فهرست طایفه‌های لرستان: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{اشتباه نشود۲|[[ایلات قوم لر]]}} |
{{اشتباه نشود۲|[[ایلات قوم لر]]}} |
||
'''ایلات و طوایف لرستان'''<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.ashayer.ir/index.aspx?siteid=1&pageid=160 |عنوان =ایلات، طوایف و توزیع جغرافیایی | ناشر =[[سازمان امور عشایر ایران]] |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲ فوریه ۲۰۱۵}}</ref> |
'''ایلات و طوایف لرستان'''.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.ashayer.ir/index.aspx?siteid=1&pageid=160 |عنوان =ایلات، طوایف و توزیع جغرافیایی | ناشر =[[سازمان امور عشایر ایران]] |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲ فوریه ۲۰۱۵}}</ref>عمدتا به سه بخش بختیاری و مینجایی و لک تقسیم می شود<ref name=asayer-tribes>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.iranicaonline.org/articles/asayer-tribes| عنوان = AŠĀYER| تاریخ بازدید = ۲۰ آوریل ۲۰۲۰| نویسنده = | تاریخ = | ناشر = [[دانشنامه ایرانیکا]]| زبان = انگلیسی| نشانی بایگانی = https://archive.today/20130415014354/http://www.iranicaonline.org/articles/asayer-tribes| تاریخ بایگانی = ۱۵ آوریل ۲۰۱۳| dead-url = no}}</ref> ایل‌های لر به‌طور کلی در تمام استان زندگی میکنند ،<ref name=asayer-tribes/> ایلات لک در شمال غرب استان،<ref name=tarikh>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =پشتدار | نام =علی‌محمد | پیوند نویسنده = | عنوان =لرها و لرستان از دیدگاه ولادیمیر مینورسکی | ترجمه = | جلد = | سال =۱۳۷۶ | ناشر =علوم انسانی، «ایران شناخت» |مکان = | شابک = | صفحه =۱۶۷ | پیوند =https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/716110/لرها-و-لرستان-از-دیدگاه-ولادیمیر-مینورسکی | تاریخ بازبینی = ۲۰ آوریل ۲۰۲۰}}</ref> و ایلات [[مردم بختیاری|بختیاری]] در شرق و شمال شرق استان پراکنده اند.<ref name=asayer-tribes/>جمعیت استان را طایفه‌ها و تیره‌هایی از قوم ایرانی لر تشکیل می‌دهند.گویش مردم لرستان لری است<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://shoralr.eadl.ir/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86|عنوان=معرفی استان لرستان دادگستری استان}}{{پیوند مرده}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=معرفی استان - شهرهای استان لرستان|نشانی=http://www.tebyan-lorestan.ir/IntroLorestan/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%84%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-229/default.aspx|وبگاه=www.tebyan-lorestan.ir|بازبینی=2023-03-09}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=لرستان-معرفی استان|نشانی=https://lorestan.inso.gov.ir/portal/home/?31305/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86|وبگاه=lorestan.inso.gov.ir|بازبینی=2023-03-09}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://lorestan.farhang.gov.ir/fa/lorestan/lorestanm|عنوان=معرفی استان لرستان|بازبینی=۹ مارس ۲۰۲۳|archive-date=۱۰ آوریل ۲۰۲۱|archive-url=https://web.archive.org/web/20210410221628/https://lorestan.farhang.gov.ir/fa/lorestan/lorestanm|url-status=dead}}</ref>طبق آمارگیری های میدانی حدود ۹۲٪درصد مردم استان را لرها تشکیل می دهند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان= شماره کتابشناسی ملی:۲۸۹۰۸۵۹/طرح بررسی و سنجش شاخص‌های فرهنگ عمومی کشور (شاخص‌های غیرثبتی){گزارش}:استان لرستان/به سفارش شورای فرهنگ عمومی کشور؛ مدیر طرح و مسئول سیاست گذاری:منصور واعظی؛ اجرا:شرکت پژوهشگران خبره پارس -شابک:۸-۶۱-۶۶۲۷-۶۰۰-۹۷۸ *وضعیت نشر:تهران-موسسه انتشارات کتاب نشر ۱۳۹۱ *وضعیت ظاهری:۲۵۸ ص:جدول (بخش رنگی)، نمودار (بخش رنگی)}}</ref> |
||
== جغرافیا == |
== جغرافیا == |
||
{{همچنین ببینید|لرهای اصفهان}} |
|||
=== شهرستان خرم آباد === |
=== شهرستان خرم آباد === |
||
شهرستان خرم آباد ترکیبی از ایلات و طوایف لر است<ref>{{یادکرد وب|عنوان=خرم آباد {{!}} دائرةالمعارف بزرگ اسلامی {{!}} مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی|نشانی=https://www.cgie.org.ir/fa/article/240724/%D8%AE%D8%B1%D9%85-%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF|وبگاه=www.cgie.org.ir|بازبینی=2023-03-04}}</ref> |
شهرستان خرم آباد ترکیبی از ایلات و طوایف لر است<ref>{{یادکرد وب|عنوان=خرم آباد {{!}} دائرةالمعارف بزرگ اسلامی {{!}} مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی|نشانی=https://www.cgie.org.ir/fa/article/240724/%D8%AE%D8%B1%D9%85-%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF|وبگاه=www.cgie.org.ir|بازبینی=2023-03-04}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=باجَلان از طوایف لر خرم آباد|نشانی=https://rasekhoon.net/article/show/1101624/%D8%A8%D8%A7%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D8%B7%D9%88%D8%A7%DB%8C%D9%81-%D9%84%D8%B1-%D8%AE%D8%B1%D9%85-%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF|وبگاه=rasekhoon.net|بازبینی=2023-03-17}}</ref> |
||
'''ایلات لر خرم آباد''' |
|||
[[سگوند]] |
[[سگوند]] |
||
| خط ۳۸: | خط ۴۲: | ||
=== شهرستان کوهدشت === |
=== شهرستان کوهدشت === |
||
ایلات و طوایف لر شهرستان کوهدشت به دو دسته لر مینجایی و لکی تقسیم می‌شوند.{{ |
ایلات و طوایف لر شهرستان کوهدشت به دو دسته لر مینجایی و لکی تقسیم می‌شوند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=طوايف و جمعيت طرهان|نشانی=http://tezhgah.ir/383-طوايف-و-جمعيت-طرهان.html|وبگاه=پایگاه فرهنگی اجتماعی تژگاه|بازبینی=2023-03-04|کد زبان=fa-IR}}</ref> |
||
'''ایلات لک شهرستان کوهدشت''' |
'''ایلات لک شهرستان کوهدشت''' |
||
| خط ۹۱: | خط ۹۵: | ||
=== شهرستان دورود === |
=== شهرستان دورود === |
||
طوایف شهرستان دورود عمدتا لرهای |
طوایف شهرستان دورود عمدتا لرهای لر مینجایی(شمالی)و بختیاری می باشند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=دورود {{!}} مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی|نشانی=https://www.cgie.org.ir/fa/article/245936/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF|وبگاه=www.cgie.org.ir|بازبینی=2023-03-17}}</ref> |
||
| خط ۱۲۰: | خط ۱۲۴: | ||
=== شهرستان دلفان === |
=== شهرستان دلفان === |
||
== پراکندگی == |
== پراکندگی == |
||
{{اصلی|مردم لر}} |
{{اصلی|مردم لر}} |
||
قوم لر دارای تقسیم‌بندی‌های زیادی است که در مهم‌ترین و کلی‌ترین تقسیم‌بندی به دو شاخه [[لر بزرگ]] و [[لر کوچک]] تقسیم میشود.<ref name= |
قوم لر دارای تقسیم‌بندی‌های زیادی است که در مهم‌ترین و کلی‌ترین تقسیم‌بندی به دو شاخه [[لر بزرگ]] و [[لر کوچک]] تقسیم میشود.<ref name=asayer-tribes/> در برخی منابع مانند [[دانشنامه ایرانیکا]]، [[مردم لک|لک‌ها]] و لرها در یک دسته‌بندی قرار گرفته‌اند.<ref name=asayer-tribes/> |
||
مردم لر دارای پراکندگی در مناطق غرب و جنوب غربی ایران هستند. مناطق زیر طبق دانشنامه ایرانیکا مناطقی است که عشایر لر در آن ییلاق و قشلاق کرده یا یکجانشین شده‌اند.<ref name=asayer-tribes/><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.iranicaonline.org/articles/baktiari-tribe| عنوان = BAḴTĪĀRĪ TRIBE| تاریخ بازدید = ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۴| نویسنده = | تاریخ = | ناشر = [[دانشنامه ایرانیکا]]| زبان = انگلیسی| نشانی بایگانی = https://archive.today/20130415035519/http://www.iranicaonline.org/articles/baktiari-tribe| تاریخ بایگانی = ۱۵ آوریل ۲۰۱۳| dead-url = no}}</ref>{{سخ}}گروه کوچکی از [[زبان پشتو|پشتو زبان‌های]] شرق [[افغانستان]] بختیاری نام دارند.<ref name=baktiaris-of-afghanistan>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.iranicaonline.org/articles/baktiaris-of-afghanistan |عنوان =BAḴTĪĀRĪS of AFGHANISTAN | ناشر =[[دانشنامه ایرانیکا]] |تاریخ =۱۵ دسامبر ۱۹۸۸ |تاریخ بازدید = ۱۲ دسامبر ۲۰۱۴}}</ref> این گروه هیچ ارتباطی با بختیاری‌های ساکن ایران ندارند.<ref name=baktiaris-of-afghanistan/> |
مردم لر دارای پراکندگی در مناطق غرب و جنوب غربی ایران هستند. مناطق زیر طبق دانشنامه ایرانیکا مناطقی است که عشایر لر در آن ییلاق و قشلاق کرده یا یکجانشین شده‌اند.<ref name=asayer-tribes/><ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.iranicaonline.org/articles/baktiari-tribe| عنوان = BAḴTĪĀRĪ TRIBE| تاریخ بازدید = ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۴| نویسنده = | تاریخ = | ناشر = [[دانشنامه ایرانیکا]]| زبان = انگلیسی| نشانی بایگانی = https://archive.today/20130415035519/http://www.iranicaonline.org/articles/baktiari-tribe| تاریخ بایگانی = ۱۵ آوریل ۲۰۱۳| dead-url = no}}</ref>{{سخ}}گروه کوچکی از [[زبان پشتو|پشتو زبان‌های]] شرق [[افغانستان]] بختیاری نام دارند.<ref name=baktiaris-of-afghanistan>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.iranicaonline.org/articles/baktiaris-of-afghanistan |عنوان =BAḴTĪĀRĪS of AFGHANISTAN | ناشر =[[دانشنامه ایرانیکا]] |تاریخ =۱۵ دسامبر ۱۹۸۸ |تاریخ بازدید = ۱۲ دسامبر ۲۰۱۴}}</ref> این گروه هیچ ارتباطی با بختیاری‌های ساکن ایران ندارند.<ref name=baktiaris-of-afghanistan/> |
||
| خط ۱۵۰: | خط ۱۵۶: | ||
استان همدان:شهرستان های [[تویسرکان]]،[[نهاوند]]،[[ملایر]] |
استان همدان:شهرستان های [[تویسرکان]]،[[نهاوند]]،[[ملایر]] |
||
استان مرکزی: |
استان مرکزی:شهرستان های [[خنداب]] و [[شازند]] |
||
استان ایلام: |
استان ایلام:شهرستان های [[دره‌شهر|دره شهر]]،[[دهلران]]،[[آبدانان]]،[[بدره]]،[[مهران|شهرمهران]] |
||
استان خوزستان:شهرستان های،[[شوش]] [[اندیمشک]] [[دزفول]] و [[اهواز]] |
استان خوزستان:شهرستان های،[[شوش]] [[اندیمشک]] [[دزفول]] و [[اهواز]] |
||
استان کرمانشاه: |
استان کرمانشاه:[[شهرستان کنگاور]] |
||
|- |
|- |
||
|[[لرهای شول]] |
|[[لرهای شول]] |
||
| خط ۱۷۱: | خط ۱۷۷: | ||
{{اصلی|تاریخ لرستان}} |
{{اصلی|تاریخ لرستان}} |
||
لُرستان {{به لری|لورسو}} به معنی سکونتگاه [[مردم لر]]<ref name= |
لُرستان {{به لری|لورسو}} به معنی سکونتگاه [[مردم لر]]<ref name=tarikh/><ref name=britannica>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.britannica.com/EBchecked/topic/348190/Lorestan| عنوان = Lorestān| تاریخ بازدید = ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۴| نویسنده = | تاریخ = | ناشر = [[دانشنامه بریتانیکا]]| زبان = انگلیسی| نشانی بایگانی = https://archive.today/20140911165654/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/348190/Lorestan| تاریخ بایگانی = ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۴| url-status = live}}</ref><ref name=luristan-04>{{یادکرد وب| نشانی =http://www.iranicaonline.org/articles/luristan-04-origin-nomadism| عنوان =LURISTAN iv. The Origin of Nomadism| تاریخ بازدید =۱۱ سپتامبر ۲۰۱۴| نویسنده =| تاریخ =| ناشر =[[دانشنامه ایرانیکا]]| زبان =انگلیسی| نشانی بایگانی =https://archive.today/20140911165851/http://www.iranicaonline.org/articles/luristan-04-origin-nomadism| تاریخ بایگانی =۱۱ سپتامبر ۲۰۱۴| url-status =live}}</ref><ref>{{پک|بختیاری|۱۳۸۳|ک=تاریخ بختیاری|ص=۶۲}}</ref><ref name=loghatnaameh2>{{یادکرد وب| نشانی = https://www.loghatnaameh.org/dehkhodaworddetail-c4eea2e27cb443da9506b20cb181a5fb-fa.html| عنوان = لرستان| تاریخ بازدید = ۱۲ اکتبر ۲۰۱۴| نویسنده = | تاریخ = | ناشر = [[لغتنامه دهخدا]]| زبان = فارسی| نشانی بایگانی = https://archive.today/20141012183920/https://www.loghatnaameh.org/dehkhodaworddetail-c4eea2e27cb443da9506b20cb181a5fb-fa.html| تاریخ بایگانی = ۱۲ اكتبر ۲۰۱۴| url-status = live}}</ref> واژه‌ای است که به سرزمین‌های لرنشین اطلاق می‌گردد و به معنای گستره جغرافیایی است که [[مردم لر]] در آن سکونت دارند. حدود لرستان از برخی مناطق دشت‌های شرقی [[عراق]] آغاز و تا غرب و جنوب غرب [[ایران]] گسترده‌است. حدود سرزمین لرستان در طول دوران دچار دگرگونی شده‌است.<ref name=tarikh/><ref name=britannica/><ref name=luristan-04/> گستره نام لرستان پیش از [[صفویان|حکومت صفویان]]، سکونتگاه [[مردم بختیاری|لرهای بختیاری]]، [[لرهای کهگیلویه]] و [[لرهای بویراحمدی]] را هم شامل می‌شد. اما پس از حکومت صفویان سکونتگاه لرهای بختیاری را منطقه بختیاری نام‌گذاری کردند و جغرافیای نام لرستان به حدود استان لرستان و ایلام کنونی محدود شد.<ref name=tarikh/> این منطقه نیز در [[قاجاریان|حکومت قاجاریان]] به دو بخش پشتکوه و پیشکوه تقسیم شد.<ref name=tarikh/> امروزه [[استان لرستان|لرستان]] نام یکی از استان‌های غربی ایران است. |
||
روزبهانی های بروجرد و خوزستان وشیراز لر |
|||
شول نام یکی از قبایل لر است. بازماندگان این مردمان به زبان لری سخن می‌گویند. شول ها منسوب به فرسب شول پسر افراسیاب تورانی میباشد.[۱]این قبیله نخستین بار در لرستان[۲] سکونت داشته‌است و در حدود سال ۳۰۰ قمری نیمی از لرستان را به کمک سلجوقیان تحت تصرف خود قرار می‌دهند و به‌وسیلهٔ سیف الدین ماکان روزبهان (روزبان صول) (که اجداد او از دورهٔ ساسانیان بر این منطقه حکومت داشتند) اداره می‌شد و او را با لقب پیشوا می‌خواندند. مورخان اسلامی اطلاعی از این قبیله نداده‌اند، ولی نجم الدین که از نوادگان او بود در زمان حمداﷲ مستوفی در این منطقه حکومت می‌کرد. ابن بطوطه (۷۴۸ قمری) در راه شیراز به کازرون به قبیلهٔ شول برخورد کرده‌است و گوید که آنان قبیله‌ای از اعاجم (عجم‌ها) اند که صحرانشینند و میان آنها مردمانی پرهیزگار و متقی وجود دارد. شهاب الدین العمری (مرگ ۷۴۹ قمری) گوید که قبیله شول با شبانکاره خویشاوندی مستحکمی دارند. |
|||
== ایلات لر == |
== ایلات لر == |
||
| خط ۲۱۱: | خط ۲۱۵: | ||
'''ایل ترکاشوند''' |
'''ایل ترکاشوند''' |
||
'''ترکاشوند''' نام یکی از ایلات [[مردم لر|لُر]]<ref>{{یادکرد وب|عنوان=دانشنامه جهان اسلام - بنیاد دائرة المعارف اسلامی - کتابخانه مدرسه فقاهت|نشانی=https://lib.eshia.ir/23019/1/3465|وبگاه=lib.eshia.ir|بازبینی=2022-11-05|کد زبان=fa}}</ref> ساکن در [[استان لرستان|لرستان]]، [[همدان]]، [[کرمانشاه]] و نواحی اطراف است.<ref name="ToolAutoGenRef12">{{یادکرد وب|نویسنده=معصومه ابراهیمی|نشانی=https://www.cgie.org.ir/fa/article/224192/ترکاشوند|عنوان=ترکاشوند|ناشر=[[دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|تاریخ=|تاریخ بازدید=۲۲ اوت ۲۰۲۱}}</ref> [[دانشنامه ایرانیکا]] ترکاشوندها را با اصالتی [[مردم لر|لُرتبار]] معرفی می‌کند. |
'''ترکاشوند''' نام یکی از ایلات [[مردم لر|لُر]]<ref>{{یادکرد وب|عنوان=دانشنامه جهان اسلام - بنیاد دائرة المعارف اسلامی - کتابخانه مدرسه فقاهت|نشانی=https://lib.eshia.ir/23019/1/3465|وبگاه=lib.eshia.ir|بازبینی=2022-11-05|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=ترکاشوند|نشانی=https://fa.wikishia.net/view/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AF|وبگاه=ویکی شیعه|بازبینی=2022-11-05|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=ترکاشوند - ویکی فقه|نشانی=https://fa.wikifeqh.ir/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AF|وبگاه=fa.wikifeqh.ir|بازبینی=2022-11-05}}</ref> ساکن در [[استان لرستان|لرستان]]، [[همدان]]، [[کرمانشاه]] و نواحی اطراف است.<ref name="ToolAutoGenRef12">{{یادکرد وب|نویسنده=معصومه ابراهیمی|نشانی=https://www.cgie.org.ir/fa/article/224192/ترکاشوند|عنوان=ترکاشوند|ناشر=[[دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|تاریخ=|تاریخ بازدید=۲۲ اوت ۲۰۲۱}}</ref> [[دانشنامه ایرانیکا]] ترکاشوندها را با اصالتی [[مردم لر|لُرتبار]] معرفی می‌کند. |
||
[[امرایی|ایل امرائی]] |
[[امرایی|ایل امرائی]] |
||
امرائی یکی از ایلات لر ساکن در لرستان، خوزستان، کرمانشاه و همدان است، و بیشتر جمعیت این امرائی در شهرستان های [[شهرستان رومشکان|رومشکان]] و [[کوهدشت]] ساکن هستند. |
امرائی یکی از ایلات لر ساکن در لرستان، خوزستان، کرمانشاه و همدان است، و بیشتر جمعیت این امرائی در شهرستان های [[شهرستان رومشکان|رومشکان]] و [[کوهدشت]] ساکن هستند. |
||
| ⚫ | |||
[[شولستان|شول]] یکی از قبایل لر است. بازماندگان این مردمان به زبان لری سخن می‌گویند. شول ها منسوب به فرسب شول پسر افراسیاب تورانی میباشد.[۱]این قبیله نخستین بار در لرستان[۲] سکونت داشته‌است و در حدود سال ۳۰۰ قمری نیمی از لرستان را به کمک سلجوقیان تحت تصرف خود قرار می‌دهند و به‌وسیلهٔ سیف الدین ماکان '''روزبهانی''' (روزبان صول) (که اجداد او از دورهٔ ساسانیان بر این منطقه حکومت داشتند) اداره می‌شد و او را با لقب پیشوا می‌خواندند. مورخان اسلامی اطلاعی از این قبیله نداده‌اند، ولی نجم الدین که از نوادگان او بود در زمان حمداﷲ مستوفی در این منطقه حکومت می‌کرد. ابن بطوطه (۷۴۸ قمری) در راه شیراز به کازرون به قبیلهٔ شول برخورد کرده‌است و گوید که آنان قبیله‌ای از اعاجم (عجم‌ها) اند که صحرانشینند و میان آنها مردمانی پرهیزگار و متقی وجود دارد. شهاب الدین العمری (مرگ ۷۴۹ قمری) گوید که قبیله شول با شبانکاره خویشاوندی مستحکمی دارند. |
|||
== ایلات لک == |
== ایلات لک == |
||
| خط ۲۶۰: | خط ۲۵۸: | ||
بساک |
بساک |
||
که در بخش زز و ماهروی الیگودرز،بخش بربرود الیگودرز،بخش پاچه لک ازنا،بخش جاپلق ازنا و بخش ژان دورود زندگی میکنند. |
که در بخش زز و ماهروی الیگودرز،بخش بربرود الیگودرز،بخش پاچه لک ازنا،بخش جاپلق ازنا و بخش ژان دورود زندگی میکنند. |
||
گرمسیر ایل میوند در استان خوزستان شهر های دزفول،اندیمشک و گتوند است. |
گرمسیر ایل میوند در استان خوزستان شهر های دزفول،اندیمشک و گتوند است. |
||
| خط ۲۷۱: | خط ۲۶۸: | ||
۴_چارطافه |
۴_چارطافه |
||
که در شرق استان لرستان به ویژه شهرستان الیگودرز،بخش زلقی(بشارت)الیگودرز،بخش بربرود الیگودرز،تعدادی از آنها در استان اصفهان شهرستان بویین میاندشت،همچنین تعدادی از آنها در بخش جاپلق ازنا زندگی میکنند. |
که در شرق استان لرستان به ویژه شهرستان الیگودرز،بخش زلقی(بشارت)الیگودرز،بخش بربرود الیگودرز،تعدادی از آنها در استان اصفهان شهرستان بویین میاندشت،همچنین تعدادی از آنها در بخش جاپلق ازنا زندگی میکنند. |
||
گرمسیر ایل زلکی بیشتر در شهرهای دزفول،گتوند و شوشتر استان خوزستان است. |
گرمسیر ایل زلکی بیشتر در شهرهای دزفول،گتوند و شوشتر استان خوزستان است. |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
طایفه آسترکی:طایفه آسترکی طایفه ای از باب دورکی هفت لنگ است که با طایفه سرلک هم پیمان است.که در لرستان به ویژه شهرستان الیگودرز و روستای اطراف آن زندگی میکنند.علاوه بر این طایفه آسترکی در چند روستا حد فاصل الیگودرز تا خمین،چند روستا در منطقه جاپلق ازنا،و تعدادی از آنها در دشت سیلاخور دورود به سر میبرند.تعداد کمی از آسترکی ها در شهرستان فریدونشهر اصفهان و استان چهارمحال و بختیاری وجود دارند.گرمسیرات طایفه آسترکی شهرهای لالی،مسجد سلیمان و گتوند است. |
طایفه آسترکی:طایفه آسترکی طایفه ای از باب دورکی هفت لنگ است که با طایفه سرلک هم پیمان است.که در لرستان به ویژه شهرستان الیگودرز و روستای اطراف آن زندگی میکنند.علاوه بر این طایفه آسترکی در چند روستا حد فاصل الیگودرز تا خمین،چند روستا در منطقه جاپلق ازنا،و تعدادی از آنها در دشت سیلاخور دورود به سر میبرند.تعداد کمی از آسترکی ها در شهرستان فریدونشهر اصفهان و استان چهارمحال و بختیاری وجود دارند.گرمسیرات طایفه آسترکی شهرهای لالی،مسجد سلیمان و گتوند است. |
||
== طایفه‌های مستقل == |
== طایفه‌های مستقل == |
||
| خط ۲۸۶: | خط ۲۸۲: | ||
* حیات غیبی |
* حیات غیبی |
||
* سلگی |
* سلگی |
||
* نوابی |
|||
* پیرحیاتی |
* پیرحیاتی |
||
* کریم پیرحیاتی |
* کریم پیرحیاتی |
||
| ⚫ | |||
*روزبهانی شول نام یکی از قبایل لر است. بازماندگان این مردمان به زبان لری سخن می‌گویند. شول ها منسوب به فرسب شول پسر افراسیاب تورانی میباشد.[۱]این قبیله نخستین بار در لرستان[۲] سکونت داشته‌است و در حدود سال ۳۰۰ قمری نیمی از لرستان را به کمک سلجوقیان تحت تصرف خود قرار می‌دهند و به‌وسیلهٔ سیف الدین ماکان روزبهان (روزبان صول) (که اجداد او از دورهٔ ساسانیان بر این منطقه حکومت داشتند) اداره می‌شد و او را با لقب پیشوا می‌خواندند. مورخان اسلامی اطلاعی از این قبیله نداده‌اند، ولی نجم الدین که از نوادگان او بود در زمان حمداﷲ مستوفی در این منطقه حکومت می‌کرد. ابن بطوطه (۷۴۸ قمری) در راه شیراز به کازرون به قبیلهٔ شول برخورد کرده‌است و گوید که آنان قبیله‌ای از اعاجم (عجم‌ها) اند که صحرانشینند و میان آنها مردمانی پرهیزگار و متقی وجود دارد. شهاب الدین العمری (مرگ ۷۴۹ قمری) گوید که قبیله شول با شبانکاره خویشاوندی مستحکمی دارند. |
|||
== سادات == |
== سادات == |
||
| خط ۳۰۷: | خط ۳۰۲: | ||
** مرتضی‌وند |
** مرتضی‌وند |
||
** جزایری |
** جزایری |
||
** طباطبایی |
** طباطبایی |
||
** حیات‌الغیب |
** حیات‌الغیب |
||
** چم‌داوید |
** چم‌داوید |
||
| |
|||
* '''مکان سکونت''' |
* '''مکان سکونت''' |
||
** خرم‌آباد، حومه خرم‌آباد |
** خرم‌آباد، حومه خرم‌آباد |
||
| خط ۳۲۳: | خط ۳۱۸: | ||
** چگنی |
** چگنی |
||
** چگنی |
** چگنی |
||
|} |
|||
== لوتی‌ها == |
== لوتی‌ها == |
||
نسخهٔ ۶ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۰
ایلات و طوایف لرستان.[۱]عمدتا به سه بخش بختیاری و مینجایی و لک تقسیم می شود[۲] ایل‌های لر به‌طور کلی در تمام استان زندگی میکنند ،[۲] ایلات لک در شمال غرب استان،[۳] و ایلات بختیاری در شرق و شمال شرق استان پراکنده اند.[۲]جمعیت استان را طایفه‌ها و تیره‌هایی از قوم ایرانی لر تشکیل می‌دهند.گویش مردم لرستان لری است[۴][۵][۶][۷]طبق آمارگیری های میدانی حدود ۹۲٪درصد مردم استان را لرها تشکیل می دهند.[۸]
جغرافیا
شهرستان خرم آباد
شهرستان خرم آباد ترکیبی از ایلات و طوایف لر است[۹][۱۰]
ایلات لر خرم آباد
دیناروند
کمالوند
شهرستان کوهدشت
ایلات و طوایف لر شهرستان کوهدشت به دو دسته لر مینجایی و لکی تقسیم می‌شوند.[۱۱]
ایلات لک شهرستان کوهدشت
ایلات شمالی(مینجایی)کوهدشت
سوری
چارقلا
خوشناموند
ضرونی
ایلات بختیاری کوهدشت
شهرستان دورود
طوایف شهرستان دورود عمدتا لرهای لر مینجایی(شمالی)و بختیاری می باشند.[۱۳]
شهرستان سلسله
یوسفوند حسنوند کولیوند
شهرستان دلفان
پراکندگی
قوم لر دارای تقسیم‌بندی‌های زیادی است که در مهم‌ترین و کلی‌ترین تقسیم‌بندی به دو شاخه لر بزرگ و لر کوچک تقسیم میشود.[۲] در برخی منابع مانند دانشنامه ایرانیکا، لک‌ها و لرها در یک دسته‌بندی قرار گرفته‌اند.[۲]
مردم لر دارای پراکندگی در مناطق غرب و جنوب غربی ایران هستند. مناطق زیر طبق دانشنامه ایرانیکا مناطقی است که عشایر لر در آن ییلاق و قشلاق کرده یا یکجانشین شده‌اند.[۲][۱۴]
گروه کوچکی از پشتو زبان‌های شرق افغانستان بختیاری نام دارند.[۱۵] این گروه هیچ ارتباطی با بختیاری‌های ساکن ایران ندارند.[۱۵]
لرستان
لُرستان (به لری: لورسو) به معنی سکونتگاه مردم لر[۳][۱۶][۱۷][۱۸][۱۹] واژه‌ای است که به سرزمین‌های لرنشین اطلاق می‌گردد و به معنای گستره جغرافیایی است که مردم لر در آن سکونت دارند. حدود لرستان از برخی مناطق دشت‌های شرقی عراق آغاز و تا غرب و جنوب غرب ایران گسترده‌است. حدود سرزمین لرستان در طول دوران دچار دگرگونی شده‌است.[۳][۱۶][۱۷] گستره نام لرستان پیش از حکومت صفویان، سکونتگاه لرهای بختیاری، لرهای کهگیلویه و لرهای بویراحمدی را هم شامل می‌شد. اما پس از حکومت صفویان سکونتگاه لرهای بختیاری را منطقه بختیاری نام‌گذاری کردند و جغرافیای نام لرستان به حدود استان لرستان و ایلام کنونی محدود شد.[۳] این منطقه نیز در حکومت قاجاریان به دو بخش پشتکوه و پیشکوه تقسیم شد.[۳] امروزه لرستان نام یکی از استان‌های غربی ایران است.
ایلات لر
ولادیمیر مینورسکی خاورشناس و ایرانشناس روسی، طایفه‌های بالاگریوه را به عنوان لرهای اصیل معرفی می‌کند.[۳] مینورسکی لرها را به چهار دسته کلی تقسیم می‌کند که عبارتند از:
- ممسنی ها
- لرهای کهگیلویه
- طوایف بختیاری
- طوایف لرستان
زند
طایفه زند، از شاخه‌های لرهای شمالی به شمار می‌آمدند که در میانه زاگرس و دشت‌های همدان به روش دامداری می‌زیستند.[۲۰]در اکثریت منابع از زند به عنوان ایلی لر نام برده شده[۲۱][۲۲][۲۳][۲۴][۲۵][۲۶][۲۷][۲۸][۲۹][۳۰]دهخدا زند را ایلی لر معرفی می‌کند[۳۱]همچنین در کتب درسی جمهوری اسلامی ایران هم به لر بودن زندها اشاره شده‌است.[۳۲] البته برخی منابع این طایفه را کرد معرفی‌کرده‌اند. [۳۳][۳۴][۳۵][۳۶] خوانین زند که سلسلهٔ زندیه را تشکیل دادند، خود را لر معرفی می‌کردند.[۳۷]
- بیرانوند
ایل بیرانوند یکی از ایلات لر و از طوایف پیشکوه است.[۳۸][۳۹]سکندر امان الهی بهاروند بیرانوندهارا لک می داند[۴۰] تمرکز سکونت بیرانوندها در غرب و جنوب غرب ایران است.[۴۱] ایل به دو دسته آلاهینان و دشانیان تقسیم میشود.[۴۲]
هنری راولینسون خاستگاه باجلوندها (سگوندها) و بیرانوندها را موصل عراق می‌داند و معتقد است بیرانوندها و باجلوندها در قرن دوازدهم یعنی در اواخر صفویه یا در زمان افشاریه از نواحی موصل به لرستان آمدند.[۴۳]درستی این روایت معلوم نیست زیرا تیمور تیمور گورکانی که در لشکرکشی های خود به لرستان با طایفه بیرانوند برخورد می کند و آن هارا از شمار طوایف لر پیشکوه به حساب می آورد.[۴۴]
باجولوند
باجُولْوَنْد (باجَلان)، بزرگ ایل یا اتحادیه ای از پنج طایفه لُرِ ،یاراحمد، آروان، دالوند، قایدرحمت و سگوند که عمدتاً در بخش زاغه‌شهرستان خرم آباد و بخشی نیز در قسمتی از سیلاخورِ عُلیا در نزدیکی شهر بروجرد و ناحیه میانْآبِ دزفول و اطراف شوش ساکن شده‌اند و گروهی نیز چادرنشین مانده اند.[۴۵] دانشنامه ایرانیکا آنها را کرد دانسته‌است.[۴۶][۴۷]
ایل بالاگریوه
طایفه‌های بالاگریوه یکی از ایلات لرستان محسوب میشود. این ایل متشکل از طوایف و ایلاتی همچون دیرکوند ، بهاروند ، میر، قلاوند ، جودکی ، رشنو و چند طایفه دیگر است.[۳] بالاگریوه نزد مردم لرستان دو معنی متفاوت می‌دهد، معنای اول همان معنای جغرافیای است. معنای دیگر بالاگریوه مردمانی لر زبان هستند که به گویشی خاص از زبان لری سخن می‌گویند، این گویش لری بالاگریوه‌ای نام دارد.[۴۸][۴۹][۵۰][۵۱] [۵۲][۵۳][۵۴][۵۵][۵۶][۵۴][۵۴]
ایل چِگِنی
چگنی یا چگینی یکی از ایلات لر ساکن در لرستان است. برخی آن را کردتبار و برخی لرتبار معرفی کرده‌اند. [۵۷][۵۸][۵۹] شاخه‌ای از این ایل ساکن استان قزوین[۵۸][۶۰] و شهرستان رودبار (استان گیلان)[۶۱] و شاخه‌ای دیگر کرکوک و سلیمانیه عراق سکونت دارند.[۵۸] عده‌ای نیز ساکن استان فارس، استان بوشهر، استان هرمزگان و استان خوزستان در جنوب ایران هستند.[۵۸]
ایل ترکاشوند
ترکاشوند نام یکی از ایلات لُر[۶۲][۶۳][۶۴] ساکن در لرستان، همدان، کرمانشاه و نواحی اطراف است.[۶۵] دانشنامه ایرانیکا ترکاشوندها را با اصالتی لُرتبار معرفی می‌کند.
امرائی یکی از ایلات لر ساکن در لرستان، خوزستان، کرمانشاه و همدان است، و بیشتر جمعیت این امرائی در شهرستان های رومشکان و کوهدشت ساکن هستند.
ایلات لک
دانشنامه ایرانیکا در توصیف طوایف لک ساکن در لرستان ایل‌های سلسله، دلفان، بیرانوند و ایل طرهان را لک زبان و از مردم کرد معرفی می‌کند.[۶۶]ولی ایرانیکا در مقاله دیگر لک ها را لر شمرده است.[۶۷]لک های پیشکوه(لرستان) قویا خود را لر می دانند.[۶۸][۶۹] از دیگر طوایف لک ساکن در لرستان می‌توان به باجلان‌ها اشاره کرد. باجلان‌ها به غیر از ایران در شمال شرقی عراق نیز زندگی میکنند.[۷۰][۷۱]
- باجلان
باجلان یکی از ایلات لک ساکن در استان لرستان، خوزستان و ایلام هستند.[۷۲][۷۳] سکندر امان‌الهی بهاروند باجلان‌ها را یک ایل لک[۷۴] و پیر اوبرلینگ و دانشنامه ایرانیکا آنها را یک ایل کرد معرفی می‌کند.[۷۵][۴۷][۷۶] ایل باجلوند در لرستان اتحادیه‌ای است از پنج طایفه عمده است. این طوایف عبارتند از:[۷۱][۷۷]
- سلسله
ایل سلسله یکی از ایل‌های پیشکوه و از طوایف لک ایران ساکن شمال استان لرستان است. سلسله از اتحاد سه ایل حسنوند، کولیوند و یوسفوند تشکیل شده‌است.[۷۸]
- دلفان
ایل دلفان یکی از ایلات لک ساکن در لرستان، ایلام و کرمانشاه است.[۵۷] ایل از نه طایفه تشکیل شده که عبارتند از میروک، ایوتوند، اولادقباد، نورعلی، کاکاوند، سنجابی، فلک‌الدین، چواری و کرمعلی.[۷۹][۸۰]
- طرهان
ایل طرهان یکی از بزرگترین و اصیل ترین طوایف لرستان می باشد که همیشه در حکومت لرستان تاثیر گذار بوده اند و بیشتر مواقع حاکم لرستان بوده اند که گویش آنها هم لر و هم لک می باشد ساکن غرب استان لرستان بخش مرکزی کوهدشت و رومشگان و کوهنانی و بخش طرهان جدید و کشماهیر و درب گنبد می باشند و بخش‌هایی از استان ایلام است و شهرستان اندیمشک. طرهان شامل شامل طوایف امرایی، سوری، عبدولی، آزادبخت، کوشکی، آدینه‌وند و گراوند و طوایف دیگر می باشند که بزرگان زیادی در بخش طرحان (کوهدشت) وجود داشته اند که خاندان نظرعلی خان (امیراشرف )(نظرعلی شاه )غضنفری و فرزندش علی محمد خان غضنفری(امیر اعظم) است و امان الله خان غضنفری (سردار) و فرزندش علی رضا خان غضنفری سرآمد بودند.[۸۱]
بختیاری‌ها
بختیاری‌ها گروهی از مردم لر که در استان چهارمحال و بختیاری، خوزستان، لرستان و اصفهان زندگی میکنند.[۸۲][۲][۸۳] بختیاری در یک دسته‌بندی کلی به دو دسته هفت لنگ و چهارلنگ تقسیم می‌شوند که هر کدام از اتحاد چند طایفه تشکیل شده‌است.[۸۴] بختیاری های لرستان عمدتا از طوایف چهارلنگ می باشند،لری بختیاری یکی از گویش های لری است مناطق شرق استان از جمله مناطق الیگودرز و ازنا و بخش‌هایی از مناطق دورود به این گویش سخن می‌گویند.[۸۵]
چهارلنگ از اتحاد پنج طایفه محمود صالح، ممی وند، کیان ارثی، زلکی و موگویی تشکیل شده‌است.[۸۶]
ایل میوند:یکی از ۵ باب چهار لنگ بختیاری است که در استان لرستان زندگی میکنند.ایل بزرگ میوند به پنج طایفه بزرگ تقسیم میشود: پولادوند(فولادوند) حاجیوند عبدالوند عیسوند بساک که در بخش زز و ماهروی الیگودرز،بخش بربرود الیگودرز،بخش پاچه لک ازنا،بخش جاپلق ازنا و بخش ژان دورود زندگی میکنند. گرمسیر ایل میوند در استان خوزستان شهر های دزفول،اندیمشک و گتوند است.
ایل زلقی(زلکی):ایل زلقی یکی دیگر از ایلات بختیاری است که عمده جمعیت آن در استان لرستان زندگی میکنند.این ایل به ۴ طایفه و ۴۸تیره تقسیم میشود: ۱_دوزنی ۲_هزارسی ۳_جاوند ۴_چارطافه که در شرق استان لرستان به ویژه شهرستان الیگودرز،بخش زلقی(بشارت)الیگودرز،بخش بربرود الیگودرز،تعدادی از آنها در استان اصفهان شهرستان بویین میاندشت،همچنین تعدادی از آنها در بخش جاپلق ازنا زندگی میکنند. گرمسیر ایل زلکی بیشتر در شهرهای دزفول،گتوند و شوشتر استان خوزستان است.
ایل موگوئی:اکثر جمعیت ایل موگوئی در شهرهای بویین میاندشت و فریدون شهر اصفهان است،اما تعدادی از آنها نیز در شهرستان الیگودرز ، بخش بربرودالیگودرز و برخی از آنها در شهرستان ازنا زندگی میکنند.
طایفه آسترکی:طایفه آسترکی طایفه ای از باب دورکی هفت لنگ است که با طایفه سرلک هم پیمان است.که در لرستان به ویژه شهرستان الیگودرز و روستای اطراف آن زندگی میکنند.علاوه بر این طایفه آسترکی در چند روستا حد فاصل الیگودرز تا خمین،چند روستا در منطقه جاپلق ازنا،و تعدادی از آنها در دشت سیلاخور دورود به سر میبرند.تعداد کمی از آسترکی ها در شهرستان فریدونشهر اصفهان و استان چهارمحال و بختیاری وجود دارند.گرمسیرات طایفه آسترکی شهرهای لالی،مسجد سلیمان و گتوند است.
طایفه‌های مستقل
- سلورزی
- رُک رُک
- گله دار
- تیلاوی
- حیات غیبی
- سلگی
- پیرحیاتی
- کریم پیرحیاتی
- روزبهانی
سادات
سادات ساکن مناطق لرنشین از نظر آداب و رسوم تفاوتی با لرها ندارند بلکه عمده‌ترین وجه تمایز آنها تبار آنها است. سادات ساکن در مناطق لرنشین معمولاً فاقد عمامه‌اند و زنان آنان همانند زنان لر لباس می‌پوشند. سادات لرستان از چند تیره به شرح زیر تشکیل شده‌اند:[۸۷]
|
|
لوتی‌ها
لوتی‌ها اصالت لر ندارند و گروهی از کولی‌ها هستند که از هندوستان به ایران مهاجرت کرده‌اند. آنها در بین طوایف لر پراکنده شدن و هر تیره به یکی از طوایف لر وابسته گردید.[۸۸]
|
|
پانویس
- ↑ «ایلات، طوایف و توزیع جغرافیایی». سازمان امور عشایر ایران. دریافت‌شده در ۲ فوریه ۲۰۱۵.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ ۲٫۶ "AŠĀYER" (به انگلیسی). دانشنامه ایرانیکا. Archived from the original on 15 April 2013. Retrieved 20 April 2020.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ ۳٫۵ ۳٫۶ پشتدار، علی‌محمد (۱۳۷۶). لرها و لرستان از دیدگاه ولادیمیر مینورسکی. علوم انسانی، «ایران شناخت». ص. ۱۶۷. دریافت‌شده در ۲۰ آوریل ۲۰۲۰.
- ↑ «معرفی استان لرستان دادگستری استان».[پیوند مرده]
- ↑ «معرفی استان - شهرهای استان لرستان». www.tebyan-lorestan.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۰۹.
- ↑ «لرستان-معرفی استان». lorestan.inso.gov.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۰۹.
- ↑ «معرفی استان لرستان». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ آوریل ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۹ مارس ۲۰۲۳.
- ↑ شماره کتابشناسی ملی:۲۸۹۰۸۵۹/طرح بررسی و سنجش شاخص‌های فرهنگ عمومی کشور (شاخص‌های غیرثبتی){گزارش}:استان لرستان/به سفارش شورای فرهنگ عمومی کشور؛ مدیر طرح و مسئول سیاست گذاری:منصور واعظی؛ اجرا:شرکت پژوهشگران خبره پارس -شابک:۸-۶۱-۶۶۲۷-۶۰۰-۹۷۸ *وضعیت نشر:تهران-موسسه انتشارات کتاب نشر ۱۳۹۱ *وضعیت ظاهری:۲۵۸ ص:جدول (بخش رنگی)، نمودار (بخش رنگی).
- ↑ «خرم آباد | دائرةالمعارف بزرگ اسلامی | مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی». www.cgie.org.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۰۴.
- ↑ «باجَلان از طوایف لر خرم آباد». rasekhoon.net. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۱۷.
- ↑ «طوايف و جمعيت طرهان». پایگاه فرهنگی اجتماعی تژگاه. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۰۴.
- ↑ «طایفه کوشکی؛برگ اول طرهان». پایگاه فرهنگی اجتماعی تژگاه. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۰۴.
- ↑ «دورود | مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی». www.cgie.org.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۱۷.
- ↑ "BAḴTĪĀRĪ TRIBE" (به انگلیسی). دانشنامه ایرانیکا. Archived from the original on 15 April 2013. Retrieved 14 September 2014.
- ↑ ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ «BAḴTĪĀRĪS of AFGHANISTAN». دانشنامه ایرانیکا. ۱۵ دسامبر ۱۹۸۸. دریافت‌شده در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۴.
- ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ "Lorestān" (به انگلیسی). دانشنامه بریتانیکا. Archived from the original on 11 September 2014. Retrieved 11 September 2014.
- ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ "LURISTAN iv. The Origin of Nomadism" (به انگلیسی). دانشنامه ایرانیکا. Archived from the original on 11 September 2014. Retrieved 11 September 2014.
- ↑ بختیاری، تاریخ بختیاری، ۶۲.
- ↑ «لرستان». لغتنامه دهخدا. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ اكتبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۲ اکتبر ۲۰۱۴. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بایگانی=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «کریم‌خان زند چگونه به موقوفات توجه نشان می‌داد». www.cgie.org.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۱۸.
- ↑ سفرنامه مسعود میرزا ظل السلطان (ص۹۷).
- ↑ تاریخ ایران از دوران باستان تا قرن هجدهم،نیکول پیگولوسکایا و چهار ایرانشناس دیگر،ترجمه کریم کشاورز(ص۶۱۴).
- ↑ سفرنامه کارستن نیبور(ص۱۶۸).
- ↑ مسافرت به ارمنستان و ایران،پ.آ.ژوبر.ترجمه محمودهدایت(ص۱۳۵).
- ↑ تاریخ ایران از باستان تا امروز،داماندایو،ترجمه کیخسروکشاورزی(ص۲۹۹).
- ↑ پژوهشی درباره قوم لر و پراکندگی جغرافیایی لرها در ایران،سکندر امان الهی بهاروند،چاپ دوم(ص۴۴و۵۵).
- ↑ کریم خان زند،عبدالحسین نوائی،(ص۳۵).
- ↑ مردم شناسی ایران ،هنری فیلد،ترجمه عبدالله فریار(ص۱۳۳).
- ↑ «کریم‌خان زند امپراتور هند را که به انگلستان امتیاز داده بود تقبیح کرد». روزنامه جهان صنعت. ۲۰۲۰-۰۳-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۱۸.
- ↑ ERPx.ir؛ فرازمند، محمد صالح (۲۰۲۲-۰۳-۲۹). «سلسله زندیه». موسسه فرهنگی آموزشی هدایت میزان. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۱۸.
- ↑ «معنی زند | لغتنامه دهخدا». vajehyab.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۱۸.
- ↑ تاریخ ۳ دوازدهم انسانی(ص۱۹).
- ↑ "ʿAŠĀYER (tribes in Iran) – Encyclopaedia Iranica". www.iranicaonline.org (به انگلیسی).
After a short period of rule by the Kurdish (or Lor) clan of Zand in the second half of the 12th/18th century, the government of Iran fell into the hands of the another set of Qizilbāš chiefs, those of the Ašāqabāš section of the Qajar tribe.
- ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامiranica-perryوارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ ...the bulk of the evidence points to their being one of the northern Lur or Lak tribes, who may originally have been immigrants of Kurdish origin., Peter Avery, William Bayne Fisher, Gavin Hambly, Charles Melville (ed.), The Cambridge History of Iran: From Nadir Shah to the Islamic Republic, Cambridge University Press, 1991, ISBN 978-0-521-20095-0, p. 64.
- ↑ گرانت واتسن، رابرت. تاریخ ایران. امیرکبیر. ص. ۴۵.
- ↑ صدر کشاورز، محمدعلی (۱۳۶۹). عقاب کمازان. تهران: چاپ خوشه. ص. صفحه ۴۵ و ۶۸.
- ↑ مردم شناسی ایران،هنری فیلد،(ص۲۱۷و۲۱۸).
- ↑ جغرافیای سیاسی کیهان،مسعود کیهان(ص۶۶و۶۷).
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۱۶۳.
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۱۳۲.
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۱۶۴.
- ↑ راولینسون، هنری لرزیک (۱۳۶۲). سفرنامه راولینسون: گذر از ذهاب به خوزستان. ترجمهٔ سکندر امان‌اللهی بهاروند. تهران. ص. ۱۵۲.
- ↑ منم تیمور جهان گشا،تیمور گورکانی،ترجمه ذبیح الله منصوری(ص۲۱۷).
- ↑ «باجولوند دانشنامه جهان اسلام».
- ↑ "BĀJALĀN – Encyclopaedia Iranica". www.iranicaonline.org (به انگلیسی). Archived from the original on 6 February 2019. Retrieved 16 March 2013.
- ↑ ۴۷٫۰ ۴۷٫۱ پیر اوبرلینگ (۱۶ ژوئن ۲۰۰۶). «KURDISH TRIBES». دانشنامه ایرانیکا. دریافت‌شده در ۱۸ مه ۲۰۲۰.
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۵۵.
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۱۴۹.
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۱۵۱.
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۱۵۱.
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۱۵۳.
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۱۵۴.
- ↑ ۵۴٫۰ ۵۴٫۱ ۵۴٫۲ سگوند، اردشیر (۱۳۷۸). نگاهی ژرف‌تر به ایل پاپی. کیهان فرهنگی. ص. ۵۸ تا ۶۱. دریافت‌شده در ۱۳ خرداد ۱۳۹۲.
- ↑ «پاپی». لغتنامه دهخدا. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۳ ژوئن ۲۰۱۳.
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۱۵۵.
- ↑ ۵۷٫۰ ۵۷٫۱ «چگنی». دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. دریافت‌شده در ۳ ژانویه ۲۰۲۱.
- ↑ ۵۸٫۰ ۵۸٫۱ ۵۸٫۲ ۵۸٫۳ پیر ابرلینگ (۱۵ دسامبر ۱۹۹۰). «ČEGĪNĪ». دانشنامه ایرانیکا. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ نوامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۳۱ ژانویه ۲۰۱۵.
- ↑ محمدرضا والی زاده معجزی. «تاریخ ایلات و طوایف لرستان». اردیبهشت. از پارامتر ناشناخته
|عده ای در روستای همیانه و چندین روستا دشت سیلاخور روستانشانی=صرف‌نظر شد (کمک); پارامتر|پیوند=ناموجود یا خالی (کمک) - ↑ «چگینی». لغتنامه دهخدا. بایگانی‌شده از اصلی در ۳ فوریه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۳۱ ژانویه ۲۰۱۵.
- ↑ «چگنی». دائرة المعارف بزرگ اسلامی. آذر ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۱۴۰۱-۱۰-۲۸.
- ↑ «دانشنامه جهان اسلام - بنیاد دائرة المعارف اسلامی - کتابخانه مدرسه فقاهت». lib.eshia.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۱-۰۵.
- ↑ «ترکاشوند». ویکی شیعه. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۱-۰۵.
- ↑ «ترکاشوند - ویکی فقه». fa.wikifeqh.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۱-۰۵.
- ↑ معصومه ابراهیمی. «ترکاشوند». دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. دریافت‌شده در ۲۲ اوت ۲۰۲۱.
- ↑ «KURDISH TRIBES». دانشنامه ایرانیکا. ۱۶ ژوئن ۲۰۰۴. دریافت‌شده در ۳ فوریه ۲۰۱۵.
- ↑ «KARIM KHAN ZAND». Encyclopædia Iranica. ۱۵ دسامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲ مارس ۲۰۱۶.
- ↑ «ص۲۹۷».
- ↑ گراوند, رامیه; دوستان, غلامحسین کریمی; غلامی, وحید; ورزنده, امید (1400-03-31). "بررسی دستگاه واجی گویش لکی کوهدشت". دوفصلنامه زبانشناسی گویشهای ایرانی (به Farsi). 5 (2).
{{cite journal}}: Check date values in:|date=(help)نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (link) - ↑ «باجلان». ایرانیکا. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ فوریه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۹ فروردین ۱۳۹۰.
- ↑ ۷۱٫۰ ۷۱٫۱ «باجُولْوَنْد (باجَلان)». دانشنامه جهان اسلام. دریافت‌شده در ۹ فروردین ۱۳۹۰.
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۲۲۷.
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۲۲۸.
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۲۲۶.
- ↑ پیر اوبرلینگ (۱۵ دسامبر ۱۹۸۸). «BĀJALĀN». دانشنامه ایرانیکا. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ فوریه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۸ مه ۲۰۲۰.
- ↑ «باجلان های کرد».
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۱۶۰.
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۱۶۸.
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۱۶۵ تا ۱۶۷.
- ↑ «کولیوندها در کجا‌ی تاریخ ایستاده‌اند ؟ | پایگاه خبری تحلیلی نسیم دلفان». ۲۰۱۳-۰۲-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۰.
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۱۵۸ تا ۱۶۰.
- ↑ بختیاری، تاریخ بختیاری، ۶۲.
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۲۲۴.
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۱۸۶.
- ↑ «معرفی استان لرستان».[پیوند مرده]
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۱۸۷ تا ۱۹۴.
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۱۷۰.
- ↑ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۱۷۲.
منابع
- امان‌الهی بهاروند، سکندر (۱۳۹۳). قوم لر. تهران: نشر آگه. شابک ۹۶۴-۳۲۹-۱۳۵-۹.
- بختیاری، سرداراسعد (۱۳۸۳). تاریخ بختیاری. تهران: اساطیر. شابک ۹۶۴-۵۹۶۰-۲۹-۰.
جستارهای وابسته
پیوند به بیرون