دهلران
 | برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. (نوامبر ۲۰۱۴) |
{{جعبه شهر ایران</nowiki>
|نام‌رسمی= دهلران
|روی‌نقشه= آری
|عرض‌جغرافیایی =۳۲٫۶۹۰۲۰۲۳۷
|طول‌جغرافیایی =۴۷٫۲۶۹۳۶۴۵۷
|تصویر= |اندازه‌تصویر= ۲۵۰
|برچسب‌تصویر=
|استان= ایلام
|شهرستان= دهلران
|بخش= مرکزی
|دهستان=
|نام‌محلی=دێلوڕان، دێلڕو
|نام‌های‌قدیمی=
|سال‌شهرشدن=۱۳۴۲[۱]
|جمعیت =۳۰٬۹۸۹ نفر
|
رشدجمعیت=
|تراکم‌جمعیت=
|زبان=اکثریت:کردی و لری[۲] اقلیت:[[عربی]] و [[۳]
|مذهب=شیعه دوازده امامی
|مساحت=۵۴/۱۰۴ کیلومترمربع[۴]
|ارتفاع=۲۱۳ متر[۵]
|میانگین‌دما=
|میانگین‌بارش‌سالانه=
|شمارروزهای‌یخبندان= |شهردار=عیسی رضایی[۶]
|پیش‌شماره=۰۸۴-۳۳۷۲[۷]
|وب‌گاه=شهرداری دهلران
|جمله‌خوشامد=به شهر شهیدپرور «دهلران» خوش آمدید
|پانویس=}} }}
دهلران ( دیلرو) دومین شهر استان ایلام از نظر جمعیت می‌باشد. [۴] که بیشترین مرز مشترک با کشور عراق را در استان داراست.
در سال ۱۳۹۳ خورشیدی، مساحت حریم قانونی شهر ۵۴/۱۰۴ کیلومترمربع و مساحت محدوده خدماتی شهر ۳۶/۴ کیلومتر مربع بوده‌است.[۴]
محتویات
جمعیت
شمار ساکنین شهر دهلران بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۰، برابر با ۳۰٬۹۸۹ نفر، متشکل از ۷٬۶۲۳ خانوار بوده‌است. ۱۵٬۷۵۳ نفر از این تعداد را مردها و ۱۵٬۲۳۶ نفر را زنان تشکیل داده‌اند.[۸] اکثریت ساکنین را عشایر دیناروند، جایروند، محمودوند، باپیروند و دوست علیوند تشکیل می‌دهند، خانواده‌های لر و کرد در این شهر ساکن شده‌اند.[۹][۱۰]
موقعیت
این شهر در فاصله ۲۳۰ کیلومتری شهر ایلام و در قسمت جنوب شرقی این استان قرارگرفته‌است. حدود چهارگانه شهر عبارتنداز: شمال به شهرستان آبدانان، از جنوب به کشور عراق، از شرق به استان خوزستان و از غرب به شهرستان مهران محدود می‌شود.[۴]
زبان
اکثریت ساکنین دهلران به زبان های کردی و لری تکلم می‌کنند و اقلیت کمی هم در جنوب دهلران بە عربی سخن میگویند.[۱۱][۱۲][۱۳]
- موقعیت جغرافیایی
|
آبدانان |
| ||
| خوزستان | 
|
مهران | ||
 دهلران 
| ||||
| ||||
| عراق |
پیشینهٔ تاریخی
به نظر می‌رسد که بین ۵٬۰۰۰ تا ۱۰٬۰۰۰ سال پیش دشت دهلران برای سکونت گروه‌های انسانی در دوران پیش از تاریخ مناسب بوده‌است و مهم‌ترین محل‌های باستانی این دشت را می‌توان تپه‌های علی‌کش و چغاسفید نام برد که قدیمی‌ترین آثار را دربرداشته‌اند و متعلق به دوره نو سنگی هستند و می‌توان گفت که این تپه‌ها باقی‌مانده‌های قدیمی‌ترین و شاید جزء اولین دهکده‌های دائمی‌باشند که در تاریخ بشر به وجود آمده‌اند.[نیازمند منبع مستقل] معماری و وجود خانه‌های دائمی، تولید مواد غذایی یعنی کشاورزی و پرورش بز و گوسفند در کنار شکار و گردآوری محصولات و صنایع مربوط به چنین تولیداتی به ویژه تیغه‌های مخصوص بریدن ساقه‌های حبوبات که بدون تردید از آن‌ها برای درو کردن گندم و جو استفاده می‌شده‌است، نمایانگر یک ساخت اجتماعی کامل از یک روستای دائمی هستند که با توجه به قدمتشان در دهلران، یعنی هزاره هشتم پیش از میلاد؛ یکی از کهن‌ترین مناطق روستایی در تاریخ بشر و قطعاً یکی از اولین روستاهای تشکیل شده در ایران می‌باشند.[۱۴]
اثر طبیعی و ملی دهلران
اثر طبیعی [مبهم] در شهرستان دهلران بین ۲۰/۴۷ الی ۱۷/۳۷ طول شرقی و ۴۳/۳۲ الی ۴۱/۳۲ عرض شمالی واقع شده‌است. مساحت آن در حدود ۱۴۸۳ هکتار است. اثر طبیعی ملی دهلران به دلیل خصوصیات ویژه و منحصربه‌فرد (چشمه قیر، آب گرم، غار خفاش، تپه‌های باستانی موسیان، قلعه شیاق و سنگ‌نوشته میمه) و همچنین زیست‌گاه منحصربه‌فرد گونهٔ حمایت شدهٔ خفاش مورد حفاظت و کنترل اداره کل حفاظت محیط زیست ایلام قرار گرفته‌است.[نیازمند منبع]
زیارتگاه‌ها
- بقعهٔ ابراهیم[۱۵]
- بقعهٔ سید ناصرالدین[۱۵]
- بقعهٔ سید ابراهیم قتال[۱۵]
- بقعهٔ عباس[۱۵]
چشمه قیر، خون اژدها
این اثرطبیعی در منطقه حفاظت شده بوستان جنگلی آبگرم شهرستان دهلران قرار گرفته‌است.[نیازمند منبع]
نفت و گاز دهلران
میدان نفتی دهلران یکی از میادین نفتی ایران است، که در ۲۲ کیلومتری جنوب غربی دهلران در استان ایلام قرار دارد. میزان نفت خام این میدان ۴٬۲۱۲ میلیون بشکه برآورد می‌شود. از این مقدار ۶۳۵ میلیون بشکه آن قابل استحصال می‌باشد. این میدان دارای کلاهک گازی می‌باشد. این میدان در سال ۱۳۵۱ و توسط شرکت نفت ایران و انگلیس کشف شد و اولین چاه آن، در عمق ۶۷۵ حفاری شد. یک سال بعد دومین چاه، در فاصله ۱۰ کیلومتری مرز ایران و عراق تا عمق ۴٬۳۰۰ متر حفاری شد. تا پاییز ۱۳۸۸ مجموعاً ۳ حلقه چاه بر روی این میدان زده شده‌است.[نیازمند منبع]
در طول جنگ ایران و عراق این میدان مورد حمله قرار گرفت و آسیب دید که موجب قطع تولید نفت آن شد. امتداد ایران در خاک عراق، میدان ابوغریب قرار دارد.
در سال ۱۳۹۰روزانه ۱۵۰٬۰۰۰ بشکه نفت خام از طریق ۲۲ چاه فعال این میدان، استخراج می‌شد. نفت خام دهلران دارای ۴۳٫۳ درصد آ.پی. آی و ۷٫۲ درصد وزنی گوگرد است.[نیازمند منبع]
منابع
- ↑ «بانک اطلاعات تقسیمات کشوری». وزارت کشور. دریافت‌شده در ۹ نوامبر ۲۰۱۴.
- ↑ "DEHLORĀN – Encyclopaedia Iranica". Encyclopædia Iranica. 1994-12-15. Retrieved 2014-11-09.
- ↑ قوم لر-سکندر امان الهی بهاروند-تهران:آگاه
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ «موقعیت جغرافیایی شهر دهلران». شهرداری دهلران. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۳-۰۷-۲۵. دریافت‌شده در ۹ نوامبر ۲۰۱۴.
- ↑ «پایگاه جستجوی نامهای جغرافیایی». دریافت‌شده در ۲۰۱۴-۱۱-۰۹.
- ↑ [۱]
- ↑ [۲]
- ↑ «نتایج سرشماری ۱۳۹۰». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از اصلی (اکسل) در ۲۱ آبان ۱۳۹۲.
- ↑ "DEHLORĀN – Encyclopaedia Iranica". Encyclopædia Iranica. 1994-12-15. Retrieved 2017-07-27.
- ↑ http://www.iranicaonline.org/articles/asayer-tribes
- ↑ امان الهی بهاروند، سکندر (۱۳۹۳). پژوهشی دربارهٔ پیوستگی قومی و پراکندگی جغرافیایی لرها در ایران. آگاه. شابک ۹۶۴-۳۲۹-۱۳۵-۹. از پارامتر ناشناخته
|ماه=صرف‌نظر شد (کمک) - ↑ http://rch.ac.ir/article/Details?id=13484&&searchText=
- ↑ http://www.negahmedia.ir/media/show_video/25319
- ↑ . شهرداری دهلران. ۱۸ آبان ۱۳۹۳ http://dehlorancity.ir/HomePage.aspx?TabID=4626&Site=DouranPortal&Lang=fa-IR. دریافت‌شده در ۹ نوامبر ۲۰۱۴. پارامتر
|عنوان= یا |title=ناموجود یا خالی (کمک) - ↑ ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ ۱۵٫۲ ۱۵٫۳ «اماکن دیدنی استان». اداره کل هواشناسی استان ایلام. دریافت‌شده در ۹ نوامبر ۲۰۱۴.
| مرکز | |||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| بخش |
| ||||||||||||||||||||||||||||||
- ↑ دکتر معصومه ابراهیمی (۱۳۹۳). «خواستگاه ،تاریخ و فرهنگ لک ها». پژوهشگاه علوم انسانی.
- ↑ امیدعلی نجف‌زاده،ووسی عنبری(مقدمه) (بهمن ۱۳۹۵). مردم‌شناسی قوم لک. انتشارات واژگان.
- ↑ رستم رحیمی (۱۳۷۸). بومیان دره مهرگان با محوریت قوم لک. انتشارات ماهیدشت(کرمانشاه).
- ↑ امین گجری شاهو (۱۳۷۸). از بیستون تا دالاهو پیرامون لک و کرد. انتشارات مه(تهران).
- ↑ امیرشرف‌الدین بدلیسی (۱۳۴۳). شرفنامه بدلیسی. انتشارات علمی(تهران).
