طبرستان، تبرستان، تپورستان، تپوریه یا تپوران بخشی از سرزمین‌های میان کوه‌های البرز و دریای مازندران اطلاق می‌شده‌است و از لحاظ جغرافیایی شامل استان مازندران و بخش‌هایی از استان‌های گلستان، شرق و شمال تهران، شمال سمنان و البرز می‌شده‌است. از قرن دهم نام مازندران بر این سرزمین گذاشته شد. تا پیش از آن مازندران سرزمینی نیمه‌اساطیری محسوب می‌شد که در شاهنامه و دیگر حماسه‌ها و اساطیر ایران نامش رفته بود؛ اما طبرستان همیشه خطه‌ای تاریخی محسوب می‌شده‌است. تا بیش از یک سده پس از تازش تازیان بازماندگان ساسانیان در طبرستان با عنوان اسپهبدان فرمان می‌راندند. منسوب به طبرستان را امروزه طبری (یا تبری) می‌خوانند.
واقعه سال ۱۳۶۰ شهر آمل که در منابع رسمی نظام جمهوری اسلامی و رسانه‌های داخلی، همچنین با عنوان حماسه مردم آمل یا حماسه اسلامی مردم آمل، از آن یاد شده و در منابع برخی گروه‌های اپوزیسیون جمهوری اسلامی به اختصار قیام آمل نامیده می‌شود، به مبارزه مسلحانه حدود صد نفر از گروهی مارکسیست-لنینیست-مائوئیست به نام اتحادیه کمونیست‌های ایران (سربداران) علیه نظام جمهوری اسلامی ایران در شهر و جنگل‌های اطراف شهر آمل اشاره دارد. این مبارزه پس از ساعت‌ها درگیری سرانجام در تاریخ ۶ بهمن با تمرکز قوای نیروهای سپاه پاسداران، پلیس و بسیجیان با سرکوبی آن پایان یافت. منابع جمهوری اسلامی ادعا می‌کنند که نیروهای مردمی در این درگیری‌ها و خنثی نمودن آن نقشی فزاینده داشته‌اند، حال آن‌که به ادعای سربداران، تعدادی از مردم در این قیام به یاری آنان برخاسته‌اند و حکومت برای سرکوبی از انبوه نیروهای مسلح بهره جسته‌است.
«حماسه مردم آمل یا حماسه اسلامی مردم آمل» اصطلاحی است که رسانه‌های داخلی ایران و مقامات جمهوری اسلامی ایران، به دلیل آن‌چه مقاومت مردم این شهر در مقابل سربداران در واقعه آمل در ۶ بهمن سال ۱۳۶۰ نامیده‌اند به کار می‌برند. این روز در تقویم رسمی ایران نیز با نام «حماسه مردم آمل» به ثبت رسیده است.
وُشمگیر پسر زیار دومین فرمانروای زیاریان است که پس از کشته شدن برادرش مرداویج به حکومت رسید. وی پیش از مرگ مرداویج، از جانب او فرمانروای ری بود. وشمگیر پس از بر تخت نشستن دچار درگیری با سامانیان و بوییان شد. در این درگیری‌ها و نبردها سرزمین‌های ری، گرگان و اصفهان را از دست داد و تنها منطقهٔ طبرستان در قلمروش باقی ماند.
وشمگیر جنگ‌های بسیاری خصوصاً با بوییان داشت که بیشتر حالت دفاعی و حفظ حدود پایتختش را داشتند. بوییان نیز با سماجت برای تسخیر سرزمین‌های اندک وشمگیر می‌جنگیدند. وشمگیر خیلی زود تبعیت از سامانیان را پذیرفت و در ۹۳۶ میلادی گرگان را به ماکان بن کاکی سپرد. پس از مرگ ماکان در یکی از درگیری‌ها، حسن فیروزان نیز به دشمنان او افزوده شد.
دلیل تغییر موضع سامانیان ترس از قدرت یافتن بوییان بود. آن‌ها سعی می‌کردند بوییان را سرگرم مبارزه با وشمگیر کنند تا از پیشرفت به مرزهای شرقی فارغ باشند و به عبارتی دولت زیاری دیوار حایلی بین دو دودمان دیگر بود بدین جهت وشمگیر تا پایان زندگیش در حال دفاع در برابر بوییان بود و طبرستان و گرگان بارها بین این دو دست به دست شد. وشمگیر برای در امان ماندن از این جنگ‌ها حتی حاضر شد با خلیفهعباسیان رابطه برقرار کند. او به واسطهٔ سامانیان از خلیفه خواست که وساطت کند و از بوییان بخواهد که از تعرض به سرزمین‌هایش دست بردارند. وی سرانجام در سال ۳۵۶ هجری در حالی که مشغول آماده شدن برای یکی دیگر از این‌گونه نبردها بود، توسط یک گراز کشته شد و پسرش بیستون به جای او نشست.
آمل یکی از شهرهای استان مازندران و مرکز شهرستان آمل در ایران است. آمل با ۱۹۷٬۴۷۰ نفر جمعیت (بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵) در جلگهٔ مازندران و در دوسوی رود هراز با ارتفاع ۷۶ متر از سطح دریا در ۵۲ درجه و ۲۱ دقیقه طول شرقی و ۲۶ درجه و ۲۵ دقیقه عرض شمالی و در فاصله ۷۰ کیلومتری غرب ساری، مرکز استان، ۱۸ کیلومتری جنوب دریای مازندران و ۶ کیلومتری شمال دامنه کوه البرز و ۱۸۰ کیلومتری شمال شرقی تهران قرار دارد. آمل یکی از قدیمی‌ترین شهرهای طبرستان است. برخی بنیان این شهر را به آماردها نسبت می‌دهند و نام شهر را برگرفته از این کلمه می‌پندارند. کوه دماوند، بزرگ‌ترین کوه ایران، امروزه در این شهرستان قرار دارد.
پارک جنگلی و ساحل سی‌سنگان نوشهر در سال ۱۳۴۴ خورشیدی توسط مهندس سعیدی آشتیانی طراحی و ایجاد شد. این پارک علاوه بر جاذبه‌های گردشگری و توریستی، سیاست حفظ و حراست از گونه‌های نادر و حفاظت‌شدهٔ گیاه شمشاد را به طور جدی دنبال می‌کند. این ناحیه در جایی قرار گرفته که محل تلاقی کوهستان، جنگل و ساحل دریاست و از این لحاظ بسیار زیبا می‌باشد.
بهداد سلیمی (زادهٔ ۱۷ آذر ۱۳۶۸ در قائم‌شهر) وزنه‌بردار مازنی دستهٔ فوق سنگین و دارندهٔ رکورد یک ضرب جهان و المپیک در این وزن با ۲۱۶ کیلوگرم و دارندهٔ مدال طلای المپیک لندن در مجموع با ۴۵۵ کیلوگرم است. وی در المپیک ریودوژانیرو با وجود مصدومیت در مسابقات شرکت کرد و با تصمیمات بحث برانگیز و جنجالی داوران از مسابقات حذف شد. او پس از حسین توکلی دومین وزنه بردار مازندرانی است که مدال طلای المپیک را در کارنامه دارد.
کال کباب یا کل کباب یک غذای اشتها آور شمالی است که از بادنجان، آب انار ترش، سبزی، سیر و مغز گردو درست می‌شود. کال کباب را با کته و ماهی شور سرو می‌کنند. بعضی‌ها هم از آن به جای ترشی در کنار سایر غذاها استفاده می‌کنند. بادنجان‌ها را روی آتش زغال یا در فر (۳۵۰ درجه) کباب کنید. بعد باید پوست بادنجان‌ها را بگیرید. سپس گوشت بادنجان‌ها را با گوشت‌کوب له کنید. سیرها را هم بکوبید. سبزی‌ها را هم کاملاً خرد کنید و بعد بادنجان‌ها، سیر، سبزی، نمک، فلفل، آب انار (یا آب غوره یا دانه انار) و مغز گردو را با هم مخلوط کنید.
گراز یا خوک وحشی اورآسیا(به طبری: خی، وِراز) نوعی خوک است که نیای بیشتر خوک‌های اهلی به‌شمار می‌رود. گرازها به خاطر خطری که برای زمین‌های زراعتی ایجاد می‌کنند، از حیوانات منفور در طبرستان به حساب آمده و در بسیاری از فحش‌ها، اصطلاحات بد و… از نام آن‌ها بهره برده می‌شود.
لوچو کشتی پهلوانی و سنتی طبرستان می‌باشد که بیشتر در ۲۸ تیرماه هر سال برای شناسایی پهلوان منطقه، هم‌زمان با آیینی که به جشن مردگان معروف است برگزار می‌شود.
