محمدعلی کشاورز

محمّدعلی کشاورز
در دهمین جشن دنیای تصویر، ۲۱ تیر ۱۳۸۶
زادهٔ	۲۶ فروردین ۱۳۰۹ محله سیچان، اصفهان، ایران
درگذشت	۲۵ خرداد ۱۳۹۹ (۹۰ سال) تهران، ایران
علت مرگ	نارسایی کلیه
مدفن	قطعه هنرمندان بهشت زهرا
ملیت	ایرانی
تحصیلات	فوق دیپلم علوم انسانی
پیشه	بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون
سال‌های فعالیت	۱۳۲۷-۱۳۸۹
همسر(ها)	مونا طاهری (جداشده)
فرزندان	نلی کشاورز
جایزه(ها)	نشان فرهنگ و هنر (درجه یکم)

محمّدعلی کشاورز (زادهٔ ۲۶ فروردین ۱۳۰۹ – درگذشتهٔ ۲۵ خرداد ۱۳۹۹) بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون ایران بود. او دارای نشان درجه یک فرهنگ و هنر بود. از محمدعلی کشاورز، در کنار داوود رشیدی، عزت‌الله انتظامی، جمشید مشایخی و علی نصیریان به سبب تأثیرشان در فیلم‌های ایرانی به عنوان پنج بازیگر مرد ماندگار تاریخ تئاتر، سینما و تلویزیون ایران(پنج تن سینمای ایران) یاد می‌شود. این هنرمند بر اثر نارسایی کلیه در سن ۹۰ سالگی درگذشت. ایشان همچنین به اقتضای تحصیلات در رشته نقشه برداری، مدتی در سازمان جغرافیایی ارتش شاهنشاهی شاغل بوده است.

آغاز زندگی و تحصیل

محمدعلی کشاورز در محله سیچان اصفهان زاده شد. او فرزند دوم خانواده بود. خاندان وی اصالتاً از گرجی تبارانی بوده که در زمان شاه عباس به ایران آمده و مسلمان شد. نام خانوادگی پیشین او، «اصلانی» بوده‌است؛ خاندانی که اکنون بخش قابل توجهی از جمعیت گرجیان اصفهان و فریدون‌شهر را تشکیل می‌دهند.وی یک بار ازدواج نمود که در سال ۱۳۵۲ این ازدواج به جدایی انجامید و پس از آن دیگر ازدواج نکرد. نتیجه این ازدواج دختر وی به نام «نلی» است که در بلژیک زندگی و نقاشی تدریس می‌کند.

محمدعلی کشاورز فارغ‌التحصیل هنرستان هنرپیشگی تهران و دانشکده هنرهای دراماتیک بود. او از فارغ التحصیلان رشته نقشه‌برداری نیز بود و مجری‌گری برخی برنامه‌های مربوط به نقشه‌برداری در صدا و سیما به عهدهٔ وی بوده‌است. محمدعلی کشاورز یک‌بار در دانشکدهٔ پزشکی نیز پذیرفته شد. امّا به‌دلیل علاقه زیادی که به بازیگری داشت از تحصیل در این رشته انصراف داد و به بازیگری پرداخت.

زندگی حرفه‌ای

نخستین کار هنری محمدعلی کشاورز بازی در تله‌تئاتر «خودکشی» به کارگردانی علی نصیریان در سال ۱۳۳۹ بود. سپس در نمایش‌هایی همچون ویولن‌ساز کره‌مونا، آنتیگون، آندورا، ادیپوس شهریار، بازی استریندبرگ بازی کرد.

کشاورز با فیلم‌سازان نامداری چون فرخ غفاری، ابراهیم گلستان، والریو زورلینی، بهرام بیضایی، ناصر تقوایی، نادر ابراهیمی، علی حاتمی، داریوش مهرجویی، و عباس کیارستمی همکاری کرده‌است و با بازیگرانی غیرایرانی چون آنتونی کوئین، و ماکس فون سیدو همبازی بوده‌است.

فیلم‌شناسی

مقالهٔ اصلی: فیلم‌شناسی محمدعلی کشاورز

مجموعه‌های تلویزیونی

محمدعلی کشاورز در سال ۱۳۴۷ به تلویزیون رفت و کارگردانی هنری قسمت‌هایی از سریال خانهٔ قمر خانم را به عهده گرفت. از آثار ماندگار وی می‌توان به مجموعه‌های تلویزیونی دایی‌جان ناپلئون، آتش بدون دود، هزاردستان (در نقش شعبان استخوانی)، سربداران (در نقش خواجه قشیری)، افسانه سلطان و شبان (در نقش خواب‌گزار اعظم)، پدرسالار،چهارشنبه عزیز (در نقش زمردیان) و گرگ‌ها اشاره کرد.

فیلم‌های سینمایی

محمدعلی کشاورز برای نخستین‌بار در سال ۱۳۴۳ با فیلم شب قوزی ساخته فرخ غفاری بازیگری سینما را نیز تجربه کرد و تا سال ۱۳۸۷ (خورشیدی) در ۴۷ فیلم سینمایی ایفای نقش کرده‌است. از جمله کارهای قابل توجه او می‌توان به رگبار، خشت و آینه، برزخی‌ها، کمال‌الملک، مردی که موش شد، کفش‌های میرزا نوروز، مادر، جستجو در جزیره، ناصرالدین‌شاه آکتور سینما، دلشدگان، آقای بخشدار، زیر درختان زیتون، روز واقعه، و کمیته مجازات اشاره کرد.

• 

  محمدعلی کشاورز، در کنار خسرو شکیبایی، دانیال حکیمی و غلامرضا طباطبایی در فیلم سینمایی لژیون

• 

  مراسم تودیع و معارفه رئیس سازمان صدا و سیما، سال ۲۰۱۴

• 
• 
• 

  در سریال هزاردستان (در نقش شعبان استخوانی)

• 

  آئین تشییع

جایزه‌ها

کشاورز برای بازی در فیلم مادر ساختهٔ علی حاتمی نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد شد.

درگذشت

محمدعلی کشاورز، ۳ خرداد ۱۳۹۹ بر اثر مشکل کلیه در بیمارستان آتیه در ایوانک تهران بستری شد و در ۲۵ خرداد ۱۳۹۹ بر اثر نارسایی کلیه، در سن ۹۰ سالگی درگذشت.پیکر کشاورز در تاریخ ۲۷ خرداد ۱۳۹۹ در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

منابع

• «محمدعلی کشاورز». وبگاه سوره. دریافت‌شده در ۳ شهریور ۱۳۹۲.
• لادن پارسی (۸ دی ۱۳۸۷). «گرامیداشت محمدعلی کشاورز برگزار شد». بی‌بی‌سی فارسی.
• درباره محمدعلی کشاورز در سایت خبرگزاری کتاب ایران
• بازگشت کشاورز به تئاتر پس از ۳۰ سال.
• محمدعلی کشاورز؛ ...با نیم قرن درخشش همشهری آنلاین
• «محمد علی کشاورز». روزنامه کارگزاران، ۲۶ فروردین ۱۳۸۶، ص آخر

پیوند به بیرون

• محمدعلی کشاورز در IMDb
• محمدعلی کشاورز در بانک جامع اطلاعات سينماى ايران
• محمدعلی کشاورز؛ نقش‌هایی که خاطره شد
• بزرگداشت محمدعلی کشاورز در مراسم افتتاحیه سی‌وسومین جشنواره فیلم فجر | تصویر