بهاروند

طایفه بـَهاروند یکی از طوایف مهم لر و جزو ایل دیرکوند در جنوب خرم‌آباد است. گستره سکونتگاه این طایفه از جنوب خرم‌آباد یعنی دشت کرگاه تا دزفول در شمال استان خوزستان می‌باشد.

تاریخ

در دهه ۱۸۳۰ میلادی با وجود رهبری خوب بهاروندها یکی از قدرتمندترین ایل لرستان بود. در دومین آمار رزم‌آرا جمعیت این ایل را بالغ بر ۴۸۵۰ خانوار ذکر کرده‌است اما چون در زمان رزم‌آرا طایفه رشنو وابسته به ایل بزرگ بهاروند بوده‌است و رزم‌آرا آن‌ها را جزء بهاروند به حساب آورده‌است، با کم کردن حدود یک هزار خانوار رشنو، جمعیت بهاروندها حدود ۲۰۰۰۰ نفر بوده‌است.

وجه تسمیه نام

بهاروند، از نام بهار، نیای دوازدهم و بانی طایفه مشتق شده‌است. پسوند «وند» نشانه پیوند نسبی و بانی آن است. بهاروند به کسانی گفته می‌شود که از نسل بهار بوده‌اند اما در طول تاریخ افرادی از سایر ایلات به این طایفه ملحق شده‌اند.

ساختار طایفه ای

طایفه بهاروند از دو تیره مرادعلیوند و کردعلیوند تشکیل شده؛ نام این دو تیره از نام پسران بهار، یعنی مرالی (مرادعلی) و کُردَلی (کرد علی) تشکیل شده‌است. این دو نفر حدود ۳۵۰ سال پیش می‌زیسته‌اند. شعبهٔ کردعلیوند حدود یک قرن پیش جدا شده و به صورت طایفه مستقل درآمده است. اکنون نام مراد علیوند هم رایج نیست بلکه اخلاف او به بهاروند معروف شده‌اند، ولی نام کردعلیوندها تغییر نکرده‌است.

●تیره مرادعلیوند:

۱ امان الله

۲ باوک

۳متسی

۴ جافر

۵ ولی

۶ شیرولی وند

۷ گنجلی وند

۸ داوید وند

۹ کهزادوند

۱۰ کوگانی

۱۱ شیخ

۱۲ بووه

۱۳ کرنوکر

۱۴ نوکرامرا

۱۵ کوشکی

۱۶ چوتاشی

●تیره کردعلیوند: این طایفه که خود را از نسل بهار می‌دانستند، از ۷ شاخه اصلی تشکیل می‌شد:

۱ ممیرزا

۲ ممجو

۳ بهروم

۴ شاپور

۵ شیری

۶ صفر

۷ نظرعلی وند

گروه‌هایی مانند بهزاد، گوشه‌ای، دلفان، رشنو، نوکر امرا، پَمه حر، چوتاشی، سالی، بازگیر، مکی و گله‌دار نیز به این طایفه پیوسته بودند.

جستارهای مرتبط

• ایل دریکوند
• گویش بالاگریوه‌ای