دیرکوند

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از نجفوند دریکوند)

دیرکوند یا دریک وند یکی از ایلات قوم بزرگ لر ساکن پیشکوه است و بخش بزرگی از بالاگریوه را تشکیل می دهد. سکونتگاه دیرکوندها جنوب شهرستان خرم‌آباد است.[۱] بخشی از جمعیت دیرکوندها نیز ساکن شهرستانهای اندیمشک،شوش، دزفول،استان ایلام و ملایر هستند.[۲]

تاریخ[ویرایش]

ابراهیم پورداوود، ایران‌شناس، معتقد بود که یونانیان، نام سکه طلا در زمان داریوش بزرگ هخامنشی را چون منسوب به داریوش بود به یونانی «دریکوس» (Dreikos) یا «درک» یا «دریک» به معنی «داریوشی» می‌نامیدند نام این طایفه از کلمه داریوش پادشاه هخامنشیان گرفته شده است ساتیار پسر و فرمانده ارشد دریکوس نام ان در کتیبه های باستانی نقش رستم به زبان عیلامی امده است.[نژاد اعیلامی پوست سبزه قد بلند و کشیده مردمان این طایفه را از سایر اقوام مهاجر جدا ساخته است که نشانگر بومی بودند این قوم می باشد] در روایات میان لرها هخامنشیان را از تبار بالاگریوه می دانند قوم دریک وند را خالص ترین لرهای لرستان می توان نام برد که هم زبان باستانی خود را حفظ کرده اند و هم لباس و فرهنگ خود را پس از هزاران سال در در کوهای زاگرس همانندی گنجی ارزشمند نگهداری کرده اند طایفه دیرکوند (دریکوند) به شاخه‌های اصلی بهاروند، نجفوند، طافی، طالب‌وند، ساتیاروند، گلالی‌وند، شورآووی، زینی‌وند، یاقوند تقسیم می‌شود.[۳] دریکوندها در دهه ۱۸۷۰ میلادی حدود ۲٬۰۰۰ خانوار جمعیت داشتند که تا دهه ۱۹۲۰ میلادی جمعیت دریکوندها با ۸٬۰۰۰ تا ۱۰٬۰۰۰ خانوار افزایش یافت.[۳][نیازمند منبع]

زبان[ویرایش]

دریکوندها جزئی از لرهای بالاگریوه هستند و به گویش بالاگریوه‌ای صحبت می‌کنند.[۴]

جمعیت[ویرایش]

جمعیت طایفه دیرکوند در دوران حکومت پهلوی حدود ۱۱٫۰۰۰ خانوار ذکر شده‌است. علی رزم‌آرا در سال ۱۳۲۰ ه‍.ش جمعیت طایفه کرفوند و شوراوی را ۴۵۰ خانوار و جمعیت طایفه بهاروند را ۴٫۸۵۰ خانوار و جمعیت طایفهٔ میر را ۴٫۵۰۰ خانوار ذکر کرده‌است. در سال ۱۳۳۷ه‍.ش نیز طایفه قلاوند ۱٫۲۰۰ خانوار و جمعیت طایفه زینی‌وند ۵۵۰ خانوار ذکر شده ‌است.[۵] ناگفته نماند از دیگر طوایف دیرکوند مانند یاقوند و نجفوند آمار جمعیتی ذکر نشده ‌است.

وجه تسمیه نام[ویرایش]

درکوند از نام درک یا دار یا دریکوس گرفته شده است و نام داریوش می باشد ایل درکوند جز بنیان گذاران هخامنشیان بوده اند زبان این ایل همچنان زبان باستانی ایران محفوظ مانده است[۶]

طوایف[ویرایش]

طایفه های اصلی دیرکوند یا (دریکوند)

۱_یاقوند

۲_بهاروند

۳_میر

۴_ساتیاروند

۵_نجفوند

۶_کرفوند

۷_گلالی وند

۸_زینی وند

۹_کردعلیوند

۱۰_اهوبرندی

۱۱_کرکینی

۱۲_شلووند

۱۳_شوراوی

۱۴_جمالدی

۱۵_ترکارانی

۱۶_علیشروان

۱۷_طافی

۱۸_طالب وند

۱۹_هوگبرنی

۲۰_شروی

۲۱_سیردی

نجفوند دریکوند[ویرایش]

یکی از طایفه‌های دیرکوند است.[۷] این طایفه با طایفه نجفوند یکی هستند با این تفاوت که برخی نوادگان این طایفه به عنوان خانوادگی خود دریکوند را اضافه نمودند.[۸]

سکونتگاه[ویرایش]

این طایفه ساکن شهرهای بیدروبه و اندیمشک ،(ایلام) دره شهر گرز لنگر ماژین. رنگین بان طالقانی میراباد کرکی منگره لالی و مسجد سلیمان از استان خوزستان و پلدختر و خرم آباد و معمولان از استان لرستان هستند. و در روستاهای کلگه دره یک و کلگه دره دو ، جهانگیرخانی ، دره سید ،قلعه رزه بخش هایی از دهستان مازو،شروی و بخش هایی از دهستان قیلاب از توابع بخش الوارگرمسیری استان خوزستان و اناررودبزرگ در استان لرستان هستند.[۹]

گویش[ویرایش]

این طایفه با گویش لری بالاگریوه ای سخن می گویند.[۱۰]

مذهب[ویرایش]

این طایفه از بعد از ورود اسلام به ایران ، مسلمان شده و به دین اسلام و مذهب شیعه ایمان آورده اند .[۱۱]

جستارهای مرتبط[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

  1. «DĪRAKVAND». دانشنامه ایرانیکا. ۱۵ دسامبر ۱۹۹۵. دریافت‌شده در ۷ مارس ۲۰۱۵.
  2. «نسخه آرشیو شده». لغتنامه دهخدا. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ مه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۵ مه ۲۰۱۴. از پارامتر ناشناخته |= صرف‌نظر شد (کمک); مقدار |dead-url=dead نامعتبر (کمک)
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام derickvand وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  4. بالاگریوه، مرادحسین پاپی (۱۳۹۰). تبار هخامنش دیار بالاگریوه. افلاک. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۱۸۶-۰۰۹-۹. از پارامتر ناشناخته |ماه= صرف‌نظر شد (کمک)
  5. دیرکوند. دانشنامه جهان اسلام.
  6. امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۱۵۰.
  7. پاپی مرادحسین، تبارهخامنش دیاربالاگریوه، ۴۴۲.
  8. پاپی مرادحسین، تبارهخامنش دیاربالاگریوه، ۴۴۱.
  9. پاپی مرادحسین، تبارهخامنش دیاربالاگریوه، ۴۴۱.
  10. پاپی مرادحسین، تبارهخامنش دیاربالاگریوه، ۴۴۱.
  11. پاپی مرادحسین، تبارهخامنش دیاربالاگریوه، ۴۴۰.