگار محقق به نام گارث پورتر بر روی این ادعا که ایران و حزب‌الله در این حادثه دست داشته‌اند تردید ایجاد کرد. به گفته او تنها چیزی که ایران و حزب‌الله را به این حادثه ربط می‌داد ادعاهای سازمان مجاهدین خلق بود که یک گروه جنجالی ضد نظام ایران است و برخی کشورها آن را یک گروه تروریستی به حساب می‌آورند.[۴۶]
James Bernazzani کاراگاه اف‌بی‌آی که در تحقیقات مربوط به این پرونده حضور داشته‌است گفت تنهاسندی که در ارتباط بادست داشتن ایران در این انفجار ارایه می‌شد فیلمی بود که سازمان اطلاعات آرژانتین تهیه کرده و محسن ربانی (وابسته فرهنگی سفارت ایران در بوینس آیرس) را در حال خرید یک ون سفید رنو نشان می‌داد که مشابه خودرو یی بود که ادعا می‌شد برای بمبگذاری بکار رفته‌است، اما این فیلم مربوط به ۱ می ۱۹۹۳ یعنی ۱۵ ماه پیش از بمبگذاری بوده‌است. از میان حدود ۲۰۰ نفری که در صحنه حادثه حضور داشته‌اند فقط یک نفر شاهد خودرو ون سفید رنگ در صحنه بوده‌است که وی نیز همسر Nicolasa Romero رئیس پلیس شهر بوینس آیرس است. خواهر وی همچون سایر شاهدان دیدن یک تاکسی زرد -مشکی را گزارش کرده‌اند و نه یک ون سفید را.Gabriel Levinas یکی از کارآگاهان و محققان خانواده قربانیان نیز پس از بررسی قطعاتی که پلیس آرژانتین ادعا می‌کرد متعلق به خودرو بمبگذاری بوده و در محوطه پخش شده بود متوجه شد که این قطعات هخیچ وقت تحت حرارت قرار نگرفته و نمیتواند متعلق به آن خودرو و بمبگذاری باشد.[۴۷]James Bernazzani کاراگاه اف‌بی‌آی در این پرونده گفت دستگاه اطلاعاتی آرژانتین از تکنیکی بنام “link analysis” استفاده کرده‌است تا ثابت کند موبایل محسن ربانی (وابسته فرهنگی سفارت ایران) به یک تیم عملیاتی در شهر فوز دو لوآچو برزیل ارتباط یافته اما با این روش شما می‌تواند تلفن من را هم با بن لادن مرتبط کنید.[۴۸]
گذشته از آنکه تمام دلایل متهم کردن ایران، همچون وجود یک ون سفید رنگ در مقابل مرکز یا شهادت دادن دو ایرانی فراری که خود را مرتبط با دستگاه‌های اطلاعاتی ایران می‌دانستند زیر سؤال و نامعتبر است؛ انگیزه منتسب شده به ایران و حزب‌الله برای انجام این رویداد نیز زیر سؤال است. ادعا شده که ایران به دلیل لغو قرار داد همکاری هسته ای بین ایران و آرژانتین و حزب‌الله به دلیل عملیات ربودن یکی از رهبران خود توسط اسراییل در لبنان دست به این انفجار زده‌اند، حال آنکه بر اساس شواهد همکاری هسته ای ایران و آرژانتین هیچگاه توسط دولت آرژانتین لغو نشده و حتی پس از بمبگذاری نیز ادامه داشته‌است و حزب‌الله لبنان نیز حتی پس از کشتار بیش از ۱۰۰ نفر لبنانی در روستای قانا توسط اسراییل نیز اقدام به بمبگذاری در مراکز یهودیان نکرده و برای انتقام‌گیری از اسراییل نیز گزینه‌های سود مند تری همچون حمله موشکی به اسراییل و هدف قرار دادن مستقیم آنان را داشته‌است، بجای آنکه یک مرکز یهویان در آرژانتین و افرادی را که معلوم نیست به اسراییل ربط داشته باشند هدف قرار دهد.[۴۹]James Bernazzani
Charles Hunter یکی ازکارشناسان آمریکایی پلیس فدرال آمریکا از بخش The Bureau of Alcohol, Tobacco, Firearms and Explosives که به دعوت دولت آرژانتین برای بررسی حادثه اعزام شده بود به نشریه آمریکایی نیشن می‌گوید که سناریوی انفجار خودرو وانت سفید رنگ گذشته از آنکه به دلیل فقدان شاهدان عینی مورد تردید است، با توجه به نحوه ریزش ساختمان نیز مردود به‌شمار می‌رود. به عقیده او انتفجار از داخل ساختمان بوده‌است و نه از خارج آن.[۵۰]
یکی از بازجویانی که در جریان متهم ساختن ایران نقش داشته‌است، Héctor Pedro Vergez از اعضای سابق دستگاه امنیتی آرژانتین در دوران جنگ کثیف است و به نقض حقوق بشر در زندانهای آن دوران متهم است.[۵۱][۵۲]
شهادت دروغ علیه ایران
یکی از افرادی که از ادعاهای او برای متهم کردن ایران استفاده شد، یک ایرانی بنام منوچهر معتمر بود. وی که به گفته برخی منابع دارای روابط خوب با دستگاه اطلاعاتی آمریکاو اسراییل بود، خود را یک مأمور مهم اطلاعاتی ایران معرفی می‌کرد که در مورد دست داشتن ایران در این انفحجار اطلاعاتی دارد. دادستان آرژانتینی در ونزوئلا و آمریکا چند بار با وی دیدار کرد اما او نهایتاً پذیرفت که برای دریافت ویزای آمریکا شهادت دروغ داده‌است.[۵۳]
موضع ایران
هاشمی رفسنجانی در خاطرات روزهای وقوع این انفجار می‌نویسید:[۱۱] «درخصوص انفجار آرژانتین، عجیب است که امپراتوری رسانه‌ای صهیونیست‌ها و استکبار، یک دروغ بزرگ را پایه این اتهام به ایران کرده‌اند. ادعا می‌کنند در اجلاسی در مشهد که رهبری و من و وزیر امور خارجه و فرمانده سپاه و افراد دیگری داشتیم، این اقدام انفجاری تصویب شده‌است. در حالی که اصلاً چنین جلسه‌ای در مشهد نداشتیم و ما اصلاً هیچ اطلاعی از قرار انفجار نداشتیم.»
محسن بهاروند، سفیر سابق ایران در آرژانتین در مقاله ای پیرامون ابوالقاسم مصباحی که علیه ایران شهادت داده‌است نوشت که او بخاطر مسایل مالی در سال ۱۹۹۶ از طریق مرز پاکستان فرار کرده‌است. «از آن زمان او به اتهام جعل و کلاهبرداری توسط پلیس بین‌الملل تحت تعقی است.» به گفته سفیر ایران وی به سازمان اطلاعات آرژانتین ساید Secretariat of Intelligence توسط موساد مرتبط شده‌است و «در سال ۱۹۹۸. ۲۰۰۲ و ۲۰۰۳ در مکزیک. آلمان و فرانسه با قاضی معروف آرژانتینی بنام خوزه گالئانو که به جرم فساد و اخذ شهادت دروغ و پرونده سازی علیه دیگران از لباس قضاوت خلع گردید. ملاقات نمود و ادعا کرد که ایران در انفجار آمیا دست داشته‌است.» مصباحی همچنین ایران را به رشوه دادن به کارلوس منم رئیس‌جمهور سابق آرژانتین متهم کرد که به تشکیل دادگاهی در سوئیس بر علیه ایران انجامید. ایران در دادگاه به ریاستقاضی کریستین ژونود به دلیل غیرقابل اعتماد بودن کارلس منم تبرئه شد.[۵۴]
اتهام دخالت سازمان اطلاعات و پلیس فدرال آرژانتین در بمبگذاری
بر خلاف روایت آمریکا و اسراییل علیه ایران که از سوی روزنامه نگاران مختلف مورد تردید نیز قرار گرفته بود، در سال ۲۰۱۴ گزارش از سوی ۲ روزنامه‌نگار تحقیقی منتشر شد که بر اساس مصاحبه با یک نفوذی سابق در جامعه یهودیان آرژانتین، دستگاه اطلاعاتی آرژانتین ساید و پلیس فدرال آن کشور را مسئول این بمبگذاری معرفی می‌کرد. بر این اساس برخی سربازاان سابق دوران جنگ کثیف آرژانتین که هنوز دارای نفوذ در پلیس فدرال و سازمان اطلاعات آرژانتین ساید هستند و گرایشات یهود ستیزانه دارند این انفجار را ترتیب دادند. در جریان جنگ کثیف آرژانتین چند هزار نفر توسط سربازان ربوده شکنجه و به قتل رسیدند.[۵۵]
انگیزه این افراد از چنین اقدامی مطالب یهودستیزانه ای بوده‌است که میان برخی از این نیروها شایع بود و در دوران جنگ جهانی توسط نازی ها[۵۶] گسترش میافت، از جمله اینکه یهودیان آرژانتین تصمیم دارند بخش‌هایی از جنوب آرژانتین را جدا کرده و کشور مستقل یهودی که «آندینیا» نامیده شده‌است را بنا کنند. Jacobo Timerman که فرزندنش دو دهه بعد وزیر خارجه آرژانتین شد و با علی اکبر صالحی وزیر خارجه ایران مذاکرات مثبت جهت گسترش روابط انجام داد، یکی از نویسندگان ربوده شده در سالهای جنگ کثیف آرژانتین است. وی در کتاب سلول بدون شماره، زندانی بدون نام از بازجویی شدن توسط نظامیان آرژانتینی پیرامون طرح موسوم به آندینیا گزارش می‌دهد. موریس فون هیرش یهودی فرانسوی الاصل بود و مؤسس سازمان کلونیزاسیون یهودی بود که در سالهای آغازین قرن یستم ۸۰ هزار هکتار زمین در آرژانتین خرید و یهودیان را به آنجا مهاجرت داد.[۵۷]
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ "Caso AMIA: los fiscales dicen haber identificado al autor del atentado" [AMIA case: prosecutors say they have identified the perpetrator of the attack]. Clarín. 10 November 2005. Retrieved 12 September 2017.
- ↑ "Identificaron al terrorista suicida que voló la AMIA" [The suicide bomber who blew AMIA have been identified]. La Nación. 10 November 2005. Retrieved 12 September 2017.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ «قاضی مقتول پرونده آمیا، دستمایه سریال جدید آمریکایی».
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ «۲۳ سال از انفجار آمیا آرژانتین گذاشت؛ ایران همچنان فعالیت غیرقانونی دارد». دریافت‌شده در ۳ آوریل ۲۰۱۹.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ «بررسی مجدد پرونده انفجار آمیا: رئیس‌جمهور سابق آرژانتین متهم به لاپوشانی نقش ایران».
- ↑ «AMIA Bombing: New Evidence Points to Federal Police». laprogressive.
- ↑ «آرژانتین به قربانیان انفجار "آمیا" غرامت میپردازد». دویچه وله. دریافت‌شده در ۳ آوریل ۲۰۱۹.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ «ماجرای آمیا و پرونده‌ای که بسته نمی‌شود». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۶.
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ سفیر سابق اسرائیل: اکثر افراد مرتبط با انفجار در مراکز یهودیان آرژانتین را کشته‌ایم بی‌بی‌سی فارسی
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ «بیانیه وزارت خارجه آمریکا در سالگرد انفجار مرکز یهودیان در آرژانتین».
- ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی، شنبه ۲۰ مرداد ۱۳۷۳
- ↑ «Bush's Iran/Argentina Terror Frame-Up». thenation.
- ↑ «Bush's Iran/Argentina Terror Frame-Up». thenation.
- ↑ «POLITICS: U.S. Officials Rejected Key Source on '94 Bombing». ipsnews.
- ↑ «POLITICS: U.S. Officials Rejected Key Source on '94 Bombing». ipsnews.
- ↑ «AMIA Bombing: New Evidence Points to Federal Police». laprogressive.
- ↑ کارلوس منم متهم به پنهان کردن شواهد بمبگذاری سال ۱۹۹۴, بی‌بی‌سی فارسی
- ↑ ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ «روزنامه همشهری - ایران - سیاست‌خارجی - واکنش وزارت امور خارجه به حکم قاضی آرژانتینی». ۲۰ آبان ۱۳۸۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ فوریه ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۱۶ اردیبهشت ۱۳۸۶.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۱ اکتبر ۲۰۱۹.
- ↑ «روزنامه همشهری - ایران - سیاست‌خارجی - واکنش ایران به اتهامات مجدد آرژانتین». ۵ آبان ۱۳۸۶. دریافت‌شده در ۱۶ اردیبهشت ۱۳۸۶.[پیوند مرده]
- ↑ «روزنامه همشهری - ایران - سیاست‌خارجی - دادگاه آرژانتین و سلطه صهیونیست‌ها». ۲۰ آبان ۱۳۸۶. دریافت‌شده در ۱۶ اردیبهشت ۱۳۸۶.[پیوند مرده]
- ↑ «آرژانتین، حزب‌الله لبنان را یک گروه تروریستی نامید». صدای آمریکا. ۱۹ ژوئیه ۲۰۱۹.
- ↑ «آرژانتین در بیست‌وپنجمین صالروز بمبگذاری آمیا، حزب‌الله را گروه تروریستی نامید». TRT. ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۹.
- ↑ «مایک پمپئو از اینکه آرژانتین، حزب‌الله را تروریست خواند، تقدیر کرد و ایران را پشتیبان او در انفجار آمیا دانست». صدای آمریکا.
- ↑ «INTERPOL Executive Committee takes decision on AMIA Red Notice dispute».
- ↑ فلاحیان و محسن رضائی تحت تعقیب بین‌المللی (بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ «فرد تحت تعقیب در سایت اینترپل». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ ژوئن ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۱ ژانویه ۲۰۱۵.
- ↑ «فرد تحت تعقیب در سایت اینترپل». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ ژوئن ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۱ ژانویه ۲۰۱۵.
- ↑ https://books.google.com/books?id=wEKuDwAAQBAJ&lpg=PA81&ots=5ny-WzCavs&dq=Cabildo”%20group%20amia&pg=PA82#v=onepage&q=Cabildo”%20group%20amia&f=false
- ↑ https://www.tehrantimes.com/print/56876/Brazilian-National-Denies-Charges-Against-Iran
- ↑ https://www.magiran.com/article/2318789
- ↑ http://archivo.lacapital.com.ar/2005/08/03/politica/noticia_217574.shtml
- ↑ http://www.tabnak.ir/fa/news/400796/
- ↑ دادستان آرژانتینی خواهان لغو توافق با ایران برای تحقیق درباره انفجار آمیا شد بی‌بی‌سی فارسی
- ↑ دادستان آرژانتینی خواهان لغو توافق با ایران برای تحقیق درباره انفجار آمیا شد دویچه‌وله فارسی
- ↑ ۳۶٫۰ ۳۶٫۱ «آرژانتین به دنبال انکار نقش ایران در انفجار آمیا در ازای دریافت نفت بود» رادیوفردا
- ↑ «Argentinian prosecutor who claimed cover-up over 1994 bombing found». theguardian.com.
- ↑ جسد دادستان پرونده انفجار در مرکز یهودیان آرژانتین، در خانه‌اش کشف شد رادیو فردا
- ↑ رادیوفردا
- ↑ از نیسمان تا فلاحیان؛ چهره‌های جنجالی در پرونده انفجار آمیا بی‌بی‌سی فارسی
- ↑ http://www.radiofarda.com/content/f12-journalist-who-broke-news-nisman-death-flees-argentina/26812298.html
- ↑ رئیس‌جمهور آرژانتین مرگ دادستان پرونده بمبگذاری در مرکز همیاری یهودیان را خودکشی نمی‌داند رادیوفردا
- ↑ آرژانتین: نیروهای خودسر مسئول قتل دادستان پرونده آمیا هستند بی‌بی‌سی فارسی
- ↑ «Alberto Nisman Was Murdered, But We Still Don't Know Why». lobelog.
- ↑ "Bush's Iran/Argentina Terror Frame-Up". Retrieved 4 February 2015.
- ↑ Porter, Gareth (7 August 2013). "Indictment of Iran for '94 Terror Bombing Relied on MEK". Inter Press Service News Agency. IPS-Inter Pres Service. Retrieved 19 January 2015.
- ↑ «Bush's Iran/Argentina Terror Frame-Up». thenation.
- ↑ «POLITICS: U.S. Officials Rejected Key Source on '94 Bombing». ipsnews.
- ↑ «Bush's Iran/Argentina Terror Frame-Up». thenation.
- ↑ https://www.thenation.com/article/archive/bushs-iranargentina-terror-frame/
- ↑ http://www.lavoz.com.ar/noticias/politica/procesan-al-ex-jefe-perla-otros-dos-asesinatos
- ↑ https://thegrayzone.com/2020/07/26/police-spys-testimony-official-us-israeli-amia-bombing/
- ↑ https://www.voltairenet.org/article193234.html
- ↑ ««کوئیزلینگ ایران» کیست؟». تابناک.
- ↑ «AMIA Bombing: New Evidence Points to Federal Police». laprogressive.
- ↑ https://books.google.com/books?id=92H2nbSjW2sC&lpg=PA215&ots=jNbqf456qv&dq=Andinia%20Plan&pg=PA215#v=onepage&q=Andinia%20Plan&f=false
- ↑ http://www.saexplorers.org/sites/default/files/magazine/2/sae-mag-2e-jewish-gauchos.pdf
پیوند به بیرون
- عبور از آمیا دیپلماسی ایرانی
- Argentina, Iran to investigate ’94 bombing of Jewish center واشینگتن پست
| کشتگان رسمی |
|
|---|---|
| متهمان رسمی | |
| کشته‌های نسبت‌داده‌شده (فعالان سیاسی یا فرهنگی) |
|
| کشته‌های نسبت‌داده‌شده (فعالان دینی) |
|
| کشته‌های نسبت‌داده‌شده (دیگران) |
|
| ترورهای بیرون از ایران |
|
| متهمان ترورهای بیرون از ایران | |
| دیگر متهمان نسبت‌داده‌شده | |
| شخصیت‌های مرتبط | |
| نوشتارهای وابسته | |
- آرژانتین در ۱۹۹۴ (میلادی)
- بمبگذاری انتحاری با خودرو و کامیون
- بمبگذاری‌های انتحاری در دهه ۱۹۹۰ (میلادی)
- تاریخ بوئنوس آیرس
- تاریخ یهودیان آرژانتین
- ترور شدگان توسط جمهوری اسلامی در خارج از کشور
- تروریسم در آرژانتین
- تروریسم در ایران
- جرمهای ۱۹۹۴ (میلادی) در آرژانتین
- حادثههای تروریستی اسلامی در دهه ۱۹۹۰ (میلادی)
- حادثههای تروریستی در ۱۹۹۴ (میلادی)
- حزب‌الله لبنان
- حملهها به کنیسهها و سازمان‌های همگانی یهودی سده ۲۰ (میلادی)
- خودروهای بمبگذاریشده در آرژانتین
- روابط ایران و آرژانتین
- رویدادهای ژوئیه ۱۹۹۴
- قتل‌های زنجیره‌ای ایران
- کشتار جمعی در ۱۹۹۴ (میلادی)
- یهودستیزی در آرژانتین