آغاجاری

مختصات: ۳۰°۲۵′شمالی ۴۹°۲۹′شرقی / ۳۰٫۴۲°شمالی ۴۹٫۴۹°شرقی / 30.42; 49.49
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
آغاجاری
کشور ایران
استانخوزستان
شهرستانآغاجاری
بخشمرکزی
نام(های) پیشین، سی برنچ(c brench)،سنتر اویل، میدان جعفر
سال شهرشدن۱۳۳۸
مردم
جمعیت۱۱٬۹۱۲ نفر (۱۳۹۵)[۱]
اطلاعات شهری
شهرداراحمدرضا طواف
تأسیس شهرداری۱۳۳۸
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۶۱۵۲۶۶
شناسهٔ ملی خودرو ایران۲۴ (س) - ۳۴ (ن)
کد آماری۱۲۷۸
آغاجاری بر ایران واقع شده‌است
آغاجاری
روی نقشه ایران
۳۰°۲۵′شمالی ۴۹°۲۹′شرقی / ۳۰٫۴۲°شمالی ۴۹٫۴۹°شرقی / 30.42; 49.49

آغاجاری مرکز شهرستان آغاجاری در استان خوزستان است. میدان نفتی آغاجاری در محدوده این شهر قرار دارد.[۲][۳][۴]

میدان نفتی[ویرایش]

عملیات حفاری نفت در سال ۱۳۰۵ در آغاجاری آغاز گردید و چاه شماره۳ آن در سال ۱۳۱۷ به نفت رسید و نخستین محموله نفتی آن در سال ۱۳۲۳ به وسیله خط لوله به آبادان فرستاده شد. در سال ۱۳۲۹ این نقطه با تولید تقریباً نیمی از حجم فراورده‌های نفتی ایران از ۱۶ چاه عنوان بزرگ‌ترین حوزه نفتی کشور را به دست آورد. در همین ایام با ۵۹۷۷ کارمند که ۱۷۵ نفر انگلیسی بودند و با امکانات رفاهی از قبیل یک بیمارستان ۵۰ تختخوابی، ۳ درمانگاه، سینما، استخر، زمین‌های ورزشی گلف و دیگر تأسیسات عمومی، ناحیه‌ای آباد بوده‌است.

در سال ۱۳۳۶ با بهره‌برداری از ۲۳ چاه و استخراج ۱۸٫۵ تا ۱۹ میلیون تن نفت، آغاجاری همچنان از بزرگ‌ترین مراکز نفتی ایران به‌شمار می‌آمد و تا سال ۱۳۳۷ مقدار نفت خام استخراجی آن به یک میلیارد بشکه و در سال ۱۳۴۳ تعداد ۶۹ حلقه چاه به ثبت رسیده‌است.

مردم شناسی[ویرایش]

عمده مردم این شهر و حومه از سه ایل لر،بختیاری،بهمئی،آغاجری می باشند،و به زبان لری سخن می گویند.

نام[ویرایش]

نام شهر از نام قبیله آغاجری گرفته شده‌است که قبلاً در آنجا زمستان می‌گذراند.[۵] ایل آغاجری (AḠĀČ ERĪ) قبیله‌ای با خاستگاه قومی مختلط است که در شرق خوزستان زندگی می‌کنند، نام آغاجری (Aḡāč Erī) (به ترکی به معنای «مردمِ بیشه») نامی بسیار قدیمی است.[۶] آغاجری مرکب از دو واژهٔ ترکی «آغاج» به‌معنی درخت و «اَر» به‌معنای مَرد است که مفهوم «مَردِ بیشه» را می‌دهد.[۶][۷][۸]

منابع[ویرایش]

  1. «جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری سال 1395». دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۴.
  2. https://web.archive.org/web/20170701213856/http://www.aghajari-city.ir/?page_id=28
  3. J. Qāʾem-Maqāmī. "ĀḠĀJĀRĪ – Encyclopaedia Iranica". iranicaonline.org. I/6 (به انگلیسی). p. 606. Retrieved 2020-11-04.
  4. «آغاجاری». دانشنامه بزرگ اسلامی - مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی - کتابخانه مدرسه فقاهت. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۴.
  5. «ĀḠĀJĀRĪ – Encyclopaedia Iranica». www.iranicaonline.org. ص. ĀḠĀJĀRĪ, town in Ḵūzestān and district (bakš) in the county (šahrestān) of Behbahān, situated seventy-eight km to the northwest of the city of Behbahān٫ The name derives from that of the tribe, Aḡāč Erī, that used to winter there. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۲۴.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ «دانشنامه ایرانیکا». www.iranicaonline.org. ص. AḠĀČ ERĪ, a tribe of mixed ethnic origin living in eastern Ḵūzestān٫ The name Aḡāč Erī (“People of the Forest” in Turkic) is very ancient. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۲۴.
  7. «آغاجری | دانشنامه ایران | مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی». www.cgie.org.ir. ص. آغاجری مرکب از دو واژهٔ ترکی «آغاج» به‌معنی درخت و «اَر» به‌معنای مرد است که مفهوم مرد بیشه را می‌دهد (رشیدالدین، ۱ / ۳۵)٫ ترکمانان اُغوز در پی استیلای مغول و نامساعدشدن شرایط زندگی، سرزمین خود، ماورای سیحون، را ترک کردند و راهی ایران و آسیای صغیر شدند٫ گروهی از آنان که در نواحی جنگلی مرعش، واقع در آناتولی، سکونت گزیدند (ابن بی‌بی، ۶۱۸)، «آغاچ اری یا آغاجری» نامیده شدند (رشیدالدین، همان‌جا). دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۲۴.
  8. «دانشنامه بزرگ اسلامی - مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی - کتابخانه مدرسه فقاهت». lib.eshia.ir. ص. نامش از آغاجَری (آقاجری)، نام عمومی چند تیره از ایلات ترک، فارس و لُرکوه گیلویه، مأخوذ است که در اطراف بهبهان، زیدون، قلعة گلاب و ۲ کنرة رودخانة خیرآباد و مارون ساکنند و در گذشته برای قشلاق به این ناحیه که نامی خاص نداشته می‌آمده و نام خود را به آن داده‌اند٫ رشیدالدین فضل‌الله در وجه تسمیة آنان نوشته: «این نام در قدیم‌الایام نبوده، به وقت آنکه اقوام اوغوز بدین ممالک ]ماوراءالنهر و ایران [آمده‌اند٫ طایفه‌ای از ایشان که یورت در حدود بیشه‌ها داشته بدین اسم اغاج ایری موسوم گردانیده‌اند، یعنی مرد بیشه» (رشیدالدین، ۳۵؛ نیز نکـ اقبال، ۱۳۷-۱۴۰؛ اقتداری، ۴۰۰؛ نظری به مناطق نفت خیز، ۳۴)٫. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۲۴.