مارتا نوسبوم

مارتا نوسبوم
مارتا نوسبوم سال ۲۰۰۸
نام در زمان تولد	مارتا کریون
زادهٔ	۶ مهٔ ۱۹۴۷ ‏(۷۵ سال) نیویورک
محل تحصیل	دانشگاه هاروارد و دانشگاه نیویورک
همسر(ها)	آلان نوسبوم (? - ۱۹۸۷)
فرزندان	ریچل نوسبوم
دوره	فلسفه قرن بیستم
حیطه	فلسفه غربی
مکتب	فلسفه تحلیلی
محل کار	دانشگاه شیکاگو، دانشگاه براون و دانشگاه هاروارد
علایق اصلی	فلسفه سیاسی، فلسفه اخلاق و فمینیسم
ایده‌های چشمگیر	روش توانایی (Capability Approach)
تأثیرگرفته از ارسطو • استنلی کاول • کاترین مک‌کینون • جان استوارت‌میل • ادام اسمیت • جی. ای. ال. اون • جان رالز • آمارتیا سن • برنارد ویلیامز

مارتا نوسبوم (به انگلیسی: Martha Nussbaum) (زادهٔ ۶ مه ۱۹۴۷) فیلسوف آمریکایی، مدرس و دارای مقام پروفسوری در دانشگاه شیکاگو است. او در زمینه حقوق زنان، فلسفه یونان باستان، حقوق حیوانات و فلسفه روم باستان، فعال است.

رویکرد قابلیت

نوسبوم یکی از طراحان و مدافعان رویکرد قابلیت است. او معتقد است همه افراد برای اینکه زندگی پربار و انسانی داشته باشند باید از یک مجموعه مشخص از قابلیت‌های پایه ای برخوردار باشند.قابلیت‌هایی که وی آن‌ها را برای تمام انسان‌ها لازم می‌دانند عبارتند از: زندگی، سلامت جسمانی، احساسی، عاطفی، فکری، خرد کاربردی، محبت و کنترل بر محیط پیرامون. نوسوبم معتقد است که این قابلیت‌ها باید در اساس‌نامه‌هایی که ضمانت اجرایی دارند منعکس شوند تا بتوانند شالودهٔ اجتماعی و سیاسی برای یک زندگی کارآمد را شکل دهند. تأکید نوسبوم در این رویکرد بر قابلیت‌های افراد است و نه قابلیت‌های جوامع. از این رو یکی از انتقادهایی که به این رویکرد می‌شود این است که در سطح چارچوب فردگرایانه لیبرال باقی می‌ماند. از دیگر نظریه‌پردازهای رویکرد قابلیت که دیدگاهش نزدیکی بسیاری به دیدگاه نوسبوم دارد آمارتیا سن، برندهٔ جایزهٔ نوبل اقتصاد است.

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Martha Nussbaum». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.