رینه
| رینه رنه | |
|---|---|
 | |
| کشور |  ایران |
| استان | مازندران |
| شهرستان | آمل |
| بخش | لاریجان |
| نام(های) دیگر | رِینه لاریجان |
| نام(های) پیشین | ورنه |
| مردم | |
| جمعیت | ۹۸۳ نفر[۱] |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع | ۲۴۰۰ متر |
| آب‌وهوا | |
| روزهای یخبندان سالانه | ۱۰۰ |
| اطلاعات شهری | |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۱۱۴ |
  رینه | |
رِینه یکی از شهرهای استان مازندران ایران است. این شهر در بخش لاریجان شهرستان آمل قرار دارد.[۲] مردم رینه از قومیت طبری هستند[۳] و به زبان مازندرانی[۴]رینه نزدیک‌ترین شهر به قله دماوند است. شهر رینه در دوران باستان ورنه نامیده می‌شد.[۵]
لاریجان از سال ۱۳۱۶ به بخش ارتقا یافته و بخشداری لاریجان در رینه تأسیس شده و تا سال ۱۳۴۲ در آنجا مستقر بوده و به دلیل تأسیس جاده هراز به خاطر دسترسی بهتر اهالی لاریجان به اداره حاکمیتی، بخشداری این اداره به کنار جاده هراز انتقال یافته و در همان سال شهرداری رینه تأسیس و تاکنون هم در حال ادامه خدمات‌رسانی به شهروندان می‌باشد و از سال ۱۳۷۹ با تصویب طرح هادی‌شهر رینه، روستاهای گرنا و آبگرم جزو حوزه خدماتی شهر رینه قرار گرفتند. شهر رینه در کیلومتر ۷۹ جاده هراز از مسیر شهرستان آمل به تهران بالاتر از گزنک واقع گردیده و دارای کلانتری مستقل می‌باشد. کوهنوردانی که قصد صعود به قله دماوند از یال جنوبی را دارند نیز می‌بایستی از مسیر رینه رفت‌وآمد نمایند. از مناطق دیدنی و جالب توجه رینه می‌توان آبگرم لاریجان (در ۵ کیلومتری رینه با راه آسفالت) و دشت لاله را نام برد.
پادگان نظامی رینه که در ضلع غربی این شهر قرار داشت و در آخرین وضعیت یک گردان از لشکر ۲۳ تکاور در آنجا مستقر بودند که چند سال است نظامیان رفته و زمین‌های پادگان فروخته شده و اکنون خریداران در حال ساخت و ساز واحدهای مسکونی می‌باشند. مهم‌ترین محصولات کشاورزی رینه سیب، گیلاس، آلبالو، گردو، زردآلو، آلو طلایی، فندوق، گلابی و… می‌باشد.
جمعیت
[ویرایش]بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر برابر با ۹۸۲ نفر جمعیت بوده‌است.[۶] مردم رینه به گویش آملی که گویشی از زبان مازندرانی است صحبت می‌کنند.[۷]
تاریخچه
[ویرایش]وجه تسمیه
[ویرایش]شهر رینه در گذشته ورنه نامیده می‌شد. در وندیداد از ورنهٔ چهارگوش و سرزمین چهاردهم، از بهترین جاها و سرزمین‌ها و محل تولد فریدون، دربند کنندهٔ ضحاک، نیز سخن به میان آمده‌است. ورنه با گذشت زمان به رینه تغییر نام داد. در فرهنگ عامه و ادبیات عامیانه برخی نام رینه را با ذکر داستانی به ریحانه، دختری صاحب خدم و حشم که در تفرج به صورت تصادفی در این سامان سکنی گزید، پیوند می‌زنند.[۸] تاریخ نویسان عهد قدیم مطالبی دربارهٔ لاریجان، از نظر سیاسی، اجتماعی و جغرافیایی بیان کرده‌اند. از جمله لاریجان یک از قدیمی‌ترین نواحی طبرستان است که قریه ورکه محل تولد فریدون و زندانی شدن ضحاک در آن واقع شده‌است. ابن اسفندیار (مورخ قرن ششم) در تاریخ طبرستان، فریدون را اهل روستای ورک لاریجان معرفی می‌کند.[۹]
دوران باستان
[ویرایش]دوران باستان
[ویرایش].jpg)
استان مازندران پیش از اسلام تپورستان (به پهلوی: 
) نامیده می‌شد که برگرفته از نام قوم تپوری (به یونانی: Τάπυροι) می‌باشد که پس از اسلام قوم طبری نام گرفتند و سرزمینشان طبرستان نامیده شد.[۱۰][۱۱][۱۲]
به اعتقاد مورخان آماردها نخستین سکنه باستانی مازندران بودند و آماردها از آمل تا تنکابن و تپورها از آمل تا گرگان سکونت داشتند.[۱۳] در عصر هخامنشی در کرانه جنوبی دریای مازندران اقوام، تپوری، آمارد، آناریاکه و کادوسی سکونت داشتند.[۱۴] مورخان آماردها را به مردمان داهه و سکایی و پارسی پیوند داده‌اند.
هرودوت از قبیله مارد (mardes) در کنار دائی‌ها (daens)، دروپیک‌ها (dropiques)، و ساگارتی‌ها (sagarties) به عنوان پارس‌های کوچنشین و صحراگرد یاد کرده‌است.[۱۵] پلینیوس مورخ یونانی محل آماردها را قسمت شرقی مارگانیا شناسایی کرده‌است.[۱۶] استرابون(۶۳ ق. م) قوم آمارد را در کنار اقوام تپوری، کادوسی و کرتی به عنوان اقوام کوهستان نشین شمال کشور یاد می‌کند. استرابو می‌نویسد: تمام مناطق این کشور به استثنای بخشی به سمت شمال که کوهستانی و ناهموار و سرد است و محل زندگی کوهنشینانی به نام کادوسی (Cadusii) و آماردی (Amardi) و تپوری (Tapyri) و کرتی (Cyrtii) و سایر مردمان دیگراست، حاصلخیز است.[۱۷]
به گفته واسیلی بارتلد تپوری‌ها در قسمت جنوب شرقی ولایت سکونت داشتند و در قید اطاعت هخامنشیان درآمده بودند و آماردها مغلوب اسکندر مقدونی و بعد مغلوب اشکانیان شدند و اشکانیان در قرن دوم ق. م. آنها را در حوالی ری سکونت دادند و اراضی سابق آماردها به تپوری‌ها اهدا شد و بطلمیوس در شرح دیلم یعنی قسمت شرقی گیلان در ساحل بحر خزر در آن زمان از تپوری‌ها نام می‌برد.[۱۸]به گفته یحیی ذکا در «کاروند کسروی» آورده‌است: آماردان یا ماردان، در زمان لشکر کشی اسکندر مقدونی به ایران، این تیره در مازندران نشیمن می‌داشتند و آن هنگام هنوز قبایل تپوران به آنجا نیامده بودند.[۱۹] به گفته مجتبی مینوی قوم آمارد و قوم تپوری در سرزمین مازندران می‌زیستند و تپوری‌ها در ناحیه کوهستانی مازندران و آماردها در ناحیه جلگه‌ای مازندران سکونت داشتند. در سال ۱۷۶ ق. م فرهاد اول اشکانی قوم آمارد را به ناحیه خوار کوچاند و تپوری‌ها تمام ناحیه مازندران را فرو گرفتند و تمام ولایت به اسم ایشان تپورستان نامیده شد.[۲۰]
جاذبه‌ها
[ویرایش]مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری و دیدنی رینه و نزدیک به رینه:
- قله دماوند
- امامزاده محمد طاهر
- آبگرم لاریجان
- آبشار سر آسیاب
- دخمه سنگی کافر کلی
- کوهستان پارک
- پارک شهر
- تکیه رینه
- دشت شقایق‌ها
ادارات مهم دولتی
[ویرایش]- دفتر اسناد رسمی شماره ۱۷۰ رینه (سر دفتر: مصطفی جلالی)
- اداره ثبت اسناد و املاک لاریجان
- اداره برق لاریجان
- شهرداری رینه
- ارشاد اسلامی رینه
- اداره پست رینه
- کتابخانه عمومی شهر
- دانشگاه پیام نور واحد رینه لاریجان
- سازمان آب و فاضلاب رینه
- پایگاه بسیج امام موسی کاظم
- کلانتری ۱۴ رینه
- بانک ملی ایران
- فدراسیون کوهنوردی رینه
- مرکز مخابرات شهید غلامی
- مجمع خیرین شهر رینه
- هلال احمر شهر رینه
- مرکز بهداشت (بهداری) رینه
شهرک‌ها
[ویرایش]رینه دارای ۵ شهرک بزرگ می‌باشد.
- شهرک آرین
- شهرک صنعتی
- شهرک بهاران (نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران)
آیین‌های سنتی رینه
[ویرایش]- آیین کله سر
- آیین برف چال
- مراسم تعزیه‌خوانی
- مراسم عزاداری ماه محرم
- تیر ماه سیزه شو
- اربعین حسینی
- جشن بزرگ تیرگان
منابع
[ویرایش]- ↑ درگاه ملی آمار، سرشماری سال ۱۳۹۵.
- ↑ اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳خ.
- ↑ نصری اشرفی، جهانگیر (۱۳۹۹). جعفر شجاع کیوانی، ویراستار. دانشنامهٔ تبرستان و مازندران جلد سوم. نشرنی = ۴۹.
- ↑ نصری اشرافی، جهانگیر (١٣٧٧). واژه‌نامه بزرگ تبری. به کوشش حسین صمدی و سید کاظم مداح و کریم الله قائمی و علی اصغر یوسفی نیا و محمود داوودی درزی و محمد حسن شکوری و عسکری آقاجانیان میری و ابوالحسن واعظی و ناصر یداللهی و جمشید قائمی و فرهاد صابر و ناعمه پازوکی. تهران: اندیشه پرداز و خانه سبز. ص. صفحه ۳۱ جلد اول. شابک ۰-۵-۹۱۱۳۱-۹۶۴ مقدار
|شابک=را بررسی کنید: checksum (کمک). - ↑ نصری اشرفی، جهانگیر (۱۳۹۹). جعفر شجاع کیوانی، ویراستار. دانشنامهٔ تبرستان و مازندران جلد سوم. نشرنی = ۴۹.
- ↑ «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵». مرکز آمار ایران.
- ↑ نصری اشرافی، جهانگیر (١٣٧٧). واژه‌نامه بزرگ تبری. به کوشش حسین صمدی و سید کاظم مداح و کریم الله قائمی و علی اصغر یوسفی نیا و محمود داوودی درزی و محمد حسن شکوری و عسکری آقاجانیان میری و ابوالحسن واعظی و ناصر یداللهی و جمشید قائمی و فرهاد صابر و ناعمه پازوکی. تهران: اندیشه پرداز و خانه سبز. ص. صفحه ۳۱ جلد اول. شابک ۰-۵-۹۱۱۳۱-۹۶۴ مقدار
|شابک=را بررسی کنید: checksum (کمک). - ↑ نصری اشرفی، جهانگیر (۱۳۹۹). جعفر شجاع کیوانی، ویراستار. دانشنامهٔ تبرستان و مازندران جلد سوم. نشرنی = ۴۹.
- ↑ نصری اشرفی، جهانگیر (۱۳۹۹). جعفر شجاع کیوانی، ویراستار. دانشنامهٔ تبرستان و مازندران جلد سوم. نشرنی = ۴۶.
- ↑ عمادی، اسدالله (۱۳۷۲). بازخوانی تاریخ مازندران. نشر فرهنگ خانه مازندران. ص. ۷۲.
- ↑ مارکوارت، یوزف (۱۳۷۳). ایرانشهر بر مبنای جغرافیای موسی خورنی. ترجمهٔ مریم میر احمدی. تهران انتشارات اطلاعات. ص. ۲۴۵.
- ↑ BORJIAN, HABIB (2004). "Mazandaran: Language and People (The State of Research)". Yerevan State University (به انگلیسی): 289. doi:10.1163/1573384043076045.
- ↑ عمادی، اسدالله (۱۳۷۲). بازخوانی تاریخ مازندران. نشر فرهنگ خانه مازندران. ص. ۳۷.
- ↑ کتاب گیلان، جلد اول، انتشارات گروه پژوهشگران ایران، چاپ دوم، زمستان ۱۳۸۰ خورشیدی
- ↑ هدایتی، هادی (۱۳۸۴). تاریخ هرودوت جلد اول. انتشارات دانشگاه تهران. ص. ۲۱۱.
- ↑ مارکوارت، یوزف (۱۳۷۳). ایرانشهر بر مبنای جغرافیای موسی خورنی. انتشارات اطلاعات. ص. ۲۵۶.
- ↑ All regions of this country are fertile except the part towards the north, which is mountainous and rugged and cold, the abode of the mountaineers called Cadusii, Amardi, Tapyri, Cyrtii and other such peoples, who are migrants and predatory. strabo (11.13.3)
- ↑ بارتلد، واسیلی (۱۳۰۸). تذکره جغرافیای تاریخی ایران. اتحادیه تهران. ص. ۲۸۳.
- ↑ ایران باستان مادها و آمردها. کاروند کسروی، مجموعه مقاله‌ها و رساله‌های احمد کسروی، به‌کوشش یحیی ذکا
- ↑ مینوی، مجتبی (۱۳۴۲). مازیار. مؤسسه مطبوعاتی امیرکبیر. ص. ۹.
پیوند به بیرون
[ویرایش]
.jpg)
| نقشه استان مازندران به تفکیک شهرستان |
