طبرستان، تبرستان، تپورستان، تپوریه یا تپوران بخشی از سرزمین‌های میان کوه‌های البرز و دریای مازندران اطلاق می‌شده‌است و از لحاظ جغرافیایی شامل استان مازندران و بخش‌هایی از استان‌های گلستان، شرق و شمال تهران، شمال سمنان و البرز می‌شده‌است. از قرن دهم نام مازندران بر این سرزمین گذاشته شد. تا پیش از آن مازندران سرزمینی نیمه‌اساطیری محسوب می‌شد که در شاهنامه و دیگر حماسه‌ها و اساطیر ایران نامش رفته بود؛ اما طبرستان همیشه خطه‌ای تاریخی محسوب می‌شده‌است. تا بیش از یک سده پس از تازش تازیان بازماندگان ساسانیان در طبرستان با عنوان اسپهبدان فرمان می‌راندند. منسوب به طبرستان را امروزه طبری (یا تبری) می‌خوانند.
واقعه سال ۱۳۶۰ شهر آمل که در منابع رسمی نظام جمهوری اسلامی و رسانه‌های داخلی، همچنین با عنوان حماسه مردم آمل یا حماسه اسلامی مردم آمل، از آن یاد شده و در منابع برخی گروه‌های اپوزیسیون جمهوری اسلامی به اختصار قیام آمل نامیده می‌شود، به مبارزه مسلحانه حدود صد نفر از گروهی مارکسیست-لنینیست-مائوئیست به نام اتحادیه کمونیست‌های ایران (سربداران) علیه نظام جمهوری اسلامی ایران در شهر و جنگل‌های اطراف شهر آمل اشاره دارد. این مبارزه پس از ساعت‌ها درگیری سرانجام در تاریخ ۶ بهمن با تمرکز قوای نیروهای سپاه پاسداران، پلیس و بسیجیان با سرکوبی آن پایان یافت. منابع جمهوری اسلامی ادعا می‌کنند که نیروهای مردمی در این درگیری‌ها و خنثی نمودن آن نقشی فزاینده داشته‌اند، حال آن‌که به ادعای سربداران، تعدادی از مردم در این قیام به یاری آنان برخاسته‌اند و حکومت برای سرکوبی از انبوه نیروهای مسلح بهره جسته‌است.
«حماسه مردم آمل یا حماسه اسلامی مردم آمل» اصطلاحی است که رسانه‌های داخلی ایران و مقامات جمهوری اسلامی ایران، به دلیل آن‌چه مقاومت مردم این شهر در مقابل سربداران در واقعه آمل در ۶ بهمن سال ۱۳۶۰ نامیده‌اند به کار می‌برند. این روز در تقویم رسمی ایران نیز با نام «حماسه مردم آمل» به ثبت رسیده است.
در میان این نبردها، حسن بن زید سه بار توسط مهاجمان از طبرستان اخراج شد، نخستین‌بار در سال ۲۵۱ در پی حمله‌ای از سلیمان طاهری، سپس در سال ۲۵۵ توسط مفلح، سردار عباسی و آخرین‌بار در سال ۲۶۰ توسط یعقوب لیث صفاری. داعی هربار در کوه‌های غیرقابل دسترسی دیلمیان پناه می‌گرفت و با حمایت آنان، به زودی قلمروش را بازمی‌یافت.
وی همچنین قلمرو طبرستان را گسترش داد. گرگان را در سال ۲۵۳ فتح کرد. سپس چندین‌بار این شهر دست به دست شد ولی نهایتاً، کاملاً تحت حکومت او درآمد. وی به سوی البرز جنوبی نیز تاخت و ری، قزوین، زنجان، و قومس را تصرف نمود.
آمل یکی از شهرهای استان مازندران و مرکز شهرستان آمل در ایران است. آمل با ۱۹۷٬۴۷۰ نفر جمعیت (بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵) در جلگهٔ مازندران و در دوسوی رود هراز با ارتفاع ۷۶ متر از سطح دریا در ۵۲ درجه و ۲۱ دقیقه طول شرقی و ۲۶ درجه و ۲۵ دقیقه عرض شمالی و در فاصله ۷۰ کیلومتری غرب ساری، مرکز استان، ۱۸ کیلومتری جنوب دریای مازندران و ۶ کیلومتری شمال دامنه کوه البرز و ۱۸۰ کیلومتری شمال شرقی تهران قرار دارد. آمل یکی از قدیمی‌ترین شهرهای طبرستان است. برخی بنیان این شهر را به آماردها نسبت می‌دهند و نام شهر را برگرفته از این کلمه می‌پندارند. کوه دماوند، بزرگ‌ترین کوه ایران، امروزه در این شهرستان قرار دارد.
پارک جنگلی و ساحل سی‌سنگان نوشهر در سال ۱۳۴۴ خورشیدی توسط مهندس سعیدی آشتیانی طراحی و ایجاد شد. این پارک علاوه بر جاذبه‌های گردشگری و توریستی، سیاست حفظ و حراست از گونه‌های نادر و حفاظت‌شدهٔ گیاه شمشاد را به طور جدی دنبال می‌کند. این ناحیه در جایی قرار گرفته که محل تلاقی کوهستان، جنگل و ساحل دریاست و از این لحاظ بسیار زیبا می‌باشد.
بهداد سلیمی (زادهٔ ۱۷ آذر ۱۳۶۸ در قائم‌شهر) وزنه‌بردار مازنی دستهٔ فوق سنگین و دارندهٔ رکورد یک ضرب جهان و المپیک در این وزن با ۲۱۶ کیلوگرم و دارندهٔ مدال طلای المپیک لندن در مجموع با ۴۵۵ کیلوگرم است. وی در المپیک ریودوژانیرو با وجود مصدومیت در مسابقات شرکت کرد و با تصمیمات بحث برانگیز و جنجالی داوران از مسابقات حذف شد. او پس از حسین توکلی دومین وزنه بردار مازندرانی است که مدال طلای المپیک را در کارنامه دارد.
رستم پسر زال یکی از اسطوره‌های ایرانی ِشاهنامه است. رستم در این مینیاتور، که اثری از عادل عدیلی است، در حال کشتن اژدها است. رستم در «داستان هفت‌خوان رستم» برای نجات دادن کیکاووس از مازندران با اژدهایی می‌جنگد. اسب رستم، رخش نیز در این پیکار نقش برجسته‌ای داشته‌است.
نازخاتون نوعی چاشنی شمالی است که از بادمجان کباب شده ساطوری، سیر و ریحان خرد شده و آب غوره درست می‌شود. این چاشنی که از دسرهای معروف مازندران می‌باشد و دارای طعم و مزهٔ مطبوعی است.
پرستو(به مازندرانی: چلچلا) پرنده‌ای است که در دنیا بسیار پراکنده است و به صورت کوچ زندگی می‌کند. پرستوها در فرهنگ مازندرانی حیواناتی قابل احترام‌اند و افراد از کشتن پرستو نهی می‌شوند. این حیوان کیلومترها کوچ می‌کند ولی هربار به جایی که سال گذشته در آن خانه ساخته باز می‌گردد و مسیریابی فوق‌العاده‌ای دارد. در فرهنگ و ادبیات مازنی پرستو، به همراه بنفشه، نمادی از رسیدن بهار و عید نوروز است.
